İçeriğe atla

Pelvik inflamatuar hastalık

Olağan başlangıcıVajinal yoldan asendan bakteri yayılımı
UzmanlıkJinekoloji Bunu Vikiveri'de düzenleyin
KomplikasyonAlt karın ağrısı, vajinal akıntı, ateş, dizüri, düzensiz adet
Risk faktörüGonore, klamidya
SıklıkHer yıl genç kadınların %1,5'i

Pelvik inflamatuar hastalık (PİH), kadın üreme sisteminin üst kısmının, yani uterus, fallop tüpleri ve overlerin ve pelvis içinin enfeksiyonudur .[1][2] Sıklıkla semptomsuz olabilir.[3] Eğer bulgu ve semptomlar varsa, alt karın ağrısı, vajinal akıntı, ateş, idrara çıkma ile yanma, ağrılı cinsel ilişki, cinsel ilişki sonrası kanama veya düzensiz adet kanaması olabilir. Tedavi edilmeyen PİH, infertilite, ektopik gebelik, kronik pelvik ağrı ve kanser gibi uzun süreli komplikasyonlara neden olabilir.[4][5]

Hastalığa vajina ve serviksten yayılan bakteriler neden olur.[1] Neisseria gonorrhoeae veya Chlamydia trachomatis enfeksiyonları vakaların yüzde 75 ila 90'ını oluşturur.[2] Genellikle, birden fazla farklı bakteri söz konusudur. Tedavi edilmeyen klamidya enfeksiyonu vakalarının %10'unda, gonore enfeksiyonu vakalarının %40'ında PİH gelişir.[6] Risk faktörleri genellikle, multipl cinsel partner ve uyuşturucu kullanımı gibi, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların risk faktörlerine benzer. Vajinal duş da riski artırabilir. Tanı tipik olarak mevcut belirti ve semptomlara dayanır. Hastalığın, alt karın ağrısı olan, çocuk doğurma çağındaki tüm kadınlarda düşünülmesi tavsiye edilir. Kesin tanısı ameliyat esnasında fallop tüplerini de içeren irin bulunmasıyla konulur. Ultrason da tanıda yararlı olabilir.

Cinsel ilişkiden uzak durmak veya az cinsel partnere sahip olmak ve kondom kullanmak bu hastalığı önlemek için alınan önlemlerdendir.[7] Klamidya enfeksiyonu riski altındaki kadınların taranması ve ardından tedavi, PİH riskini azaltır. Tanıdan şüpheleniliyorsa, tedaviye genellikle tavsiye edilir.[2] Tedavi alan kadının cinsel partnerlerinin tedavisi de gereklidir.[8] Hafif veya orta şiddette semptomları olanlarda, 2 haftalık oral doksisiklin ve duruma bağlı olarak metronidazol tedavisi ile tek doz seftriakson enjeksiyonu tavsiye edilmektedir. Üç gün sonra düzelmeyen veya ciddi rahatsızlığı olan kişiler için intravenöz antibiyotikler kullanılmalıdır.[9]

Dünya çapında, 2008'de yaklaşık 106 milyon klamidya ve 106 milyon gonore vakası meydana gelmiştir.[6] Bununla birlikte, PIH vakalarının sayısı net değildir. Her yıl geçn kadınların yaklaşık %1,5'ini etkilediği tahmin edilmektedir.[10] Amerika Birleşik Devletleri'nde, PİH'in her yıl yaklaşık bir milyon kişiyi etkilediği tahmin edilmektedir.[11] Dalkon kalkanı olarak bilinen bir tür rahim içi cihaz (RİA), 1970'lerde artan PİH oranlarına yol açtı.[2] Günümüzdeki RİA'lar ilk aydan sonraki PİH gelişmesiyle alakalı değildir.

Belirti ve bulgular

Pelvik inflamatuar hastalık gösterimi

PİH hiç semptom görülmemesinden ciddi semptomlar görülmesine kadar bir spektrumda seyredebilir. Semptomlar varsa, ateş, servikal hareket hassasiyeti, alt karın ağrısı, yeni veya farklı akıntı, ağrılı cinsel ilişki, uterus hassasiyeti, adneks hassasiyeti veya düzensiz adet kanaması ile hastalar gelebilir.[2][3][12][13]

Diğer komplikasyonlar arasında endometrit, salpenjit, tubo-overyan apse, pelvik peritonit, periapandisit ve perihepatit bulunur .

Komplikasyonları

PİH, üreme sistemi nedbeleşmeye neden olabilir ve bu durum daha sonra kronik pelvik ağrı, infertilite, ektopik gebelik (yetişkin kadınlarda hamilelikle ilgili ölümlerin önde gelen nedeni) ve hamileliğin diğer komplikasyonları gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.[14] Bazen, enfeksiyon peritona yayılabilir ve iltihaplanmaya ve karaciğerin dış yüzeyinde skar dokusu oluşumuna neden olabilir (Fitz-Hugh-Curtis sendromu).[15]

Nedenleri

Genellikle Chlamydia trachomatis ve Neisseria gonorrhoeae PİH'in ana nedenidir. Veriler, PİH'in genellikle polimikrobiyal olduğunu göstermektedir. Üst genital sistemden, izole edilmiş anaeroblar ve fakültatif mikroorganizmalar elde edilmiştir. N. gonorrhoeae fallop tüplerinden izole edilmiş, endometrial dokulardan fakültatif ve anaerobik organizmalar elde edilmiştir.[16][17]

Dişi üreme yolunun iç organlarının ve dokularının anatomik yapısı, patojenlerin vajinadan pelvik boşluğa kadar infundibulumdan yukarı doğru çıkmasına olanak sağlar. Bakteriyel vajinozis ile ilişkili olarak, doğal vajinal mikrobiyotanın bozulması PİH riskini arttırır.[16]

N. gonorrhea ve C. trachomatis en sık görülen organizmalardır. En az görülen ise sadece anaerobların ve fakültatif organizmaların neden olduğu enfeksiyonlardır. Klamidya ve Neisseria elde edilen hastaların %50'sinde anaerob ve fakültatif bakteriler de izole edilmiştir; bu nedenle, anaeroblar ve fakültatif bakteriler, PID hastalarının yaklaşık üçte ikisinin üst genital sisteminde mevcuttu.[16] PCR ve serolojik testler son derece titiz organizmayı endometrit, PİH ve tubal faktör infertilitesi ile ilişkilendirmiştir. PİH ile ilişkili mikroorganizmalar aşağıda listelenmiştir.[16]

Hiç seks yapmadığını belirten kişilerde nadiren PİH vakalarıyla karşılaşılmıştır.[18]

Pelvik enflamatuar hastalık insan popülasyonunun yoğun olduğu plajlarda veya denize girme, yüzme havuzu sonrası gelişebilmektedir. Servikal ektropiyon, emmet yırtığı (rahim ağzında doğum hasarı), vajinal laksisite veya perineal doğum defekti gibi vajinal enfeksiyon gelişimine yatkınlığı olan bayanlarda deniz veya havuz sonraı PIH gelişimi sık görülmektedir.

Bakteriler

Kaynakça

  1. ^ a b "Pelvic inflammatory disease". The New England Journal of Medicine. 372 (21): 2039-48. 2015. 
  2. ^ a b c d e Mitchell (Aralık 2013). "Pelvic inflammatory disease: current concepts in pathogenesis, diagnosis and treatment". Infectious Disease Clinics of North America. 27 (4): 793-809. 
  3. ^ a b "Pelvic Inflammatory Disease (PID) Clinical Manifestations and Sequelae". cdc.gov. Ekim 2014. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "CDC2014Sym" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  4. ^ Chang (2010). "Role of Bacteria in Oncogenesis". Clinical Microbiology Reviews. 23 (4): 837-857. 
  5. ^ Chan (1996). "Prevalence of Mycoplasma Conserved DNA in Malignant Ovarian Cancer Detected Using Sensitive PCR–ELISA". Gynecologic Oncology. 63 (2): 258-260. 
  6. ^ a b "Global incidence and prevalence of selected curable sexually transmitted infections - 2008" (PDF). who.int. 2012. ss. 2, 19. 19 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "WHO2012" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  7. ^ "Pelvic Inflammatory Disease (PID) Patient Counseling and Education". Centers for Disease Control. Ekim 2014. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015. 
  8. ^ "Pelvic Inflammatory Disease (PID) Partner Management and Public Health Measures". Centers for Disease Control. Ekim 2014. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015. 
  9. ^ "2010 STD Treatment Guidelines Pelvic Inflammatory Disease". Centers for Disease Control. 15 Ağustos 2014. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015. 
  10. ^ Eschenbach (2008). "Acute Pelvic Inflammatory Disease". Glob. Libr. Women's Med. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  11. ^ "Self-Study STD Modules for Clinicians — Pelvic Inflammatory Disease (PID) Next Centers for Disease Control and Prevention Your Online Source for Credible Health Information CDC Home Footer Separator Rectangle Epidemiology". Centers for Disease Control. Ekim 2014. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015. 
  12. ^ "Pelvic Inflammatory Disease Empiric Therapy". Medscape. 2015. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2015. 
  13. ^ Zakher (16 Aralık 2014). "Review: Screening for Gonorrhea and Chlamydia: A Systematic Review for the U.S. Prevententive Services Task Force". Annals of Internal Medicine. 161 (12): 884-894. 
  14. ^ "Pelvic Inflammatory Disease - CDC Fact Sheet". www.cdc.gov (İngilizce). 4 Ekim 2017. 2 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018. 
  15. ^ "Pelvic Inflammatory Disease". MedScape. 27 Mart 2014. 13 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2015. 
  16. ^ a b c d e "Microbiota and pelvic inflammatory disease". Seminars in Reproductive Medicine. 32 (1): 43-9. 2014. 
  17. ^ a b Lis (2015). "Mycoplasma genitalium Infection and Female Reproductive Tract Disease: A Meta-Analysis". Clinical Infectious Diseases. 61 (3): 418-26. 
  18. ^ Cho (2015). "Pelvic Inflammatory Disease in Virgin Women with Tubo-ovarian Abscess: A Single-center Experience and Literature Review". Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology. 30 (2): 203-208. 
  19. ^ Wiesenfeld, HC; Manhart, LE (15 Temmuz 2017). "Mycoplasma genitalium in Women: Current Knowledge and Research Priorities for This Recently Emerged Pathogen". The Journal of Infectious Diseases. 216 (suppl_2). ss. S389-S395. doi:10.1093/infdis/jix198. PMC 5853983 $2. PMID 28838078. 
  20. ^ Ljubin-Sternak, Suncanica; Mestrovic, Tomislav (2014). "Review: Clamydia trachonmatis and Genital Mycoplasmias: Pathogens with an Impact on Human Reproductive Health". Journal of Pathogens. 2014 (183167). s. 183167. doi:10.1155/2014/183167. PMC 4295611 $2. PMID 25614838. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Frengi</span> bulaşıcı enfeksiyon

Frengi, spiroket bakterisi Treponema pallidum alttürünün sebep olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Cinsel yolla bulaşmanın yanı sıra kan transfüzyonlarıyla da bulaşabildiği gösterilmiştir. Aynı zamanda anneden fetüse, hamilelik ya da doğum sırasında bulaşabilir. Treponema pallidum ile alakalı olarak insanlarda görülen diğer hastalıklar arasında veremdutu, pinta ve endemik frengi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Klamidya (hastalık)</span> Chlamydia trachomatis bakterisinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan enfeksiyon

Klamidya, filum Chlamydiae türü bakterilerin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir hastalık türüdür. Chlamydia trachomatis, chlamydia muridarum ve chlamydia suis olmak üzere üç türü bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Belsoğukluğu</span> Neisseria gonorrhoeae bakterisinin neden olduğu döl ve idrar yollarında görülen bulaşıcı hastalık

Belsoğukluğu (Gonore), Neisseria gonorrhoeae bakterisinin neden olduğu, özellikle döl ve idrar yollarını etkileyen, cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların ikinci en bulaşıcı olanıdır; ilk sırayı klamidya enfeksiyonu alır.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel yolla bulaşan hastalık</span> insan cinsel davranışı yoluyla bulaşan enfeksiyon

Cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH) veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyon (CYBE), daha eski adıyla zührevi hastalık, özellikle vajinal seks olmak üzere anal seks, oral seks, bazen de sürtünme yoluyla cinsel ilişkiyle bulaşabilen enfeksiyonların genel adıdır. CYBE'ler genellikle başlangıçta semptomlara neden olmadığından başkalarına bulaştırma riskleri fazladır. İngilizce literatürde Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon terimi, semptomatik hastalığı olmayan vakaları da kapsadığından cinsel yolla bulaşan hastalık veya zührevi hastalık terimlerinin yerine tercih edilmektedir. CYBE'lerin belirti ve bulguları olarak vajinal akıntı, penis akıntısı, cinsel organların üzerinde veya çevresinde ülserler ve pelvik ağrı sayılabilir. Bazı CYBE'ler kısırlığa neden olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İdrar yolu enfeksiyonu</span> i̇drar yolunun bir kısmını etkileyen enfeksiyon

İdrar yolu enfeksiyonu (İYE), idrar yolunun bir bölümünü etkileyen bir enfeksiyondur. Alt idrar yollarını etkilediğinde mesane enfeksiyonu (sistit), üst idrar yollarını etkilediğinde ise böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit) olarak bilinir. Alt idrar yolu enfeksiyonu belirtileri arasında idrar yaparken ağrı, sık idrara çıkma ve mesanenin boş olmasına rağmen idrar yapma ihtiyacı hissetme yer alır. Böbrek enfeksiyonu semptomları arasında genellikle alt İYE belirtilerine ek olarak ateş ve ağrı yer alır. Nadiren idrar kanlı görünebilir. Çok yaşlılarda ve çok gençlerde belirtiler belirsiz veya spesifik olmayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Bakteriyel vajinoz</span>

Bakteriyel vajinoz (BV), vajinada bakterilerin sebep olduğu bir hastalıktır. Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'ne göre, seksüel aktivitenin bakteriyel vajinoz gelişiminde ne gibi rol oynadığı tanımlanamamasına rağmen, risk faktörleri arasında yeni veya çoklu seks partneri gösterilmektedir. Bakteriyel vajinoza, kontrolsüz veya natural bakteri florası sebep olabilmektedir ve bakterilerin sepep olmadığı candidit ve trikomoniyaz ile karıştırılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Subklinik enfeksiyon</span>

Belirti göstermeden veya belirgin işaretleri gözlemlenemeden seyreden enfeksiyonlara subklinik enfeksiyon denir. Subklinik enfeksiyon gösteren bir kişi mikrobun asemptomatik taşıyıcısıdır, parazitler ya da virüsler genellikle hastalıklara neden olurlar, bazı etkenler kendi konakçıları vasıtasıyla sessizce yayılım gösterirler, bu gibi enfeksiyonlar insanlarda ya da hayvanlarda meydana gelebilirler. Bir asemptomatik enfeksiyona yakalanmış kişi kendini hafif soğuk algınlığına yakalanmış gibi hissedebilir. bu tarz enfeksiyon etkenleri mikrobiyolojik kültüre alınarak veya DNA testi teknikleri ile tespit edilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Bulaş</span>

Biyoloji ve tıpta bulaş, bir bulaşıcı hastalığın enfekte konakçıdan, doğal konaklardan, vektörlerden veya portörlerden başka canlılara geçmesine denir. Hastalık bulaştıran canlı bazı durumlarda hasta olmayabilir.

Mikoplazma penetrans, Gram pozitif bir bakteri türüdür. Patojeniktir, ancak enfekte olduğu birçok durumda belirti göstermez. Cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır, bununla birlikte bir bebek doğum sırasında enfekte olabilir.

Chlamydia felis, kedileri enfekte eden Gram negatif, zorunlu hücre içi bakteriyel bir patojendir. Dünya çapında evcil kediler arasında endemiktir ve öncelikle kedi konjonktiva iltihabına, rinit ve solunum problemlerine neden olur. C. felis mideden ve üreme yolundan alınabilir. İnsanlarda C. felis ile zoonotik enfeksiyon bildirilmiştir. FP Pring ve FP Cello suşları kromozom dışı bir plazmide sahipken FP Baker suşu yoktur. FP Viyolonsel farelerde ölümcül hastalık üretirken FP Baker yapmaz. Bir zayıflatılmış FP Baker suşu ve bir zayıflatılmış 905 suşu, kediler için canlı aşılar olarak kullanılır.

Endometrit, rahim iç zarının (endometriyum) iltihaplanmasıdır. Semptomlar ateş, alt karın ağrısı ve anormal vajinal kanama veya akıntı olabilir. Doğumdan sonra en sık enfeksiyon nedenidir. Aynı zamanda pelvik inflamatuar hastalığı oluşturan hastalık yelpazesinin bir parçasıdır.

Bakteriyel vajinoz, vajinada doğal olarak bulunan bakterilerin dengesizliğinden kaynaklanır. Normalde baskın olan Lactobacilli türleri önemli ölçüde azalır. Bu, vajinada bulunan ve belirli bakterilerin aşırı büyümesinin neden olduğu bulaşıcı bir vajina hastalığı olan bakteriyel vajinoz ile ilişkili organizmaların listesidir. Sayım ve mikrobiyota arasındaki ilişkiler BV'de değiştirilir ve bu da karmaşık bir bakteri ortamına neden olur. Bazı türler nispeten yakın zamanda tanımlanmıştır. Listelenen patojenlerle enfeksiyonlara sahip olmak, HIV/AIDS dahil olmak üzere diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara yakalanma riskini artırır.

Pelvik taban egzersizi olarak da bilinen Kegel egzersizi, artık halk arasında bazen "Kegel kasları" olarak anılan pelvik tabanın bir parçasını oluşturan kasların tekrar tekrar kasılmasını ve gevşemesini içerir. Egzersiz, bir seferde birkaç dakika olmak üzere günde birçok kez yapılabilir, ancak bir etkiye sahip olmaya başlaması bir ila üç ay sürer.

<span class="mw-page-title-main">Korioamnionit</span>

Amniyon içi enfeksiyon olarak da bilinen koryoamniyonit, genellikle bakteriyel enfeksiyon nedeniyle fetal zarların iltihaplanmasıdır. 2015 yılında Ulusal Çocuk Sağlığı ve İnsani Gelişme Enstitüsü Uzman Paneli, bu bozukluğun heterojenliğini ele almak için "üçlü I" teriminin kullanılmasını önerdi. Üçlü I terimi, intrauterin enfeksiyon veya enflamasyon veya her ikisini ifade eder ve katı tanı kriterleri ile tanımlanır, ancak bu terminoloji, kriterler kullanılmasına rağmen yaygın olarak benimsenmemiştir.

Pelvik organ sarkması (POP), pelvik organların normal konumlarından aşağı inmesi ile karakterizedir. Kadınlarda bu durum genellikle jinekolojik kanser tedavisi, doğum veya ağır kaldırma sonrası pelvik tabanın çökmesi ile ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Pelvik konjesyon sendromu</span>

Pelvik ven yetersizliği olarak da bilinen pelvik tıkanıklık sendromu, alt karın bölgesindeki genişlemiş damarlardan kaynaklandığına inanılan uzun süreli (kronik) bir durumdur. Durum, ayakta durarak veya seks yaparak kötüleşebilen (disparoni), sürekli donuk bir ağrı gibi kronik ağrıya neden olabilir. Bacaklarda veya belde ağrı da oluşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Atrofik vajinit</span>

Atrofik vajinit, yeterli östrojen olmaması nedeniyle vajinal doku incelmesi sonucu vajinanın iltihaplanmasıdır. Semptomlar arasında cinsel ilişki sırasında ağrı, vajinal kaşıntı veya kuruluk ve idrar yapma isteği veya idrar yaparken yanma sayılabilir. Devam eden hastalık, tedavi olmaksızın genellikle düzelmez. Komplikasyonlar idrar yolu enfeksiyonlarını içerebilir.

Postkoital kanama, cinsel ilişkiden sonra vajinadan gelen kanamadır. Ağrı ile ilişkili olabilir veya olmayabilir. Kanama rahim, serviks, vajina ve vajina yakınında bulunan diğer doku veya organlardan olabilir. Postkoital kanama rahim ağzı kanserinin ilk belirtilerinden biri olabilir. İlişkiden sonra vajinal kanamanın ortaya çıkmasının başka nedenleri de vardır. Bazı insanlar ilk kez cinsel ilişkiden sonra kanar, ancak diğerlerinde olmaz. Kızlık zarı ince bir doku olduğu için gerilirse kanayabilir. Spor ve tampon kullanımı gibi diğer aktiviteler vajinayı etkileyebilir. Postkoital kanama tedavi olmaksızın durabilir. Bazı durumlarda, postkoital kanama adet düzensizliklerine benzeyebilir. Postkoital kanama gebelik boyunca ortaya çıkabilir. Servikal poliplerin varlığı gebelik sırasında postkoital kanamaya neden olabilir çünkü poliplerin dokusu daha kolay zarar görür. Postkoital kanama, rızalı ve rızasız cinsel ilişkiden sonra travmaya bağlı olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Vajinal flora</span>

Vajinal flora, vajinal mikrobiyota veya vajinal mikrobiyom, vajinayı kolonize eden mikroorganizmalardır. Alman jinekolog Albert Döderlein tarafından 1892'de keşfedildi ve genel insan florasının bir parçasıdır. Mevcut bakteri miktarı ve türü, bireyin genel sağlığı için önemli etkilere sahiptir. Sağlıklı bir bireyin birincil kolonize edici bakterileri L. crispatus gibi, Lactobacillus cinsindendir ve ürettikleri laktik asidin, patojenik türlerin neden olduğu enfeksiyona karşı koruduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Asemptomatik taşıyıcı</span>

Asemptomatik taşıyıcı, bir patojenle enfekte olmuş ancak hiçbir belirti veya semptom göstermeyen bir kişi veya organizmadır.