İçeriğe atla

Peripteros

Peripteros planı
Hephaistos Tapınağı, Atina, Yunanistan

Peripteros (Grekçe: περίπτερος; peripteral tapınak), çevresi sütundan revaklarla çevrili bir çeşit Antik Yunan veya Roma tapınağı çeşididir. Dört tarafı da pteron adı verilen sütunlar cellayı kapsamaktadır. Bu kavram genelde Dor düzenine uyan tapınaklar için kullanılır.[1]

Tanımı

Bir peripteros; revak, köşk ve şapel olabilmektedir. Eğer ki etrafı dört sütun ile kaplıysa bu bir tetrastil; altı ise heksastil; sekiz ise oktastil; on ise dekastil; on iki ise dodekastildir. Eğer ki sütunlar duvara montelenmiş olup tek başına durmuyorsa o bir psödöperipteros'tur.

Kaynakça

  1. ^ "History of Ancient Art". Franz von Reber; Joseph Thatcher Clarke. 1882. s. 419-420. Erişim tarihi: 27 Şubat 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Agora</span> Antik şehir devleti yerleşimlerindeki halka açık merkezi alan

Agora, antik Yunan kentlerinde, şehirle ilgili politik, dini, ticari her türlü faaliyetin gerçekleştiği, tüm kamu binalarının etrafında sıralandığı halka ait geniş açık alan olup, Helenistik dönemde şekillenip Roma İmparatorluğu’nda ortaya çıkan forumların öncülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Knidos</span> Muğlanın Datça ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşim

Knidos, Muğla'nın Datça ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Partenon</span>

Partenon, Athena'nın tapınağıdır, MÖ 5. yüzyılda Atina Akropolisi'nde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hoysala mimarisi</span>

Hoysala mimarisi, günümüz Hindistanı'nda Karnataka eyaletinin olduğu bölgede 11. ve 14. yüzyıllar arasında hüküm sürmüş olan Hoysala İmparatorluğu döneminde gelişen özgün mimari tarzdır. Hoysala nüfuzu Güney Deccan yaylasına egemen olduğu 13. yüzyılda doruk noktasına erişmiştir. Bu dönemde inşa edilen Belur'daki Çennakeşava tapınağı, Halebidu'daki Hoysaleşvara tapınağı ve Somanathapura'daki Keşava tapınağı gibi irili ufaklı birçok tapınak Hoysala mimarisinin örnekleri olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Hoysala mimari ustalığının diğer örnekleri Belavadi, Amrithapura, Hosaholalu ve Nuggehalli'de bulunan tapınaklardır. Hoysala mimari tarzının incelenmesi sonucunda Hint-Aryan etkisinin önemsiz olduğu ve asıl Güney Hint tarzının baskın olduğu anlaşılır.

<span class="mw-page-title-main">Cambazlı Kilisesi</span> Silifkede bir kilise harabesi

Cambazlı Kilisesi veya Canbazlı Kilisesi, Mersin ilinin, Silifke ilçesinin Canbazlı köyündedir. Yapı üç nefli olup, erken Bizans dönemi bazilikası olarak tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Jüpiter Tapınağı</span>

Jüpiter Tapınağı, Silifke şehir merkezinde bulunan ve doğu ile güney yanlarındaki sütun tabanlıkları öz biçiminde korunmuş olan tapınaktır. Uzun kenarında ondörder, kısa kenarında sekizer sütun bulunmaktaydı. Ne var ki, her biri 10 metre boyundaki Korint başlıklı bu sütunlardan bugün yalnızca biri ayakta kalmış olup üç tanesi de yıkılmış durumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Çifte Minareli Medrese (Erzurum)</span> Erzurum, Türkiyede bir medrese

Çifte Minareli Medrese, Türkiye'de Erzurum İlinde bulunmaktadır. Selçuklular dönemine aittir. Bu tarihî eser günümüze kadar varlığını koruyabilmiş ve bulunduğu şehrin sembolü haline gelmiştir. Her yıl binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilir.

<span class="mw-page-title-main">Raqchi</span> Peru’nun Cusco bölgesindeki bir İnka arkeolojik sit alanı

Raqchi Peru'nun Cusco bölgesindeki bir İnka arkeolojik sit alanıdır. Rakchi kalıntıları Vilcanota Nehri'nin kıyısında, denizden yaklaşık 3500 m. yükseklikte yer almaktadır. Rakchi kalıntılarının içindeki en ünlü ve en önemli yapı Virakoça Tapınağı olduğundan, Raqchi kalıntılarından kimi zaman Virakoça Tapınağı olarak söz edilir.

<span class="mw-page-title-main">Revak</span> sırtı bağlı bulunduğu binaya dayalı, üstü kapalı ancak ön cephesi açık sütunlu mekan

Revak ya da portik, sırtı bağlı bulunduğu binaya dayalı, ön cephesi açık, üstü örtülü ve örtüsü sütunlarla ya da payelerle taşınan mekana verilen ad. Güneşten ya da yağmurdan korunma amaçlı işlevsel revaklara sundurma adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Perperene</span> İzmir ili Bergama ilçesinin sınırları içinde bulunan Kozak Yaylasında bulunan bir antik kent

Perperene İzmir ili Bergama ilçesinin sınırları içinde bulunan Kozak Yaylasında bulunan bir antik kenttir. Aşağıbey köyü, çakıl kayası mevkindedir.

<span class="mw-page-title-main">İyon düzeni</span>

İyon düzeni, sütun başlarının iki yana doğru volüt adı verilen yuvarlaklar yaparak bir kaide üzerine oturtulduğu, klasik mimarlıktaki üç düzenden biri. Adını, bu düzenin ilk kullanıldığı yer olan İyonya'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Euromos</span>

Euromos, Muğla'nın Milas ilçesine 12 kilometre uzaklıktaki antik yerleşim yeri. Euromos'un M.Ö. 8. yüzyılda kurulduğu öne sürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Korikos</span>

Korykos; Anadolu'nun güneyinde, günümüzde Mersin'in Erdemli ilçesi sınırları içinde yer alan antik bir kent. UNESCO, 2014'te kenti Dünya Mirası Geçici Listesi'ne ekledi.

<span class="mw-page-title-main">Satürn Tapınağı</span> Romada tapınak

Satürn Tapınağı, Roma Forumu'nda Satürn'e adanmış tapınak. Capitol Tepesi'nin eteklerinde, forumun batı ucunda yer alır. Roma hazinesi burada saklanırdı.

<span class="mw-page-title-main">Yunan tapınağı</span> Antik Yunanistannda kutsal tanrı heykellerini barındıran yapılar

Yunan tapınağı, Antik Yunanistan'nda kutsal tanrı heykellerini barındıran yapılardı. Tapınağın iç mekanları toplanma yeri olarak hizmet etmedi, çünkü ilgili tanrıya adanmış fedakarlıklar ve ayinler onlar dışında gerçekleşmekteydi. Çoğu Yunan tapınağı astronomik olarak yönlendirilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Uzuncaburç</span> Mersinde Silifke ilçesinin 30 km kuzeyinde yer alan bir antik kent öreni

Uzuncaburç (Diokaesareia) Mersin ilinde antik dönemden kalan bir kent örenidir.

Yeni Han, Diyarbakır'da yer alan iki katlı tarihî bir handır. 1788-1789 yıllarında Seyyit Hacı Abdullah isimli bir kişi tarafından yaptırılmıştır. Moloz taşlardan yapılan hanın girişinde solda ikinci kata çıkışı sağlayan bir merdiven bulunmakta ve girişten sivri kemerli bir kapı ile avluya geçilir. Hanın dört tarafı revaklarla çevrilmiştir, bu revakı çevreleyen sütunlar kemerlerle birbirine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sarnıçlı Han</span> İstanbulda han

Sarnıçlı Han, İstanbul'un Fatih ilçesi Beyazıt Mahallesi’nde Çadırcılar Caddesi üzerinde yer alan bir handır.

Areostil, Romalı mimar Vitruvius tarafından tanımlanan bir çeşit sütunlar arası mesafe düzenlemesi. Bu düzene göre sütunlar bir eksenden bir diğerine mesafeleri 1.5 çap boyu ve 3.0 çap boyu olacak şekilde sıralanırlar.