İçeriğe atla

Peter Lipton

Peter Lipton
Peter Lipton
Doğumu9 Ekim 1954(1954-10-09)
New York
Ölümü25 Kasım 2007 (53 yaşında)
Cambridge
Alma materWesleyan Üniversitesi
Oxford Üniversitesi
ÇağıÇağdaş felsefe
BölgesiBatı felsefesi
OkuluAnalitik felsefe
İlgi alanlarıBilim felsefesi ve Epistemoloji

Peter Lipton (9 Ekim 1954 - 25 Kasım 2007), Amerikalı bilim filozofu ve epistemologdur. Kasım 2007'deki beklenmedik ölümüne kadar Cambridge Üniversitesi'nde Hans Rausing Profesörü ve Tarih ve Bilim Felsefesi Bölümü Başkanı ve King's College'ın bir üyesiydi. Cambridge web sitesindeki ölüm ilanına göre, "dünyanın önde gelen bilim filozoflarından ve epistemologlarından biri olarak tanındı."

Kariyeri

Lipton, Wesleyan Üniversitesinde lisans ve Oxford Üniversitesinde yüksek lisans öğrencisiydi. Cambridge'e gelmeden önce Clark University ve Williams College'da ders verdi. Nuffield Biyoetik Konseyi'nin bir üyesiydi ve Farmakogenetik: Etik Sorunlar'ı üreten çalışma grubuna başkanlık etti. AskPhilosophers panelinde de yer aldı. 2004 yılında Lipton, Royal Society'nin Medawar Ödüllü Öğretim Görevlisi olma onuruna sahipti.

Lipton'un araştırma ilgi alanları, açıklama, çıkarım, test etme, teori değişikliği, doğa yasaları ve bilimsel gerçekçilik gibi konular dahil olmak üzere bilim felsefesine odaklanmıştır. Lipton'un bilim felsefesi alanındaki araştırması, onu felsefenin diğer ilgili alanlarında çalışmaya yöneltti; epistemolojide, Lipton aynı zamanda tümevarım ve tanıklık felsefesini de araştırdı. Aynı şekilde zihin felsefesinde Lipton, zihinsel içerik ve zihin-beden problemi kavramlarını araştırdı.

Nuffield Biyoetik Konseyi'nin (2003–2007) bir üyesiydi.

Hayatı

Lipton, karısı Diana ve iki oğlu Jonah ve Jacob ile birlikte yaşıyordu. Kendini "dindar ateist" ve "ilerici bir Yahudi" olarak tarif ediyordu;[1] Yahudi bir yaşam tarzının geleneklerini ve kültürünü takip edebileceğini ve Yahudiliğin öğretilerini, aynı anda böyle bir dinin metafiziğine (Tanrı'nın varlığı gibi) inanmadan, hayattaki ahlaki sorunların üstesinden gelmesine yardımcı olmak için kullanabileceğini savundu.[2]

25 Kasım 2007'de Lipton, squash oynadıktan sonra ölümcül bir kalp krizi geçirdi. Ardından Profesör John Forrester Cambridge Üniversitesinde Tarih ve Bilim Felsefesi Bölüm Başkanlığı görevini üstlendi.

Seçili yayınları

  • "Wouldn't It Be Lovely: Explanation and Scientific Realism", Metascience 14, 3 (2006) 331-361. (Review Symposium on the second edition of Inference to the Best Explanation, with James Ladyman, Igor Douven and Bas van Fraassen.)
  • "Science and Religion: The Immersion Solution", in Andrew Moore & Michael Scott (eds) Realism and Religion: Philosophical and Theological Perspectives (Ashgate, forthcoming).
  • "Waiting for Hume", in Marina Frasca-Spada & P.J.E. Kail (eds) Impressions of Hume, Oxford University Press, 2005, 59-76.
  • "The Truth about Science", Philosophical Transactions of the Royal Society B 360 (2005), 1259-1269.
  • "Testing Hypotheses: Prediction and Prejudice", Science 307 (14 January 2005), 219-221.
  • Inference to the Best Explanation, Routledge, 1991; expanded second edition, 2004. 0-415-24202-9.
  • "Epistemic Options", Philosophical Studies 121 (2004) 147-158.
  • "What Good is an Explanation?", in G. Hon & S. Rackover (eds.), Explanation: Theoretical Approaches, Kluwer, 2001, 43-59. Reprinted in J. Cornwell (ed.) Understanding Explanation, Oxford University Press, 2004, 1-22.
  • "Genetic and Generic Determinism: A New Threat to Free Will?", in D. Rees and S. Rose (eds.) Perils and Prospects of the New Brain Sciences (CUP, 2004).
  • "The Reach of the Law", Philosophical Books, 43, 4, October 2002, 254-260.
  • "Quests of a Realist", Metascience, 10, 3 (2001), 347-353.
  • "The History of Empiricism", International Encyclopedia of the Social and Behavioural Sciences, Pergamon, 2001, 4481-4485.
  • "Is Explanation a Guide to Inference?", in G. Hon and S. Rackover (eds.), Explanation: Theoretical Approaches, Kluwer, 2001, 93-120.
  • "Inference to the Best Explanation", in W.H. Newton-Smith (ed.), A Companion to the Philosophy of Science, Blackwell, 2000, 184-193.
  • "Tracking Track Records", Proceedings of the Aristotelian Society, Supplementary Volume LXXIV (2000), 179-205.
  • "The Epistemology of Testimony", Studies in the History and Philosophy of Science 29A (1998), 1-31.
  • "All Else Being Equal", Philosophy 74 (1999), 155-168.
  • "Binding the Mind", in J. Cornwell (ed.), Consciousness and Human Identity, Oxford University Press, 1998, 212-224.
  • "Cambridge Contributions to the Philosophy of Science", in S. Ormrod (ed.), Cambridge Contributions, Cambridge University Press, 1998, 122-142.
  • "Is the Best Good Enough?", Proceedings of the Aristotelian Society XCIII (1993), 89-104; reprinted in D. Papineau (ed.), Philosophy of Science, Oxford Readings in Philosophy, Oxford University Press, 1996.
  • "Popper and Reliabilism", in A. O"Hear (ed.), Karl Popper: Philosophy and Problems, Royal Institute of Philosophy, Cambridge University Press, 1995, 31-43.
  • "Making a Difference", Philosophica, Vol. 51, No. 1, 1993, 39-54. Reprinted in Revue Roumaine de Philosophie, 38, 3.4, 1994, 291-303.
  • "Contrastive Explanation", in D. Knowles (ed.), Explanation and its Limits, Cambridge University Press, 1990, 247-266; reprinted in D. Ruben (ed.), Explanation, Oxford Readings in Philosophy, Oxford University Press, 1993.
  • "Causation Outside the Law", in H. Gross & T.R. Harrison (eds.), Jurisprudence: Cambridge Essays, Oxford University Press, 1992, 127-148.

Kaynakça

  1. ^ Lipton, Peter (2007). "Science and Religion: The Immersion Solution". Moore, Andrew; Scott, Michael (Ed.). Realism and Religion: Philosophical and Theological Perspectives (PDF). Routledge. ISBN 978-0754652328. 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. My religious perspective is that of a progressive Jew. [..] As a progressive Jew this will sometimes lead me to reject clear moral content present in my religious text, but here too I would continue to preserve its literal meaning. 
  2. ^ "Post Magazine: Darwin v. God". 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2017. 

Dış bağlantılar

Vikisöz'de Peter Lipton ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ockham'ın usturası</span> En az varsayımla çözümün seçildiği felsefi prensip

Ockham'ın usturası, Occam'ın usturası, Ocham'ın usturası, tutumluluk yasası veya basitlik yasası, "olasılıkların zorunluluk olmadan çoğaltılmaması gerektiği" problem çözme ilkesi. Fikir, ilahi mucizeler fikrini savunmak için basitliği tercih eden skolastik filozof ve teolog, İngiliz Fransisken rahibi Ockhamlı William'a atfedilir. "En basit açıklama büyük olasılıkla doğru olandır" gibi ifadelerle çeşitli şekillerde yorumlanmıştır. Bu felsefi ustura, aynı tahminle ilgili rakip hipotezler sunulduğunda, en az varsayıma sahip çözümün seçilmesi gerektiğini savunur. Dolayısıyla, farklı tahminler yapan hipotezler arasında seçim yapmanın bir yolu değildir.

<span class="mw-page-title-main">Charles Sanders Peirce</span> Amerikalı filozof, mantıkçı ve matematikçi (1839–1914)

Charles Sanders Peirce, pragmatizm akımının isim babası olmuş, daha sonra da pragmatist yöntemin ana hatlarını çizmiş olan Amerikalı filozoftur. Felsefede bilgi konusuna öncelik vermiş başlamış ve Aristoteles'in düzeni doğada bulan nesnel yaklaşımı ile Kant'ın bilgideki düzenin zihnin eseri olduğunu dile getiren öznel yaklaşımının bir sentezini yapmıştır. Kavram, fikir ve kuramlarımızın doğruluklarını, onların yararlılıklarıyla özdeşleştiren Peirce'e göre, yöntem öncelikle düşüncelerimizi açık ve seçik hale getirmekten oluşur ve bu yöntem sayesinde felsefe bir bilime dönüşecektir.

<span class="mw-page-title-main">Willard Van Orman Quine</span> Amerikalı filozof (1908 – 2000)

Willard Van Orman Quine, analitik felsefe geleneğinden Amerikalı filozof ve mantıkçı. "Yirminci yüzyılın en etkili filozoflarından biri" sayılır. 1930'dan 70 yıl sonraki ölümüne kadar Quine sürekli olarak Harvard Üniversitesi ile öyle ya da böyle yakından ilgiliydi, önce bir öğrenci; sonra da bir profesör olarak. 1956-78 yıllarında Harvard Edgar Pierce Felsefe Kürsüsünde ders verdi.

<span class="mw-page-title-main">Gilbert Ryle</span>

Gilbert Ryle (1900-1976), çağdaş İngiliz filozofudur. Dil felsefesi geleneği içinde yer alır. Ludwig Wittgenstein'ın felsefi sorunlara yaklaşımını paylaşan İngiliz sıradan dil filozofları kuşağının bir temsilcisiydi. Aristoteles'ten etkilenip, Edmund Husserl ve Meinong'la da ilgilenen Ryle'ın en önemli iki kitabı Zihin Kavramı ve İkilemler'dir.

<span class="mw-page-title-main">Afrika felsefesi</span>

Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, Afrika'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir felsefesi olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri Eski Mısır'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir.

Peter Frederick Strawson, Britanyalı filozof, gündelik dil felsefesinin en önemli temsilcilerinden olan çağdaş düşünür. 1968-1987 yılları arasında Oxford Üniversitesi'nde Waynflete metafizik felsefesi profesörü olarak çalıştı.

Herbert Paul Grice İngiliz dil felsefecisi. Mesleki yaşamının son yirmi yılını Amerika Birleşik Devletleri'nde geçirdi.

David Benjamin Kaplan, Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles'ta akademik hayatını sürdüren Amerikalı felsefeci ve mantıkçı. Felsefi çalışmaları daha çok mantık, felsefi mantık, modaliti, dil felsefesi, metafizik ve bilgi felsefesi odaklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Filozof</span> kapsamlı bir felsefe bilgisi olan kişi

Filozof, felsefe ile uğraşan kişidir. Filozof kelimesi Antik Yunanca bilgelik aşığı anlamına gelen φιλόσοφος (filasofos) kelimesinden gelir. Cicero ve Diogenes Laertius’un, Eflâtun’un öğrencisi Herakleides Pontikos’un bugün elde bulunmayan bir eserine dayanarak verdikleri pek kesin olmayan bir rivayete göre filozof kelimesini ilk kullanan düşünür Pisagor olmuştur.

Bu madde, 19. yüzyıl filozofu Friedrich Nietzsche hakkında yazılan eserlerin kaynak dizinidir.

<span class="mw-page-title-main">Yanlışlanabilirlik</span> Bir önermenin yanlışlığının kanıtlanabilme ihtimali

Bir önerme, hipotez ya da teori; özünde yanlış olduğunun kanıtlanabilme ihtimali varsa; yanlışlanabilirdir. Bir yargıyı geçersiz kılacak herhangi bir gözlem yapmak ya da argüman sunmak mümkünse bu yargı yanlışlanabilirdir. Bu anlamda, yanlışlamak ile geçersiz kılmak eş anlamlıdır. Bilimsel bir önerme yanlışlanabilme özelliği barındırır. Yanlışlanabilirlik ilkesi, bilim ile bilim dışı olanı, bilgi ile inancı ayırmak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Göksel küreler</span>

Göksel küreler, Eflâtun, Eudoxus, Aristo, Batlamyus, Kopernik ve diğerleri tarafından geliştirilen kozmolojik modellerin temel unsurlarıydı. Bu kozmolojik modellerde, sabit yıldızların ve gezegenlerin görünen hareketleri, sanki kürelere yerleştirilmiş mücevherler gibi, eterik, şeffaf bir beşinci elementten (esîr) yapılmış dönen kürelere gömülü olarak düşünülmüştür. Sabit yıldızların birbirlerine göre konumlarını değiştirmediğine inanıldığından, bunların tek yıldızlı bir kürenin yüzeyinde olması gerektiği ileri sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Helen Longino</span>

Helen Elizabeth Longino, bilimsel araştırma için değerlerin ve sosyal etkileşimlerin önemini savunan Amerikalı bir bilim filozofudur. Kadınların bilimdeki rolü hakkında yazmıştır ve feminist epistemoloji ve sosyal epistemolojide merkezi bir figürdür. Stanford Üniversitesi'nde Clarence Irving Lewis Felsefe Profesörüdür. 2016 yılında Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'ne seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Ian Hacking</span>

Ian MacDougall Hacking, bilim felsefesinde uzmanlaşmış Kanadalı bir filozoftur. Kariyeri boyunca Killam Beşeri Bilimler Ödülü ve Balzan Ödülü de dahil olmak üzere çok sayıda ödül kazandı ve Kanada Nişanı, Kanada Kraliyet Cemiyeti ve İngiliz Akademisi gibi birçok prestijli grubun üyesi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Philip Stuart Kitcher</span>

Philip Stuart Kitcher, Columbia Üniversitesi'nde John Dewey Fahri Felsefe Profesörü olan bir İngiliz filozoftur. Bilim felsefesi, biyoloji felsefesi, matematik felsefesi, edebiyat felsefesi ve daha yakın zamanda pragmatizm alanlarında uzmanlaşmıştır.

Elliott R. Sober Wisconsin-Madison Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde Hans Reichenbach Profesörü ve William F. Vilas Araştırma Profesörüdür. Sober, biyoloji felsefesi ve genel bilim felsefesi alanlarındaki çalışmaları ile tanınır.

Stathis Psillos, bir Yunan bilim filozofudur. Yunanistan'ın Atina Üniversitesi'nde Bilim Felsefesi ve Metafizik Profesörüdür. Batı Ontario Üniversitesi Rotman Felsefe Enstitüsü üyesidir. 2013-15'te Kanada'da bulunan Batı Ontario Üniversitesi'nde Rotman, Kanada Bilim Felsefesi Araştırma Kürsüsü'nü yürütmüştür.

Michael Ruse, biyoloji felsefesinde uzmanlaşmış ve bilim ile din arasındaki ilişki, yaratılış-evrim tartışması ve bilimdeki sınır belirleme sorunu üzerinde çalışmış İngiltere doğumlu Kanadalı bir bilim filozofudur. Ruse Florida Eyalet Üniversitesi'nde ders vermektedir.

Peter Achinstein, Johns Hopkins Üniversitesi'nde Amerikalı bir bilim filozofudur.

<span class="mw-page-title-main">Nancy Cartwright (filozof)</span> Amerikalı filozof

Nancy Cartwright, Lady Hampshire,, Amerikalı bilim felsefecisidir. San Diego California Üniversitesi'nde ve Durham Üniversitesi'nde felsefe profesörüdür. Halen, Uluslararası Bilim ve Teknoloji Tarihi ve Felsefesi Birliği'nin Mantık, Metodoloji ve Bilim ve Teknoloji Felsefesi Bölümü Başkanıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.