İçeriğe atla

Peru pelikanı

Peru pelikanı
Korunma durumu

Neredeyse tehdit altında (IUCN 2.3)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Pelecaniformes
Familya:Pelecanidae
Cins:Pelecanus
Tür: P. thagus
İkili adlandırma
Pelecanus thagus
Molina, 1782
Dağılımı
Sinonimler
  • Pelecanus occidentalis thagus Molina, 1782
  • Pelecanus barbieri Oustalet, 1878

Peru pelikanı (Pelecanus thagus), pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Güney Amerika'nın batı sahillerinde Peru'nun Lobos de Tierra Adası'ndan Şili'nin Pupuya Adası'na kadar olan bölgede yaşar.

Taksonomi ve sınıflandırma

Bu tür önceleri kahverengi pelikanın (P. occidentalis) bir alt türü olarak P. occidentalis thagus adıyla sınıflandırılmaktaydı. Günümüzde ayrı bir tür olarak kabul edilmektedir.

Fiziksel özellikleri

Peru pelikanının tüyleri koyu renklidir, gaganın tabanından tepeye ve oradan boynun yanlarından geçen beyaz bir çizgi bulunur. Kafalarının tepesindeki tüyler uzun ve sorguç gibidir. Genel renk olarak kahverengi pelikana benzese de boyut olarak kahverengi pelikanın iki katı kadar büyüklüktedir. Ağırlıkları ortalama 15,4 kg ve uzunlukları da 1,5 m civarındadır.

Üreme

Üreme mevsimi eylül ile mart ayları arasındadır. Dişi kuş iki ila üç yumurta yumurtlar. Kuluçka süresi yaklaşık 4 ila 5 haftadır. Yavrular ebeveynleri tarafından üç ay boyunca bakılır.

Beslenme

Peru pelikanı genel olarak çeşitli balık türleri ile beslenir. Pelikanlar arasında sıra dışı bir özellik olan avlama yöntemi kahverengi pelikanda olduğu gibi suya dalarak avlanmadır.

Korunma durumu

Korunma durumu ilk olarak 2008 yılında Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından neredeyse tehdit altındaki türler arasında listelenmiştir.[1]

Notlar

  1. ^ BirdLife International (BLI) (2008) Peruvian Pelican Species Factsheet 4 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2008 IUCN Redlist status changes 14 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ak pelikan</span> kuş türü

Ak pelikan, beyaz pelikan ya da ak kutan, pelikangiller (Pelecanidae), familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Avrupa'nın güneydoğusundan Asya'ya yayılan bölgede ve Afrika'da bataklıklarda ve sığ göllerde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Pelikan</span> kuş cinsi

Pelikan, monotipik pelikangiller (Pelecanidae) familyasını ve Pelecanus cinsini oluşturan iri su kuşu türlerinin ortak adı. Uzun gagaları, avlanmak için kullandıkları ve yutmadan önce gagalarıyla topladıkları avın bulunduğu suyu süzmeye yarayan geniş boğaz keseleri en ayırt edici özellikleridir. Kahverengi pelikan, Peru pelikanı dışındaki türlerinin tüyleri genellikle soluk renklidir. Tüm türlerinin gagaları, keseleri ve yüzlerindeki tüysüz deri, üreme mevsiminden önce parlak renklere kavuşur. Yaşayan sekiz türü dönencelerden ılıman kuşağa kadar olan bölgelerde yaşar ancak Güney Amerika'nın iç kısmında, kutup bölgelerinde ve açık denizde bulunmazlar. Pelikanlara ait fosil kayıtları Fransa'da Oligosen döneminden kalma ve günümüz pelikanlarının gagasına benzeyen fosil buluntularıyla birlikte en az 30 milyon yıl öncesinden itibaren vardır. Uzun süre fregat kuşları, karabataklar, tropik kuşları ve sümsük kuşları ile akraba olduğu düşünülen pelikanlar günümüzde Pelikansılar (Pelecaniformes) takımında sınıflandırılır ve en yakın akrabaları ise pabuç gagalı ve hamerkoptur. Aynı takım içinde yer alan aynaklar, kaşıkçılar ve balıkçıllar ise uzak akrabalarıdır. Genellikle su yüzeyinde ya da yüzeye yakın yakaladıkları balıklarla beslenirler ve kıyılar ile göllerde yaşarlar. Koloniler oluşturarak üreyen pelikanlar sıklıkla toplu olarak avlanır. Beyaz tüylü dört türü yerde yuva yaparken kahverengi ya da gri renkli diğer dört türü ise ağaçlarda yuvalanmayı tercih eder.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya dövüş tilkisi</span>

Brezilya dövüş tilkisi, köpekgiller familyasının Lycalopex cinsine ait, Brezilya'ya özgü bir türdür.

<span class="mw-page-title-main">Pelikansılar</span>

Pelikansılar ya da Pelecaniformes orta ve büyük boyda su kuşlarının oluşturduğu kuşlar sınıfına ait bir takımdır. Geleneksel olarak dört parmakları arasında perde bulunan tüm kuşları içeren takım olarak tanımlanmış olsa da bu tanım doğru değildir. Daha önceleri kullanılan kürek ayaklılar ya da kürek ayaklı kuşlar adlandırması da bu yanlış tanımlamadan gelir. Çoğunun boğazlarındaki deri tüysüzdür ve burun delikleri işlevi olmayan yarıklar hâline dönüşmüş ve bu nedenle ağızdan soluma yapmaktadırlar. Balık, kalamar benzeri deniz hayvanlarıyla beslenirler. Koloniler hâlinde yuva yaparlar ancak bireysel çiftler tek eşlidir. Yavruları yumurtadan tüysüz ve gözleri açılmamış olarak çıkar, bakıma ihtiyaçları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tepeli pelikan</span>

Melek ya da Tepeli Kutan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Avrupa'nın güneydoğusundan Hindistan ve Çin'e yayılan bölgede bataklıklar ve sığ göllerde yaşar. Yuvaları bitkiler ve dallardan oluşan kaba bir yapıdır. Geniş bir alana yayılmasına rağmen alt türü yoktur ancak boyut farklılıklarına dayanarak Azerbaycan'da bulunan fosillerden Pleistosen dönemine ait Pelecanus crispus palaeocrispus türü tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük mavi balıkçıl</span>

Büyük mavi balıkçıl, balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi pelikan</span> pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu

Kahverengi pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

<i>Agamia agami</i>

Agamia agami balıkçılgiller familyasında yer alan bir kuş türüdür. Agamia cinsinin tek üyesidir. Orta Amerika'nın güneyinden Peru'ya ve Brezilya'ya kadar olan bölgede yaşar. Doğal yaşam alanı ormanlık bataklıklardır.

<i>Ixobrychus exilis</i>

Ixobrychus exilis balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türüdür. Amerika'da yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Pabuç gagalı</span>

Pabuç gagalı ya da pabuç gagalı leylek, leyleğe benzeyen çok büyük bir kuş türüdür. Adını çok büyük ve ayakkabıya benzeyen gagasından alır. Genel biçim itibarıyla leyleğe benzese ve daha önceden leyleksiler (Ciconiiformes) takımında sınıflandırılmış olsa da diğer yaşayan kuşlarla olan akrabalık ilişkisi tam olarak belirlenememiştir. Bazı otoriteler pelikansılar (Pelecaniformes) takımı içinde sınıflandırmaya başlamıştır. Monotipik Balaenicipitidae familyasındaki monotipik Balaeniceps cinsinin tek türüdür. Erişkin kuşlar genel olarak gri tüylere sahip iken genç kuşlar daha kahverengi tüylere sahiptir. Afrika'nın tropikal doğu bölgesinde, Sudan'dan Zambiya'ya kadar büyük bataklıklarda yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Küçük pelikan</span>

Küçük pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Afrika'nın sığ gölleri ve bataklıkları ile Arabistan Yarımadasının güneyinde ve Hindistan'ın güneyinde yaşarlar. Madagaskar'da soyları tükenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika ak pelikanı</span>

Amerika ak pelikanı, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Üreme dönemini Kuzey Amerika'nın iç su havzalarında geçirir, kışları güneye ve kıyılara Orta ve Güney Amerika'ya kadar göç eder.

<i>Pelecanus philippensis</i>

Pelecanus philippensis, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Üreme dönemini Pakistan'ın güneyinden Hindistan boyunca Endonezya'ya kadar olan bölgede Asya'nın güneyinde geçirir. Kapalı su havzalarında ve kıyılarda yaşar. Uzak mesafeden aynı bölgede yaşayan diğer pelikan türlerinden ayırt etmek zordur ancak yakın mesafede üst gagasında bulunan benekler, tüylerinin parlak olmaması ve gri renkli olması ayırt edici özellikleridir. Bazı bölgelerde insan yerleşimlerine yakın yerlerde büyük koloniler hâlinde yuvalanırlar.

<i>Pseudibis gigantea</i>

Pseudibis gigantea, Threskiornithidae familyasında yer alan bir aynak türüdür. Kamboçya'nın kuzeyinde yaşar. Az sayıda kuş Laos'un en güney ucunda hayatta kalmıştır. Son zamanlarda Vietnam'da Yok Đôn Ulusal Parkı'nda gözlemlenmiştir.

<i>Threskiornis spinicollis</i>

Threskiornis spinicollis, Threskiornithidae familyasında yer alan bir aynak türüdür. Avustralya'nın tamamına yakınında, Yeni Gine'de ve Endonezya'nın bazı bölgelerinde bulunur. Erişkinlerin boyunlarında oldukça ayırt edici olan saman benzeri tüyler bulunur.

<i>Microcarbo melanoleucos</i> Bir kuş türü

Microcarbo melanoleucos karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş türüdür. Avustralya, Yeni Gine, Yeni Zelanda, Malezya ve Endonezya ile birlikte Pasifik Okyanusu'nun güneybatısında yaşar. Küçük gagalı bir karabatak türü olan bu kuş genellikle üstü siyah altı beyazdır. Gagası sarıdır ve küçük bir tepeliği vardır.

<i>Phalacrocorax gaimardi</i>

Phalacrocorax gaimardi karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş türüdür. Güney Amerika'nın kıyılarında yaşar. Çoğu deniz kuşu türünün aksine koloni hâlinde yaşamaz. Karabataklarda görülen kanatlarını açarak tüneme duruşunu sergilediği gözlemlenmemiştir.

<i>Amazona guildingii</i> kuş türü

Amazona guildingii, sarımsı beyaz, mavi ve yeşil başlı, yeşilimsi bronz üst kısım tüyleri ve menekşe mavisi yeşili olan büyük kanatlı, yaklaşık 40 cm uzunluğunda, çok renkli amazon papağanıdır.

<i>Melamprosops phaeosoma</i> kuş türü

Poʻo-uli, Hawaii'deki Maui Adası'na özgü soyu tükenmiş bir ötücü kuş türüdür. Hawaiian bal sürüngenlerinin bir üyesi olarak kabul edilir ve Melamprosops cinsinin tek üyesidir. Siyah bir başı, kahverengi üst kısımları ve soluk gri alt tüyleri vardı. Bu kuş, Maui'nin sayılarının hızla azaldığı daha kuru, en doğu tarafında yaşıyordu. 2019'da tamamen neslinin tükendiği duyuruldu.

<i>Eulacestoma nigropectus</i>

Eulacestoma nigropectus, Yeni Gine'ye endemik küçük bir kuş türüdür. Passeriformes takımında sınıflandırılan monotipik familya Eulacestomidae içindeki Eulacestoma monotipik cinsinin tek üyesidir.