İçeriğe atla

Penryn (mikroişlemci)

Penryn
Genel bilgiler
Üretim başlangıcı2007
Üretim durdurulma2011
CPUID kodu1067x
Ürün kodu
  • Penryn: 80576
  • Penryn-3M: 80577
  • Penryn-L: 80585
  • Penryn-QC: 80581
Performans
Max. CPU saat hızı1.2 GHz ilâ 3.06 GHz
FSB hızları800 MHz ilâ 1066 MHz
Önbellek
L2 önbelleği
  • Penryn: 6 MB
  • Penryn-3M: 3 MB
  • Penryn-L: 3 MB
  • Penryn-QC: 12 MB
Mimari ve sınıflandırma
UygulamaMobile
MikromimariPenryn
Komut setix86, x86-64
Fiziksel özellikler
Çekirdekler
  • 2 (Penryn-QC: 4)
Soket(ler)
Ürünler, modeller, varyantlar
Marka ad(lar)ı
  • Celeron 7xx, 9xx
  • Celeron E3xxx, SU2xxx
  • Pentium SU2xxx
  • Pentium T4xxx, SU4xxx
  • Core 2 Solo SU3xxx
  • Core 2 Duo P7xxx, P8xxx, P9xxx
  • Core 2 Duo T6xxx, T8xxx, T9xxx, X9xxx
  • Core 2 Duo SP9xxx, SL9xxx, SU7xxx, SU9xxx
  • Core 2 Quad Q9xxx, QX9xxx
Tarihçe
ÖncülMerom
Destek durumu
Desteklenmiyor
Intel Mobile P8400 (2.26GHz/3MB L2 önbellek /1066 FSB AW80577SH0513M Penryn-3M SLB3R).

Penryn; Core 2 Solo, Core 2 Duo, Core 2 Quad, Pentium ve Celeron olarak çeşitli konfigürasyonlarla satılan bir Intel işlemcisinin kod adıdır.

CPUID model 23 olarak Merom'un 45 nm'ye indirilmiş versiyonu olan Penryn, geliştirildiği sırada Intel'in Tick-Tock döngüsünde 2007/2008 "tick"inin kod adıdır. "Penryn" adı bazen Core mikromimarisini kullanan tüm 45 nm çiplerden bahsetmek için kullanılır.

Penryn mimarisini kullanan çipler, 6 MB ve 3 MB L2 önbelleği bulunan iki farklı boyuta sahiptir.

Penryn'nin az güç tüketen versiyonları Penryn-L olarak bilinir; bunlar tek çekirdekli işlemcilerdir.[1] Dört çekirdekli Penryn-QC işlemcileri ise çip başına 6 MB önbellek bulunan çift çekirdekli iki çipten yapılmaktadır.

Penryn'nin masaüstü versiyonu Wolfdale'dir ve çift soketli server (sunucu) versiyonu Wolfdale-DP'dir. Penryn-QC, masaüstü segmentinde Yorkfield ve server segmentinde Harpertown serisiyle ilişkilidir. Çok işlemcili (MP) server çipi Dunnington ise farklı bir çipten temel alan ancak aynı 45 nm Core mikromimarisini kullanan daha az benzer bir işlemcidir.

Penryn'nin yerini, Nehalem tabanlı (çift çekirdekli) Arrandale ve (dört çekirdekli) Clarksfield almıştır.

Modeller

İşlemci Marka adı Modeller (liste) Çekirdek sayısı L2 önbelleği Soket TDP (Güç tüketimi)
Penryn-L Core 2 Solo SU3xxx 1 3 MB BGA956 5.5 W
Penryn-3M Core 2 Duo SU7xxx 2 3 MB BGA956 10 W
SU9xxx
Penryn SL9xxx 6 MB 17 W
SP9xxx 25/28 W
Penryn-3M P7xxx 3 MB Socket P

FCBGA6 		25 W
P8xxx
Penryn P9xxx 6 MB
Penryn-3M T6xxx 2 MB 35 W
T8xxx 3 MB
Penryn T9xxx 6 MB
E8x35 6 MB Socket P 35-55 W
Penryn-QC Core 2 Quad Q9xxx 4 2x3-2x6 MB Socket P 45 W
Penryn XE Core 2 Extreme X9xxx 2 6 MB Socket P 44 W
Penryn-QC QX9300 4 2x6 MB 45 W
Penryn-3M CeleronT3xxx 2 1 MB Socket P 35 W
SU2xxx µFC-BGA 956 10 W
Penryn-L 9xx 1 1 MB Socket P 35 W
7x3 µFC-BGA 956 10 W
Penryn-3M PentiumT4xxx 2 1 MB Socket P 35 W
SU4xxx 2 MB µFC-BGA 956 10 W
Penryn-L SU2xxx 1 5.5 W

Penryn

Core 2 Duo T5000/T7000 serisi mobil işlemciler için kullanılan Merom çekirdeğinin Penryn kod adlı halefi, 45 nm üretim işlemiyle tanıtılmıştır. Nisan 2007 Intel Developer Forum'da (Intel Geliştirici Forumu) Penryn hakkında çok sayıda detay ortaya çıkmıştır. Intel'in 45 nm üretim işlemi kullanılan Penryn tabanlı yeni Core 2 Duo ve Core 2 Extreme işlemcileri, 6 Ocak 2008'de satışa çıkarılmıştır. Bu yeni işlemciler ilk başta sadece 35 W güç tüketimi (TDP) değeriyle satışa çıkarılmıştır; sonraki modeller daha yüksek enerji verimliliğine sahiptir. HP, Penryn işlemcilerin ilk modeli T9500'ü Ocak 2008'in sonlarında müşterilerine sunmaya başlamıştır.[2] T9500'de, Extreme Edition işlemciler hariç diğer tüm Merom işlemci modellerindekinden daha yüksek olan 2.6 GHz işlemci hızı ve (4 MB yerine) 6 MB 2. seviye (L2) önbellek bulunmaktaydı.

Önemli geliştirmeler arasında SSE4'ü içeren (Penryn New Instructions olarak da bilinen) yeni komutlar ve en önemlisi hafniyum tabanlı yüksek dielektrik katsayılı malzeme olan yeni üretim malzemeleridir.[3]

Tüm SL9xxx, SP9xxx, P9xxx, T9xxx ve X9xxx işlemcileri 6 MB'lik L2 önbelleğin tümünün kullanılabildiği işlemcilerken P7xxx, P8xxx ve T8xxx işlemcileri Penryn-3M veya sadece 3 MB önbelleği etkinleştirilmiş Penryn işlemcileridir. Bu farklılık, yazılım tarafından tespit edilemez ancak Penryn 80576 ürün kodunu kullanır.

Intel, 28 Nisan 2008'de ön yüz veriyolunu (FSB) 1066 MT/s'ye ve işlemci saat hızını 3.06 GHz'ye arttırıp önbelleği paylaşımlı 6 MB L2 önbellek olarak değiştirdiği Apple'a özel Exxx çipi çıkarmıştır. Bu çip masaüstü bilgisayarlarda kullanılmasına ve E8xxx adına sahip olmasına rağmen mobil işlemcilerle aynı soketi (paket) kullandığı için Wolfdale olarak değil Penryn olarak kabul edilmektedir.

Penryn, masaüstü bilgisayarlarda bazı modellerinde 1333 MT/s'ye arttırılmış veriyolu performansı (kuzey köprüsü bağlantısı gibi) ve DDR3 SDRAM desteği bulunan 2007 masaüstü Bearlake[4] yonga setiyle birlikte kullanılabilir. Penryn, dizüstü bilgisayarlarda ve diğer mobil cihazlarda ilk olarak (Intel'in gelecekteki DDR3 desteğinin mobil cihazlardaki güç ve ısnma sınırının yararına olacağını düşünmesine rağmen)[5] DDR2'yi destekleyen ancak DDR3'ü desteklemeyen mobil Crestline yonga setiyle birlikte kullanılmıştır. Mobil Penryn işlemcileri daha sonra (diğer geliştirmelerle beraber) DDR3 desteği ekleyen Cantiga yonga setiyle birlikte kullanılmıştır.

Penryn-3M

Celeron 900

Daha küçük olan (107 mm² yerine 82 mm²) Penryn-3M, Merom-2M'nin halefi olarak 3 MB veya daha az L2 önbelleği bulunan mobil işlemcilerde kullanılmaktadır. Bu işlemcinin ürün kodu 80577'dir. Giriş seviyesi Penryn-3M Core işlemcisi, 2 MB önbelleği bulunan ve 2 GHz işlemci saat hızında olan T6xxx serisidr. Diğer Penryn-3M tabanlı işlemciler ise çoğu Core 2 Duo SU9xxx, P7xxx, P8xxx, T8xxx işlemci serilerime ek olarak Celeron T3xxx ve Pentium T4xxx işlemci serileridir.

Intel, Eylül 2009'da 1,2 ve 3 MB aktif önbelleği bulunan Celeron SU2xxx serisi, Pentium SU4xxx serisi ve Core 2 Duo SU7xxx serisi adları altında Penryn-3M'den temel alan yeni CULV (tüketici çok az voltaj) işlemcilerini tanıtmıştır; bu işlemciler, önceki Core 2 Duo SU9xxx serisinde olduğu gibi her zaman BGA956 soketine lehimlidir ve sadece 10 W güç tüketimine (TDP) sahiptir.

Penryn-L

Penryn-L ayrı bir çip olarak değil, Penryn-3M'nin sadece 1 çekirdeği etkinleştirilmiş bir versiyonu olarak görülmektedir. Ancak, bu işlemcinin ürün kodu farklıdır (80585). Penryn-L, çok düşük voltaj (ULV) Core 2 SU3xxx'te, standart voltaj Celeron 9xx'te ve CULV (tüketici çok az voltaj) Celeron 7xx ve Pentium SU2xxx'te kullanılmıştır. Celeron versiyonlarda sadece 1 MB aktif L2 önbellek bulunurken Pentium versiyonlarda 2 MB L2 önbellek bulunur.

Penryn-QC

Intel, Ağustos 2008'de dizüstü bilgisayarlar için dört çekirdekli ilk iki işlemcisi Core 2 Quad Q9100 ve Core 2 Extreme QX9300 işlemcilerini satışa çıkarmıştır.[6] Bu işlemciler diğer Penryn işlemcilerden daha fazla güç (45 W) ve daha iyi soğutma gerektirdiği için Centrino 2 platformunu kullanan tüm dizüstü bilgisayarlar için uyumlu olmayabilir. Ayrıca, Extreme model için GS45/GM45/PM45 yonga seti gerekir.

Düzeltmeler

Microsoft, Windows 7 için bazı Penryn ve Merom işlemcilerdeki birkaç kararlılık sorununu düzelten bir mikrokod güncellemesi (KB2493989) yayınlamıştır.[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021. 
  2. ^ "HP Slips Intel's Penryn Processor into Consumer Laptops". 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021. 
  3. ^ "Report on Penryn Series Improvements" (PDF). Technology@Intel Magazine. October 2006. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2007. 
  4. ^ "Intel to ship 'Bearlake' chipsets as 3x series?". The Register. 4 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2007. 
  5. ^ "DDR3 advances make it a "must have" for Mobile Memory" (PDF). Intel Developer Forum. 2007. 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2007. []
  6. ^ "Intel Set To Introduce Mobile Quad-core Processors". Tom's Hardware. Erişim tarihi: 20 Şubat 2009. 
  7. ^ "Microcode update for Intel processors in Windows 7 or in Windows Server 2008 R2". 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Celeron</span>

Celeron, Intel firması tarafından üretilen bir bilgisayar işlemcisidir.

<span class="mw-page-title-main">Pentium D</span>

Pentium D, Intel'in ilk çift çekirdekli işlemcisidir. Pentium D, Pentium 4'e göre daha yüksek performans sunan LGA775 platformunda çalışan bir işlemcidir.

<span class="mw-page-title-main">Pentium</span>

Pentium, Intel’den beşinci nesil x86 mimarisi bir mikroişlemcisidir. 486 serisinin ardılıydı ve ilk olarak 22 Mart 1993 tarihinde duyurulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">LGA775</span>

LGA 775, Soket T olarak da bilinen, Intel'in masaüstü işlemci soketi. LGA'nın açılımı Land Grid Array'dir. "Soket" kelimesi artık yanlış kullanılmaktadır çünkü LGA 775 anakartta soket delikleri değil, işlemcinin altındaki noktalarla dokunarak bağlantı sağlayan iğneler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pentium M</span>

Pentium M, Mart 2003'te tanıtılan ve yeni Centrino markası altında Intel Carmel dizüstü bilgisayar platformunun bir parçasını oluşturan mobil 32-bit tek çekirdekli x86 mikroişlemcilerin bir ailesi. Pentium M işlemcilerin modeline bağlı olarak maksimum termal tasarım gücü (TDP) 5-27 W'dı ve dizüstü bilgisayarlarda kullanılması amaçlandı. Pentium 4'ün FSB arabirimini, gelişmiş yönerge kod çözme ve ön uç, şube tahminini geliştirme, SSE2 desteği ve çok daha büyük bir önbellek ekleyerek son Pentium III markalı CPU'nın çekirdeğinden gelişti. İlk Pentium M markalı CPU, kod adı Banias, onu Dothan izledi. Pentium M markalı işlemciler, Core marka çift çekirdekli mobil Yonah CPU ile modifiye edilmiş bir mikro mimari ile başarılı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Pentium Dual-Core</span>

Pentium Dual-Core markası, Pentium'un yeni adı olarak, 2006 dan beri Intel'in ana x86 mimarisi mikroişlemciler için kullanılmaktadır. İşlemciler mobil veya masaüstü bilgisayarlara yönelik 32-bit Yonah veya 64-bit Merom-2M, Allendale ve Wolfdale-3M çekirdek mikromimarilerine dayanmaktadır. Belirli bir saat frekansı özellikleri, fiyat ve performans açısından, Pentium Dual-Core işlemciler Celeron’dan yukarıda ama Intel'in ürün gamında Core ve Core 2 işlemcilerin altına yerleştirilmiştir. Bu düşük bir fiyata en iyi performans sunabilen Pentium Dual-Core, ayrıca overclock için çok popüler bir seçimdi.

<span class="mw-page-title-main">Ivy Bridge</span>

Ivy Bridge, Intel tarafından geliştirilen ve 2011 yılının 3. çeyreğinde piyasaya sürülen 22 nm üretim süreciyle üretilen işlemcilerin kod adıdır. Bu mimari aslında Intel'in 2005'ten beri kullandığı Sandy Bridge mimarisinin geliştirilmiş halidir. 32 nm olan üretim süreci Ivy Bridge ile 22 nm'ye geliştirilmiştir. Bu yüzden "22 nm Die Shrink of Sandy Bridge" olarak da anılır. Ivy Bridge geriye dönük olarak Sandy Bridge ile uyumludur. Ama yazılım güncellemesi gerekmektedir. Intel'in yeni çıkardığı 7 serisi Panther Point chipsetleri ile USB 3.0 ile de uyumlu olan Ivy Bridge; masaüstü ve mobil ortamda çalışabilmektedir. Masaüstü ortamlar için geliştirilen ilk Ivy Bridge mimarisine sahip Core i3 işlemci Eylül 2012'nin ilk haftasında piyasaya sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Socket M</span>

Socket M (mPGA478MT), Intel tarafından Intel Core serisi mobil işlemcileri için 2006'da tanıtılmış bir işlemci arayüzüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kentsfield (mikroişlemci)</span>

Kentsfield; Intel'in 2 Kasım 2006'da çıkmış, Core 2 markalı dört çekirdekli ilk işlemcisinin kod adıdır. En üst seviye Kentsfield mikroişlemciler QX6xx0 numaralı Core 2 Extreme modelleriyken Core 2 Quad markalı ana modeller ise Q6xx0 olarak numaralandırılmıştır. Tüm işlemcilerde 4 MB L2 önbelleği bulunmaktaydı. 2.4 Ghz hızındaki 65 nanometre ana model Core 2 Quad Q6600, 8 Ocak 2007'de 851 dolara (USD) satışa çıkmıştır (bu işlemcinin fiyatı 7 Nisan 2007'de 530 dolara düşmüştür. 22 Temmuz 2007'de Q6700 ve Extreme QX6850 Kentsfield işlemcileri sırasıyla 530 ve 999 dolardan satışa çıkmış ve Q6600'nın fiyatı 266 dolara düşmüştür. Hem Kentsfield hem Kentsfield XE işlemcileri 80562 ürün kodunu kullanır.

Arrandale; Celeron ve Pentium modellerine ek olarak Intel Core i3, i5 ve i7 olarak satılan bir Intel mobil işlemci ailesinin kod adıdır. Bu işlemci ailesi, masaüstü işlemcisi Clarkdale ile yakından ilişkilidir; her iki işlemci de Nehalem mikromimarisinin 32 nm'ye indirilmiş versiyonu olan Westmere'den temel alan çift çekirdekli işlemcilerdir ve PCI Express ve DMI bağlantılarına ek olarak entegre grafiklere sahiptir.

Clarksfield, ilk olarak mobil Intel Core i7 olarak satılmış bir Intel işlemcisinin kod adıdır. Bu işlemci, masaüstü işlemcisi Lynnfield ile yakından ilişkilidir; her iki işlemci de 45 nm Nehalem mikromimarisinden temel alan dört çekirdekli işlemcilerdir ve, entregre PCI Express ve DMI bağlantılarına sahiptir.

Lynnfield, Intel tarafından Eylül 2009'da piyasaya sürülen bir dört çekirdekli işlemcinin kod adıdır. Bu işlemci, Core i5-7xx, Core i7-8xx veya Xeon X34xx olarak çeşitli özellikle satılmıştır. Lynnfield, Nehalem mikromimarisini kullanır ve önceki Penryn tabanlı Yorkfield işlemcisinin yerini almıştır; bu iki işlemcide 45 nm'lik aynı üretim işlemi bulunur ancak Lynnfield'da yeni bir hafıza ve veri yolu arayüzü bulunur. Lynnfield için ürün kodu 80605'tir; işlemcinin CPUID değeri işlemciyi 6. aile, 30. model (0106Ex) olarak tanımlar.

Yorkfield, Core 2 Quad ve Xeon olarak satılan bazı Intel işlemciler için kod adıdır. Intel'in Tick-Tock döngüsünde 2007/2008 "Tick"i, CPUID model 23 olarak Core mikromimarisinin 45 nanometreye indirilmiş versiyonu olan ve önceki model Kentsfield'ın yerini alan Penryn mikromimarisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Wolfdale (mikroişlemci)</span>

Wolfdale; Intel'in Core 2 Duo, Celeron, Pentium ve Xeon olarak çeşitli konfigürasyonlarla satılan bir işlemcisi için kod adıdır. Intel'in Tick-Tock döngüsünde 2007/2008 "Tick"i, CPUID model 23 olarak Core mikromimarisinin 45 nm'ye indirilmiş versiyonu olan Penryn mikromimarisiydi. Bu mimari, Wolfdale ile birlikte Conroe işlemcilerin yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Merom (mikroişlemci)</span>

Merom; Core 2 Duo, Core 2 Solo, Pentium Dual-Core ve Celeron olarak satılan çeşitli Intel işlemcileri için kod adıdır. Core mikromimarisinden temel alan ilk mobil işlemci olan Merom, Enhanced Pentium-M tabanlı Yonah işlemcisinin yerini almışıtr. Merom'un ürün kodu 80537'dir; bu kod oldukça benzer işlemciler olan ancak daha az L2 önbelleği bulunan Merom-2M ve Merom-L ile ortaktır. Merom-L'de sadece 1 işlemci çekirdeği ve farklı CPUID modeli bulunur. Merom'un masaüstü versiyonu Conroe'dir ve çift soketli server (sunucu) versiyonu Woodcrest'tir. Merom, 65 nm üretim işlemiyle üretilmiştir ve Merom'un 45 nm versiyonu Penryn tarafından takip edilmiştir. Penryn ve Merom, birlikte Intel'in Tick-Tock üretim yaklaşımının ilk "tick-tock"unu temsil etmiştir; bu yaklaşıma göre Penryn, Merom'un "tock"una karşılık gelen "tick"ti.

Tremont; Intel tarafından yapılan yongada sistemlerde kullanılan düşük güç tüketen Atom, Celeron ve Pentium Silver markalı işlemcileri için bir mikromimaridir ve Goldmont Plus'un halefidir. Intel, 10 nm üretim işlemiyle üretilen Tremont çekirdeği bulunan Elkhard Lake platformunu 23 Eylül 2020'de resmen duyurmuştur. Intel, 10 nm üretim işlemiyle üretilen Tremont çekirdeği bulunan başka bir platformu Jasper Lake'i ise 11 Ocak 2021'de resmen duyurmuştur.

Goldmont Plus, Intel tarafından üretilen yongada sistemlerde kullanılan düşük güç tüketen Atom, Celeron ve Pentium Silver markalı işlemciler için bir mikromimaridir. 14 nm üretim işlemiyle üretilen Goldmont Plus çekirdeği bulunan Gemini Lake platformu, 11 Aralık 2017'de resmi olarak duyurulmuştur. Intel, 4 Kasım 2019'da Gemini Lake Refresh platformunu duyurmuştur.

Clarkdale, Intel'in birinci nesil Core i5, Core i3 ve çift çekirdekli Pentium masaüstü işlemcilerinin kod adıdır. Bu işlemci ailesi, Arrandale mobil işlemci ailesiyle yakından ilişkilidir; her iki işlemci ailesinde de 32 nm üretim işlemiyle üretilen Westwere mikromimarisinden temel alan çift çekirdekli işlemci bloğu ve; dahili entegre grafik işlemci, PCI Express ve DMI bağlantısı bulunur.

Bloomfield, Intel'in Core i7-9xx üst seviye masaüstü işlemcileri ve Xeon 35xx adıyla neredeyse aynı özelliklerle satılan tek işlemcili server işlemcileri için kod adıdır ve önceki Yorkfield işlemcilerinin yerini almıştır. Bloomfield, aynı şekilde 0106Ax CPUID değerine sahip olan ve aynı soketi kullanan çift işlemcili Gainestown ile yakından ilişkilidir. Bloomfield, Intel Core i7 markasına sahip olan ve aynı şekilde 45 nm Nehalem mikromimarisinden temel alan sonraki bazı Lynnfield ve Clarksfield işlemcilerinden farklı bir soket kullanmaktadır.

Yonah, Intel'in 65 nm üretim işlemini kullanan ilk işlemci neslinin kod adıdır; bu işlemci ailesi, önceki Banias / Dothan Pentium M mikromimarisinden temel alır. Yonah işlemcileri, Intel'in Core Solo ve Core Duo mobil mikroişlemcileri ürünleri olarak piyasaya sürülmüştür. Yonah'ta SSE3 komutları eklenerek ve, SSE ve SSE2 uygulamaları geliştirilerek SIMD performansı geliştirilmiştir; ancak daha yüksek gecikmeye sahip önbellek kullanıldığı için tam sayı performansı biraz azalmıştır. Ayrıca, Yonah'ta NX bit desteği bulunur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.