İçeriğe atla

Pfalz D.III

1:1 Pfalz D.III modeli, Technik Museum, Speyer

Almanya'nın Speyer kentinde bulunan Pfalz Flugzeugwerke AG (PFW) Firmasının tasarlayıp ürettiği ilk uçak olan Pfalz D.III aynı zamanda Kurtuluş Savaşı'nın da ilk hava harekât görevini yerine getirmiş olan uçaktır.

1917 yılından itibaren Bavyera uçak bölüklerinde özellikle tek koltuklu av uçağı olarak kullanılmıştır. D.III ile donatılan birlikler uçağın mükemmel bir görüş açısına sahip ve iyi kumanda edilebiliyor olmasını takdir etmişlerdir. Pfalz D.III, I. Dünya Savaşı'nda görev almış olan ve kanatlarının yapısını riske atmadan kısa süreli dikey pike yapabilen az sayıdaki uçaklardan biridir.

Kurtuluş Savaşı'nın ilk hava harekât görevi Alman bölüklerinden kalan bir Pfalz D.III ile Pilot Astsubay Vecihi (HÜRKUŞ) Bey tarafından 15 Ağustos 1920 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Uçak, 10 Ağustos 1921'de çıktığı görev uçuşu sırasında motorundan isabet almış ve iki cephe arasına zorunlu iniş yapmıştır. Düşman eline geçmemesi için Pilot Astsubay Vecihi (HÜRKUŞ) Bey tarafından yakılmıştır.[1]

Teknik özellikler

Motoru Mercedes D.III - Seri Motor (160 beygir) Hızı 166 km/sa.
Genişliği 9,40 m Tavanı 5.500 m
Yüksekliği 2,67 m Uçuş süresi 120 dk.
Boyu 6,95 m Silahları İki 7,92 mm MG 08/15 Makineli Tüfek
Kalkış ağırlığı 935 kg Personel 1

Tarihçe

1916 yılında çok satıhlı uçakların tek satıhlı uçaklara göre daha iyi olduğu görüşü ağırlık kazandı. PFW'de üretimin arttığı bir dönemin tam ortasında Alman Hava Kuvvetleri iki ve üç satıhlı uçak talebinde bulundu. Ancak PFW'nin bir tasarım bölümü yoktu ve PFW o güne kadar sadece tek satıhlı Morane-Saulnier uçakları üzerinde iyileştirme çalışmaları yapmıştı. Bu durum, PFW Firmasını 1916/17 yıllarında varlığını bile tehlikeye atan bir krize soktu. Bunun üzerine bir de teknik kusurlardan kaynaklanan, Pfalz E.IV uçaklarının geçirdiği kazalar eklendi.

Bavyera hükûmeti savaş sırasında PFW'deki önemli iş kapasitesini kaybetmek istemediğinden geçici bir çözüm bulma arayışına girişti. Kısa süreli tamir siparişleri alındı, buna paralel, bir lisans sözleşmesi ile “modern” çift satıhlı bir uçak üretebilme arayışları başladı.

1916 yılında PFW için “şansız-şanslı” bir durum oluştu. LFG Şirketinin Berlin-Johannisthal'deki fabrikaları tamamen yandı. Bu, önemli bir fabrikanın artık üretim yapamayacağı anlamına geliyordu. Alman Hava Kuvvetlerinin devreye girmesiyle PFW ve LFG arasında Rol D.I ve Rol D.II uçakları için lisans sözleşmesi imzalandı. PFW'nin, 180 beygir gücündeki Argus motorunun yardımıyla ve Rol D.II üzerinde yaptığı değişiklikle Rol D.IIa ortaya çıktı.

Tamir siparişleri fabrikayı ayakta tutarken LFG lisansı sayesinde üretim tekrar başladı. Artık tek eksik PFW'nin kendisine ait bir tasarımdı. Baş tasarımcı Rudolf Gehringer işe alındı. PFW, 1916 yılının sonunda 11.777 m² alana, 443 çalışana sahipti; yıl içinde 207 adet uçak üretmişti. Diğer üreticilere yapıldığı gibi PFW'ye de ele geçirilen bir Nieuport 11 verildi. Baş tasarımcı Rudolf Gehringer ve mühendisleri Paulus ve Goldmacher, bu uçağı inceleyip zayıf kalan yönlerini de göz önünde bulundurarak yeni bir uçak tasarladılar. Bu şekilde D.III, tasarımını PFW'nin başarılı bir şekilde gerçekleştirdiği ilk uçak oluyordu. Nisan 1917'de tasarlanan uçak 160 beygir gücündeki Mercedes D.III motoruyla haziran ayında teste girdi. Savaş sırasında 10. uçak bölüğü “Boelcke” sadece bu uçakları kullandı. Yine de uçaklarda iyileştirme yapmak gerekiyordu. Böylece 180 beygir gücünde Mercedes motora sahip D.IIIa geliştirildi. İki modelden toplamda yaklaşık olarak 900 adet üretildi. 1917 yılının sonunda bu uçakların 400 adedi, 1918 yılının sonunda da 433 adedi görev başındaydı.

İtilaf Kuvvetlerinin söylediklerine göre bu iki model 1917-18'de Almanya'nın hava üstünlüğünü geri kazanmasında önemli rol oynadı. Pfalz D.III'ün kalitesinin bir başka göstergesi de Alman Hava Kuvvetlerinin Nisan 1917'de Roland Firması ile yaptığı 100 adetlik D.III sözleşmesini iptal edip yerine 100 adet Pfalz D.III (Rol) sipariş etmesiydi. Toplamda yaklaşık 260 adet Pfalz D.III, 750 adet de D.IIIa üretildi. Nisan-Mayıs 1918 tarihlerinde üretilen son seri, ikinci bir soğutucu ile donatıldı. Bunların içinden 4 adet D.III Osmanlı Hava Kuvvetlerine teslim edildi.[2]

Notlar

  1. ^ Ankara (2009). Türk Hava Kuvvetleri Uçak Albümü 1911-2009, s. 53. Hava Basımevi ve Neşriyat Müdürlüğü, Genel Sekreterlik Tarihçe Şube Müdürlüğü, 32 no.lu yayın.
  2. ^ "Almanca Vikipedi'deki 15 Nisan 2011 tarihli Pfalz D.III maddesi". 20 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011. 

Kaynakça

  • Michels, Jürgen; Seelinger, Peter (1998), Luftfahrtgeschichte in und um Speyer, 66482 Zweibrücken: VDM Heinz Nickel, ss. 71-77, ISBN 3-925480-27-7 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uçak</span> Motorlu hava taşıtı

Uçak veya tayyare; hava akımının başta kanatlar olmak üzere kanat profilli parçaların alt ve üst yüzeyleri arasında basınç farkı oluşturması sayesinde havada tutunarak yükselebilen, uçma özellikli motorlu bir hava gemisi ve hava taşıtıdır. Pistonlu ya da jet motorlu, sabit kanatlı ve havadan ağır pek çok hava taşıtı uçak kategorisine dahildir. Günümüzde en temel uçak tipleri, yolcu uçağı, savaş uçağı, kargo uçağı olarak bilinirken, farklı coğrafi şartlara göre özelleştirmiş uçaklar da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Supermarine Spitfire</span> İngiltere yapımı, yekpare metal tasarımlı ve tek pilotlu avcı uçağı

Supermarine Spitfire, İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetlerine ait ilk yekpare metal tasarımlı ve tek pilotlu avcı uçağı. 1938'de hizmete girdi ve bütün II. Dünya Savaşı boyunca Kraliyet Hava Kuvvetlerine hizmet etti. 1950'lere kadar Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından kullanıldı. Baş tasarımcısı R.J. Mitchell'dır.

<span class="mw-page-title-main">Heinkel He 111</span> Taktik bombardıman uçağı

Heinkel He 111 bir II. Dünya Savaşı bombardıman uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">General Dynamics F-16 Fighting Falcon</span> Amerikan Üretimi Tek Motorlu 4.Nesil Savaş Jeti

F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı, tek jet motorlu, 4. nesil savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen birçok başka amaç için de kullanılmakta olan avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı ve yüksek manevra kabiliyeti sayesinde birçok ülkeye ihraç edilmiştir. Faal olarak çeşitli ülkeler tarafından kullanılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (10,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5.195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F-4 Phantom II</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

McDonnell Douglas F-4 Phantom II, McDonnell Douglas Firması tarafından ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri Donanması için geliştirilmiş, tandem iki koltuklu, çift motorlu, tüm hava koşullarına uygun, uzun menzilli süpersonik, 3. nesil jet önleme ve avcı-bombardıman uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed C-130 Hercules</span> taktik nakliye uçağı

C-130 Hercules, Amerikalı Lockheed (şu an Lockheed Martin) firması tarafından geliştirilen orta sınıf bir taktik nakliye uçağıdır. Havacılık tarihinin en başarılı nakliye uçaklarından biri olarak kabul edilmektedir. Dünya genelinde 50'den fazla ülke için 2,500'den fazla C-130 Hercules üretilmiştir ve bu uçaklar 22 milyon uçuş saatini aşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vecihi Hürkuş</span> Türkiyenin ilk yerli uçağını üreten pilot, mühendis ve girişimci

Vecihi Hürkuş, Türk savaş pilotu, havacılık mühendisi ve havacılık öncüsüdür. Türkiye'nin ilk uçağı VECİHİ K-VI'yı inşa etmiş ve ülkenin ilk sivil uçuş okulunu kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F/A-18 Hornet</span> ABD yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

F/A-18 Hornet,, McDonnell Douglas ve Northrop şirketleri tarafından müşterek olarak tasarlanan ve 1982 yılında üretilmeye başlanmış olan bir muharebe uçağıdır. 1997'den beri Boeing tarafından üretilmektedir. Rus muadili SU-33 model savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">THK-16</span> Eğitim uçağı

THK-16 diğer adıyla Mehmetçik, 1952 yılında Türk Hava Kurumu tarafından tasarlanan jet eğitim uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vecihi Hürkuş Havacılık Parkı</span> Eskişehirde müze

Vecihi Hürkuş Havacılık Parkı ya da eski adıyla Eskişehir Hava Müzesi, 1988 yılında ağırlıkla, 1.Hava İkmal ve Bakım Komutanlığı elinde bulunan uçakların restore edilerek sergilenmesi sonucu oluşturulmuştur. Ankara-İstanbul yolu üzerinde bulunan müze açık hava müzesi şeklinde olup Anadolu Üniversitesi Yunus Emre Kampüsü'nün karşısındadır. Müzenin yönetimi 24 Eylül 2011 tarihinde yapılan protokolle Anadolu Üniversitesi'ne devredilmiştir. 2020 yılında parkın ismi halk anketi ile Vecihi Hürkuş Havacılık Parkı olarak değiştirilmiş ve park Tepebaşı Belediyesinin sorumluluğu altına alınmıştır. Müzenin toplam alanı 39.000 m2'dir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas AV-8B Harrier II</span> İngiliz-Amerikan yapımı savaş uçağı

AV-8B Harrier II gerçek anlamda V/STOL uçaklarının içinden en çok tanınanıdır. Bir adet Rolls Royce Pegasus II motoruna sahiptir. Motor uçağın tam ortasındadır ve uçağın iki yanında görünen hava girişleri ortadaki Rolls Royce Pegasus II motorunu beslemektedir. İlk Harrier II uçuşu 1981 sonbaharında gerçekleştiğinde asıl Hawker P.1127'nin ilk uçuşundan beri 21 yıl geçmişti. P.1127, 1957 tasarımı bir Fransız motor konsepti üzerine yapılandırılmış ve geliştirilmişti. Proje finansmanı Britanyalı Bristol Engine Co. ve ABD Hükûmeti tarafından “Müşterek Silah Geliştirme Programı” (MWDP) dahilinde karşılanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Hürkuş</span> Türk yapımı temel eğitim uçağı

TUSAŞ Hürkuş, TUSAŞ tarafından tasarlanan ve geliştirilen, temel eğitim ve hafif kara saldırı uçağı olan iki kişilik, alçak kanatlı, tek motorlu turboprop bir uçaktır. Adı Birinci Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı gazisi, ilk Türk uçak üreticisi Vecihi Hürkuş'tan esinlenerek verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-30</span> Rusya yapımı çift motorlu askeri hava aracı

Suhoy Su-30, Rusya merkezli Suhoy tarafından geliştirilen çift motorlu, iki koltuklu süper manevra kabiliyetine sahip bir savaş uçağıdır. Her türlü hava koşulunda, havadan havaya ve havadan yüzeye, derin hava üstünlüğü görevleri için üretilmiş çok amaçlı bir süpersonik savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">SPAD S.XIII</span>

SPAD S.XIII, tanınmış havacı Louis Blériot'nun sahibi olduğu Société Pour L'Aviation et ses Dérivés (SPAD) tarafından, son derece başarılı önceli SPAD S.VII uçağından geliştirilmiş çift kanatlı I. Dünya Savaşı Fransız avcı uçağı. Savaşın, en yetenekli ve ana firma ile birlikte sekiz diğer Fransız üretici tarafından 8472 adet ile en çok üretilen avcı uçaklarından biridir. Yaklaşık 10,000 civarında yapılması planlanmışken Ateşkes'in ilanı ile üretim iptal edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Kuvvetleri</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin hava gücü

Türk Hava Kuvvetleri, Türkiye'yi havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 3. kuvvettir. Türk Hava Kuvvetleri, barışta hava sahasını korumak ve gözetlemek, savaşta ise kara ve deniz kuvvetlerine destek olmak amacıyla kurulmuştur. Türk Hava Kuvvetleri'nin karargâhı Ankara'da bulunmaktadır. 2024 sayımlarına göre envanterinde 537 uçak ve 78 helikopter ile birlikte çok sayıda insansız hava aracı bulundurmaktadır. Avrupa ülkeleri arasında en kalabalık insansız hava aracı filosuna sahiptir. Göktürk-1 ve Göktürk-2 isimli uydular da hava kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır. Göktürk-3 ise geliştirme aşamasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Hava savunma savaşı</span> saldırgan hava araçlarının etkinliğini azaltmak ya da tamamen yok etmek için alınan tedbirler

Hava savunma savaşı, saldırgan hava araçlarının etkinliğini azaltmak ya da tamamen yok etmek için alınan tedbirler bütünü olarak tanımlanabilir. Bu tedbirler hem hava hem de kara silah sistemlerini, ilgili algılayıcı sistemleri, komuta ve kontrol düzenlemelerini ve pasif önlemleri içermektedir. Bulundukları yer neresi olursa olsun, Deniz, Kara ve Hava Kuvvetlerini korumak olarak algılanabileceği gibi, ana vatan'ın savunması için de birçok ülke tarafından kullanılmaktadır. NATO, hava araçları ile yapılan hava savunmayı, karşı hava savunma, deniz ya da yerden yapılanı ise hava savunma savaşı olarak isimlendirmiştir. Füze ile savunma hava savunmanın bir kolu olarak kabul edilmektedir.

Nord Noratlas, Fransız uçak üreticisi Nord Aviation tarafından geliştirilen ve üretilen özel bir askeri nakliye uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">VECİHİ K-VI</span>

VECİHİ K-VI, eğitim ve keşif uçağı olup, inşa edilen ilk Türk uçağıdır. Kurtuluş Savaşı sırasında Türk Hava Kuvvetleri'nde uçak eksikliğinden dolayı havacı Vecihi Hürkuş tarafından 1923'te tasarlanmış ve arkadaşlarının yardımıyla ancak 1924 sonunda tamamlanmıştır. Uçağı sertifikalandıracak komitede yetkili personel eksikliğinden dolayı uçuş izni almamasına rağmen Hürkuş, K-VI'yı ilk kez Ocak 1925'te uçurdu ve bu yüzden hapis cezası aldı. Daha sonra affedildi, ancak kararı takiben hava kuvvetlerinden ayrıldı. Uçağı geri almak için başarısız girişimlerde bulundu ve Vecihi K-VI sonunda bilinmeyen nedenlerle imha edildi.

<span class="mw-page-title-main">Fiat G.55</span>

Fiat G.55 Centauro, 1943–1945'te Regia Aeronautica ve Aeronautica Nazionale Repubblicana tarafından kullanılan tek motorlu, tek kişilik bir İkinci Dünya Savaşı savaş uçağıydı. Fiat tarafından Torino'da tasarlanmış ve üretilmiştir. Fiat G.55 elbette tartışmaya açık olsa da, II. Dünya Savaşı sırasında İtalya'da üretilen en iyi uçak modellerindendir ancak 1943'e kadar üretime girmedi, Messerschmitt Bf 109G ve Focke-Wulf 190'a karşı karşılaştırmalı testlerden sonra Luftwaffe'nin kendisi Fiat G.55'i "en iyi Mihver avcı uçağı" olarak tanımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Albatros B.I</span> Uçak

Albatros B.I, 1913'te tasarlanmış ve I. Dünya Savaşı sırasında hizmete giren bir Alman askeri keşif uçağıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.