İçeriğe atla

Pereyaslav

Koordinatlar: 50°03′54″K 31°26′42″D / 50.06500°K 31.44500°D / 50.06500; 31.44500
Pereyaslav
Şehir
Pereyaslav bayrağı
Bayrak
Pereyaslav arması
Arma
Ukrayna üzerinde Pereyaslav
Pereyaslav
Pereyaslav
Koordinatlar: 50°03′54″K 31°26′42″D / 50.06500°K 31.44500°D / 50.06500; 31.44500
ÜlkeUkrayna Ukrayna
BölgeKiev Oblastı
Nüfus
 (2022)
26,273
Zaman dilimiUTC+2 (EET)
 • Yaz (YSU)UTC+3 (EEST)
Posta kodu08400–08409

Pereyaslav, Ukrayna'da Kiev Oblastı'nda yer alan tarihi bir şehirdir. Başkent Kiev'in yaklaşık 95 km (59,03 mil) güneydoğusunda, Alta ve Trubizh nehirlerinin birleştiği yerin yakınında yer almaktadır.[1] Orta Çağ döneminde önemli bölgesel güç merkezlerinden biriydi ve bir prensliğin başkenti olmuştu. Nüfusu 2022 itibarıyla yaklaşık 26.273'tür.

20'den fazla müzeye ev sahipliği yapan Pereyaslav, "yaşayan müze" olarak tanımlanmaktadır.[2]

Tarihçe

Kiev Knezliği

Pereyaslav, Ukrayna tarihinde önemli bir role sahiptir. İlk kez 911 yılında Bizans İmparatorluğu ile yapılan bir antlaşmada Pereyaslav-Ruskyi olarak adlandırılmıştır. Bu isim, Bulgaristan'daki Preslav ve daha sonra Zalesye'de kurulan Pereslavl-Zalessky ve Pereyaslavl-Ryazansky gibi yeni şehirlerden ayırt edilmek için kullanılmıştır.

Kiev büyük prensi I. Vladimir (I. Volodymyr), 992 yılında Kiev Knezliği'nin güney sınırlarını şimdiki güney Ukrayna'daki bozkırlardan gelen göçebe saldırılarından korumak için büyük bir kale inşa etti. Şehir, 11. yüzyılın ortalarından itibaren Pereyaslavl Prensliği'nin başkenti oldu ve 1239 yılında Moğol istilaları sırasında Tatarlar tarafından yıkıldı.

Litvanya ve Polonya

14. yüzyılda Pereyaslav, Litvanya Büyük Dükalığı tarafından ilhak edilmiştir. 1471'den beri Kiev Voyvodalığı'nın, 1569'da Polonya Krallığı'nın bir parçası oldu.

Kazak Hetmanlığı

Pereyaslav 16. yüzyılın ikinci yarısında Zaporojya Host'un bir karargahı haline gelmiştir. Burada 1654 yılında Bohdan Hmelnitski, Zaporojya Kazakları'nın Rusya Çarlığı ile askeri bir ittifak için oy kullandıkları ve topraklarını Rus egemenliği altına sokan Pereyaslav Antlaşması'nı kabul etmelerinin merkeziydi. Anlaşma, Ukrayna'nın sol-kıyısında Rusya Çarlığı'na ve daha sonra 1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı'na tabi Kazak Hetmanlığı'nın kurulmasıyla sonuçlandı. Kasaba o dönemde Pereyaslav, daha sonra Pereiaslav-Poltavskyi olarak biliniyordu.[] 1667'deki Andrusovo Antlaşması'ndan sonra Pereyaslav Rusya'nın bir parçası oldu.

Etimoloji

Mevcut isimler

Mevcut ismi, 30 Eylül 2019 tarihinde Ukrayna Yüksek Şurası tarafından alınan kararla kullanılmaya başlanmıştır.

Pereiaslav'ın diğer dillerdeki isimleri şunlardır:

Eski isimler

  • Pereiaslav (907 – 1943; 1152'den itibaren kullanımı Pereiaslav-Ruskyi idi)
  • Pereiaslav-Khmelnytskyi[4][5] 1943 - 29 Ekim 2019

Kardeş şehirler

Pereyaslav'ın kardeş şehirleri:[6]

  • Ukrayna Mariupol, Ukrayna
  • Gürcistan Mtskheta, Gürcistan
  • Estonya Paide, Estonya
  • Kuzey Makedonya Kočani, Makedonya

Galeri

Wikimedia Commons'ta Pereyaslav ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Wikimedia Commons'ta Pereyaslav ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  • Kolezyum
    Kolezyum
  • Kobzar Zanaat Müzesi
    Kobzar Zanaat Müzesi
  • Aziz George Kilisesi
    Aziz George Kilisesi
  • Eski bir postane
    Eski bir postane
  • Katedral
    Katedral
  • Pereyaslav'ın Eski Kentinde bir kilise
    Pereyaslav'ın Eski Kentinde bir kilise

Kaynakça

  1. ^ "Переяславская городская громада" (Rusça). Портал об'єднаних громад України. 30 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 
  2. ^ "Pereyaslav Khmelnytsky – a town of museums", Welcome to Ukraine magazine, March 2007
  3. ^ "Perejaslav". 9 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 
  4. ^ "Pereyaslav-Khmelnytskyy". britannica.com. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 
  5. ^ Rada Renames Pereyaslav-Khmelnytskyi Of Kyiv Region For Pereyaslav 21 Ocak 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ukrainian News Agency (30 October 2019)
  6. ^ "Міста побратими". 18 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1676-1681 yılları arasında yapılmış savaş

1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı veya Moskof Seferi, Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında yapılan ilk büyük savaştır. Bu savaş sırasında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadrazam olmuştur. 5 yıllık savaş sonucunda henüz güçlenemeyen Rus Çarlığı yenilgi aldı ve 31 Ocak 1681 tarihinde Bahçesaray Anlaşması ile günümüzde Çigirin olarak adlandırılan yerde bulunan Çehrin Kalesi'ni ve Ukrayna'nın geri kalan kısmını Osmanlılara bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Çarlığı</span> 1547de Korkunç İvanın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721 de I. Petronun Rusyayı imparatorluğa çevirmesiyle son bulan Rus devleti

Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç İvan'ın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721'de Çar I. Petro'nun Rus İmparatorluğu'nu kurmasıyla son bulan Rus devletinin resmî adıdır. Çarlıktan önce bu topraklarda Moskova Knezliği egemen olduğu için çarlık Batı Avrupa dillerinde Moskova olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Rusça ve Türkçe kaynaklarda da Moskova Çarlığı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Litvanya Birliği</span> 1569-1795 Avrupada iki konfederasyonlu monarşi

Polonya-Litvanya Birliği, Birinci Polonya Cumhuriyeti, İki Ulus Cumhuriyeti, İki Ulus Birliği veya İki Halk Birliği, 17. yüzyıl Avrupası'nın en güçlü ülkelerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksey (Rusya)</span> Rus çarı (1629-1676; çar 1645-1676)

I. Aleksey veya tam adıyla Aleksey Mihayloviç Romanov, 1645-1676 arasında hüküm sürmüş Rus çarı. Saltanatında Polonya-Litvanya Birliği ve İsveç İmparatorluğu ile savaştı. Stenka Razin'in isyanını bastırdı. Öldüğünde Rusya sınırları yaklaşık 2.000.000.000 akre (8.100.000 km2) dönüme sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Belarus tarihi</span>

Belarus tarihi Belarus'un tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kiev</span> Ukraynanın başkenti

Kiev, Ukrayna'nın en büyük kenti ve başkenti. Avrupa'nın en kalabalık 7. kenti.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Hetmanlığı</span>

Kazak Hetmanlığı, Hetmanlık veya Viysko Zaporozke 1649 ile 1775 yılları arası bugünkü Ukrayna'nın merkezi ve kuzeydoğusunda var olmuş bir Kazak devletidir. Khmelnytsky İsyanı ve Kayıtlı Kazaklar, Zaporozya Siçi Kazakları ve Ukrayna'da yaşayan diğer halkların ittifakı sonucu ortaya çıkmıştır. Hetmanlık'ın ilk hetmanı yani yöneticisi 1648–57 yılları arası ülkeyi yöneten Bogdan Hmelnitski'dir.

Ukrayna tarihi, bugünkü Ukrayna topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">III. İslâm Giray</span>

III. İslâm Giray 1644-1654 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

<span class="mw-page-title-main">Zaporojya Kazakları</span> Dinyeper Nehrinin çağlayanlarının ötesindeki Zaporijya bölgesinde yaşayan Kazaklar

Zaporojya Kazakları veya kısaca Zaporojyalılar, Dinyeper Nehri'nin çağlayanlarının ötesindeki Zaporijya bölgesinde yaşayan Kazaklardı. Günümüzde Orta Ukrayna'da "Büyük Çayır" olarak bilinen bu bölge, Sovyet döneminde Kakhovka Reservuarı'nın suları altinda kalmıştır. Zaporijya Siçi 15. yüzyılda Lehistan-Litvanya Birliği'nden kaçan serfler ile hızla büyümüştü. Parlamenter sistemi olan, saygın bir siyasi varlık haline gelmişti.

<span class="mw-page-title-main">Pereyaslav Antlaşması</span>

Pereyaslav Antlaşması, Ukrayna'daki Kazak Ordusu konseyinin Ukrayna'yı Rusya Çarlığı'na bağlama kararı alması ve Rus çarının temsilcileriyle Kazak Hetmanı Bogdan Hmelnitski arasında 18 Ocak 1654 tarihinde yapılan antlaşma. Rusya Çarlığı ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında 1654-67 yılları arasında sürecek On Üç Yıl Savaşı'na yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna</span> Doğu Avrupada yer alan bir ülke

Ukrayna, Doğu Avrupa'da bir ülkedir. 603.549 km² yüzölçümüyle tamamı Avrupa'da olan en büyük ülkedir. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeyde Belarus, batıda Polonya ve Slovakya güneybatıda Macaristan, Romanya ve Moldova'nın komşusudur. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bohdan Hmelnitski</span> Kazak Hetmanlığının kurucusu (1648–1657)

Bohdan Hmelnitski Kazak Hetmanlığı'nın kurucusu. Polonya-Litvanya Birliği'ne (1648-1654) karşı ayaklanma başlatan Zaporojya Kazakları önderi. Ölümünden sonra yerine oğlu Yuri Hmelnitski Kazak hetmanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı</span>

1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı, ayrıca Onüç Yıllık Savaş, Birinci Kuzey Savaşı, Ukrayna Savaşı veya Rus Tufanı olarak da adlandırılır. Rusya Çarlığı ile Lehistan-Litvanya Birliği arasındaki büyük bir çatışmadır. 1655 ve 1660 yılları arasında İsveç Krallığı, Lehistan-Litvanya Birliği'ni işgal etti, bu nedenle Lehistan'da "Tufan" veya İsveç Tufanı başladı. Ayrıca Rusya-İsveç Tufanı olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Yakym Somko</span>

Yakym Somko, Pereyaslav alayının Ukraynalı Kazak askeri lideri. 1660-1663'te Harabe sırasında Sol-kıyı Ukraynası hetmanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ebedi Barış (1686)</span>

Ebedi Barış, Rus Çarlığı ile Lehistan arasındaki 16 Mayıs 1686'de Moskova'da imzalanan barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma sonrasında ateşkes ilan edilen ancak barış antlaşmasında uzlaşılamamış olan 1654-1667 Rus-Polonya savaşını resmen sonlandırdı ve ihtilaflı olunan, savaş sonrasında Rus işgalinde kalan Ukrayna topraklarının akıbetini belirledi.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'nın sağ yakası</span>

Ukrayna'nın sağ yakası, Dinyeper Nehri'nin batı kıyısında ki modern Ukrayna'nın bir kısmı için tarihi ve bölgesel bir isimdir. Günümüz Vinnytsia, Zhytomyr, Kirovohrad oblastlarının yanı sıra Kiev ve Çerkası'nn batı kısımlarına karşılık gelir. Harabe dönemi sırasında sol yakadan ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı döneminde Ukrayna</span>

Osmanlı Ukraynası, Han Ukraynası, Hanşçina Ukrayna'nın sağ yakası için kullanılan ve Türkçe adı Yedisan olarak da bilinen tarihi bir terimdir. Khanska Ukraina teriminin kayıtlara geçen ilk kullanımı, Rus gizli ajanı Lupul'un Rusya İmparatoriçesi Anna'yı Osmanlı Ukrayna'sına saldırmaya teşvik ettiği 1737 yılına kadar uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Radası</span>

Kazak Radası askeri alanda kararlar alan Slav Kazak meclisiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.