İçeriğe atla

Pelekanon Muharebesi

Pelekanon Muharebesi
Bizans-Osmanlı savaşları
Tarih10-11 Haziran 1329
Bölge
Sonuç Osmanlı zaferi, Kocaeli Yarımadası tamamen fethedildi.
Taraflar
Osmanlı BeyliğiBizans İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Orhan GaziIII. Andronikos
Güçler
~ 8,000[1] ~ 4,000[2] veya daha az:
Konstantinopolis'ten ~2,000 asker, Trakya'dan daha az sayıda asker[1]

Pelekanon Muharebesi (veya diğer ismiyle Maltepe Meydan Muharebesi), Osmanlıların Kocaeli Yarımadasındaki fetihleri ve İznik'i kuşatmaları sebebiyle 10-11 Haziran 1329 tarihinde Bizans imparatoru III. Andronikos ile Osmanlı hükümdarı Orhan Bey arasında yapılan muharebe. Muharebe, Osmanlıların zaferiyle sonuçlandı ve o güne kadar dikkat çekmeyen Osmanlılar ön plana çıktı.

Savaş

Türklerin Kocaeli yarımadasındaki kaleleri alarak Boğaz'a inmeleri Bizans İmparatorluğu'nu telaşa düşürmüştü. Osmanlı Beyliği tarafından alınan kaleleri geri almak ve kuşatma altındaki İznik' i kurtarmak için Bizans imparatoru III. Andronikos gizlice hazırlıkta bulunarak Rumeli' den getirttiği iki bin kişilik kuvvete İstanbul ve etrafından katılan kuvvetlerle birlikte Anadolu yakasına Üsküdar' a geçti. İmparator 1329 Mayıs'ında Orhan Bey' nin üzerine yürüyüp kendisine sahilde Flokren (Darıca ile Tuzla arasında bulunuyor.)kasabasını karargâh yaptı.[3] Bunu haber alan Orhan Gazi İznik kuşatmasına bir miktar asker bırakarak sekiz bin mevcutlu kuvvetlerinin başında olarak Pelekanon (Darıca ile Eskihisar arasında) mevkiinde bizzat İmparator'un kumandasındaki Bizans kuvvetleriyle çarpıştı.

Akşama kadar süren muharebenin devam etmesini tehlikeli gören İmparator'un ordugahına döndüğü sırada Orhan Gazi'nin taarruza geçmesi üzerine Bizans ordusunda panik oluştu. Bu esnada yaralanan İmparator deniz yolu ile İstanbul'a döndü, ordusunun çoğu kaçamadı ve imha edildi.[3]

Sonuç

Orhan Gazi bu zaferden sonra aynı sene içinde tekrar İznik üzerine döndü. Artık kendisine yardım imkânı görmeyen İznik kumandanı bazı şartlarla teslim oldu.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b Bartusis, The Late Byzantine Army, p. 91 "In June 1329 he [Andronicus III] and Kantakouzenos led a major expedition into Asia with 2,000 soldiers from Constantinople, and something less than this number from Thrace. At Pelekanos their army encountered the forces of Orhan, Osman's son and successor, encamped with about 8,000 men."
  2. ^ Treadgold, p.761.
  3. ^ a b c Osmanlı Tarihi, I. Cilt, 10. baskı, sf: 119,120, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı
  • Bartusis, Marc C. The Late Byzantine Army: Arms and Society, 1204–1453, University of Pennsylvania Press, 1997.
  • Treadgold, W. A History of the Byzantine State and Society. Stanford University Press, 1997.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Osman Gazi</span> Osmanlı Beyliğinin kurucusu ve ilk padişahı (1299–1324)

I. Osman veya bilinen adlarıyla Osman Gazi ya da Osman Bey, Osmanlı Beyliği ve Osmanlı Hanedanı'nın kurucusu ve beyliğin ilk padişahı olan Türk hükümdar ve komutandır. Yaşadığı dönemde liderliğini yaptığı beylik başlangıçta küçük bir Türk beyliği iken, ölümünden sonraki yüzyıllarda büyük bir imparatorluğa dönüştü. Dedesinin Süleyman Şah veya Gündüz Alp isimli olduğu ve soyunun Oğuzların Bozok koluna mensup Kayı boyuna dayandığı düşünülmektedir. Büyükannesi Hayme Hatun, babası Ertuğrul Gazi ve annesi Halime Hatun'dur. Tarihçi Âşıkpaşazâde'nin yazdığına göre Osman Gazi, bir taraftan kendisinin Oğuzların Üçok koluna mensup "Gök Alp" neslinden olduğunu ileri sürerken diğer taraftan da kendi dedesinin isminin "Kaya Alp oğlu Süleyman Şah" değil, "Kutalmışoğlu Süleyman Şah" olduğunu söylediği iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Gazi</span> 2. Osmanlı padişahı (1324–1362)

Orhan Gazi veya Orhan Bey, Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci padişahıdır. 1324 ile 1362 yılları arasında hüküm sürmüştür. Babası Osman Gazi'den 16.000 km² olarak aldığı beyliği, oğlu I. Murad'a 95.000 km² ila 100.000 km² arsa bıraktığı biliniyor.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu kuruluş dönemi</span> Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşundan İstanbulun Fethine kadar süren tarihî dönem (1299–1453)

Osmanlı İmparatorluğu kuruluş dönemi (1299-1453), Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan Kostantiniyye'nin fethine kadar devam ettiği kabul edilen dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Bafeus Muharebesi</span> 1302de gerçekleşen ilk Osmanlı–Bizans savaşı

Bafeus Muharebesi veya Koyunhisar Muharebesi, 27 Temmuz 1302 tarihinde Osmanlı Beyliği ile Bizans İmparatorluğu'nun yaptığı muharebedir. Muharebe, Osmanlı Devleti ve Bizans İmparatorluğu arasında yapılan tarihteki ilk silahlı çarpışmadır. Savaşı Osman Gazi yönetimindeki Osmanlı ordusu kazanmış ve bölgede büyük bir güç elde etmiştir. Türk tarihçi Halil İnalcık'a göre Osmanlı Devleti'nin kuruluşu bu muharebeyle başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Andronikos</span> Doğu Roma İmparatoru

III. Andronikos Paleologos (Yunanca: Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος, Bizans imparatoru. 1321'den itibaren rakip imparator olduktan sonra 1328-1341. III. Andronikos, IX. Mihail ile Kilikya Ermeni Krallığı Kralı II. Levon ve Kraliçe Keran çiftinin kızı Rita oğludur.

Aleksios Komninos Strategopulos, Bizans İmparatoru VIII. Mihail döneminde Megas Domestikos ve Sezar rütbelerine yükselmiş bir generaldir. Aristokrat kökenlidir, 1250'li yılların başlarında zaten ileri yaşlarda olduğu kaynaklarda görülür, Epir'e karşı İznik İmparatorluğu'nun ordularına liderlik etmiştir. Gözden düştükten ve II. Theodoros tarafından hapsedildikten sonra Strategopulos, Mihail Paleologos'un etrafındaki aristokratların tarafını tutmuştur. 1258'de II. Theodoros'un ölümünden sonra Mihail Paleologos'un tahta geçmesini desteklemiştir. Pelagonia seferine 1259 yılında katılmıştır, Epir'i ele geçirmeye devam etmiş, ancak kazanımları ertesi yıl kaybedilmiş ve Epirliler tarafından esir alınmıştır. Birkaç ay sonra serbest bırakılmış, Konstantinopolis'in Latinlerden Temmuz 1261 tarihinde beklenmedik şekilde yeniden alınmasında liderlik etmiş böylece Bizans İmparatorluğu yeniden kurulmuştur. Ertesi yıl Epirliler tarafından tekrar esir alınmış ve serbest kalmadan önce İtalya'da birkaç yıl esir kalmıştır. Kamu hizmetlerinden emekli olmuş ve 1270'li yılların başında ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Nikea Kuşatması (1328-1331)</span>

Nikea Kuşatması, Bizans İmparatorluğu kontrolündeki Nikea 'nın 1328 ile 1331 yılları arasında Osmanlı Devleti tarafından kuşatılması. Kuşatmanın ardından şehir, Osmanlı Devleti egemenliğine girdi.

İzmit Kuşatması, Osmanlı Devleti'nin Bursa ve İznik'i ele geçirmesinden sonra Bizans İmparatorluğu'nun Anadolu'daki son toprağı olan İzmit'in kuşatılmasının başarılı olması sonucu şehir Osmanlı hakimiyetine girdi. Böylece Anadolu'daki Bizans hakimiyeti tamamen sona erdi. Osmanlı Devleti İzmit'in alınmasından sonra Boğazlara kadar ilerledi.

<span class="mw-page-title-main">Alaşehir Muharebesi</span> Muharebe

Antiochia ad Maeandrum Muharebesi İznik İmparatorluğu ile Anadolu Selçuklu Devleti arasında, 1211 yılında, Antiochia ad Maeandrum yakınında gerçekleşmiş çatışmadır. Türklerin yenilgisi, Küçük Asya'nın Ege Bölgesi'nin sahilinde İznik egemenliğini devam ettirdi. Selçuklu sultanı I. Gıyaseddin Keyhüsrev muharebe meydanında öldürüldü. Muharebe, Aydın'ın Kuyucak ilçesinde bulunan modern Yamalak kasabası yakınlarında gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Tagma</span>

Tagma tabur ya da alay büyüklüğünde askerî birlik.

<span class="mw-page-title-main">Bizans ordusu</span> ordu

Bizans ordusu veya Doğu Roma ordusu, Bizans donanmasının yanında hizmet veren Bizans silahlı kuvvetlerinin başlıca askeri organıydı.

<span class="mw-page-title-main">Bizans İç Savaşı (1321-1328)</span>

Bizans İç Savaşı (1321-1328) Bizans İmparatorluğu'nun yönetimi üzerine Bizans imparatoru II. Andronikos ile torunu III. Andronikos arasında gerçekleşen bir dizi ihtilaftır.

Syrgiannes Paleologos Philanthropenos, Kuman ve Yunan karışımı kökenli Bizans aristokrat ve general. İmparator II. Andronikos ve torunu III. Andronikos arasına gerçekleşen Bizans İç Savaşı'na müdahil olmuştur. Sadece kendisine ve hırslarına sadık kalmış, taraflar arasında defalarca yer değiştirmiştir, en sonunda Bizanslılar tarafından suikasta uğramadan önce Sırp hükümdarı Stefan Dušan adına Makedonya'nın çoğunu fethetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dimbos Muharebesi</span> Osmanlı Beyliği ve Bizans İmparatorluğu arasında gerçekleşen bir muharebe

Dinboz ya da Dimbos Muharebesi, Osmanlı Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında 1303 yılında gerçekleşmiş bir muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Kuşatması (1260)</span>

Konstantinopolis Kuşatması 1260'ta parçalanmış Bizans İmparatorluğu'nun en büyük kalıntısı olan İznik İmparatorluğu'nun Konstantinopolis'i Latin İmparatorluğu'ndan geri alma ve şehri yeniden canlanan bir Bizans İmparatorluğunun siyasi, kültürel ve manevi başkenti olarak yeniden kurma girişimiydi.

Bizans İç Savaşı (1373-1379) Bizans imparatorluğu'nda, Bizans İmparatoru V. İoannis ile oğlu IV. Andronikos arasında savaşan ve aynı zamanda Osmanlı İmparatoru I. Murad'ın oğlu Savcı Bey, Andronikos ile ortak bir şekilde babasına karşı isyana katılınca bir Osmanlı iç savaşına dönüşen bir askeri çatışmadır. İsyan Andronikos, babasını 1373'te devirmeye çalışırken başladı. Ceneviz yardımı ile başarısız olmasına rağmen, Andronikos sonunda V. İoannis'i 1376'da devirdi ve tutukladı. Ancak V. İoannis, 1379'da kaçtı ve Osmanlı yardımı ile tahtını tekrar kazandı. İç savaş, yüzyılın başlarında çoktan yıkıcı iç savaşlar zayıflayan Bizans İmparatorluğu'nu daha da zayıflattı. Savaşın en büyük yararlanıcısı, Bizanslıların üst egemenliğini etkili bir şekilde yapılmış olan Osmanlılardı.

Yakusa Muharebesi, Râşidîn kuvvetleri ile Bizans kuvvetleri arasında 634 yılında gerçekleşen, Müslümanların Levant'ı fethi muharebelerinden biri olan ve Müslümanların kesin zaferiyle sonuçlanan bir muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans İmparatorluğu'nun gerilemesi</span>

Bizans İmparatorluğu, 7. yüzyılın İslam'ın yayılışı sırasında büyük kayıplar da dahil olmak üzere, yaklaşık bin yıl boyunca birkaç büyüme ve bozulma döngüsü yaşadı.