İçeriğe atla

Pertevniyal Sultan

Pertevniyal Sultan
Pertav-Nihâl Valide Sultan'nın türbesi İstanbul Aksaray'daki
Pertevniyal Valide Sultan Camii Türbesi'ndedir.[1]
Doğum(?)[2]
1810(?)
Ölüm5 Şubat 1883
İstanbul
Defin yeriPertevniyal Valide Sultan Camii'ndeki Pertevniyal Sultan Türbesi, Aksaray, Fatih, İstanbul
Dinİslâm
EvlilikII. Mahmud
Çocuk(lar)Abdülaziz

Pertevniyal Sultan (ö. 5 Şubat 1883[3]) Osmanlı padişahı Abdülaziz'in annesi, Valide Sultan ve II. Mahmud'un eşidir.

Hayatı

Pertevniyal Valide Sultan'ın kökeni hakkında kesin bilgi olmamakla[2] beraber büyük olasılıkla Rumen kökenlidir.[4][5][6] Kürt veya Çerkes asıllı olduğu da iddia edilir.[7] 1829 yılında II. Mahmud'un eşi oldu. 10 yıllık bir evlilikten sonra eşi öldü. 25 Haziran 1861 tarihinde Sultan Abdülmecid'in ölümü üzerine oğlu Abdülaziz tahta geçince Pertevniyal Sultan da Valide Sultan unvanını aldı. Oğlunun bütün saltanatı boyunca Valide Sultan kaldı. Hayır hasenata çok önem verirdi. Pertevniyal Lisesi'ni, Pertevniyal Valide Sultan Camii'ni yaptırdı. Konya Aziziye Camii'nin yapımında da büyük maddi yardımları oldu (1867).

Oğlu hayatını kaybedince Valide Sultanlık dönemi bitti ama 7 yıl daha yaşadı. Ayrıca Yusufpaşa'da bulunan Aksaray Mahmudiye İlk Öğretim Okulunu'nu eşi II. Mahmud'un anısına yaptırmıştır. Okul birkaç kez talihsizliklerle karşılaşmasına rağmen bugün hala hizmet vermektedir.

5 Şubat 1883 tarihinde Dolmabahçe Sarayı'nda öldü.[8] İstanbul'un Aksaray semtinde bulunan kendisinin yaptırmış olduğu Pertevniyal Valide Sultan Camii'ndeki Pertevniyal Sultan Türbesine defnedildi.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2019. 
  2. ^ a b Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, 4. baskı, sayfa: 390
  3. ^ E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Martijn Theodoor Houtsma, 1987
  4. ^ Akyıldız, Ali (1 Nisan 2016). "Müsrif, Fakat Hayırsever: Pertevniyal Valide Sultan". Osmanlı Araştırmaları: 307-352. doi:10.18589/oa.583206. ISSN 0255-0636. 
  5. ^ Osmanlı padişahı Abdülaziz'in annesi, Valide Sultan ve II. Mahmut'un eşidir. Perteviyal Valide Sultan Ulah asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Hasna Besime'ydi. 1829 yılında II. Mahmut'un eşi oldu. 10 yıllık bir evlilikten sonra eşi vefat etti. Osmanlı Hanım Sultanları ve Yaptıkları Hizmetler s.135. / M. Rıza Narinli. Nev Yayınları
  6. ^ Felix Bamberg, Geschichte der orientalischen Angelegenheit im Zeitraume des Pariser und des Berliner Friedens, Berlin 1892, s. 359
  7. ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 34, sayfa: 239
  8. ^ "Geneology of Daniel Thomas Rogers". 7 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2006. 

Dış bağlantılar

Önce gelen:
Bezmiâlem Sultan		Valide Sultan
1861-1876 		Sonra gelen:
Şevkefza Sultan

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Safiye Sultan</span> III.Murad Hanın Hasekisi ve III.Mehmed Hanın validesi. Valide Sultan (1595 - 1603)

Safiye Sultan veya Melike Safiye Sultan, Osmanlı Padişahı III. Murad'ın eşi ve Sultan III. Mehmed'in annesi.

Afife Nurbanu Valide Sultan, Osmanlı Padişahı II. Selim'in yasal eşi olarak Haseki Sultan, Sultan III. Murad'ın annesi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ıdır. Haseki Hürrem Sultan'ın gelinidir. Kadınlar Saltanatı döneminin en önemli isimlerinden biriydi. Çelişkili teoriler onu Venedikli, Yahudi veya Yunan kökenli olarak tanımlıyor. Doğum adı Cecilia Venier-Baffo, Rachel veya Kalē Kartanou olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Pertevniyal Lisesi</span> İstanbulda bir lise

Pertevniyal Lisesi, İstanbul’da Fatih ilçesi merkezinde Pertevniyal Valide Sultan Camii yanında “Mahmudiye Mektebi” adıyla 1872’de hizmete giren ve hâlen Anadolu Lisesi olarak eğitime devam eden, Türkiye'nin köklü öğrenim kurumlarından biridir. İstanbul'un ve Türkiye'nin başarılı okullarından biri olarak gösterilen Pertevniyal Lisesi, 2013-2014 öğretim yılında 140 mezunundan 42'sini, 2014-2015 yılında 180 mezunundan 36'sını çeşitli tıp fakültelerine göndererek büyük bir başarıya imza atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pertevniyal Valide Sultan Camii</span> İstanbulda bulunan tarihî cami.

Pertevniyal Valide Sultan Camii, Sultan II. Mahmut'un eşi ve Sultan Abdülaziz'in annesi olan Pertevniyal Valide Sultan tarafından yaptırılan cami. Cami 1869-1871 yılları arasında inşa edildi. Planlarını Sarkis Balyan'ın çizdiği, hazırlanmasına Hagop Balyan'ın katıldığı da bilinmektedir. Mimarı Montani'dir. Çizim işlerinde, desinatör Osep çalışmıştır. Uygulama ve şantiye yönetimi için Bedros Kalfa ve duvarcı Ohannes ile dülger kolbaşısı Dimitri görevlendirilmiştir. Caminin, neogotik tasarımıyla klasik camilerden oldukça farklı bir mimarisi vardır. Devlet ileri gelenlerinin, din bilginlerinin, hocaların katılımıyla düzenlenen büyük bir törenle temeli atıldı. Pertevniyal Sultan temel atma töreninini meydanı görebilen bir evin penceresinden izledi. Tek şerefeli iki minaresi, Dolmabahçe Camii'nin minarelerinden daha geniş tutulmuştu. İç mekân bakımından da bu camiden daha genişti. Tek kubbesi yüksek, fakat küçüktür. Neogotik yüzey bezemeleri bu camiye ayrı bir güzellik kazandırır. Aynı bezeme zenginliği ve güzellik caminin iç kısımları için de geçerlidir. Altın yaldızla parlatılan mavi rengin egemen olduğu kalem işi süslemeler, iç mekanı baştan sona süslemektedir. Caminin Aksaray Meydanı'na bakan avlu kapısı, İstanbul'daki camiler için pek alışılmadık ve aynı zamanda da göz kamaştırıcıdır. Bu kapı Osmanlı taş oyma sanatının nadide ürünlerindendir. 1956-59 arasındaki Aksaray Meydanı düzenlenmesi esnasında sebil gibi camiye ait bazı unsurlar kaldırılmış veya yeri değiştirilmiştir. Caminin çevresindeki eserler bir çeşme, bir kütüphane ve Pertevniyal Sultan'ın kendi için yaptırdığı türbeden oluşmaktadır. Kütüphanesi, Süleymaniye Kütüphanesi'ne taşınmıştır. Trafikten en çok etkilenen cami bu camidir. Caminin kahyası Hüseyin Bey cami masrafı olarak 7961 kese 396 kuruş 10 para harcamış; üç ayrı temel çukuruna olmakla 3225 lira temele gömülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Nakşidil Sultan</span>

Nakşidil Sultan, Osmanlı padişahı II. Mahmud'un annesi, Valide Sultan ve I. Abdülhamid'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Bezmiâlem Valide Sultan</span> Padişahı II. Mahmudun ikinci eşi ve padişah Abdülmecidin annesidir.

Bezmiâlem Valide Sultan, Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un ikinci eşi ve padişah Abdülmecid'in annesi. Bezm-i-Âlem "Dünya meclisi" anlamına gelir. Osmanlı tarihinin en tanınmış valide sultanlarından biridir. Hayırseverlik için yaptığı çalışmalardan dolayı sevilen ve saygı duyulan bir Valide sultan olarak tarihe geçmiştir.

Valide sultan, Osmanlı padişahlarının saltanatları sırasında hayatta olan annelerine verilen ünvandı.

<span class="mw-page-title-main">Hatice Muazzez Sultan</span> Sultan l.İbrahimin eşi ve Osmanlı Padişahı ll.Ahmetin validesi,Haseki Sultan

Hatice Muazzez Haseki Sultan (ö. 12 Eylül 1687) Osmanlı padişahı II. Ahmet'in annesi ve Sultan I. İbrahim'in 1641'de evlendiği üçüncü eşi ve ikinci Haseki.

Ayşe Sineperver Sultan,. I. Abdülhamid'in 1776'da evlendiği Onbirinci eşi (1761 - 11 Aralık 1828), Osmanlı padişahı IV. Mustafa'nın öz annesi, Esma Sultan'ın annesidir. 29 Mayıs 1807'ten itibaren ise IV. Mustafa'nın tahta çıkması ile Valide Sultan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şehsuvar Sultan</span> II.Mustafa Hanın kadını ve III.Osman Hanın validesi. Valide Sultan (1754 - 1756)

Şehsuvar Sultan, Osmanlı padişahı III. Osman'ın annesi, Valide Sultan ve Sultan II. Mustafa'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Saliha Sultan (II. Mustafa'nın eşi)</span> II.Mustafanın Kadını ve I.Mahmud Hanın validesi. Valide Sultan ( 1730 -1739)

Saliha Sultan Osmanlı padişahı I. Mahmud'un annesi, Valide Sultan ve Sultan II. Mustafa'nın eşiydi.

Valide Sultan, I. Mustafa'ın validesi ve III. Mehmed'in hasekisi. Gerçek adı bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Gülbahar Hatun</span>

II. Gülbahar Sultan ya da Gülbahar Ayşe Hatun, Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'in öz annesi ve II. Bayezid'in sekizinci eşidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Gülbahar Hatun</span> Fatih Sultan Mehmedin eşi ve II.Bayezidin validesi. Valide Hatun (1481 - 1492)

Emine Gülbahar Hatun, Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed'in 1446'da Manisa'da evlendiği ilk eşi, Gevherhan Hatun'un ve II. Bayezid'in annesi.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlar saltanatı</span>

Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.

Hayranıdil Kadınefendi Sultan Abdülaziz'in ikinci eşi. Son halife olan II. Abdülmecid'in annesidir.

Bu maddede, Osmanlı padişahlarının anneleri listelenmektedir.

Selçuk Hatun, Osmanlı Padişahı Çelebi Mehmed'in kızı, II. Murad'ın kız kardeşi, Fatih Sultan Mehmed'in halası. Hala Sultan olarak anılmıştır.

Safiye Sultan, Osmanlı padişahı II. Mustafa'nın kızı.

Mihrimah Sultan, Osmanlı Padişahı II. Mahmud ile Hoşyar Kadın'ın kızı, sonrasındaki padişahlar I. Abdülmecid ile Abdülaziz'in üvey kız kardeşidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.