İçeriğe atla

Periyodik asit

Periyodik asit
Diğer adlar
Paraperiyodik asit
İyodik(VII) asit
Hidrojen periyodat
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
ECHA InfoCard100.030.839 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=I=1S/H5IO6/c2-1(3,4,5,6)7/h(H5,2,3,4,5,6,7)
    1/HIO4/c2-1(3,4)5/h(H,2,3,4,5)
  • OI(=O)(O)(O)(O)O
    OI(O)(O)(O)(O)=O
Özellikler
Molekül formülüH5IO6 (ortoperiyodik)
HIO4 (metaperiyodik)
Molekül kütlesi227.941 g/mol (H5IO6)
190.91 g/mol (HIO4)
Görünüm Renksiz kristal
Erime noktası128.5 C[1]
Çözünürlük (su içinde) Alkollerde ve suda çözünür
Tehlikeler
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler Yanıcı, zehirli ve tahriş edici
GHS etiketleme sistemi:
R-ibareleriR23, R24, R25, R34, R41
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 3: Kısa maruziyet ciddi geçici veya kalıcı hasara neden olabilir. Örnek: Klor gazıYanıcılık 0: Yanmaz. Örnek: SuKararsızlık 0: Genellikle yangın maruziyeti koşullarında dahi normalde kararlıdır ve su ile reaksiyona girmez. Örnek: Sıvı azotÖzel tehlike OX: Oksitleyici. Örnek: Potasyum perklorat
3
0
0
OX
Güvenlik bilgi formu (SDS) External MSDS
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Periyodik asit iyotun en yüksek oksoasitidir. Bütün periodatlar gibi iki form halinde var olur: H5IO6 formülü ile gösterilen ortoperiyodik asit ve HIO4 formüllü ile gösterilen metaperiyodik asit.

Periyodik asit Heinrich Gustav Magnus ve C. F. Ammermüller tarafından 1833'te keşfedilmiştir.[2]

Sentezi

Modern endüstriyel ölçekli üretimi, PbO2 anotunun üzerinde, iyodik asitin elektrokimyasal oksidasyonunu aşağıdaki standart elektrot potansiyeli ile birlikte içerir:

H5IO6 + H+ + 2 e− → IO-3 + 3 H2O      E° = 1.6 V[3]

Ortoperiyodik asit metaperiyodik asit vermesi için 100 °C'de ısıtılarak dehidre edilebilir.

HIO4 + 2 H2O kimyasal denge H5IO6

Daha ileri seviyede, 150 °C civarında, ısıtma umulan anhidrat diiyot heptaoksitin (I2O7) yerine iyot pentaoksiti (I2O5) verir. Metaperiyodik asit aynı zamanda çeşitli ortoperiyotadların nitrik asit ile işleminden de elde edilebilir.[4]

H5IO6 → HIO4 + 2 H2O

Özellikleri

Ortoperiyodik asit çeşitli Ka değerlerine sahiptir.[5][6] Metaperiyodik asitin pKa değeri belirlenememiştir.

H5IO6 kimyasal denge H4IO-6 + H+,      pKa = 3.29
H4IO-6 kimyasal denge H3IO2-6 + H+,      pKa = 8.31
H3IO2-6 kimyasal denge H2IO3-6 + H+,      pKa = 11.60

İki tür periyodik asitin varlığı iki tür periyodat tuzun oluşacağına da işarettir.

Kaynakça

  1. ^ Aylett, founded by A.F. Holleman ; continued by Egon Wiberg ; translated by Mary Eagleson, William Brewer ; revised by Bernhard J. (2001). Inorganic chemistry (1. English ed., [edited] by Nils Wiberg. bas.). San Diego, Calif. : Berlin: Academic Press, W. de Gruyter. s. 453. ISBN 0123526515. 
  2. ^ Ammermüller, F.; Magnus, G. (1833). "Ueber eine neue Verbindung des Jods mit Sauerstoff, die Ueberjodsäure". Annalen der Physik und Chemie (Almanca). 104 (7). ss. 514-525. doi:10.1002/andp.18331040709. 
  3. ^ Parsons, Roger (1959). Handbook of electrochemical constants. Butterworths Scientific Publications Ltd. s. 71. 
  4. ^ Riley, edited by Georg Brauer; translated by Scripta Technica, Inc. Translation editor Reed F. (1963). Handbook of preparative inorganic chemistry. Volume 1 (2. bas.). New York, N.Y.: Academic Press. ss. 323-324. ISBN 012126601X. 
  5. ^ Aylett, founded by A.F. Holleman; continued by Egon Wiberg; translated by Mary Eagleson, William Brewer; revised by Bernhard J. (2001). Inorganic chemistry (1. English ed., [edited] by Nils Wiberg. bas.). San Diego, Calif. : Berlin: Academic Press, W. de Gruyter. s. 454. ISBN 0123526515. 
  6. ^ Burgot, Jean-Louis. Ionic equilibria in analytical chemistry. New York: Springer. s. 358. ISBN 1441983821. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karbondisülfür</span>

Karbondisülfür, formülü CS2 olup, yanabilen, hemen hemen renksiz olan, oldukça zehirli bir sıvı. Genel kanıya göre inorganik bileşik olarak kabul edilir. Ticari karbondisülfürün kokusu safsızlık kaynaklı olup, çürük lahana veya yumurta kokusuna benzerken saf karbondisülfürün kokusu etere benzer. Karbondisülfür -108,6 °C'de donar, 46,3 °C'de kaynar. Yoğunluğu 1,261 g/cm³'tür. Suda az çözündüğü hâlde alkol, eter ve karbon tetraklorürde çok çözünür.

<span class="mw-page-title-main">Arsin</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Arsin AsH3 formüllü inorganik bileşik. Bu yanıcı ve fazlaca zehirli gaz, arsenik elementinin en basit bileşiklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) sülfat</span>

Küprik sülfat ya da sadece bakır sülfat olarak da bilinen Bakır (II) sülfat, kimyasal formülü CuSO4 olan bir kimyasal bileşiktir. Bu tuzun hidrasyon derecelerine bağlı olarak bir dizi farklı bileşikleri mevcuttur. Susuz formu soluk yeşil ya da grimsi beyaz bir toz olmasına karşın en çok bilinen pentahidrat (CuSO4•5H2O) formu, parlak mavi renktedir. Çok az miktardaki CuSO4•5H2O çevreye çok zehirlidir, gözleri ve cildi tahriş eder ve yutulduğunda zararlı da olabilir. Oktahedral moleküler geometriye ve paramanyetik özelliğe sahip olan bakır (II) sülfat ekzotermik olarak suda çözünürek [Cu(H2O)6]2+ kompleksini oluşturur. Bakır (II) sülfat "mavi vitriyol", "göztaşı" ve "göktaşı" olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lityum bromür</span> lityum ve bromun bir bileşiği

Lityum bromür (LiBr) lityum ve bromun bir bileşiği.Ekstrem higroskopik karakteri LiBr'yi son iklimlendirme sistemlerinde nemçekici olarak kullanılması açısından kullanışlı hale getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Azot pentaoksit</span>

Azot pentaoksit N2O5 formüllü kimyasal bileşik. Diazot pentaoksit olarak da bilinir. Sadece azot ve oksijen içeren azot oksit ailesinin ikili bileşiklerinden biridir. Kararsız ve potansiyel oksitleyicidir.

<span class="mw-page-title-main">Azot triklorür</span>

Azot triklorür, trikloramin olarak da bilinen formülü NCl3 olan kimyasal bileşik. Sarı, yağımsı, keskin kokulu bir sıvıdır. En sık amonyak türevleri ve klor arasındaki kimyasal reaksiyon sonrası oluşmaktadır, yüzme havuzlarındaki oluşumu buna bir örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Perksenat</span> ksenonun oluşturduğu XeO64- anyonunu içeren tuzlar

Perksenatlar, ksenonun oluşturduğu XeO4-6 anyonunu içeren tuzlardır. Bu tuzlar, Raman saçılmasıyla belirlenen sekiz yüzlü moleküler geometri yapısına sahip olup oksijen-ksenon-oksijen bağ açıları 87° ile 93° arasında değişkenlik gösterir. Ksenon ile oksijen arasındaki bağın uzunluğu ise X ışını kristalografisi tarafından 1,875 Å olarak belirlenir.

<span class="mw-page-title-main">Hipoiyodöz asit</span> kimyasal bileşik

Hipoiyodöz asit, HOI kimyasal formülü ile gösterilen inorganik bir bileşiktir. Sulu bir iyot çözeltisinin cıva veya gümüş tuzları ile işlenmesi durumunda oluşur. Disproporsiyonlaşma ile hızla ayrışır:

5 HOI → HIO3 + 2I2 + 2H2O
<span class="mw-page-title-main">İyodik asit</span>

İyodik asit, HIO3, beyaz veya kirli beyaz bir katı madde olarak elde edilebilir. Suda çok iyi çözünür, ancak klorik asit veya bromik asidin aksine saf halde bulunur. İyodik asit +5 oksidasyon durumunda iyot içerir ve halojenlerin saf halde en stabil okso-asitlerinden biridir. İyot asidi dikkatle ısıtıldığında pentoksit iyice dehidre olur. Daha sonraki ısıtmada, iyot pentoksit ayrıca iyot, oksijen ve düşük iyot oksitleri karışımı vererek ayrışır.

<span class="mw-page-title-main">Hidrojen iyodür</span> kimyasal birleşik

Hidrojen iyodür (HI) iki atomlu bir molekül ve hidrojen halojenürdür. Sulu çözeltisi, güçlü bir asit olan hidroiyodik asit veya hidriyodik asit olarak bilinir. Bununla birlikte, hidrojen iyodür ve hidroiodik asit, birincisinin standart koşullar altında bir gaz olması, diğerinin ise söz konusu gazın sulu bir çözeltisi olması bakımından farklıdır. Birbirine dönüştürülebilir. HI, organik ve inorganik sentezlerde birincil iyot kaynaklarından biri ve bir indirgeyici madde olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Hidrojen bromür</span>

Hidrojen bromür, HBr formülüne sahip iki atomlu moleküldür. Renksiz bir bileşik ve bir hidrojen halojenürdür. Hidrobromik asit, su içinde bir HBr çözeltisidir. Hem HBr'nin susuz hem de sulu çözeltileri, bromür bileşiklerinin hazırlanmasında ortak reaktiflerdir.

Hiponitröz asit, H2N2O2 veya HON=NOH formülüne sahip kimyasal bir bileşiktir. Bir nitramid, H2N−NO2 izomeridir.

<span class="mw-page-title-main">Trifosforik asit</span>

H5P3O10 formülüne sahip trifosforik asit (ayrıca tripolifosforik asit), yoğunlaştırılmış bir fosforik asit formudur. Fosforik asitler ailesinde, pirofosforik asitten sonra da difosforik asit olarak da adlandırılan H4P2O7'den sonraki bir sonraki polifosforik asittir.

<span class="mw-page-title-main">Kloroplatinik asit</span> inorganik bileşik

Kloroplatinik asit (hekzakloroplatinik asit olarak da bilinir), [H3O]2[PtCl6](H2O)x (0≤x≤6) formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Kırmızı bir katı, genellikle sulu bir çözelti olarak önemli bir platin kaynağıdır. Genellikle kısaca H2PtCl6 olarak yazılsa da, hekzakloroplatinat anyonunun (PtCl62-) hidronyum (H3O+) tuzudur. Hekzakloroplatinik asit oldukça higroskopiktir.

Disülfür diklorür S
2Cl
2 formüllü kükürt ve Klor bileşiğidir.

<span class="mw-page-title-main">Bromöz asit</span> HBrO2 formüllü bir inorganik bileşik

Bromöz asit, HBrO2 formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Konjugat bazının -bromitlerinin- tuzları izole edilmiş olmasına rağmen, kararsız bir bileşiktir. Asidik çözeltide, bromitler broma ayrışır.

Hidrojen tellür (tellan), H2Te formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Bir hidrojen kalkojenür ve tellürün en basit hidrürü, renksiz bir gazdır. Ortam havasında kararsız olmasına rağmen, gaz çürümüş sarımsak benzeri kokusu tarafından son derece düşük konsantrasyonlarda kolayca tespit edilebilecek kadar uzun konsantrasyonlarda bulunabilir; ya da çürümüş pırasa benzeri biraz daha yüksek konsantrasyonlarda kokusu ile. Te–H bağları (tellüroller) olan bileşiklerin çoğu, H2 kaybı açısından kararsızdır. H2Te kimyasal ve yapısal olarak hidrojen selenüre benzer, her ikisi de asidiktir. H–Te–H açısı yaklaşık 90° 'dir. Uçucu tellür bileşikleri genellikle çürümüş pırasa veya sarımsak anımsatan hoş olmayan kokulara sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Tellürik asit</span>

Tellürik asit, Te(OH)6 formülüne sahip kimyasal bir bileşiktir. Sulu çözelti içinde devam eden oktahedral Te(OH)6 moleküllerinden oluşan beyaz bir katıdır. Rombohedral ve monoklinik olmak üzere iki formu vardır ve her ikisi de oktahedral Te(OH)6 molekülleri içerir. Tellürik asit, güçlü bazlara sahip tellürat tuzları ve zayıf bazlara sahip hidrojen tellürat tuzları veya sudaki tellüratların hidrolizi üzerine dibazik olan zayıf bir asittir.

<span class="mw-page-title-main">Potasyum sülfür</span> kimyasal birleşik

Potasyum sülfür K2S formülüne sahip inorganik bileşiktir. Potasyum sülfür suyla kolayca reaksiyona girip potasyum hidrosülfür (KHS) ve potasyum hidroksit (KOH) verdiğinden dolayı renksiz katı nadiren görülür. Yaygın olarak, potasyum sülfür ifadesi susuz katıyı değil de genel olarak bu karışımı ifade eder.

Polihalojen iyon, yalnızca halojenlerde bulunan bir grup çok atomlu katyon ve anyonlardır. Yalnızca tek tür halojen içeren izopolihalojen iyonları ve birden fazla tür halojen içeren heteropolihalojen iyonları olmak üzere iki gruba ayrılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.