İçeriğe atla

Pervez Müşerref

Pervez Müşerref
پرویز مشرّف
Pakistan Cumhurbaşkanı
Görev süresi
20 Haziran 2001 - 18 Ağustos 2008
Başbakan Zaferullah Han Cemali
Çohdari Şucaat Hüseyin
Şevket Aziz
Muhammed Mian Soomro
Yusuf Rıza Gilani
Yerine geldiğiMuhammed Refik Tarar
Yerine gelenMuhammed Mian Soomro (Geçici)
Pakistan Yürütme Başkanı
Görev süresi
12 Ekim 1999 - 21 Kasım 2002
CumhurbaşkanıMuhammed Refik Tarar
Yerine geldiğiNavaz Şerif (Başbakan)
Yerine gelenZaferullah Han Cemali (Başbakan)
Pakistan Savunma Bakanı
Görev süresi
12 Ekim 1999 - 23 Ekim 2002
Yerine geldiğiNavaz Şerif
Yerine gelenRao İskender İkbal
Pakistan Silahlı Kuvvetleri
Ortak Subaylar Kurulu Başkanı
Görev süresi
8 Ekim 1998 - 7 Ekim 2001
Yerine geldiğiCihangir Keremet
Yerine gelenAziz Han
Pakistan Silahlı Kuvvetleri
Genelkurmay Başkanı
Görev süresi
6 Ekim 1998 - 28 Kasım 2007
Yerine geldiğiCihangir Keremet
Yerine gelenEşfik Pervez Kayani
Kişisel bilgiler
Doğum 11 Ağustos 1943(1943-08-11)
Delhi, Britanya Hindistanı
Ölüm 5 Şubat 2023 (79 yaşında)
Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri
Partisi PML-Q
APML
Evlilik(ler) Sehba Müşerref
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul Pakistan Askeri Akademisi
Pakistan Ulusal Savunma Koleji
Mesleği Asker
Dini Sünni İslam
Ödülleri Nişan-ı İmtiyaz
Tamga-yı Besalet
İmtiyaz-ı Sened
Suud Nişanı
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Pakistan
Branşı  Pakistan Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları 1964-2007
Rütbesi General
Birimi Ordu Topçu Alayı
Komutası 1. Kolordu
12. Kolordu
Özel Görevler Grubu
Askeri Harekâtlar Genel Direktörü
40. Tümen, Okara
Çatışma/savaşları 1965 Hint-Pakistan Savaşı
1971 Hint-Pakistan Savaşı
Siaçen Çatışması
Kargil Savaşı
Afganistan İç Savaşı (1996-2001)
1999 Pakistan askerî darbesi
2001-02 Hindistan-Pakistan ayrılığı
Veziristan Savaşı

Pervez Müşerref (Urduca: پرويز مشرف; d. 11 Ağustos 1943 - 5 Şubat 2023), Pakistanlı asker ve siyasetçidir. 1999-2002 yılları arasında Pakistan başbakanı ve 2001-2008 yılları arasında Pakistan cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 18 Ağustos 2008 tarihinde bir cumhurbaşkanının azledilmesinin Pakistan için iyi olmayacağını belirterek gelen baskılar üzerine görevinden istifa etti.

Eğitimi

Türkiye'de 1956 yılına kadar eğitim gördü, ileri seviyede Türkçe bilmekteydi ve Beşiktaş JK kongre üyesiydi. 1961'de Pakistan Askeri Akademisi'ne başladı. Pakistan Ulusal Savunma Koleji'nde okudu. İngiltere Kraliyet Savunma Bilimleri Koleji'nden mezun oldu.

Kariyeri

1964 yılında Pakistan Ordusu'na subay olarak katıldı. Ekim 1998'de, dönemin başbakanı Navaz Şerif tarafından orgeneralliğe terfi ettirildikten sonra ülke genelinde adını duyurdu. Kargil Savaşı'nın planlayıcısı ve stratejik saha komutanı oldu. Başbakan Şerif ile aylar süren bir çekişmeden sonra, 1999'da askerî darbe ile iktidara geldi ve Başbakan'ı sıkı bir ev hapsinde tuttuktan sonra Pencap Eyaleti'nde bulunan Adiala Cezaevi'ne nakletti.

Hakkındaki suçlamalar

2007 yılında anayasaya aykırı bir biçimde olağanüstü hâl ilan ettiği ve yargı mensuplarını tutuklattığı gerekçesiyle vatana ihanet suçlaması ile karşı karşıya kaldı.[1] 2007'de suikasta kurban giden eski Başbakan Benazir Butto'yu Taliban'ın öldüreceğine dair istihbarat almasına rağmen yeterince koruyamadığı ve 2008'de ordunun düzenlediği bir operasyonda öldürülen aşiret lideri Nevab Ekber Bugti'nin ölümünden sorumlu olduğu ileri sürülmektedir.[1] Butto'nun ölümüne dair iddialarla ilgili olarak Pakistan'da bulunan yaklaşık $824.000 değerindeki mal varlığı 2011 yılında donduruldu.[1] Pakistan Talibanı, Müşerref'in intihar bombacılarına hedef olacağını duyurdu.[1]

Pakistan'a dönüşü

2008'de Dubai ve Londra'da kendi isteğiyle sürgün hayatı yaşamaya başladı. Mayıs 2013'te düzenlenecek genel seçimlerde aday olmak için Pakistan'a geri döndüyse de adaylığı mahkeme tarafından reddedildi.[2] 19 Nisan 2013 tarihinde tutuklanarak mahkemeye çıkarıldı.[3] Peşaver Yüksek Mahkemesi, Pakistan eski devlet başkanı Pervez Müşerref'i, yönetimi sırasında, ülkede iki defa anayasayı askıya aldığı gerekçesiyle siyasetten ömür boyu men etti.[4]

Ölümü

Müşerref, organ yetmezliğine neden olan amiloidoz hastalığına bağlı sebeplerden dolayı 5 Şubat 2023'te Dubai'de bir hastanede hayatını kaybetti.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Profile: Pervez Musharraf" 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC. 16 Nisan 2013. En son 16 Nisan 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  2. ^ "Pakistan's Musharraf barred from May polls" 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC. 16 Nisan 2013. En son 16 Nisan 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  3. ^ Pakistan's Pervez Musharraf faces terrorism court 20 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC. 20 Nisan 2013. En son 20 Nisan 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013. 
  5. ^ "Pakistan eski devlet başkanı Müşerref hayatını kaybetti". 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
Askerî görevi
Önce gelen
Halid Latif Mucal
I. Kolordu Komutanı
1995-1998
Sonra gelen
Salim Haydar
Önce gelen
Cihangir Keremet
Pakistan Silahlı Kuvvetleri
Ortak Subaylar Kurulu Başkanı

1998-2001
Sonra gelen
Aziz Han
Pakistan Silahlı Kuvvetleri
Genelkurmay Başkanı

1998-2007
Sonra gelen
Eşfak Pervez Kayani
Siyasi görevi
Önce gelen
Navaz Şerif
Pakistan Başbakanı olarak
Pakistan Yürütme Başkanı
1999-2002
Sonra gelen
Zaferullah Han Cemali
Pakistan Başbakanı olarak
Önce gelen
Navaz Şerif
Pakistan Savunma Bakanı
1999-2002
Sonra gelen
Rao İskender İkbal
Önce gelen
Muhammed Refik Tarar
Pakistan Cumhurbaşkanı
2001-2008
Sonra gelen
Muhammed Mian Soomro
Geçici
Parti siyasi görevi
Yeni siyasi partiTüm Pakistan Müslüman Birliği Başkanı
2010-2023
Boş

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pakistan</span> Güney Asyada bir ülke

Pakistan, resmî adıyla Pakistan İslam Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. 241,49 milyonu aşan nüfusuyla dünyanın en kalabalık beşinci ülkesidir. En büyük ikinci Müslüman topluluğuna sahiptir. 881.913 km²'lik yüzölçümü ile bu alanda 33. sıradadır. Pakistan'ın güneyde Umman Denizi ve Körfezi'ne 1046 km kıyısı vardır. Doğuda Hindistan, batıda Afganistan, güneybatıda İran ve kuzeydoğuda Çin ile komşudur. Kuzeybatıda Afganistan'ın Vahan Koridoru Pakistan'ı Tacikistan'dan ince bir hatla ayırır. Ayrıca Umman ile deniz sınırı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Taliban</span> Afganistan merkezli İslamcı hareket

Taliban, Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir. Grup; eroin gibi narkotiklerin ticaretinin yanı sıra haraç toplama, fidye ve alıkoyma gibi faaliyetlerle finanse edilmektedir. Ayrıca 2010'ların ortalarında, önceki hükûmetin yönetiminde yasadışı olan madencilik faaliyetlerinin kontrolünü ele geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zülfikar Ali Butto</span> 4. Pakistan cumhurbaşkanı

Zülfikar Ali Butto, 1973'ten 1977'ye kadar Pakistan'ın dokuzuncu Başbakanı, 1971'den 1973'e kadar Pakistan'ın dördüncü Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Pakistanlı bir avukat ve politikacı. Aynı zamanda Pakistan Halk Partisi'nin (PPP) kurucusudur. 1979'da idam edilinceye kadar partinin başkanlığını üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Benazir Butto</span> 11. ve 13. Pakistan başbakanı

Benazir Butto, iki kez Pakistan başbakanlığı yapmış siyasetçi. 1999-2007 yılları arasında yurt dışında sürgünde yaşadı. 18 Ekim 2007'de seçimlere katılmak üzere Pakistan'a geri döndü ve başkanlığını yaptığı Pakistan Halk Partisi'nin seçim mitinglerine katılmaya başladı. Ravalpindi'de katıldığı seçim mitinginden ayrılırken bir suikast sonucu öldü.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Cumhuriyeti</span> Afganistanda hüküm sürmüş eski bir devlet

Afganistan İslam Cumhuriyeti, Afganistan Savaşı sırasında 2004-2021 yılları arasında Afganistan'da var olan bir İslam cumhuriyetiydi. 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgal etmesinin ardından Taliban liderliğindeki Afganistan İslam Emirliği'nin ele geçirilmesi sonrası 2004 yılında kuruldu. 15 Ağustos 2021'de ülkenin büyük bölümünün kontrolü Afganistan İslam Emirliği'ne geçti. Afganistan'ın uluslararası olarak tanınan tek meşru devleti olduğu iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Muciburrahman</span> Bangladeşin ilk cumhurbaşkanı

Bangabandhu Şeyh Muciburrahman, Bangladeş'in ilk cumhurbaşkanı ve 2. başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Navaz Şerif</span> 12., 14. ve 20. Pakistan başbakanı

Mian Muhammed Navaz Şerif, Pakistanlı siyasetçi. Daha önce iki kez Pakistan başbakanı seçilmiş, başbakanlığının ilk dönemini 1 Kasım 1990-18 Temmuz 1993 arasında, ikinci dönemini 17 Şubat 1997 ile 12 Ekim 1999 arasında yapmıştır. Navaz Şerif 5 Haziran 2013 tarihinde üçüncü kez Pakistan'ın başbakanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Savaşı (2001-2021)</span> ABDnin Afganistana girmesiyle başlayan süreç

Afganistan Savaşı, 2001 Ekim'inin 7. gününde başlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri tarafından 11 Eylül saldırıları gerekçesi ile yapılmıştır. ABD Başkanı George W. Bush'un "terörle mücadele" politikası kapsamında yaptığı bir savaştır. Harekât Usame bin Ladin'in yakalanmasına değin sürecekti. Aynı zamanda Taliban ve diğer Taliban yandaşı güçlerin ortadan kaldırılması ile harekât sona erecekti. Böylelikle Afganistan'da iç güvenlik sağlanmış olacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Refik Tarar</span> 9. Pakistan cumhurbaşkanı

Muhammed Refik Tarar, Pakistanlı siyasetçi. Pakistan 9. cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Bilavel Butto Zerdari</span> Pakistan eski başbakanı Benazir Butto ve eşi Asıf Ali Zerdari tek oğlu

Bilavel Butto Zerdari, eski Pakistan başbakanı Benazir Butto ve eşi Asıf Ali Zerdari tek oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Eymen ez-Zevahiri</span> El-Kaide lideri (1951–2022)

Eymen ez-Zevahiri, Mısırlı bir ilahiyatçı, genel cerrahi uzmanı ve tıp doktoru. 2011-2022 yılları arasında el-Kaide'nin lideriydi. Daha önceden Mısır İslami Cihadı'nın emiriydi. Eşi ve altı çocuğundan üçü Afganistan'da 11 Eylül saldırılarının ardından, 2001 sonlarında gerçekleşen bir hava saldırısında öldürüldüğü iddia edildi. Ancak öldü haberinden sonra birçok kez konuşmaları ve video kayıtları yayınlandı. 2 Mayıs 2011'de Usame bin Ladin'in ölümüyle birlikte El-Kaide'nin yeni lideri olduğu öne sürülmüş, bu, 16 Haziran günü El-Kaide'den yapılan bir basın bildirisiyle doğrulanmıştı. 11 Eylül saldırılarından sonra ABD Dışişleri Bakanlığı ez-Zevahiri'nin yakalanmasını sağlayacak bilgiyi verene 25 milyon dolar ödül vadetmişti.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Rıza Gilani</span> 18. Pakistan başbakanı

Yusuf Rıza Gilani, , Pakistan Halk Partisi (PPP) Başkan Yardımcısı ve Pakistan 17. Başbakanı. Daha önce Millet Meclisi (1993-1997) Başkanı ve Federal Bakan olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Raca Pervez Eşref</span> 19. Pakistan başbakanı

Raca Pervez Eşref, Haziran 2012 - Mart 2013 yılları arası Pakistan'ın 17. Başbakanı olan Pakistanlı politikacı. Mart 2008-Şubat 2011 arasında görev yapan Yusuf Rıza Gilani liderliğindeki kabinede Su ve Enerji Federal Bakanı oldu. Rawalpindi İlçesi'nden Pakistan Halk Partisi'nin (PPP) üst düzey bir lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Malala Yusufzay</span> Pakistanlı aktivist ve Nobel Ödülünün en genç sahibi

Malala Yousafzai, Pakistanlı bir kadın eğitim aktivisti ve aynı zamanda 2014 Nobel Barış Ödülü sahibi. 17 yaşındayken, Nobel Ödülü alan en genç ve ikinci Pakistanlı ve ilk Peştundur. İnsan hakları savunuculuğuyla, özellikle de Taliban Pakistan'ının zaman zaman kızların okula gitmesini yasakladığı anavatanı Swat'ta kadın ve çocukların eğitim almasını savunmasıyla tanınır. 11 yaşından itibaren kız çocuklarının eğitim hakkını savunmaya başlamıştır. Savunuculuğu uluslararası bir harekete dönüşmüş ve eski Başbakan Şahid Hakan Abbasi'ye göre Pakistan'ın "en önde gelen vatandaşı" olmuştur.

2023 (MMXXIII) pazar günü başlayan bir yıldır. Gregoryen takvimindeki Milat ve Rab'bin Yılı'nın 3. milenyumunun 23. yılı ve 21. yüzyılının, 2020'lerinin 4. yılı.

Pakistan'da laiklik, "iki ulus teorisi" ile ilgilidir. İki ulus teorisi, Pakistan'ın daha çoğunlukla Müslüman olan nüfus ağırlıklı olarak üzerine teşkilatlanarak kurulduğu kavramdır. 1947'de kurulan Pakistan'da milli kimliğin ana belirleyicisi İslam'dır. Bununla birlikte, kuruluşta ülke İslami bir çizgiye sahip olmaktan uzaktı. Nitekim 1956 Anayasası İslami devlet tanımlamasını içermiyordu. Ancak ülkenin adı yine de "Pakistan İslam Cumhuriyeti" olarak belirtilmişti. 1980'lerdeki askeri diktatör Ziya ül Hak'ın İslamileştirme yönündeki politik duruşuyla Pakistan'da laiklik yasal bir uygulama olmaktan çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Veziristan Savaşı</span>

Veziristan Savaşı ya da Kuzeybatı Pakistan Ayaklanması, Pakistan Ordusunun, radikal örgütler Pakistan Talibanı, Cundullah, Laşkari İslam, İslam Hukukunun Uygulanması Hareketi, El-Kaide ve DEAŞ'a karşı yürüttüğü savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin'in aranması</span>

El-Kaide'nin kurucuları arasında yer alan ve kuruluşundan beri liderliğini sürdüren Usame bin Ladin, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki çeşitli hedeflere gerçekleştirilen 11 Eylül saldırılarından sonra başlatılan Afganistan Savaşı sırasında saklanmaya başladı. Son kez Aralık 2001'deki Tora Bora Muharebesi'nde görülen bin Ladin'in bu tarihten sonraki konumu belirsizliğini korurken, sağlığı ve el-Kaide ile olan ilişkisi ve faaliyetleri hakkında da çeşitli görüş ve iddialar ortaya atıldı. Bunlardan bazılarında bin Ladin'in öldüğü öne sürülmekteydi. Saklandığı süre boyunca bin Ladin, çeşitli ses ve video kayıtları yayınlamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan başbakanı</span> Pakistan İslam Cumhuriyetinin hükûmet başkanı

Pakistan başbakanı, Pakistan'ın hükûmet başkanıdır.

Benazir Butto Suikastı 27 Aralık 2007'de Pakistan'ın Rawalpindi kentinde gerçekleşti. Pakistan'da daha önce iki kez Başbakanlık yapmış ve muhalefetteki Pakistan Halk Partisi'nin lideri Benazir Butto, Ocak 2008'de yapılması planlanan seçimler öncesinde kampanya yürütüyordu. Rawalpindi'deki mitingden sonra kendisine ateş edildi ve vurulmanın hemen ardından bir intihar bombası patlatıldı. Rawalpindi Hastanesinin açıklamasına göre yerel saat ile 18:16'da hayatını kaybettiği açıklandı. Bomba patlamasından en az yirmi üç kişi daha öldü. Butto, iki ay önce sürgünden döndükten sonra en az 180 kişinin ölümüne yol açan benzer bir suikast girişiminden sağ olarak kurtulmuştu.