İçeriğe atla

Petra Kuşatması (550-551)

Petra Kuşatması
Lazika Savaşı
Tarih550-551 baharı
Bölge
Sonuç Bizans zaferi
Taraflar
 Bizans İmparatorluğu
Sabirler
Sasani İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Bizans İmparatorluğu Bessas Mihran
Güçler
6000 2600
Kayıplar
Ağır

Petra Kuşatması, Lazika Savaşı sırasında Bessas komutasındaki Bizans kuvvetlerinin Petra'da bulunan Sasani garnizonuna karşı gerçekleşmiştir. Sasani destek kuvvetleri zamanında gelmeyi başaramamış ve Petra uzun bir kuşatmadan sonra düşmüştür. Bu stratejik kalenin bir kez daha Sasaniler tarafından kullanılmayacağından emin olmak için şehrin tahkimatı da kaldırılmıştır.

Arka plan

Sasanilere karşı, Petra'da Dagisthaeus başarılı olamamasından sonra, I. Justinianus onun yerine Bessas'ı magister militum per Armeniam olarak atamıştı, Bessas'ın ileri yaşı ve 546 yılındaki Roma'nın Yağmalanması sırasındaki "utanç verici" geçmişi nedeniyle bu kararı Bizanslılar tarafından eleştirilmişti.[1][2][3]

Kuşatma

Müttefikleri Sabirler ile beraber toplam sayıları 6000 askere ulaşan Bessas komutasındaki Bizanslılar 550 yılında Petra'yı kuşattılar. Söylendiğine göre "cesur ve iğit" 2600 askerden oluşan Sasani garnizonu kuşatmanın bir yıldan fazla sürmesine neden oldu.[1][2][3] Sasaniler kükürt ve asfalttan oluşan ateş çömlekleri kullandılar.[4] Mihr-Mihroe ve süvari ordusu ile sekiz savaş fili Petra kuşatmasını kaldırmak için yolda olmalarına rağmen zamanında varamadılar. Bessas sonunda 551 baharında şehri ele geçirdi. Bizanslı tarihçi Prokopius'a göre, ileri yaşına rağmen cesaret gösterisi olarak kişisel olarak kendisi duvarlara saldırmıştır. Akropol'de kalan az sayıdaki Sasani kuvveti teslim olmayı reddetmiş ve canlı canlı yakılmışlardır. Sasanilerin şehri ellerinde tutmaya niyetli olduklarını gösteren büyük miktarda Sasani erzağı ve ekipmanı ele geçirildi. I. Justinianus'un emrettiği şekilde, Bessas şehir duvarlarını yıktı.[1][2][3]

Sonrası

Perta'nı düşmesinden sonra, Mihr-Mihroe kuvvetlerini bölgedeki diğer Bizans kalelerine yönlendirdi ve Scanda ve Sarapanis'i ele geçirdi. 4000 Sabir Hunu ile ittifak yaparak önemli Arhaiopolis kalesini ele geçirmeyi denedi fakat Dalamit savaşçılarının ve fillerin etkinliğine rağmen saldırı nihayetinde başarısız oldu, kuvvetin büyük kısmı tedarik noksanlığından öldü.[2][3]

Kaynakça

  1. ^ a b c Jones, Arnold Hugh Martin; Martindale, J. R.; Morris, J. (1980). The Prosopography of the Later Roman Empire: Volume 2, AD 395-527 (İngilizce). Cambridge University Press. s. 228. ISBN 9780521201599. 10 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2019. 
  2. ^ a b c d Greatrex, Geoffrey (2007). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars Ad 363-628 (İngilizce). Psychology Press. s. 118-119. ISBN 9780415465304. 
  3. ^ a b c d Evans, J. A. S. (2002). The Age of Justinian: The Circumstances of Imperial Power (İngilizce). Routledge. s. 167. ISBN 9781134559763. 
  4. ^ Elton, Hugh (2018). The Roman Empire in Late Antiquity: A Political and Military History (İngilizce). Cambridge University Press. s. 326. ISBN 9780521899314. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bessas, Bizanslı general. Trakyalı olup aslen Got (Cermen) kökenlidir. I. Justinianus dönemi savaşlarında oynadığı aktif rolle tanınır. Sasani Devleti ile yapılan İberya Savaşı'nda ve Belisarius'un komutası altında katıldığı Gotlar Savaşı'yla ünlenmiştir. Ancak Belisarius'un İtalya'dan çekilmesinin ardından tekrar toplanan Gotlar ile giriştiği mücadeleyi kaybedince 546 yılında Roma düşmüş, Bessas da bu başarısızlığın en büyük sorumlusu olarak görülmüştür. Mahçubiyet içinde Doğu'ya dönen General, ilerleyen yaşına rağmen Lazika Savaşı'nda, komutan olarak görevlendirilmiştir. Petra şehrinin geri almasıyla itibarını kurtarsa da, devamında sergilediği başıboş tavırlar yüzünden Justinianus tarafından görevden alınmış ve Abaskya'ya sürgüne gönderilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Justinus (525 doğumlu general)</span> Bizanslı aristokrat ve general

Flavius Mar. Petrus Theodorus Valentinus Rusticius Boraides Germanus Iustinus ya da kısaca Justinus, Bizanslı bir general ve aristokrattır. Jüstinyen Hanedanı'nın üyesi ve Bizans İmparatoru I. Justinianus'un yeğenidir. 540 yılında son Roma konsüllerinden biri olarak atanan Justinus, Lazika ve Balkanlardaki savaşlarda üst düzey komutan olarak görev yaptı. Bizans'ın Slav ve Sasanilere karşı giriştiği mücadelelerin yanı sıra, Avarlarla yapılan ilk temasları yönetti. İmparator I. Justinianus öldüğünde tahta aday olan Justinus, kuzeni II. Justinus tarafından saf dışı bırakıldı ve sürüldüğü Mısır'da düzenlenen suikast sonucu öldürüldü.

Justinianus Bizans İmparatorluğu'nda hüküm süren Jüstinyen Hanedanı üyesi, aristokrat ve general. Asker olarak, Balkanlar'da ve Doğu'da Sasani İmparatorluğu'na karşı seçkin bir kariyer yaptı. Daha sonraki yıllarında, naip ve daha sonra imparator II. Tiberius aleyhinde başarısız bir komplo kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Lazika Savaşı</span> Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında yapılmış mücadele

Lazika Savaşı, aynı zamanda Kolhi Savaşı ya da Gürcü tarih yazımında, Egrisi'nin Büyük Savaşı olarak bilinir, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında Lazika'nın antik Gürcistan bölgesinin kontrolü için yapılan mücadeledir. Lazika Savaşı, 541'den 562'ye kadar yirmi yıl boyunca, değişen başarılarla sürdü ve savaşın sona ermesi karşılığında yıllık bir haraç elde eden Persler için bir zaferle sona erdi. Lazika Savaşı, Prokopius ve Agathias'ın eserlerinde ayrıntılı olarak anlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Satala Muharebesi (530)</span> Bizans Ermenistanındaki Satala yakınlarında gerçekleşen savaştır.

Satala Muharebesi Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu ile Sasani (Pers) İmparatorluğu'nun güçleri arasında 530 yazında, Bizans Ermenistanı'ndaki Satala yakınlarında gerçekleşen savaştır. Pers ordusu, kuşatma yapmak için kente yaklaşırken, küçük bir Bizans kuvveti tarafından arkadan saldırıya uğramıştır. Persler, onlarla karşılaşmak için geri döndü, ancak kentin içinden ana ordu tarafından saldırıya uğradı. Bizanslı bir birimin kararlı saldırısı, Pers generalinin bayrağının kaybına yol açması Persler'in paniğe kapılıp geri çekilmelerine neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Petra, Lazika</span>

Petra Karadeniz'in doğu kıyısında yer alan, günümüzde Batı Gürcistan olarak bilinen Lazika'daki müstahkem bir şehirdi. Petra, aynı zamanda Lazika'nın piskoposluk merkeziydi. Petra 6. yüzyılda, Bizans imparatoru I. Justinianus'nun döneminde, Bizans İmparatorluğu'nun Kafkasya'daki önemli bir şehri olmuştur. Stratejik konumundan dolayı, 541 ve 562 yılları arasında Bizans ve Sasani İmparatorluğu'nu karşı karşıya getirmiş Lazika Savaşı burada yaşanmıştır. Petra'yla ilgili genel görüş, Geç Antik Çağ'da harap olduğu Güney Gürcistan'daki Acara bölgesindeki Tsihisdziri'de bulunduğudur.

Petra Kuşatması 549 yılında I. Justinianus komutasındaki Bizans ordusunun, Sasanilerin ele geçirdiği Petra şehrini işgal etmesiyle yaşanmıştır. Sasaniler başarılı bir şekilde Petra'yı Bizanslılara karşı savunmuştur.

II. Gubaz, yaklaşık 541 yılından suikasta uğradığı 555 yılına kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. İlk başta Bizans İmparatorluğu'nun vasalı olarak tahta çıktı ancak Bizans makamlarının ağır uygulamaları sonucunda Bizans'ın başlıca rakibi Sasani İmparatorluğu'ndan yardım almaya çalıştı. Lazika Savaşı'nın liderlerinden biriydi. 541'de Sasani ordusunun yardımı ile Bizanslılar, Lazika'dan gönderildi; ancak Sasaniler ülkeyi işgal etti. Bunun üzerine 548'de Bizans'tan yardım isteyen Gubaz, sonraki birkaç yıl boyunca Bizans'ın müttefiki olarak kaldı. İki imparatorluk Lazika'nın kontrolü için savaşırken, Petra Kalesi mücadelenin odak noktası olmuştu. Sonunda Gubaz, savaştan bir sonuç alınamaması üzerine Bizans generalleriyle kavga etti ve sonrasında generaller tarafından öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Fasis Kuşatması</span>

Lazika Savaşı savaşının bir parçası olan Fasis Kuşatması, 555-556 yıllarında Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir. Farslar, Bizanslıların elindeki Lazika'nın Fasis şehrini kuşatmalarına rağmen ele geçirememişlerdir. Kuşatma ile ilgili bilgilerin çoğunun kaynağı 6. yüzyıl tarihçisi Agathiastır.

Callinicum Muharebesi, Paskalya'da, 19 Nisan 531 Cumartesi günü, Belisarius komutasında Bizans İmparatorluğu ordusu ile Azaritis komutasındaki Sasani süvari kuvveti arasında gerçekleşmiştir. Dara Muharebesi'ndeki yenilgiden sonra Sasanilar, savaşın yönünü döndürmek amacıyla Suriye'yi işgal etmek için harekete geçtiler. Belisarius'un hızlı müdahalesi planı bozdu ve Sasanilerin Pirus tarzı muzaffer oldukları muharebe öncesi Belisarius'un askerleri Sasanileri Suriye'nin sınırına doğru geri ittiler.

Martyropolis Kuşatması, 531 Sonbaharında, I. Kavad altındaki Sasani İmparatorluğu ile I. Justinianus altındaki Bizans İmparatorluğu arasındaki İberya Savaşı sırasında meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Thannuris Muharebesi</span>

Thannuris Muharebesi 528 Yazında, Kuzey Mezopotamya'da Dara yakınlarında Serhas komutasındaki Sasani İmparatorluğu ile Belisarius ve Coutzes komutasındaki Bizans İmparatorluğu kuvvetleri arasında gerçekleşen askeri çatışmadır. Minduous'ta bir kale inşa etmeye çalışırlarken, Bizanslılar Sasani ordusu tarafından mağlup edilmiştir. Belisarius kaçmayı başardı ama Sasaniler binaları yıktı. Zaferlerine rağmen, Persler, Sasani şahı I. Kubâd'ı kızdıracak ağır kayıplara maruz kalmışlardır.

Nisibis Kuşatması, 573 yılında imparatoru II. Justinus hükümdarlığında Bizans İmparatorluğu, Sasani şehri Nisibis'i kuşatmalarıdır. Sasaniler şehri başarılı bir şekilde savunmuşlar ve Bizans kuvvetlerini yenmişlerdir.

Edessa Kuşatması I. Justinianus hükümdarlığında Bizans İmparatorluğu ile I. Hüsrev hükümdarlığında Sasani İmparatorluğu arasında devam eden Lazika Savaşı'nın ortalarında 544 yılında gerçekleşmiştir. Şehir şiddetli kuşatmaya dayanmıştır. Şehrin dini doğası nedeniyle, çatışmanın sonucuna ilahi bir müdahalenin olduğunu söyleyen bazı Hristiyan söylenceleri doğmuştur.

Lazika Savaşı savaşının bir parçası olan Telephis-Ollaria Muharebesi, 553 yılında Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir.

Mucellium Muharebesi, Gotlar Savaşı sırasında Bizans İmparatorluğu ile Ostrogotlar arasında 542 yılında Mugello yakınlarında gerçekleşmiş muharebedir. Floransa kuşatmasını kaldıran Totila liderliğindeki Ostrogotlar sayıca üstün Bizans güçlerini takip edip, yendiler.

Lazika Savaşının bir parçası olan Onoguris Kuşatması, Bizans ve Sasani kuvvetlerinin arasında, MS 554 veya 555 yılında gerçekleşti.

Nahoragan, Bizanslı tarihçiler tarafından kaydedilmiş Sasani İmparatorluğu komutanıydı. Mihr-Mihroe'nun ölümünden sonra Lazika'daki savaşların komutanlığını yapmıştır. Nahoragan'ın komutayı ele aldığı dönemde, Bizanslı generaller Lazika kralı II. Gubaz'a suikast düzenlemiş ve Lazlar ile Bizanslılar arasındaki müttefiklik bozulmuştur. Bunu fırsat bilen Nahoragan, Onoguris Kuşatmasını başlatmış ve Arhaiopolis'teki Bizans üssünü yok etmiştir. Nahoragan, MS 556'nın ilkbaharında, Martinus ve Justinus'un bulunduğu Nesus'a 60.000 kişilik orduyla saldırmıştır. Martinus'a önerdiği barış tekliflerinin reddedilmesinden sonra Fasis'i kuşatmış, ancak ağır bir mağlubiyet almıştır. Mağlubiyetten sonra Kutaisi'ye geri çekilmiş ve kısa bir süre sonra Lazika'daki Sasani'lerin komutasını emrindeki Vaphrizes'e devretmiştir. Ardından İberya'daki kışlaklara çekilmiştir.

Rioni Muharebesi, Bizans ve Sasani birliklerinin çatıştığı Lazika Savaşı'ndaki 550 tarihli bir muharebedir.

Arhaiopolis Muharebesi, Bizans ve Sasani birliklerinin çatıştığı Lazika Savaşı'ndaki 551 tarihli bir muharebedir.