
Peynir, süt proteini kazeinin pıhtılaştırılmasıyla çeşitli tat, doku ve formlarda üretilen bir süt ürünüdür. Genellikle inek, manda, keçi veya koyun sütünden elde edilen proteinler ve yağdan oluşur. Üretim sırasında süt genellikle asitlendirilir ve kazeinin pıhtılaşmasını sağlamak için peynir mayası enzimleri veya benzer aktiviteye sahip bakteriyel enzimler eklenir. Katı lorlar, daha sonra sıvı peynir altı suyundan ayrılır ve preslenerek bitmiş peynir haline getirilir. Bazı peynirlerin kabuğunda, dış katmanında veya tamamında aromatik küfler bulunur.

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

Küp peyniri, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgesinde, hemen hemen tüm illerde geleneksel olarak üretilen bir peynir türü. Bir kısım bölgelerde çömlek peyniri adıyla bilinir.

Kemalpaşa tatlısı, Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde, küçük süthanelerde üretilmeye başlanan bir peynir tatlısıdır. Halen 15'e yakın tesiste, günde 1 milyon adete varan üretim miktarlarına erişmektedir. Ramazan aylarında tüketim artmaktadır. Kemalpaşa Tatlısı, Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı veya Mustafakemalpaşa Tatlısı 18.06.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

Sürüyolu, Van ilinin Muradiye ilçesine bağlı bir mahalledir.

Künefe, kıyılmış filo hamuru, veya alternatif olarak ince irmik hamuruyla yapılan, şeker bazlı şurupla beslenen ve tipik olarak peynir veya pıhtılaşmış krema, fıstık veya fındık gibi diğer malzemelerin dahil edilmesiyle yapılan, geleneksel bir Ortadoğu tatlısı. Arap Ligi'nde, özellikle Levant ve Mısır'da, Filistinliler arasında popülerdir. Buna ek olarak Türkiye, Yunanistan, Balkanlar ve Güney Kafkasya'da varyantları ve popülerliği bulunmaktadır.

Kaşkaval sarı renkli, özel bir koyun peyniridir. İtalyanca caciocavallo kelimesinden türemiştir. TDK Sözlükte tanımı "Tekerlek biçiminde, sarı renkte, kaşara benzeyen bir tür peynir" olarak verilmiştir. Osmanlı şenlik ziyafetlerinde tüketilen bir peynir çeşididir. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde İstanbul’da peynir üretimi yapan 400 tane esnafın olduğunu ve Kaşkaval Peyniri ile birlikte kesme peyniri ve Teleme peyniri ürettiklerinden bahsetmektedir.Evliya Çelebi Seyahatnamesinde ayrıca Çatalca'da kaşkaval peyniri üretildiğinden bahsedilmektedir.

Beyaz peynir koyun, inek veya keçi sütünden yapılan, salamurada bekletilerek hazırlanan beyaz renkli bir Türk peynirdir.

Kaşar, koyun, inek veya keçi sütünden yapılan sarı renkli sert bir peynirdir. Türkiye ve Yunanistan'da yenir.

Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.

Mozzarella dünyaca tanınan bir tür peynirdir. Peynir genellikle dilimlenmiş olarak servis edilir. Mozzare sözcüğü, İtalyancada "kesmek" anlamına gelmektedir.

Gravyer peyniri, İsviçre kökenli bir peynirdir. Adını İsviçre’nin bir kasabası olan Gruyères’den alır. Gravyer peynirinin içinde bazen çapı 1 cm’den fazla olan delikler bulunur. Delikler küçükse ve sıksa peynir kalitesizdir. Peynir parlak sarı renkte, kabuğuysa koyu sarı renktedir. Peynir fondüsü yapımında da kullanılır.

Ezine tipi beyaz peynir veya kısa ismi ile Ezine peyniri, Türkiye kökenli olgunlaştırılmış bir tam yağlı beyaz peynir çeşidi. Yumuşak veya orta-sert dokulu olarak sınıflandırılan Ezine, benzer özellikler gösterdiği Edirne peyniri ile birlikte Türkiye'de tüketilen en popüler beyaz peynir çeşitlerinden birini oluşturmaktadır. Peynir ismini Çanakkale'ye bağlı Ezine ilçesinden almıştır.

Burrata, inek veya manda sütü kullanılarak Mozzarella ve kaymaktan yapılan, İtalya`nın Pulya bölgesi kökenli, çok yumuşak ve kremsi dokuya sahip taze peynirdir.
Gorcolo peyniri, Gorcola olarak da bilinir, Türkiye ve Gürcistan'ın bazı bölgelerinde yağı alınmış sütten yapılan bir peynir çeşididir. Gorcolo (გორჯოლო), Gürcü dilinin Cavaheti diyalektinde düzgün almayan, eğri-büğrü taşa denir.

İzmir lor peynirli baklava, lor peyniri ile yapılan baklavadır. İzmir 'de yapılır. Osmanlı tatlılarındandır. Kullanılan lor peyniri kesinlikle tuzsuz olmalıdır. Eski tarifte piştikten sonra bal dökülür. Günümüzde üzerine şerbet dökülmektedir. Mudanya'da bir çeşidi Girit tatlısı (katmer) olarak yapılmaktadır. Bu tarifte içinde tarçın ve ceviz bulunmaktadır. Konya Akşehir'de peynir baklavası olarak adlandırılan bir çeşidi yapılmaktadır.
Aho peyniri, bir çeşit peynirdir. Aho peyniri, adını Trabzon ilinin Araklı ilçesine bağlı Ayvadere (Aho) köyünden almıştır. Aho peynirinin ticari amaçla üretimi ise Bayburt, Gümüşhane, Trabzon'un Sürmene, Çaykara ve Araklı'nın bazı köylerinde yapılmaktadır. Aho peyniri, kaymağı alınan sütün ateşte pişirilerek kestirme adı verilen yöntemle elde edilen süt mincisinin taze kolot peyniri ile karıştırılıp tuzlanmasının ardından 2-3 gün olgunlaşmaya bırakılmaktadır. Ardından çuvallara konulan Aho peyniri, Zigana'da bulunan yaylalarda 2-3 ay bekletilmektedir.
Tomas peyniri(Serto, Dorak peyniri veya Karın Kaymağı peyniri) bir çeşit tulum peyniridir. Tomas peyniri Doğu Anadolu Bölgesinin Tunceli, Bingöl, Elazığ, Erzurum, Kars, Sivas ve Muş illerinde yapılmaktadır. Tomas peyniri, yayık altı ayranının kaynatılması sonucunda elde edilen çökeleğin tereyağ, kaymak veya yoğurt katılarak bileşiminin zenginleştirilmesi ve deri tulumlara basılarak olgunlaştırılmasıyla elde edilir. “Tomas peyniri” adını Yunancada “deri meşin” anlamına gelen tomas kelimesinden almıştır.

Peynir küpü veya peynir çömleği birçok peynir türünü basmak için kullanılan çömleklerdir. Küp peyniri, peynir, küplere basılır ve saklanır.
Abhaz peyniri bir çeşit peynirdir. Abhazlar tarafından yapılmaktadır.