İçeriğe atla

Perhuli

Perhuli oynayan Gürcüler

Perhuli (Gürcüce: ფერხული) Gürcü kültüründe çoğunlukla erkeklerin oynadığı dairesel bir halk dansıdır. En az 20 versiyonu bulunan dansın, en popüler formlarından biri "çok katmanlı" perhulidir. Dans hareketlerinin daha hızlı olduğu bu formda, bir grup dansçı birbirinin omuzlarının üstünde durur ve dansın 3/4'ü müzik eşliğinde icra edilir. Perhulinin başka bir versiyonu yavaş ve hızlı turlardan oluşur ve 4/4'ü müzik eşliğinde icra edilir. Svaneti'nin kuzeybatı dağlık bölgesi, zingin bir perhuli kültürüne sahiptir.[1]

Dans, Gürcistan'ın Somut Olmayan Kültürel Mirasları listesine 2013 yılında eklenmiştir.[2][3]

Ayrıca bakınız

Gürcü halk oyunları

Kaynakça

  1. ^ ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, გვ. 275, თბ., 1986 წელი.
  2. ^ "არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობა" [Intangible Cultural Heritage] (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  3. ^ "UNESCO Culture for development indicators for Georgia (Analytical and Technical Report)" (PDF). EU-Eastern Partnership Culture & Creativity Programme. Ekim 2017. ss. 82-88. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gürcüler</span> Gürcistana özgü Kafkas etnik grubu

Gürcüler veya Kartveliler, günümüzde büyük bölümü Gürcistan’da yaşamakta olan Kafkasya halkı. Gürcüler ayrıca Azerbaycan, İran, Rusya, Türkiye, ABD ve Avrupa’nın bazı ülkelerine de dağılmıştır. Tarihsel antropoloji açısından Gürcüler; Svanlar, Lazlar ve Megreller ile aynı kökenden gelen bir Kartveli halkı olarak kabul edilir. Halkın büyük çoğunluğu bir Kartveli dili olan Gürcüce konuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Horon</span> Doğu Karadeniz bölgesinde kemençe veya tulum ile oynanan halk oyunu

Horon, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde oynanan geleneksel halk danslarının genel adıdır. Sinop'ta, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane, Bayburt'un Aydıntepe ilçesi, Erzurum'un İspir, Tortum ve Olur ilçelerinde ve Doğu Karadeniz'den göçenlerden dolayı Sakarya'da oynanan çevik hareketli oyunlardır.

<span class="mw-page-title-main">Flamenko</span> İspanyada bir dans ve müzik türü

Flamenko, akademik olmayan Avrupa müzik formlarından biri, Endülüs Halk Müziği ve bu müzik eşliğinde yapılan dansın adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Halk müziği</span> halk tarafından genel kabul görerek yaşayan ve yaratıcılarının adları çoğunlukla belirsiz olan bir müzik türü

Halk müziği, bir yörenin yerleşik insanları tarafından üretilen, insandan insana aktarılarak yaşayan, sürekliliği bulunan, yüzyıllar boyunca toplumların kendi öz kültürleri ile bezenen,halk tarafından genel kabul görerek yaşayan ve yaratıcılarının adları çoğunlukla belirsiz olan bir müzik türüdür. Dünyanın neresinde olursa olsun halk şarkıları, kent kültürünün dışında üretilmiştir. Bu müzik ve onun eşliğinde yapılan danslar, kırsal kesimin yaşamında kendine özgü anlam ve amaçlar içerir. Ana tema aşktır. Yöresel dil ve üslup özelliklerini yansıtırken sanat kaygısı, yapmacık bir değiş, böbürlenme, kabalık, sertlik,ikiyüzlülük yoktur. Gösterişten arınmış, alçak gönüllü, yalın, gerçekçi içtenlikli, yürekten gelen bir değiş bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan müziği</span>

Azerbaycan müziği, Kafkas, Orta Asya ve İran ağırlıklı etkileri görülür. Tar, kemençe, ut, bağlama, balaban, zurna, kaval, nağara, garmon, tütek, tef ve davul kullanılan başlıca müzik aletleridir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü halk oyunları</span> Bir dans türü

Gürcü halk oyunları Gürcistan'a özgü geleneksel danslardır. Kökleri, Orta Çağ'da askeri törenlere, spor oyunlarına ve kutlamalarda oynanan danslara dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Horumi</span>

Horumi, Guria/Acara'da yaşayan Gürcülerin geleneksel halk oyunlarına verdikleri isim olup ilk başlarda sadece erkeklerin oynadığı bir savaş dansı olan horumi, zamanla kadınların da oynadığı bir oyuna dönüşmüştür. Günümüzde 40 kişi horumi oynayabilmektedir. Dans, 2013'te Gürcistan'ın somut olmayan kültürel mirasları listesine dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cevizli sucuk</span> kurutulmuş meyve ile yapılan tatlı yiyecek

Cevizli sucuk, Köme,veya Orcik, kökeni Gürcistan olup Gürcü ve Anadolu mutfağında önemli yere sahip olan mum şekilli tatlıdır. Gürcü mutfağında özellikle yeni yılda ve bayramlarda tüketilir.

Somut olmayan kültürel miras veya yaşayan kültürel miras, bir topluluğun veya bireyin kendi kültürel mirasının bir parçası olarak gördüğü her türlü bilgi, beceri, uygulama, ifade ve bunlarla ilişkili araç, gereç ve mekanı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Kvevri</span>

Kvevri (Gürcüce: ქვევრი; veya Batı Gürcistan'da kullanıldığı adıyla çuri geleneksel Gürcü şarabının fermantasyonu, depolanması ve yıllandırılması için kullanılan büyük toprak kaptır. Tarihsel olarak en eski şarap üretim şeklidir. Yumurta şeklindeki bu kaplar, kulpsuz amforalara benzer. Bu kaplar geleneksel olarak kilden yapılır ve içine konan balmumu kaba şekil verilir. Bu kaplar ya toprak altına gömülmüşlerdir ya da büyük şarap mahzenlerinin zeminlerine yerleştirilmişlerdir. Kvevrilerin boyutları çeşitlilik gösterir. Kvevrilerin hacmi 20 litre ile 10,000 litre arasında değişir; 800 litrelik kvevriler tipik bir hacimdedir. Büyük şarapçılık şirketleri çoğunlukla 2000 litrelik kvevri kullanırlar. Romalıların kullandığı dolium ile benzerlik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Tigva Manastırı</span>

Tigva Meryem'in ölümü Manastırı tartışmalı Güney Osetya bölgesindeki Prone nehri vadisinin Tigva köyünde yer alan bir Gürcü Ortodoks manastır kilisesidir. Manastır binası kubbeli Yunan haçı planı tasarımına sahiptir. Gürcüce bir yazıta göre, Kral IV. Davit'in kızı Tamar tarafından 1152 yılında yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Berikaoba</span> Gürcistanda oynanan halk oyunu

Berikaoba Gürcistan'da doğaçlama oynanan maskeli bir halk tiyatrosudur. Tiyatronun kökü, pagan geleneğindeki doğurganlık ve yeniden doğuş şenliğinden gelmektedir. Kelime, Kartveli dillerin "çocuk" anlamına gelen ber (ბერ) sözcüğünden türemiştir. Berikaoba'nın sahneleri, açıkça erotik nitelikte olanlardan politik hicivlere ve sosyal protestolara kadar uzanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Baraleti Kilisesi</span>

Baraleti Theotokos Kilisesi Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Ahalkalaki Belediyesi'ne bağlı Baraleti köyünde yer alan bir Orta Çağ Hristiyan kilisesidir. Kilise, tarihi Javaheti ilinde, etnik açıdan karışık olan Ermeni-Gürcü köyünün kalbinde yer almaktadır. 13. yüzyıldan kalma Gürcüce yazıtlı iki nefli bir bazilikadır. Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kubdari</span>

Kubdari veya Kubed Gürcülerin ve özellikle Svanların ulusal doldurulmuş ekmek yemeğidir. Yemeğin yapımında kullanılan ekmek mayalanır ve kabarmaya bırakılır. Sonrasında ekmek, kuzu, keçi veya domuz eti olabilen et parçalarına eklenen Gürcü baharatları ve soğanla doldurulur. Ayrıca geleneksel olarak kenevir yaprağı veya kenevir tohumu ezmesi ile birlikte yapılır. Kubdari, 2015 yılında Gürcistan'ın Somut Olmayan Kültürel Mirasları listesine eklenmiştir.

Bieti Manastırı Güney Osetya/Gürcistan'ın tarihi Şida Kartli bölgesinde konumlanmış, yarı harabe bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. Salon kilisesi planında inşa edilmiş olan kilise, kısmen kayaya oyulmuştur. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir. Gürcistan'ın güneyindeki Samtshe-Cavaheti bölgesinde bulunan, Bieti adında başka bir Orta Çağ Gürcü kilisesi daha vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tsirkoli Meryem Ana Kilisesi</span>

Tsirkoli Meryem Ana Kilisesi, Ksani nehri vadisindeki Tsitkoli köyünün yanında konumlanmış bir 8-9. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Kubbesiz ve kubbeli kilise tasarımlarının özelliklerini birleştiren kilise, Orta Çağ Gürcü mimarisinin "geçiş dönemine" ait olarak sınıflandırılmaktadır. Kilisenin bulunduğu bölge, Ağustos 2008'deki yılındaki Rus-Gürcü Savaşı savaşında Rus ve Güney Oset birliklerinin kontrolü altına giren Ahalgori belediyesinin parçasıdır. Savaşla beraber, Gürcü din adamları ve kilise cemaati kiliseye erişimlerini kaybetmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İakob Gogebaşvili</span>

İakob Gogebaşvili, Gürcistan'daki bilimsel pedagojinin kurucusu olarak kabul edilen Gürcü eğitimci, çocuk yazarı ve gazeteci. Çocukların Gürcüce okuma yazma öğrenmesi için 1876 yılında hazırladığı Deda Ena isimli kitabı, değiştirilmiş bir biçimde 1880'den beri Gürcü okullarında ders kitabı olarak kullanılmaktadır.

Çakrulo Gürcü çok sesli halk şarkısıdır. Savaş hazırlıklarının canlandırıldığı çakrulo, Kaheti bölgesine özgü üç bölümlük bir içki alemi şarkısıdır. Şarkıda, monoton bir sesle yavaşça şarkı söyleyen koroya iki ayrı vokal eşlik eder.

<span class="mw-page-title-main">Keipi</span>

Keipi veya supra Gürcistan'da geleneksel bir ziyafet şölenidir.

<span class="mw-page-title-main">Şaman (dans)</span>

 Şablon:Infobox intangible heritage