İçeriğe atla

Pençe

Evcil bir kedinin geri çekilebilir pençesi

Pençe, çoğu amniyotun (memeliler, sürüngenler, kuşlar) parmaklarını veya bu parmakların ucunda bulunan kavisli, sivri çıkıntıları tanımlayan kavramdır.

Gerçek pençeler keratin denilen sert bir proteinden oluşur. Pençeler, kediler ve köpeklerin de aralarında bulunduğu etobur memelilerde avlanmak ve avı tutmak için kullanılır, ancak diğer türlerde kazma, ağaçlara tırmanma, kendini savunma ve kaşınma gibi amaçlar için de kullanılabilir. Düz olan ve keskinleşmeyen benzer çıkıntılar ise tırnak olarak adlandırılır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">El</span> tutmaya yarayan organ; bir kolun veya ön ayağın ucundaki ekstremite

El, şempanze, maki ve insan gibi primatlarda birden fazla parmağı barındıran, kolun bilekten parmak uçlarına kadar olan bölümünü tanımlar. Pek çok primat elleri sayesinde tutunma ve tırmanma gibi özelliklere sahiptir. Başparmağın diğer parmaklarla karşılıklı iş görmesi, ufak nesneleri ele alabilme yeteneğini sağlar. Bu özellik sayesinde el, alet kullanımı gibi hassas ve karışık işleri görebilir. Primatların beyninde eli temsil eden alan, diğer hayvanlarınkinden çok daha geniştir. Bu yüzden beyindeki bazı bozuklukların ilk belirtilerinden biri de el parmak hareketinin zarar görmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tembel hayvan</span> Ağaçta yaşayan, yavaşlığıyla dikkat çeken memeliler grubu

Tembel hayvan veya miskin, Orta ve Güney Amerika'da yaşayan Megalonychidae ve Bradypodidae familyalarına ait 6 türü kapsayan orta büyüklükteki memelilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Keratin</span>

Keratin sadece bazı ökaryotik (çekirdekli) hücrelerde bulunan lifli, yapısal bir protein ailesinin genel adıdır. Keratin filamentleri yapısal olarak çok sağlamdırlar ve suda çözünmezler. Memeliler, kuşlar, sürüngenler ve amfibilerde bulunan keratin filamentleri, mineralize olmayan sert vücutsal yapıları oluştururlar. Saçlar, tırnaklar, toynaklar, pençeler ve kuş tüylerinin temel malzemesidir. Sadece bir organizmada bile birçok keratin çeşidi bulunabilir. Arjinin serin ve histidin bakımından zengindir. Alfa keratin heliksi sağa dönüşlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Çift toynaklılar</span> memeli takımı

Çift toynaklılar, memelilerin eteneliler (Placentalia) infra sınıfına ait bir takım. Takım, su aygırları, domuzlar, pekariler, geyikler, koyun ve keçiler gibi karasal canlıların yanında balinaları da içerir. Yaklaşık 270 adet karada yaşayan çift toynaklı türü mevcuttur. Bunlardan özellikle boynuzlugiller familyasına ait türler, insanlar için ticari açıdan çok önemlidir. Çift toynaklılar, günümüzün en başarılı otçul kara canlılarındanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Ren geyiği</span>

Ren geyiği, geyikgiller (Cervidae) familyasından arktik ve subarktik bölgelerinde yaşayan bir geyik türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tırnak</span>

Tırnak insanda ve birçok omurgalı hayvanda parmak uçlarının dış bölümünü örten boynuzsu tabakadır. Sağlıklı bir insan vücudunda yer alan 20 parmağın her birinin ucunda yer alması gerekir. Tırnaklar keratin adı verilen sertleşmiş proteinden oluşur. Tırnağın başlangıç kısmında deri ile birleştiği alanda bulunan yarımay şeklindeki beyaz şekle lunula adı verilir. Toynaklılar grubundan memeli hayvanların tırnağına toynak denir.

<span class="mw-page-title-main">Daman (hayvan)</span> Hyracoidea takımından küçük, tıknaz ve otçul memeliler.

Daman, kırsıçanı veya hiraks olarak da bilinir, yaklaşık tavşan büyüklüğünde otçul hayvanlardan oluşan memeli familyası Procaviidae üyelerine verilen genel ad. Procaviidae, birbirinden çok farklı vücut yapısına sahip hayvanlardan oluşan Afrotheria üst takımına ait Hyracoidea takımının tek familyasıdır. Bazı sınıflandırmalarda yaşayan en yakın akrabaları filler (Proboscidea) ve deniz inekleri (Sirenia) ile Paenungulata adlı grupta toplanırlar.

<span class="mw-page-title-main">İki parmaklı tembel hayvanlar</span>

İki parmaklı tembel hayvanlar, dişsiz memeliler takımından bir tembel hayvan familyası ve cinsi. İki parmaklı ismi tam olarak doğru sayılmaz çünkü sadece ön ayaklarında ikişer parmakları, arka ayaklarında ise üçer parmakları bulunur. Familya birçok soyu tükenmiş türü, ama sadece iki yaşayan türü kapsar: Bayağı iki parmaklı tembel hayvan ve Hoffmann tembel hayvanı.

<span class="mw-page-title-main">Karıncayiyengiller</span> Memeli ailesi ve alt takımı

Karıncayiyengiller (Myrmecophagidae), dişsiz memeliler takımına ait 4 türden oluşan bir memeli familyası ve alt takımı. Orta ve Güney Amerika'da yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Toynaklılar</span> memeli kladı

Toynaklılar, memelilerin Ferungulata grubundan, pençelerini toynak biçiminde geliştirmiş bir memeli üst takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Toynak</span> toynaklılar denen memeli grubundaki tırnak

Toynak, toynaklılar denen memeli grubunda, at, eşek, zebra gibi tek toynaklı (Perissodactyla) hayvanlar ile koyun, keçi, geyik, sığır, domuz gibi çift toynaklı (Artiodactyla) hayvanlarda tırnak. Tırnak gibi bunların da temel bileşeni keratindir ve sürekli büyür, fakat üstüne basılarak kullanıldığı için zamanla aşınır.

Manus, bir hayvanın ön ayaklarının distal (uç) kısmı için kullanılan zoolojik terimdir. Tetrapodlarda, metakarpalları ve parmakları (falanksları) içeren beş parmaklı ekstremitenin bir parçasıdır. Evrim sürecinde çeşitli şekilde farklı işlevlere hizmet etmiştir. Primatların ellerinde, toynaklı hayvanların alt ön uzuvlarında veya ön pençelerinde, kuşların kanadında, yarasalarda ve tarih öncesi uçan sürüngenlerde (pterozorlar), deniz memelilerinin yüzgeçlerinde, pleziyozorlar ve iktiyozorlar gibi soyu tükenmiş deniz sürüngenlerinde 'kürek' olarak temsil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Teropod</span> genel olarak etçil dinozorları içeren bir alt takım veya klad

Teropod veya Theropoda, kertenkele kalçalı dinozorlar (Saurischia) takımına bağlı, boş kemikleri ve üç parmaklı uzuvları ile karakterize edilen bir dinozor kladı. Karga boyutundaki Microraptor cinsi ile devasa Tyrannosaurus rex gibi boyutsal açıdan çeşitliliğe sahiptirler. Modern kuşlar da Theropoda kladına bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Parmak kemiği</span>

Parmak kemikleri veya falanks kemikleri, çoğu omurgalının ellerinde ve ayaklarındaki parmaklarda bulunan kemiklerdir. Primatlarda, el ve ayak başparmaklarında iki falanks, diğer parmaklarda ise üç falanks vardır. Parmak kemikleri uzun kemikler olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Çatal tırnak</span> Memeli sınıfındaki çift toynaklılar takımı üyelerinde görülen iki ayak parmağına ayrılmış toynak

Çatal tırnak veya bakanak, iki ayak parmağına ayrılmış toynaktır. Memeli sınıfındaki çift toynaklılar takımının üyelerinde görülür. Bu toynak tipine sahip hayvanlara örnek olarak: sığır, geyik, domuz, antilop, ceylan, keçi ve koyun verilebilir. Çatal tırnak, folklor ve popüler kültürde şeytan ile ilişkilendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kedi anatomisi</span>

Evcil kedilerin anatomisi, Felis cinsindeki diğer üyeler ile benzerdir.

<span class="mw-page-title-main">Paraves</span> kuşlarla oviraptorosaurlardan daha yakın akraba olan tüm dinozorlar

Paraves, Geç Jura Devri'nde ortaya çıkan yaygın bir teropod dinozor grubudur. Soyu tükenmiş dromaeosauridler, troodontidler, anchiornithidler ve scansoriopterygidlere ek olarak grup, aralarında on binden fazla canlı kuş türü olan avialanları da içerir. Paraves'in ilkel üyeleri, bazı türlerde yürürken yerden tutulan ayağın ikinci basamağında büyütülmüş bir pençe bulundurmaları ile iyi bilinir.

<i>Diacodexis</i> tarih öncesi çift toynaklı cinsi

Diacodexis, Eosen'de Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da yaşamış, küçük bir ilkel çift toynaklı cinsi.

<i>Sinonyx</i> tarih öncesi toynaklı cinsi

Sinonyx, geç Paleosen'e tarihlenen fosilleri Çin ve ABD, Colorado'da bulunmuş bir mezonikid memeli cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Therizinosauria</span> coelurosaurian dinozor kladı

Terizinozorlar veya Therizinosauria, Kretase döneminde Asya ve Kuzey Amerika'da yaşamış, üyelerinin ellerinde uzun, tırpan benzeri pençeler bulunan maniraptoran dinozor grubu.