
Irak İsyanı, Irak Savaşı'nın sona ermesinden ve ABD birliklerinin Irak'tan çekilmesinden sonra 2011'in sonlarında başlayan ve merkezi hükûmetle şiddetli çatışmalara ve Irak'ın dini grupları arasında düşük düzeyde mezhepsel şiddete neden olan bir isyandı.

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

Kuzey Irak Taarruzu , IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

Kobani Kuşatması, Suriye'nin Halep vilayetine bağlı Kobani kasabasının kırsal bölgesinde 13 Eylül 2014 tarihinde Irak Şam İslam Devleti militanlarının PYD'nin kontrolünde bulunan köylere taarruzuyla başlamıştır.

YPJ veya Kadın Koruma Birlikleri YPG 'nin kadın koludur. 2012 yılında YPG'nin kadın tugayı olarak kurulmuştur. 2014'te 18 ile 40 yaşları arasında 7000'den fazla gönüllü savaşçı kadroya ulaşmıştır. Jineoloji YPJ'nin fikir bütünlüğünü oluşturan düşüncelere temel olan doktrinlerden biridir. Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı savaşmıştır.

Haziran 2015 Kobani saldırısı, IŞİD'in Kobani kentine gerçekleştirdiği saldırıdır. Tel Abyad'ın YPG'nin eline geçtiği ve YPG'nin Rakka'ya doğru ilerlediği dönemde gerçekleşen bu saldırı, IŞİD'in Kobani'yi yeniden ele geçirmekten ziyade dikkatleri bu yöne çekelbilmek için gerçekleştirdiği bir intihar saldırısı olarak değerlendirilmiştir.

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.
Abdurrahman Mustafa el-Kaduli, bilinen adıyla: Ebu Ali el-Enbari Ebu Ala el-Afri, Irak İslam Devleti üyesi grubun iki numaralı ismi. IŞİD lideri Ebubekir el-Bağdadi'nin sağ koludur.

Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar, Suriye İç Savaşı'nda hükûmete karşı silahlı savaş veren isyancı gruplar arasındaki çatışmaları ifade eder. Özgür Suriye Ordusu ile müttefikleri, el-Kaide'ye bağlı gruplar ile müttefikleri ve Irak ve Şam İslam Devleti'nin başını çektiği bu gruplar, Ocak 2013 başlarından itibaren birbirleriyle çatışmaya başladı.

Isnilon Totoni Hapilon, IŞİD'e bağlı Filipinli cihatçıdır.

Yezidi Soykırımı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin Irak'taki Yezîdîlere yönelik 3 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu katliamlar silsilesi. Birleşmiş Milletler tarafından soykırım olarak kabul edilmiştir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Yezîdî kadınlar ve küçük yaştaki kızlar IŞİD mensupları tarafından cinsel köleliğe zorlandı, erkekler sürgün edildi ve binlercesi topluca infaz edildi. Birçoğu Sincar'de olmak üzere toplamda yaklaşık 5 bin kişinin öldürüldüğü 10 bine yakın kişinin ise esir düştüğü ifade edilmektedir. Soykırım 2014 yılında Peşmerge'nin IŞİD saldırıları sonucunda geri çekilmesinden sonra başlamıştır.
Kayla Mueller ya da tam adıyla Kayla Jean Mueller, Amerikalı insan hakları aktivisti ve insani yardım görevlisi. 2013 yılında Suriye İç Savaşı sürerken gönüllü olarak gittiği Halep'te Sınır Tanımayan Doktorlar'a ait hastanenin çıkışında kaçırıldı. Kısa süre sonra Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) tarafından kaçırıldığı anlaşıldı. 500 günden fazla süre IŞİD'in elinde esir kaldı. İşkence gördü ve tecavüze uğradı. 6 Şubat 2015'te öldürüldü.

Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi,, eski Irak ve Şam İslam Devleti lideri ve Irak ve Şam İslam Devleti'ne göre Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ardından gelen ikinci İslam halifesi. 2020 yılının Ocak ayında gerçek adı Emir Muhammed Abdurrahman el-Mevli es-Selbi olarak açıklanmıştır.

Ni'ma Abd Nayef al-Jabouri doğum adıyla bilinen Ebu Fatıma el-Caheyşi, Irak ve Şam İslam Devleti'nin liderlerinden birisidir. Örgütün Kerkük sorumlusu olmadan önce Irak'ın güneyinde gerçekleştirilen IŞİD operasyonlarının komutanlığını yapmıştır. Örgütün koalisyon güçlerinin müdahalesiyle birlikte kan kaybetmesi sonrası birçok bölgede valilik görevi üstlenmiş, IŞİD hiyerarşisinde yükselmeye başlamıştır. Ebu Bekir el-Bağdadi öldürülmeden önce el-Caheyşi'nin Bağdadi'nin yanındaki militanlardan birisi olduğu, Irak'ta Bağdadi'nin temsilcisi olarak görev yaptığı çeşitli kaynaklarca bildirilmiştir. Ebu Müslim et-Türkmeni'nin 18 Ağustos 2015'te Musul'da Amerika Birleşik Devletleri saldırısı sonucu öldürülmesiyle birlikte et-Türkmeni'nin yerine atanmıştır.

Musul Muharebesi veya Musul'un düşüşü, IŞİD militanlarının 4 Haziran 2014'te Musul'a saldırmasıyla gerçekleşmiştir. Irak güvenlik güçleri 30 bin asker ve 30 bin polisten oluşmasına karşın sayısı 800 ile 1500 arasında değişen IŞİD militanlarına karşı şehri tutamamıştır. 6 gün süren çatışmalar sonucunda 10 Haziran 2014'te Musul'un tümü, Musul Havalimanı, Musul'daki bankalar ve petrol yönetimi IŞİD'e geçmiştir. 500 bin sivil çatışmalardan kaçmak için Musul'dan göç etmiştir.
Beyci Muharebesi , Irak Silahlı Kuvvetlerinin 29 Ekim 2014'te Beyci'yi geri almak için taarruz gerçekleştirmesiyle başlayan muharebedir.
Shader Operasyonu, Birleşik Krallık'ın IŞİD'e yönelik devam eden askeri müdahaleye katkısına verilen operasyonel kod adıdır. Operasyon, İngiliz Ordusu'nun IŞİD'e karşı savaşan müttefik kuvvetlere yer desteği ve eğitim sağlamasını, Kraliyet Hava Kuvvetlerinin insani yardım hava indirme, keşif ve hava saldırıları sağlaması ve Kraliyet Donanması'nın müttefik taşıyıcı savaş gruplarına refakat sağlamasını içeriyor. Ek olarak, Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerinin Irak,Suriye, Libya ve Tunus'ta operasyon dahilinde faaliyet gösterdiği bildirildi.

IŞİD Ordusu, IŞİD'in savaşan militan gücüdür. En güçlü dönemindeki toplam kuvvet büyüklüğünün on binlerce kişiden iki yüz bin kişiye ulaştığı tahmin ediliyordu. IŞİD'in silahlı kuvvetleri, 2014'teki hızlı toprak genişlemesi sırasında hızla büyüdü. 2014'te kendisine dahil edilen gruplar da dahil olmak üzere IŞİD ordusu, Libya ve Nijerya'daki birçok yerde açıkça faaliyet gösteriyor ve toprakları kontrol ediyor. Ekim 2016'da Somali, Puntland'daki Kandala şehrini ele geçirdi. 2014'te doğu Suriye'nin büyük bir kısmını ve batı Irak'ın büyük bir kısmını ele geçirdi ve topraklarını ancak 2019'da kaybetti. Ayrıca Lübnan, İran ve Ürdün ile sınır çatışmalarına girdi ve buralara saldırılar düzenledi. IŞİD ile bağlantılı gruplar; Cezayir, Pakistan, Filipinler ve Batı Afrika gibi birçok yerde faaliyet gösteriyor. Ocak 2015'te IŞİD'in Afganistan'da ve Yemen'de askeri varlığının olduğu da doğrulandı.
Irak ve Şam İslam Devleti, tutsakları ve esirleri Baş kesme, Yakarak öldürme, Kurşuna dizme gibi metotlarla infaz etmektedir. Haziran 2014'e kadar, Birleşmiş Milletler raporlarına göre, IŞİD yüzlerce savaş esirini ve 1.000'den fazla sivili öldürmüştür.