İçeriğe atla

Pertev Mehmed Paşa

Pertev Mehmed Paşa (ö. 1572, İstanbul), I. Süleyman ve II. Selim dönemlerinde beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

Arnavut kökenli olıp, Enderun'da yetişmiştir. Sarayda rikâb-ı hümâyun ağası, kapıcıbaşı görevlerinden sonra 1554 yılı Aralık ayında yeniçeri ağası oldu. Nahcıvan Seferi dönüşünde 23 Eylül 1554'te vezir olan Sokullu Mehmed Paşa'nın yerine Rumeli beylerbeyi görevine getirildi. 1555 yılında dördüncü vezir olan Pertev Paşa, öldürülen Şehzade Mustafa'nın eşi ile evlendirildi. 1558 yılında üçüncü vezirliğe yükseldi. Dördüncü vezirlik görevindeyken I. Süleyman tarafından şehzadeler arasındaki sorunu çözmesi amacıyla nasihatçi olarak Şehzade Bayezid'e gönderildi.[1] 1566 yılındaki Zigetvar Seferi'ne ikinci vezir rütbesiyle katılmış ve Gyula kalesini ele geçiren ordunun komutasında bulunmuştur.[2] Kıbrıs seferi esnasında destek için deniz ordusunun başına getirildikten sonra 1571 yılında gerçekleşen İnebahtı Deniz Muharebesi'ne katıldı. Muharebede alınan ağır mağlubiyetten dolayı sorumlu tutulan Paşa 1571 sonu ya da 1572 yılı Ocak ayında emekli edildi. Bir süre sonra 1572 yılı içerisinde hayatını kaybeden Pertev Paşa, kendi adıyla bilinen Pertev Paşa Türbesi'ne defnedildi.[3]

İzmit'te Pertev Paşa tarafından finanse edilen, ancak ölümünden sonra Mimar Sinan tarafından 1579'da tamamlanan "Pertev Paşa" adıyla cami ve külliye bulunmaktadır[4]

Kaynakça

  1. ^ Artuk, İ., Osmanlılarda Veraset-i Saltanat ve Bununla İlgili Sikkeler, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayıː32, Sayfaː276, YılːMart 1979. URL:http://www.journals.istanbul.edu.tr/iutarih/article/viewFile/1023003213/1023002872 15 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2017-02-11
  2. ^ Eravcı, H., M., GELİBOLULU MUSTAFA ‘ÂLÎ VE “HEFT MECLİS” ADLI ESERİ, Tarih Okulu, Sayıː6, Sayfaː1-16, YılːOcak–Nisan 2010. URL:http://www.johschool.com/Makaleler/1864865309_6%20-%20Mustafa%20Eravc%C4%B1.pdf 12 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2017-02-11
  3. ^ "Sinan'a Saygı-Çekül Vakfı". 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2017. 
  4. ^ Gündoğdu, Hamza (2-4 Mayıs 2010). İzmit Pertev Paşa Külliyesi'nin Klasik Osmanlı Mimarisindeki Yeri ve Önemi-Uluslararası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu. Kocaeli: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa</span> 36. Osmanlı sadrazamı

Sokollu veya Sokullu Mehmed Paşa, I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 14 yıl Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Süleyman'ın son sadrazamı olmuştur. Hem Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvede bulunduğu dönemi simgelemesi itibarıyla hem de icraatları, projeleri ve kişiliği sayesinde en önemli Osmanlı sadrazamlarından biri kabul edilir. II. Selim'in damadı ve Esmehan Sultan'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Selim</span> 11. Osmanlı padişahı (1566–1574)

II. Selim, Sarı Selim veya Sarhoş Selim, 11. Osmanlı padişahı ve 90. İslâm halîfesidir. Kânûnî Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’ın oğludur. Kardeşi Bayezid’e karşı Konya’da yapılan ve tarihte Konya Şehzâdeler Muharebesi olarak yer edinen savaşı kazanarak, babasının desteğini aldı. Babasının ölümü üzerine, hayattaki tek oğlu olarak 24 Eylül 1566 tarihinde on birinci padişah olarak tahta geçti. Padişahlığı sırasındaki ilk sefer batı yönlü yapıldı. Ülke sınırları Orta Avrupa’ya kadar genişledi. Kıbrıs, Tunus, Yemen ve Fas kayıtsız şartsız teslim olanlar arasındaydı. Ülkesinin denizlerde de egemenliğini genişleterek, deniz egemenliğine önem verdi.

<span class="mw-page-title-main">Çandarlı Ali Paşa</span> 6. Osmanlı sadrazamı

Çandarlı Ali Paşa, 22 Ocak 1387'de babası Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa'nın ölümü üzerine yerine geçerek, 18 Aralık 1406 tarihinde ölümüne kadar, I. Murad ve I. Bayezid için Ankara Muharebesi'ne kadar 15 yıl 6 ay ve Fetret Devri döneminde Süleyman Çelebi'nin yanında 4 yıl 4 küsur ay vezir-i azamlık yapmış ve Osmanlı Devleti'nin kuruluş sürecinde önemli rol oynamış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ayas Mehmed Paşa</span> 30. Osmanlı sadrazamı

Ayas Mehmet Paşa veya Ayas Paşa, I. Süleyman saltanatı döneminde 14 Mart 1536-13 Temmuz 1539 arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Farklı yıllarda Anadolu, Rumeli ve Şam Beylerbeyi'dir. Ferhad Paşa ile birlikte Canberdi Gazâlî İsyanı'nı bastırdı.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Paşa</span> 33. Osmanlı sadrazamı

Rüstem Paşa, Kanuni Sultan Süleyman saltanatı döneminde 28 Kasım 1544 - 6 Ekim 1553 ve 29 Eylül 1555 - 10 Temmuz 1561 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Kara Ahmed Paşa,, Kanuni Sultan Süleyman döneminde 6 Ekim 1553 ile 28 Eylül 1555 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Selim'in en küçük kızı ve Kanuni Sultan Süleyman'ın en küçük kız kardeşi Fatma Sultan'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Şemsi Ahmed Paşa</span> Osmanlı soylu ve beylerbey

Şemsi Ahmed Paşa ; ; Şam, Anadolu ve Rumeli beylerbeyi görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Koca Sinan Paşa</span> 39. Osmanlı sadrazamı

Koca Sinan Paşa, Osmanlı padişahları III. Murad ve III. Mehmed'in saltanat dönemlerinde 5 defa olmak üzere toplam 8 yıl 5 ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Ferhat Paşa</span> 43. Osmanlı sadrazamı

Serdar Ferhat Paşa, III. Murad saltanatı döneminde 1 Ağustos 1591-4 Nisan 1592 tarihleri arasında yaklaşık sekiz ay, 16 Şubat 1595-7 Temmuz 1595 tarihleri arasında da yaklaşık dört ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Damat İbrahim Paşa, III. Mehmed saltanatı döneminde 4 Nisan 1596-27 Ekim 1596, 5 Aralık 1596-3 Kasım 1597 ve 6 Ocak 1599-10 Temmuz 1601 tarihleri arasında üç kez, toplam üç yıl on bir ay yirmi yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Moralı Damad Hasan Paşa, III. Ahmed saltanatında, 17 Kasım 1703 - 28 Eylül 1704 tarihleri arasında 10 ay 11 gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa</span> 38. Osmanlı sadrazamı

Lala Mustafa Paşa, III. Murad saltanatında 28 Nisan 1580 ile 7 Ağustos 1580 tarihleri arasında üç ay dokuz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çoban Mustafa Paşa</span> I.Selimin kızı Hafsa Sultanın eşi

Çoban Mustafa Paşa,, Osmanlı İmparatorluğu'nda kapıcıbaşı, vezir ve beylerbeyi görevlerinde bulunan devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mustafa</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın oğlu

Şehzade Mustafa veya Mustafa Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan’ın oğludur. 1533'ten 1541'e kadar Manisa, 1541'den 1553'e kadar ise Amasya valisi olarak görev yapmıştır. 1553 yılında, babasının emriyle idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa</span> Kapudan Paşa

Kılıç Ali Paşa, Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı "Giovanni Dionigi Galeni"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer. Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.

Semiz Ahmed Paşa ; 13 Ekim 1579'dan 27 Nisan 1580'deki ölümüne kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun Sadrazamı olarak görev yapan bir Osmanlı devlet adamıdır.

Pulak Mustafa Paşa sancakbeyliği, kaptan-ı derya ve beyleybeyliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

Hüseyin Paşa ya da Bodur Hüseyin Paşa ; Bosna, Diyarbakır, Mısır, Bağdat ve Şam beylerleyliği ile vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Pertev Paşa Camii</span> İzmit, Kocaelide cami

Yeni Cuma Camii olarak da bilinen Pertev Mehmet Paşa Camii, Türkiye'nin Kocaeli ilinin İzmit ilçesinde bulunan 16. yüzyıl Osmanlı camiidir. Mimarı Mimar Sinan'dır. Sultan Süleyman ve II. Selim döneminde Osmanlı veziri olarak görev yapan Pertev Mehmed Paşa için yapılmıştır. İnşaat 1579'da tamamlandı. Cami medrese, hamam, kervansaray, çeşme ve daha küçük bir eğitim okulundan oluşan büyük bir külliyenin bir parçasıdır. Caminin kendisi tek kubbeli bir yapıdır ve kubbenin 24 penceresi vardır. Caminin minaresi, 1999 İzmit depreminde hasar gördü.

Sokulluzade Hasan Paşa,, sancakbeyi, beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır. Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa’nın en büyük oğludur.