İçeriğe atla

Peter Canisius

Kontrol Edilmiş
Peter Canisius
Cizvit - Kilise Doktoru
Doğum8 Mayıs 1521
Nijmegen - İspanyol Hollandası
Ölüm21 Aralık 1597 (76 yaşında)
Fribourg - İsviçre
Kutsanma23 Kasım 1864
Aziz ilanı21 Mayıs 1925 Papa Pius XI tarafından
TürbeSaint Michel Kilisesi - Fribourg - İsviçre
Yortu21 Aralık

Peter Canisius (Felemenkçe: Peter D'Hondt), ayrıca Pierre Kanis olarak da bilinir. (8 Mayıs 1521, Nijmegen - 21 Aralık 1597 Fribourg), Cizvit bir Profesör, vaazcı ve yazar. Ömrünün önemli bir kısmını Cizvit olarak Almanya ve İsviçre'de geçirmiştir.[1] Popüler bir Kateşizm yazarı olmakla beraber Katolik Kilisesi'nde reform hareketlerini desteklemiştir[2].

23 Kasım 1864'te Papa Pius IX tarafından kutsandıktan sonra Roma'da 21 Mayıs 1925'te İsa'nın Göğe Alınması Günü’nde Papa Pius XI tarafından Aziz ve Kilise Doktoru ilan edildi. 21 Aralık'ta Katolik Kilisesi tarafından litürjik takvime göre anılmaktadır.[3] 8. yüzyılda yaşayan Aziz Bonifacius'tan sonra Almanya'nın ikinci elçisi kabul edilir.[4]

Gençlik dönemi

Canisius 1536 yılında 15 yaşındayken Köln’e sanat ve medeni hukuk eğitimi almaya gönderildi. Yine aynı dönem içerisinde rahip olma düşüncesi yavaş yavaş aklında belirmeye başlamıştı. Teolojik çalışmalarını Kutsal Yazılar ve Kilise Babaları üzerine yapma kararı almıştı. 1539 yılında eğitiminin bir kısmı Louvain Üniversitesi'nde geçti, 1540 yılında ise Köln Üniversitesi'nde sanat ustalığı ödülüne layık görüldü.[5]

1543 baharında, Papa tarafından görevlendirilen ve Mainz'de yaşayan, Loyola'lı İgnatius'un ilk arkadaşı Pierre Favre ile tanıştı (bkz: Mainz piskoposluğu). Onun ruhsal direktörlüğü altında otuz gün boyunca Ruhsal Egzersizleri uygular, sonrasında da Cizvit Tarikatına katılmaya karar verir.

Cizvit Peter Canisius

1546'da Canisius rahip olarak kutsandı ve kısa süre sonra da Köln'den İtalya'ya yolculuk gerçekleştirdi. Ertesi yıl, Waldburg'lu Augsburg Othon Truchsess'in Kardinal yardımcısı, ilahiyatçı unvanıyla Trento Konsili'ne katıldı.[6]

1556 yılında, Loyola'lı İgnatius aldığı kararla Canisius'u Yukarı Almanya Cizvitlerinin (Swabia, Bavyera, Bohemya, Macaristan, Yukarı ve Aşağı Avusturya) “Dini idari yöneticisi” olarak atadı. Bölgenin dini idari yöneticisi olarak 1569'a kadar hizmetlerde bulundu. Bu yıllar boyunca, Orta Avrupa'da 18 Cizvit kolejinin kurulmasından doğrudan veya dolaylı olarak sorumluluk aldı. Aynı yıllarda birkaç üniversitede ders vermeye de devam etti.[4]

1582'de Cizvitler tarafından kurulan Saint Michel Koleji - Fribourg - İsviçre

1580'de Fribourg'a hareket etti, 1582'de ise Saint Michel Koleji'ni kurdu. Hayatının son yıllarını Fribourg'da geçirirken, 21 Aralık 1597'de aynı şehirde yaşamını yitirdi.

Öğretmen, danışman Peter Canisius

Canisius, yaşadığı dönemde neredeyse tüm Katolik liderlerle diyalog halinde bulunmuştu. Bunun kanıtını bin dört yüzden fazla mektupta görebiliriz. İmparator I. Ferdinand, Papa Pius IV, Papa Pius V ve Papa Gregorius XIII’ün danışmanıydı. Katolik ve Protestan arasındaki tartışmalarda aktif rol oynadı.[4]

Canisius, özellikle Almanca konuşulan yerleşim yerlerinde Katolik Kilisesi'nin temel ilkelerini belirleyen, özellikle halkın ulaşabileceği eserler üreten, “Alman Kateşizmi" sayesinde anadili Almanca ulaşan Katoliklere öğreten iyi bir vaiz ve öğretmendi.[7]

İlk Kateşizm kitabı 1555 yılında, 213 soru ve cevap içeriği ile yayınlandı. 17. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar yüzlerce baskı gerçekleşti.[3]

Kaynakça

  1. ^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 749 ISBN 975-7065-03-X. 
  2. ^ Hıristiyanlık Tarihi. John P. Donnelly. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 422. ISBN 975 8318 86 1. 
  3. ^ a b New Catholic Encyclopedia - Second Edition. B. Schneider (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 19 Cilt: 3 ISBN 0-7876-4007-7. 
  4. ^ a b c New Catholic Encyclopedia - Second Edition. s. 17. 
  5. ^ Braunsberger, Otto. "Blessed Peter Canisius" 17 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Catholic Encyclopedia, vol 11. New York: Robert Appleton Company, 1911.
  6. ^ Media, Franciscan (21 Aralık 2015). "Saint Peter Canisius". Franciscan Media (İngilizce). 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018. 
  7. ^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition. s. 18. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Padovalı Antonio</span>

Padovalı Antonio Fransisken rahibi, manevi doktrin uzmanı, tanınmış vaiz ve mucize göstericidir. 1232’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonize edilmiştir. 16 Ocak 1946’da Papa XII. Pius tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 13 Hazirandır.

<span class="mw-page-title-main">Cizvitler</span> Katolik Kilisesinin erkek dinî cemaati

Cizvitler ya da İsa Cemiyeti, genel merkezi Roma'da olan, Katolik Kilisesi’nin erkek bir tarikatıdır. 1528’de Paris’te tanışan ve içinde Francisco de Xavier, Pierre Favre ve Tarikatın ilk lideri olan Loyolalı Ignatius’un da olduğu yedi arkadaş ve öğrenci tarafından kurulmuştur. Kendilerine Compañía de Jesús ve Amigos en El Señor yani ‘Rabbin Arkadaşları’ diyorlardı çünkü İsa tarafından bir araya getirildiklerini düşünüyorlardı. İsimdeki ‘Compania’ Latinceye societas (topluluk/cemiyet) olarak çevrilmiş bu sebeple de daha yaygın olarak ‘İsa Cemiyeti’ olarak tanınmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Loyolalı İgnatius</span>

Loyola'lı İgnatius, Bask İspanyol asıllı katolik din adamı ve mistiktir; Cizvitler tarikatının kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Clemens</span> 1592-1605 yıllarında görev yapmış Floransalı Papa

Papa VIII. Clemens, asıl adı Ippolito Aldobrandini ; 30 Ocak 1592 – 3 Mart 1605 döneminde papa.

<span class="mw-page-title-main">V. Pius</span> 225. Katolik Kilisesi papası (1504-1572; pd. 1566-1572)

Papa Aziz V. Pius, 1566-1572 yılları arasında papalık yapmıştır.

Kateşizm, Hristiyanlıkta vaftiz olup dine girmeden önce alınan din eğitimine verilen isimdir. Modern tarih bağlamında değerlendirildiğinde bu kavram Hristiyanlığın temel kurallarını açıklayan bir kitaba da işaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Favre</span>

Pierre Favre - Savoie asıllı katolik din adamı - Cizvitler'in cemiyetinin kurucularındandı. 17 Aralık 2013'te Papa Fransiscus tarafından Aziz olarak ilan edildi. Yortusu 2 Ağustostur.

<span class="mw-page-title-main">Kilise doktoru</span> Katolik Kilisesi tarafından azizlere verilen bir unvan

Kilise doktoru, onursal bir unvandır. İster kadın ister erkek olsun, Katolik Kilise tarafından ilahiyat alanındaki üstün yetkisi tanınan, vaftiz olmuş kimsedir. Öğretilerinin doğruluğuyla birleşen iman derinliği ve ermiş yaşamları, yazılarına ve öğretilerine Hristiyan doktrin içerisinde uzun süren ve dikkat çeken bir ağırlık ve etki kazandırır.

<span class="mw-page-title-main">Roberto Bellarmino</span> Katolik kardinal ve Kilise Doktoru

Roberto Bellarmino,, İtalyan teolog, Kardinal, Cizvit rahibi ve iman savunucusu (Apolojet).

<span class="mw-page-title-main">Yeruşalimli Kiril</span>

Yeruşalimli Kiril, Yeruşalim'in piskoposuydu. Kiril’in en önemli çalışmaları katekümen talimatlarını ve çağındaki Litürji düzenini belgelemesi olmuştur. 1883’te Papa XIII. Leo tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Katolik Kilisesi'nce yortusu 18 Mart'tır.

<span class="mw-page-title-main">Henri de Lubac</span> Fransız kardinal (1896 – 1991)

Henri de Lubac, Papa II. Ioannes Paulus tarafından 1983 senesinde Kardinal ilan edilen Fransız Cizvit. Karl Rahner, Hans Urs van Balthasar ve Yves Congar ile birlikte, 20. yüzyılın en önemli Katolik ilahiyatçıları arasında yer almaktadır. Uzman olarak katıldığı İkinci Vatikan Konsili'nin şekillenmesinde, yazıları ve doktriner araştırmalarından oluşan çalışmaları önemli bir rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Brindisili Lorenzo</span>

Brindisili Lorenzo, İtalyan teolog, vaazcı, diplomat, Fransiskenlerin bir kolu olan Kapusen tarikati üyesi.

Kutsal Kalp, Hristiyanlık'ta İsa Mesih'in yüreğinin "Tanrı'nın insanlığa olan sınırsız ve tutkulu sevgisinin" yansıması olarak kabul edilen sembolik bir ifadedir.

<span class="mw-page-title-main">Jan Berchmans</span>

Jan Berchmans,, Flaman bir Cizvit Azizdi. 1888'de Papa XIII. Leo tarafından aziz ilan edildi. Yortusu 13 Ağustostur.

<span class="mw-page-title-main">Aloysius Gonzaga</span>

Aloysius Gonzaga, İsa Cemiyeti'nin üyesi ve bir İtalyan aristokrattı. 1604'te taziz ilan edilmesinden sonra Papa XIII. Benedictus tarafından 1726'da aziz ilan edildi. Yortusu 21 Haziran'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Arrowsmith</span>

Edmund Arrowsmith, 1585'te Haydock, Lancashire'da (İngiltere) doğdu ve 28 Ağustos 1628'de Lancaster'da (İngiltere) öldü, bir İngiliz Cizvit rahibiydi. 1970 yılında papa VI. Pavlus tarafından aziz ilan edildi. Katolik Kilisesi tarafından şehit olarak kabul edilir. yortusu 25 Ekimde.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Campion</span>

Edmund Campion bir İngiliz Cizvit rahip ve şehit. Edmund Campion, 1886'da Papa XIII. Leo tarafından taziz ilan edildi ve 1970'te Papa VI. Paulus tarafından aziz ilan edildi. Bayram günü her 1 Aralık'ta kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">John Ogilvie</span>

John Ogilvie, İskoç Cizvit şehidi. 22 Aralık 1929'da taziz ilan edildi ve 17 Ekim 1976'da Papa VI. Paulus tarafından aziz ilan edildi. Bayram günü 10 Mart'ta Katolik Kilisesi'nde kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Francisco de Borja</span>

Francisco de Borja,, 4. Gandía Dükü, İspanyol bir Cizvit ve İsa Cemiyeti'nin (Cizvitler'in) üçüncü Üstün Generali idi. Francisco de Borjia, 23 Kasım 1624'te Papa VIII. Urbanus tarafından Madrid'de taziz ilan edildi. 20 Haziran 1670'te Papa X. Clemens tarafından kanonlaştırıldı. Yortusu 10 Ekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Pedro Claver</span>

Pedro Claver, Kolombiya'da yaşayan bir Katalan Cizvit rahip ve misyonerdi. 1888'de Alphonsus Rodriguez ve Jan Berchmans ile birlikte Papa XIII. Leo tarafından aziz olarak ilan edilmiştir. 1896'da Papa Leo, Pedro Claver'i tüm Afrika halkları arasında misyonerlik çalışmalarının koruyucu azizi ilan etti. Yortusu 9 Eylül'dür. Kalıntıları, Cartagena kentindeki San Pedro Claver kilisesinin ana sunağının altında bulunur.