İçeriğe atla

Performans sanatı

1978 yılındaki Joseph Beuys performansı

Performans sanatı, 1960'lı yıllarda ortaya çıkan, izleyicinin önünde canlı olarak icra edilen bir sanat biçimidir. Performans sanatı etkinlikleri bazen happening olarak da adlandırılır. Performans sanatı metinden bağımsızdır ve o an olur. Tekrarı yoktur. Bunun yanı sıra Fluxus, beden sanatı, süreç sanatı ile yakından ilgilidir. Sahne ve gösteri sanatları ile ortak yönler taşısa da, dans, müzik, tiyatro, sirk, jimnastik gibi etkinliklerden farklı olarak görsel sanatların içinden çıkmış öncü bir akım olarak kabul edilir; tiyatro performanslarından farklı olarak olayların illüzyonu değil olduğu şekliyle olayın kendisi sergilenir. Marina Abramoviç aralarındaki farkı şu cümleleriyle açıklar:

“ Tiyatroda bir rolü prova eder ve oynarsın. Tiyatro da kan ketçaptır ve bıçak gerçek bir bıçak değildir. Performansta her şey gerçektir. Bıçak, gerçek bıçak ve kan kandır.”

Performans sanatı, toplumun normlarını reddeder ve izleyiciyi aktif bir konuma getirmeyi hedefler. Sahne dışında halka açık başka yerlerde de sergilenebilir. Sergileme öncesi prova yapmak ya da doğaçlama yapmak sanatçıya bağlıdır. Performans sanatçılarının ortak hedefi izleyicinin hafızasında kalıcı olmaktır.[1]

Kökleri 20.yy başındaki Dada akımının anarşist performanslarına, 1920 ve 30'lu yılların sürrealist ve fütürist performanslarına ve hatta Jackson Pollock'un aksiyon resmine kadar gider. Bildiğimiz anlamıyla performans sanatı 1960'larda doğduktan sonra yaygınlaşıp 70'lerde fikirleri ön plana çıkaran kavramsal sanatla bağlantılı olarak devam etmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Fikret Hakan, gerçek adıyla Gaffar Bumin Çıtanak, Türk oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Lütfi Ömer Akad</span> Türk yönetmen

Mehmet Lütfi Akad, Türk film yönetmeni, senarist, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Tiyatro Günü</span>

Dünya Tiyatro Günü 1961'de Uluslararası Tiyatrolar Birliği tarafından kuruldu.

Altıdan Sonra Tiyatro, 1999 yılında İstanbul'da kurulmuş özel tiyatro topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali</span>

Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali her yıl Kasım ayında Toplumsal Araştırmalar Kültür ve Sanat İçin Vakıf (TAKSAV) tarafından Ankara'da düzenlenen bir etkinliktir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Tiyatro Festivali</span>

İstanbul Tiyatro Festivali, İstanbul'da yapılan bir tiyatro festivalidir. 1989'dan bu yana İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenmektedir. 2001 yılına dek her yıl yapılan festival, bu yıldan itibaren iki yılda bir düzenlenmeye başlandı. Bünyesinde tiyatro oyunlarının yanında atölye çalışmaları, seminerler, konferans ve sergilerin de yer aldığı festivale, dünyanın çeşitli bölgelerinden tiyatro toplulukları katılır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Müzik Festivali</span> müzik festivali

Uluslararası İstanbul Müzik Festivali, İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından düzenlenen bir etkinliktir.

Can Kolukısa Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Venedik Bienali</span>

Venedik Bienali, İtalya'nın Venedik kentinde iki yılda bir gerçekleştirilen, önde gelen güncel sanat sergisidir. Venedik Film Festivali'ni ve Venedik Mimarlık Bienali'ni de bünyesinde barındırır. Sanat bienali iki yıl arayla tek sayıyla biten yıllarda yapılırken mimarlık bienali çift yıllarda yapılır. 1999'da "Uluslararası Güncel Dans Festivali" de kurulmuştur.

Baştan çıkarma deyimi, Türk Dil Kurumu’nun büyük sözlüğünde "kötü yola sürüklemek, doğru yoldan saptırmak" olarak geçmekle birlikte, günlük kullanımda "çeşitli oyunlarla karşı cinsten birinin yoğun ilgisini kazanmak" anlamını taşır.

Kumbaracı50, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde 2009'dan beri tiyatro ve çeşitli sanat disiplinlerinin etkinliklerini ağırlayan sahne.

<span class="mw-page-title-main">Glastonbury Festivali</span>

Glastonbury Çağdaş Performans Sanatları Festivali, sadeleştirilmiş kullanımıyla Glastonbury ya da Glasto, yeşil alanda müzik ve canlı sanat performansların sergilendiği dünyanın en büyük açık hava festivalidir. 1970 ve sonrasında hippi akımları ve özgürlük hareketi etkisi ile yapılmaya başlanmış ve günümüzde de her yıl yapılmaya devam etmektedir. İngiltere'nin Pilton, Somerset bölgesinde Glastonbury şehrinde yapılan bir festivaldir. Glastonbury şehri daha öncesinde 1914-1925 arasında yine benzer nitelikte bir başka festivale ev sahipliği yapmış olup bu festivalde bir nevi onun devamı niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Kültür Merkezi</span> Mersinde yer alan opera ve kültür merkezi

Mersin Kültür Merkezi veya eski ismiyle Mersin Halkevi Binası, Mersin'de yer alan bir opera ve kültür merkezi.

Arcola Theatre, London Borough of Hackney'nin Dalston bölgesinde yer alan stüdyo tiyatrosu. Topluluğun amacı, gerek çok kültürlü yerel halk gerekse daha geniş kitleler için politik ve sosyal açıdan anlamlı yüksek kalitede tiyatro üretmek ve sunmaktır.

Mehmet Uluğ, İstanbul doğumlu iş adamı, organizatör ve müzik küratörü. Türkiye'nin öncü konser, festival ve canlı gösteri organizasyon şirketi Pozitif, müzik yapım şirketi Doublemoon ve müzik kulübü Babylon'un kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Zorlu PSM</span> Performans Sanatları Merkezi

Zorlu Performans Sanatları Merkezi veya kısaltılmış ismiyle Zorlu PSM, İstanbul'un Beşiktaş ilçesindeki Zorlu Center kompleksinin içinde yer alan çok amaçlı bir sanat ve kültür merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Bilkent Konser Salonu</span> konser salonu

Bilkent Konser Salonu; Ankara'nın Çankaya ilçesinde, Bilkent Üniversitesi'ne bağlı olan Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi'nin içinde yer alan bir konser salonudur. 15 Ekim 1994 tarihinde açılışı yapılan salonun mimarları Erkut Şahinbaş ve İlhan Kural, akustik uzmanı ise Fin mimar Matti Heikkinen'dir. Salonun ana kullanıcısı Bilkent Senfoni Orkestrası olmasına karşın; Ankara Caz Festivali, Uluslararası Ankara Müzik Festivali gibi çeşitli ulusal ve uluslararası müzik etkinlikleri çerçevesinde onlarca sanatçı, müzik grubu ve orkestraya da ev sahipliği yapmaktadır. İlham Gencer, Tahir Aydoğdu, Nilüfer Ruacan, Yıldız İbrahimova, Ayşe Tütüncü ve Fahir Atakoğlu gibi sanatçılar, salonda konser vermiş olan önemli isimlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Seks gösterisi</span> Canlı cinsel aktivite performansı

Seks gösterisi, seyircilerin eğlencesi için sahnede bir tür cinsel aktiviteye katılan bir canlı performans şeklidir. Seks turizminin bir parçasıdır. Popüler seks şovlarına striptiz, direk dansı veya kucak dansı gibi eğlenceler aittir. Striptizci ve sanatçılara ya izleyiciler tarafından ya da gösterinin organizatörleri tarafından ödeme yapılır. Bir performans, gerçek veya simüle edilmiş otoerotik eylemleri veya başka bir sanatçı ile cinsel etkinliği içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Priştine'de kültür</span>

Kosova'nın başkenti olarak Priştine, Kosova'da yaşayan tüm Arnavutların kültürel ve sanatsal gelişiminin merkezi konumundadır. Kültür İşleri Dairesi, Priştine'yi en çok vurgulanan kültürel ve sanatsal geleneklere sahip şehirlerden biri yapan kültürel etkinlikleri düzenleyen bölümlerden sadece bir tanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Royal Shakespeare Company</span>

Royal Shakespeare Company (RSC), merkezi Stratford-upon-Avon, Warwickshire, İngiltere'de bulunan büyük bir İngiliz tiyatro topluluğudur. Şirket 1.000'den fazla personel istihdam etmekte ve yılda yaklaşık 20’den dazla yapıma imza atmaktadır. RSC düzenli olarak Londra, Stratford-upon-Avon'da ve Birleşik Krallık'ta ve uluslararası turlarda oynuyor.