İçeriğe atla

Petronius Maximus

Petronius Maximus
Sikke üzerinde Petronius Maximus
Batı Roma imparatoru
Hüküm süresi17 Mart - 31 Mayıs 455
Önce gelenIII. Valentinianus
Sonra gelenAvitus
Doğum396 civarı
Ölüm22 Nisan/31 Mayıs 455
Eş(ler)iLicinia Eudoxia
Çocuk(lar)ıFlavius Palladus, Genç Galla Placidia ve Eudoxia
Tam adı
Flavius Anicius Petronius Maximus
HanedanTheodosius Hanedanı

Flavius Anicius Petronius Maximus (396 civarı - 22 Nisan 455), 17 Mart 455 ve 31 Mayıs 455 tarihleri arasında kısa bir süre için Dominus Noster Flavius Anicius Petronius Maximus Augustus adıyla Batı Roma tahta çıkmış olan Romalı aristokrat.

Petronius, Senatoryal sınıftandır. Bilinen ilk görevi 411 yılında üstlendiği praetor luktur ve ardından 415 civarında tribunus et notarius olarak hizmet etmesi ona Roma İmparatorluk bürokrasine girme şansı vermiş ve 416 ve 419 yılları arasında Comes sacrarum largitionum, 419 ve 433 yılları arasında da Urban prefect olarak görev yapmıştır. 433 yılında Konsül, 439'da İtalya eyaleti Praefectus praetorio'i ve 443 yılında ise ikinci defa Konsül seçilmiştir. 445 yılında kendisine verilen Patrici statüsü ile birlikte, ertesi yıl Batı Roma İmparatorluğu orduları başkomutanlığına seçilen Aëtius'un üçüncü Konsüllüğüne kadar Roma'lı olmayan birisine verilen en yüksek payelere ulaşmıştır.

Şurası açıktır ki, Maximus ve Aëtius arasında var olan düşmanlık, Batı Roma İmparatorluğunun yavaş yavaş yıkılmasına neden olan olayları tetiklemiştir. Antakyalı İoannis'un anlattıklarına göre Maximus ve Harem ağası Heraclius, İmparator III. Valentinianus'u Aëtius'u bizzat kendi elleriyle öldürmeye ikna etmişlerdir. Tarihçi İoannis, tüm bunlara ilaveten Valentinian'ın Optila ve Thranstila'nın elinden olan ölümü için (16 Mart 455) her ikisini de Maximus'un kışkırttığını iddia eder.

Valentinian'ın ölümünün ardından, Maximus'un tahta çıkabilmesi için kalan son rakibi, İmparatoriçe Licinia Eudoxia tarafından da desteklenen, Aëtius ve geleceğin imparatoru Majorian'ın koruması Maximianus'un oğlu Domninus'tu. Maximus, sarayın kontrolünü ele geçirerek bu rakipten kurtulmayı başardı ve Eudoxia'yı kendisiyle evlenmek zorundan bıraktı.

Maximus, hemen Avitus'u askerlerin baş komutanı olarak atadı ve Vizigotlar'ın desteğini sağlamak için onu Toulouse'a gönderdi. Ancak Avitus görev yerine ulaştığında Maximus ölmüştü ve görev anlamsız bir hale gelmişti. Maximus'un tacı elinde tuttuğu iki ay içinde Vandal'ların kralı Genserik'in İtalya'ya geldiği söylentisi Roma'da oturanlar arasında paniğe neden oldu. Bu kargaşa sırasında Maximus, bir serseri ya da "Ursus" adından Romalı bir asker tarafından taşlanarak öldürüldü.

Maximus'un ölümünden üç gün sonra 22 Nisan'da, Genserik ordusuyla birlikte Roma'ya girdi. Vandallar şehri yağmaladılar ve sakinlerini köle ya da tutsak olarak esir aldılar. Papa I. Leo'nun yalvarmaları üzerine, kundaklama, cinayet, işkence ve şehrin tahrip edilmesini de içeren aşırı davranışlarına son verdiler.[1]

Çocukluğu ve gençliği

Petronius Maximus, 396 yılı civarından doğmuştur ancak doğum yeri bilinmemektedir.

İki kez (belki de üç) İtalya eyaleti Praefectus praetorio'i, iki kez Roma Urban prefect'i ve iki kez Konsül olarak görev yapmıştır. 445 yılında hizmetlerine karşılık patrici sınıfına dahil edilmiştir. Bu aşamadan sonra oldukça varsıl birisi olmuş ve Roma'da bir forum inşa ettirmiştir.

III. Valentinianus 455'te ölümüyle birlikte Batı İmparatorluğunda tahtın varisi kalmamıştı. Doğu Roma imparatoru Marcianus'a danışılmamıştı ancak onun seçimi büyük ihtimalle ordu komutanı Majorian olacaktı (sonradan gerçekten de imparator oldu). Bir diğer aday ise Aëtius'un destekçisi Maximianus'tu.

Saltanatı

Her hâlükârda, aslında Petronius Maximus seçilmiş biriydi. Yönetim konusunda mükemmel bir kariyere sahipti ve sahip olduğu muazzam serveti kendisi için yapılacak iyilikleri satın almaya harcadığına inanılıyordu ve bu nedenle aslında tam olarak tahtı satın almıştı.

İmparatorluk makamına oturunca, Maximus hemen III. Valentinianus'un dul karısı Licinia Eudoxia ile evlendi. Aslında eski kocasının ölümüyle ilişkisi olduğunu düşündüğü Maximus ile gönülsüzce evlenmişti. Gerçekten de Maximus, III. Valentinianus öldürülmesini büyük bir iyilik olarak kabul etmiştir.

Licinia Eudoxia, umutsuzca Vandal kralı Genserik'ten yardım beklemişti. Licinia Eudoxia, zaten Vandal sarayı ile kızı Eudocia ve Genserik'in oğlu Hunerik'in ile (Petronius Maximus tarafından iptal edilmeden önce) nişanlı olması nedeniyle ilişki halindeydi.[2]

Ölümü

Mayıs'la birlikte Genserik'in İtalya'ya doğru yelken açtığı haberleri Roma'ya ulaştı. Haberler yayılınca tüm şehir halkı panik halinde yerlerini terk etmeye başladı. İmparatorun kendisi de şehri savunmak yerine Senatoyu da kendisine eşlik etme konusunda uyararak kaçma planları yapmaya başladı.

Ortaya çıkan panik nedeniyle Petronius Maximus tamamen devre dışı kaldı ve kendini muhafızlarının ve çevresindekilerin korumasına bıraktı. 31 Mayıs 455'te Şehir dışındaki bir yolda ilerlerken, öfkeli bir serserinin saldırısına uğradı ve taşlanarak öldürüldü. Vücudu parçalandı ve Tiber nehri'ne atıldı. Saltanatı sadece 71 gün sürmüştür.

İlk evliliğinden doğan ve 17 Mart ve 31 Mayıs arası Sezar olan, üvey kızkardeşi Eudoxia ile evlenen oğlu Flavius Palladus da (sonradan Flavius Palladus Caesar) kısa bir süre sonra idam edildi.

2 Haziran 455'te Roma şehri Genserik tarafından ele geçirildi ve iki hafta boyunca yağmalandı. Geri çekilirken beraberinde birçok yağma malzemesiyle birlikte İmparatoriçe Licinia Eudoxia ve kızları Genç Galla Placidia ve Eudoxia'da vardı. (Eudocia, 456 yılında Hunerik ile evlendi.)

Kaynakça

  1. ^ "Petronius Maximus | Roman emperor". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021. 
  2. ^ "Roman Emperors - DIR Petronius Maximus". www.roman-emperors.org. 26 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
III. Valentinianus
Batı Roma imparatoru
455 		Sonra gelen:
Avitus

İlgili Araştırma Makaleleri

Magister militum, Roma İmparatorluğu'nda ve cumhuriyet döneminde bugünün genelkurmay başkanına denk gelen askerî rütbeydi. İmparatordan veya konsülden sonra askeri alanda en yetkili rütbe magister militumdur. Roma İmparatorluğu'nun ikiye bölünmesinden sonra her iki imparatorlukta da bu rütbe sistemi devam etmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde imparatorların bu rütbeyi bizzat kendilerine verdikleri görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Valentinianus</span> 375-392 yılları arasındaki Roma imparatoru

II. Valentinianus 375-392 yılları arasındaki Roma'nın imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Magnus Maximus</span>

Magnus Maximus, Maximianus olarak da bilinir, 383 yılından İmparator Theodosius I'un emriyle öldürüldüğü 388 yılına kadar Roma İmparatorluğu'nda kendini imparator ilan ettiren Romalı general.

<span class="mw-page-title-main">III. Valentinianus</span>

Flavius Placidius Valentinianus veya kısaca III. Valentinianus, 425-455 yılları arasında Batı Roma imparatoru idi. Batı Roma'nın son imparatorlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Avitus</span>

Marcus Maecilius Flavius Eparchius Avitus, 8 Temmuz ya da 9 Temmuz 455 - 17 Ekim 456 tarihleri arasında Dominus Noster Flavius Eparchius Avitus Augustus adıyla Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış Galya kökenli Romalı asker.

<span class="mw-page-title-main">Majorianus</span>

Iulius Valerius Maiorianus, Çoğunlukla Majorian adıyla bilinen ve Nisan 457 - 2 Ağustos 461 tarihleri arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Romalı general.

<span class="mw-page-title-main">Olybrius</span>

Flavius Anicius Olybrius, 23 Mart ya da 11 Temmuz 472 - 23 Ekim ya da 2 Kasım 472 tarihleri arasında Dominus Noster Flavius Anicius Olybrius Augustus adıyla Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Roma imparatoru. Anicii ailesi mensubu olup Petronius Maximus'la akrabaydı ve Roma'nın yerlisiydi. 395 yılında Konsüllük yapmış olan Flavius Anicius Hermogenianus Olybrius ve eşi Anicia Juliana'nın oğullarıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Theodosius</span>

II. Theodosius veya Teodosyüs 408 – 450 yılları arasında Doğu Roma'nın imparatoruydu. Daha ziyade hükümdarlığı sırasında Konstantinopolis'te yaptırdığı 6 kilometre uzunluğundaki Theodosius surları ile yine kendi adını taşıyan Theodosius kanunları ile tanınır. Döneminin bir diğer önemli olayı da 431 yılında topladığı İkinci Efes Konsili idi. Ayrıca Konstantinopolis'te bir üniversite kurmuştur. İmparatorluğu döneminde en önemli eserlerden biri de 2. Ayasofya yapımı sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Vandal Krallığı</span>

Vandal Krallığı ya da Vandallar ve Alanlar Krallığı MS 435 ile MS 534 yılları arasında Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarında Kral Genserik hükümdarlığı altında Cermen Vandallar tarafından kurulan krallıktır.

<span class="mw-page-title-main">Roma'nın Yağmalanması (455)</span> 455te yaşanon, Vandalların Romayı talan etmesi olayı

Roma'nın Yağmalanması, 455 yılında Kartaca'da yeni kurulan Vandal Krallığı'nın kralı Genserik komutasındaki Vandalların Roma'yı talan etmesi.

<span class="mw-page-title-main">Genserik</span> Vandalların ve Alanların Kralı

Genserik, ayrıca Geiserik ya da Gaiserik, 428 ile öldüğü 477 yılına kadar Vandallar ve Alanlar'ın kralı. 5. yüzyılda Vandal Krallığı'nı kurarak Batı Roma İmparatorluğu'nun başına bela olmuştur. 50 yıla yaklaşan hükümdarlığı boyunca, görece önemsiz Cermenleri Akdeniz'in önemli gücü haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Licinia Eudoxia</span> Roma İmparatoriçesi

Licinia Eudoxia Roma İmparatoriçesi, Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius'un kızıdır. Batı Roma İmparatorları III. Valentinianus ve Petronius Maximus'un karısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hilderik</span> Vandalların Kralı

Hilderik Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların sondan bir önceki kralıdır. Vandal Krallığı, 534'te devrilmiş olsa da, o olayda kilit bir rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hunerik</span> Vandalların Kralı

Hunerik ya da Hunnerik ya da Honerik 477 ile öldüğü 484 yılına kadar Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların kralıdır. Afrika'da Vandal Krallığı'nın kurucusu Genserik'in en büyük oğludur. Babasının imparatorluk politikalarını terk edip, çoğunlukla iç işlerine yoğunlaşmıştır. Roma imparatoru III. Valentinianus ile karısı Licinia Eudoxia'nın kızları olan Eudocia ile evlenmiştir. Çiftin, Hilderik isimli tek çocukları olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İtalya praetoria idaresi</span>

İtalya praetoria idaresi, Geç Roma İmparatorluğu'nun bölündüğü dört praetoria idaresinden biriydi. İtalyan yarımadası, Batı Balkanlar, Tuna bölgeleri ve Kuzey Afrika'nın bazı bölgelerinden oluşuyordu. İdarenin merkezi Roma'dan Milano'ya ve son olarak Ravenna'ya taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Marcellinus (magister militum)</span>

Marcellinus Batı Roma İmparatorluğui'ndaki Dalmaçya bölgesini yöneten ve 454'ten ölümüne kadar oradaki orduyla hüküm süren bir Roma generali ve aristokrattı.

<span class="mw-page-title-main">Anicia Juliana</span>

Anicia Juliana Geç Antik Roma imparatorluk prensesi, Doğu Roma imparatorluğunun Magister militum Areobindus Dagalaiphus Areobindus'dun karısı, Konstantinopolis'teki büyük Ayios Polieuktos Kilisesi'nin hamisi ve Viyana Dioskurides'in sahibidir. Roma imparatoru Olybrius'un ile kendisi de imparator III. Valentinianus ile Licinia Eudoxia'nın kızı olan Placidia'nın kızı, Anicia Juliana'nın aynı zamanda imparator II. Theodosius'un ve azize imparatoriçe Aelia Eudocia'nın büyük-büyük torunudur. Leo Hanedanının yönetimi ve daha sonraki Justinianus hanedanının yükselişi sırasında Anicia Juliana, önceki imparatorluk hanedanlarının, yani I. Valentinianus'un kurduğu Valentinianus Hanedanı'nın ve I. Theodosius tarafından kurulan ilgili Theodosius Hanedanı en önde gelen üyesiydi.

Placidia, 425'ten 455'e kadar Batı Roma imparatoru III. Valentinianus'un kızı ve 454/455'ten itibaren 472'de Batı Roma imparatoru olan Olybrius'un karısıdır. Geç Antik Çağ'da Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında Roma'nın batısındaki son imparatorluk eşlerinden birisidir.

Optila, Aetius ve daha sonra Roma İmparatoru III. Valentinianus için çalışan Hun ya da Gotik korumaydı. III. Valentinian, bir senato toplantısında hain olarak gördüğü Aetius'u öldürdü. Aetius'un arkadaşı Maximus da intikam almak için Optila'yı III. Valentinianus'u öldürmesi konusunda ikna etti. 16 Mart 455'te Optila, imparatoru bıçakla öldürdü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.