İçeriğe atla

Perl

Perl
Paradigmasıçok paradigmalı: fonksiyonel, zorunlu, nesne yönelimli (sınıf tabanlı), yansıtıcı
İlk çıkışı1987
TasarımcıLarry Wall
GeliştiriciLarry Wall
Kararlı sürüm5.38.0[1] (2 Temmuz 2023 (14 ay önce) (2023-07-02))
Önizleme sürümü5.23.0[2] (20 Haziran 2015 (9 yıl önce) (2015-06-20))
EtkilendikleriAWK, Smalltalk 80, Lisp, C, C++, sed, Unix shell, Pascal, Python
EtkiledikleriPython, PHP, Ruby, ECMAScript, LPC, Windows PowerShell, JavaScript, Falcon
Uygulama diliC
PlatformuÇapraz platform
LisansGNU Genel Kamu Lisansı veya Sanatsal Lisans
Olağan dosya uzantıları.pl .pm
Web sitesiwww.perl.org

Perl, bir dil bilimci olup NASA'da sistem yöneticisi olarak çalışan Larry Wall tarafından geliştirilmiş bir programlama dilidir. Yoğun şekilde metin işleme ve görüntü tanıma söz konusu olduğunda kullanılabilecek en güçlü ve pratik programlama dilidir. 22 yıldır geliştirilen ve özgür yazılım çerçevesinde kaynak kodu açık olarak sunulan Perl programlama dili hemen hemen tüm işletim sistemlerinde çalışmaktadır.

Larry Wall Perl'i yazarken C, sed, AWK ve sh gibi pek çok dilden önemli ve güçlü özellikler ödünç almıştır.[3] Larry Wall tarafından Perl 6 sürümünün hazırlık çalışmaları devam etmektedir.

İsim

Perl ismi bir kısaltma olmayıp açılımı yoktur. Bu yüzden PERL olarak yazılmaz. Ancak Perl kelimesine karşılık olarak daha sonradan çeşitli açılımlar teklif edilmiştir. Bunların en çok bilinenleri arasında "Practical Extraction and Report Language" (Pratik Çıkarım ve Raporlama Dili) ve Wall tarafından mizahi bir şekilde ortaya atılan "Pathologically Eclectic Rubbish Lister" (Hastalıklı Derecede Eklektik ve Saçma Listeleyici) yer alır. Kısaltma şeklinde yorumlarının kendisinden sonra geldiği bu tip kelimeler için İngilizcede "backronym" (back geri + acronym kısaltma) terimi kullanılmaktadır.

Modüller

Perl ile ilgili sloganlardan bir tanesi, "Perl programlarının %90'ı zaten yazılmıştır!" sözüdür. Bunun sebebi CPAN yani Comprehensive Perl Archive Network olarak isimlendirilen ve Perl ile ilgili binlerce hazır modülü barındıran sistemdir. Bu madde yazıldığı esnada CPAN bünyesinde 3739 Perl geliştiricisi, 6646 Perl modülü bulunmaktadır. 2421 MB yer kaplayan sistemin 247 yansısı bulunmaktadır. Bunun anlamı şudur: Bir işle ilgili modül, fonksiyon, sistem, vs. büyük bir olasılıkla zaten yazılmıştır, hazır olarak alıp kullanılabilir.

Kaynakça

  1. ^ "Perl 5.38.0 is now available!". www.nntp.perl.org. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2023. 
  2. ^ "perl-5.23.0 is now available". perl.org. 20 Haziran 2015. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2015. 
  3. ^ Ashton, Elaine (1999). "The Timeline of Perl and its Culture (v3.0_0505)". 11 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Programlama dili</span>

Programlama dili, yazılımcının bir algoritmayı ifade etmek amacıyla, bir bilgisayara ne yapmasını istediğini anlatmasının tektipleştirilmiş yoludur. Programlama dilleri, yazılımcının bilgisayara hangi veri üzerinde işlem yapacağını, verinin nasıl depolanıp iletileceğini, hangi koşullarda hangi işlemlerin yapılacağını tam olarak anlatmasını sağlar.

Bilişim, bilişim bilimi ya da bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın kuramsal temellerini ve bunların bilgisayar sistemlerinde uygulanabilmeleri sağlayan pratik teknikleri araştıran bir yapısal bilim dalıdır. Bilişimciler ya da bilgisayar bilimcileri bilgi oluşturan, tanımlayan ve dönüştüren algoritmik süreçler icat edip, kompleks sistemleri tasarlamak ve modellemek için uygun soyutlamalar formüle ederler. Bilişim Dünya'da hızla gelişmeye devam eden önemli bir teknolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Visual Basic</span>

Visual Basic, Microsoft tarafından, Basic programlama dili üzerinde geliştirilmiş, olay yönlendirmeli, üst seviye, nesne tabanlı ve görsel bir programlama dilidir. Öğrenilmesi de kullanılması da oldukça kolaydır.

Python, nesne yönelimli, yorumlamalı, birimsel (modüler) ve etkileşimli yüksek seviyeli bir programlama dilidir.

<span class="mw-page-title-main">AWK</span>

AWK, Alfred Aho, Peter Weinberger ve Brian Kernighan tarafından 1977 yılında geliştirilmiş ve ilk olarak Unix Version 7 ile yayınlanmış bir programlama dilidir. C gibi derlenen dillerden farklı olarak yorumlanan bir betik dilidir ve günümüzde özellikle sed ve Kabuk programlamada kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nesne yönelimli programlama</span> nesne kavramına dayalı programlama paradigması

Nesne yönelimli programlama veya kısaca NYP, Her işlevin nesneler olarak soyutlandığı bir programlama yaklaşımıdır. NYP destekleyen programlama dilleri yüksek seviye diller olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">PLC</span>

PLC fabrikalardaki imalat hatları veya makinelerin kontrolü gibi işleçlerin denetiminde kullanılan özel bilgisayar. İlk PLC 1968 yılında şimdiki adı Modicon olan Associates firması tarafından üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Joomla!</span> İçerik yönetim sistemi

Joomla!, PHP ve MySQL ile MVC olarak geliştrilimiş açık kaynaklı bir içerik yönetim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Drupal</span> web içerik yönetim sistemi

Drupal; ücretsiz, açık kaynaklı bir içerik yönetim sistemi ya da içerik yönetim'e odaklı bir altyapı yazılımıdır. Modüler yapısı sayesinde, web uygulama çatısı, topluluk portalı, forum ya da blog motoru olarak da kullanılabilmektedir. 2000'li yılların ortalarında Drupal esneklik, genişleyebilirlik, yönetim kolaylığı ve etkin bir topluluğun desteği ile popülerlik kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">KDevelop</span>

KDevelop Linux ve diğer Unix benzeri işletim sistemleri için özgür bir tümleşik geliştirme ortamıdır (T.G.O). KDevelop bir derleyici içermez. Çalıştırılabilir kod üretebilmek için GCC veya istenirse başka bir derleyici kullanır. Şu anki 3.5 sürümü Ada, Bash, C, C++, Fortran, Java, Pascal, Perl, PHP, Python, Ruby ve SQL başta olmak üzere birçok programlama dilini destekler.

Ruby, nesneye yönelik, dinamik, reflektif ve esnek bir programlama dilidir. Ruby dili, Yukihiro Matsumoto tarafından Japonya'da tasarlanmaya ve geliştirilmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Düzenli ifade</span> bir arama modeli oluşturan karakter dizisi

Düzenli ifadeler veya kurallı ifadeler, bilgisayar bilimlerinde ele alınan metindeki kimi katarların kısa yoldan ve esnek bir biçimde belirlenmesini sağlar. Bu katarlar belli karakterler, kelimeler veya karakter örüntüleri olabilir. Düzenli ifadeler, bir biçimsel dil kullanarak yazılır ve bir düzenli ifade işleyici tarafından yorumlanır. Bir düzenli ifade işleyicisi ya ayrıştırıcı olarak hizmet eden ya da metni inceleyip verilen tarife uygun kısımlarını belirleyen bir programdır.

<span class="mw-page-title-main">Tim O'Reilly</span> İrlandalı-Amerikalı yazar

Tim O'Reilly, O'Reilly Media'nın kurucusu, Açık kaynak destekçisi, Macromedia yönetim kurulunda çalışmış olan kişidir.

<span class="mw-page-title-main">SQLite</span>

SQLite, dünyada en çok dağıtılan ve tavsiye edilen kaynak kodları halka açık, tamamen C/C++ programlama dilleriyle geliştirilmiş sunucu yazılımı ve yapılandırma gereksinimi olmayan, işlemsel ve ilişkisel bir SQL veritabanı motorudur.

<span class="mw-page-title-main">R (programlama dili)</span> istatistik analizi için kullanılan programlama dili

R, istatistiksel hesaplama ve grafikler için yazılım ortamı olup aynı zamanda programlama dilidir. R Foundation tarafından desteklenen ve GNU Tasarısının parçası olan bir özgür yazılımdır. Yeni Zelanda Auckland Üniversitesinden Ross Ihaka ve Robert Gentleman tarafından ortaya çıkarılan R, hâlihazırda R Geliştirme Çekirdek Ekibi tarafından geliştirilmektedir. S programlama diline benzeyen R, S'nin uyarlaması olarak değerlendirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Larry Wall</span> perl programlama dilini bulan yazılımcı.

Larry Wall daha çok 1987 yılında Unisys'te çalışırken geliştirip o yıl 18 Aralık'ta bir newsgroup'ta ilk defa yayınladığı Perl programlama diliyle tanınan Amerikalı programcı ve yazar.

npm

npm javascript betik dili için geliştirilmiş olan ve Node.js'in standart olarak kabul ettiği bir paket yönetim sistemidir. npm komut satırından çalıştırılır ve uygulamalar için bağımlılık yönetimi sağlar. Ayrıca geliştiricilerin merkezi bir npm kaynağından var olan paketleri kurmasına imkân verir. npm tamamen javascript dili kullanılarak Isaac Z. Schuleter tarafından, PHP'nin PEAR ve Perl'in CPAN sistemlerinden esinlenilerek geliştirilmiştir.

Yazılım, hümanistik (insani), bilimsel teoriler, yönetim ve organizasyon gibi çeşitli alanlarda kullanılan, yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıyanın her ikisi de bilgi işleme ve bilgi sıralama stratejisidir. Pratikte, bir düşünce, öğretim veya liderlik biçimi olarak görülebilirler.

<span class="mw-page-title-main">OpenCV</span> bir bilgisayar görüsü kütüphanesi

OpenCV gerçek-zamanlı bilgisayar görüsü uygulamalarında kullanılan açık kaynaklı kütüphane. İlk olarak Intel tarafından geliştirilmiş, daha sonra Willow Garage ve sonra Itseez tarafından sürdürüldü. Bu kütüphane çoklu platform ve BSD lisansı altında açık kaynaklı bir yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">AfterStep</span>

AfterStep, X Pencere Sistemi için tasarlanmış istiflenebilir bir pencere yöneticisidir. AfterStep masaüstü konfigürasyonu için esneklik, geliştirilmiş görsellik, sistem kaynaklarının etkili kullanımı gibi özellikler sunmak için geliştirilmiştir. MachTen gibi dağıtımlarda kullanılmıştır. AfterStep köken itibari ile NeXTSTEP'e benzeyecek şekilde düzenlenmiş FVWM'nin bir çeşididir fakat geliştirme döngüsü ilerledikçe kökeni FVWM'den ayrışmaya başladı. 2000'de Linux websitesi TuxRadar AfterStep'i "geniş kapsamlı konfigürasyon seçenekleri ile bazı görkemli temalar yaratabilme imkanı sağlayan hızlı ve güvenilir" şeklinde överek yılın en iyi pencere yöneticisi olarak seçti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.