İçeriğe atla

Phelekezela Mphoko

Phelekezela Mphoko (2006)

Phelekezela Mphoko (d. 11 Haziran 1940), Zimbabveli diplomat ve siyasetçi. Mphoko, Afrika ülkesi Zimbabve'de istifa eden Robert Mugabe'nin yerine 21 Kasım 2017-24 Kasım 2017 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.[1]

Ülkesinin 1980 yılında bağımsızlığını elde etmesinin ardından Zimbabve'nin büyükelçisi olarak Botsvana, Rusya ve Güney Afrika Cumhuriyeti'nde[2] görev alan Mphoko, 10 Aralık 2014 tarihinde devlet başkanı Robert Mugabe tarafından ikinci başkan yardımcısı olarak atanmıştır. 12 Aralık 2014 tarihinde yemin ederek göreve başlayan Mphoko, bu görevi devlet başkanı Mugabe'nin 21 Kasım 2017 tarihindeki istifasına kadar sürdürmüştür. Bu süreçte birinci başkan yardımcısı Emmerson Mnangagwa'nın Mugabe tarafından görevden alınması sonrası gelişen olaylar neticesinde gerçekleştirilen askerî darbe sonrası Mugabe ev hapsine alınmış ve görevinden ayrılması talep edilmiştir. Bu talebe uzun süre direnen Mugabe, 21 Kasım 2017 tarihinde meclise gönderdiği mektup ile görevinden istifa ettiğini bildirmiştir.[3] Söz konusu tarihte birinci başkan yardımcılığı görevi de boşta olduğu için Mphoko geçici olarak devlet başkanlığı görevini üstlenerek makama gelmiştir.

24 Kasım 2017 tarihinde Mnangagwa'nın yeni devlet başkanı olarak yemin etmesi neticesinde görevi Mnangagwa'ya devrederek makamdan ayrılmıştır.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Mphoko geçici devlet başkanı oldu". 23 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2017. 
  2. ^ "Mugabe yeni Güney Afrika Cumhuriyeti büyükelçisini atadı". 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2017. 
  3. ^ "Mnangagwa yeni Zimbabve başkanı mı oluyor?". 22 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2017. 
  4. ^ "Zimbabve yeni devlet başkanı Mnangagwa yemin ederek görevine başladı". 24 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zimbabve</span> Güney Afrikada bulunan bir ülke

Zimbabve ya da resmî adıyla Zimbabve Cumhuriyeti, Afrika kıtasının güneyinde, denize kıyısı olmayan bir kara ülkesi. Eski adı Güney Rodezya olan ülkenin sınır komşularını Zambiya, Mozambik, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Botsvana oluşturmaktadır. Ülkenin Namibya ile olası 100 m uzunluğundaki sınırı tartışmalıdır. Ülkenin başkenti Harare'dir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Mugabe</span> 2. Zimbabve cumhurbaşkanı (hd. 1987-2017)

Robert Gabriel Mugabe, Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mugabe makamdaki son yıllarında dünyada görevdeki en yaşlı devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ian Khama</span>

Seretse Khama Ian Khama ya da Ian a Sêrêtsê, Botsvanalı asker ve siyasetçi. Khama, Afrika kıtası ülkesi Botsvana'da 2008 ile 2018 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Korgeneral unvanına sahip olan Khama aynı zamanda Bamangvato etnik grubunun kabile şefi konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Sam Nujoma</span>

Samuel Daniel Shafiishuna Nujoma ya da çoğu zaman sadece Sam Nujoma, Namibyalı siyasetçidir. Nujoma, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazanması sonrasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1990 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Nujoma Namibya ulusunun atası olarak görüldüğünden kendisine resmi olarak Founding Father of the Namibian Nation unvanı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zimbabve devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Zimbabve devlet başkanı, Afrika ülkesi Zimbabve'nin bağımsızlığını kazandığı 1980 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Christophe Soglo</span>

Christophe Soglo, Dahomeyli asker ve siyasetçi. Soglo, Afrika ülkesi Dahomey'de 1963-1964 ile 1965-1967 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Canaan Banana</span>

Canaan Banana, Zimbabveli din görevlisi ve siyasetçi. Banana, Afrika ülkesi Zimbabve'nin 1980 yılında bağımsızlığını kazanması neticesinde ülkenin ilk Devlet Başkanı olarak bu makama çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sooronbay Ceenbekov</span> 5. Kırgızistan cumhurbaşkanı

Sooronbay Şaripoviç Ceenbekov, Kırgız siyasetçi. Ceenbekov, Asya ülkesi Kırgızistan'da 24 Kasım 2017 tarihinde başladığı Kırgızistan cumhurbaşkanı görevinden 15 Ekim 2020'de istifa ettiğini duyurdu.

Zimbabve başbakanı, Afrika ülkesi Zimbabve'de bağımsızlığın kazanıldığı 1980 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Güney Rodezya ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni bölgesi iken Zimbabve adı ile bağımsızlığını kazanması ile oluşturulmuştur. 1980 yılından 1987 yılına kadar görevi üstlenen Robert Mugabe, devlet başkanı Canaan Banana'nın yerine devlet başkanlığına seçilmesi ile bu makam kaldırılmıştır. 2009 yılında yeniden oluşturulan başbakanlık makamı 2013 yılında kabul edilen anayasa referandumu ile birlikte yeniden kaldırılmıştır. 2013 yılında makamın yeniden kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.

2017 Zimbabve askerî darbesi Afrika ülkesi Zimbabve'de 14 Kasım 2017 tarihinde ordu tarafından gerçekleştirilen darbe.

<span class="mw-page-title-main">Emmerson Mnangagwa</span> Zimbabve devlet başkanı

Emmerson Dambudzo Mnangagwa, Zimbabveli siyasetçidir. Mnangagwa, Afrika ülkesi Zimbabve'de 24 Kasım 2017 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Constantino Chiwenga</span>

Constantino Guveya Dominic Nyikadzino Chiwenga, Zimbabveli asker ve siyasetçi. Chiwenga, Afrika ülkesi Zimbabve'de Zimbabve Millî Ordusu ile Zimbabve Savunma Kuvvetleri'nde üst düzey görevler almış, genelkurmay başkanı olarak orduyu komuta etmiştir. Aralık 2017 tarihinde Zimbabve birinci devlet başkanlığı görevine atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Grace Mugabe</span>

Grace Ntombizodwa Mugabe, Zimbabveli iş insanı ve siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'nin ikinci devlet başkanı Robert Mugabe ile 1996 yılından bu yana evli olması neticesinde First Lady olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cyril Ramaphosa</span> 5. Güney Afrika cumhurbaşkanı

Cyril Ramaphosa, Güney Afrikalı siyasetçi. Afrika kıtasının güney ucunda yer alan Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 15 Şubat 2018 tarihinden bu yana devlet başkanlığı görevini yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Barlen Vyapoory</span>

Paramasivum Pillay "Barlen" Vyapoory ya da kısaca Barlen Vyapoory, Mauritiuslu siyasetçi. Vyapoory, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta 23 Mart 2018 ile 26 Kasım 2019 tarihleri arasında geçici görevle devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Myint Swe, Myanmarlı asker ve siyasetçi. Swe, Asya ülkesi Myanmar'da 21 Mart 2018 ile 30 Mart 2018 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Eddy Balancy, Mauritiuslu başsavcı ve siyasetçi. Balancy, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta 26 Kasım 2019 ile 2 Aralık 2019 tarihleri arasında geçici görevle devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Zimbabve Afrika Ulusal Birliği - Vatansever Cephe</span> Vikihaber maddesi

Zimbabve Afrika Ulusal Birliği - Yurtsever Cephesi, Afrika ülkesi Zimbabve'de siyasi bir parti. Selefi Zimbabve Afrika Ulusal Birliği (ZANU) ile birlikte, bağımsızlıktan bu yana Zimbabve siyasetine hâkim olan parti konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Prithvirajsing Roopun</span> Mauritius devlet başkanı

Pritvirajsing Roopun ya da yaygın kullanımıyla Pradeep Roopun, Mauritiuslu siyasetçi. Roopun, Afrika ada ülkesi Mauritius'ta 2 Aralık 2019 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

Aşağıda 2005 yılında Zimbabve Cumhuriyeti'nde meydana gelen olaylar listelenmektedir.