Yüksek hızlı demiryolu (YHD), kendine özgü ray sistemi ve bu sisteme entegre özel raylı taşıtları ile geleneksel demiryolu trafiğinden önemli ölçüde daha hızlı ulaşıma imkân tanıyan demiryolu taşımacılığı türüdür. Dünya çapında bir tek geçerli standart tanım bulunmamakla birlikte, 250 kilometre/saat (160 mph) ve üstü hıza uygun yeni demiryolu hatları ve 200 kilometre/saat (120 mph) ve üstü hıza uygun geliştirilmiş mevcut demiryolu hatları yaygın olarak yüksek hızlı demiryolu olarak kabul edilir.
Guangzhou ya da Guanco, Çin'in güneyindeki Guangdong Eyaleti'nin merkezi ve en büyük şehridir. Çin Hanedanı'na kadar dayanan 2,200 yıllık tarihi vardır; tarihi boyunca da Güney Çin'in siyasi, askerî, ekonomik, kültürel, bilim ve eğitim merkezi olarak işlev göstermiştir. Günümüz Guangzhou şehri, Çin'in birinci kademe şehirlerinden biridir. Lingnan kültürünün doğduğu ve geliştiği yer olup Modern Çağ'da devrimlere patlak verildiği bir yer olmuştur ve günümüzde çağdaş Çin kültürünün önemli bir beşiğidir. Guangzhou belediye dairesi, 1921 yılında Çin anakarasındaki ilk belediye yönetimi olarak açıldı. 2010 Yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı verilerine göre Guangzhou şehrinin 10,641,400 kişilik nüfusu vardı. Komşu şehir Foshan ile beraber sayıldığında nüfus açısından Çin'in en büyük ikinci ve Dünya'nın en büyük 10. metropol alanını teşkil eder.
Yüksek Hızlı Tren ya da kısaca YHT, Türkiye'de TCDD'ye ait yüksek hızlı demiryolu hatları üzerinde TCDD Taşımacılık tarafından işletilen yüksek hızlı tren setleri ile sunulan yüksek hızlı demiryolu hizmetidir.
Şinkansen, Japonya'da Japan Railways tarafından işletilen yüksek hızlı demiryolu ağıdır. Ağın en yüksek işletme hızı 240–320 km/h arasında olup, kuzeyde Hokkaido'da devam eden bir bağlantı inşaatı ile birlikte Honshu ve Kyushu adalarındaki çoğu büyük şehri birbirlerine bağlamaktadır.
High Speed 1 (HS1), Birleşik Krallık'ın başkenti Londra ile Manş Tüneli arasında faaliyet gösteren bir yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hattın birinci aşaması 28 Eylül 2003'te, ikinci aşaması ise 14 Aralık 2007 tarihinde açılmıştır. Hat, Eurostar trenleri tarafından kullanılmakta olup, Birleşik Krallık'taki tek yüksek hızlı demiryolu hattıdır.
Pekin-Şanghay yüksek hızlı demiryolu, Çin'de bulunan bir yüksek hızlı demiryolu hattıdır. 30 Haziran 2011 tarihinde tamamlanmış olup şimdiye kadar tek bir aşamada inşa edilen dünyanın en uzun hızlı demiryolu hattıdır. Hat, 1,318 km uzunluğunda olup Pekin ve Şanghay kentlerini birbirine bağlamaktadır.
Haremeyn yüksek hızlı demiryolu, Suudi Arabistan'da bulunan bir yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hat, 453.0 km uzunluğunda olup iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine kentlerini birbirine bağlamaktadır.
Çin'de yüksek hızlı demiryolu (YHD), 2020'nin sonunda toplam 37.900 km'lik uzunluğuyla dünyanın en uzun yüksek hızlı demiryolu ağıdır ve en yaygın şekilde kullanılmaktadır. YHD ağı, tasarım hızı 200–350 km/sa (120–220 mph) olan yeni inşa edilmiş demiryolu hatlarını kapsar. Çin'in YHD'si, dünyanın toplam yüksek hızlı demiryolu ağlarının üçte ikisini oluşturur. Hemen hemen tüm YHD trenleri, rayları ve hizmetleri China Railway Corporation'a aittir ve China Railway High-speed (CRH) markası altında işletilmektedir.
Tayvan yüksek hızlı demiryolu, Tayvan'da bulunan ilk ve tek yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hat 345 km uzunluğunda olup Taipei-Zuoying arasında hizmet vermektedir. Sistem Japonya'nın Shinkansen teknolojisine dayanmaktadır.
Kuneytire-Tanca yüksek hızlı demiryolu veya El-Burak, Fas'ta bulunan bir yüksek hızlı demiryolu hattıdır. Hat, 323 km uzunluğunda olup Tanca ve Kazablanka kentlerini birbirine bağlamaktadır. Kuneytire-Tanca yüksek hızlı demiryolu, Afrika'nın ilk ve Arap dünyasının ikinci yüksek hızlı demiryolu hattıdır.
Pekin–Guangzhou–Shenzhen–Hong Kong yüksek hızlı demiryolu, 'Wuhan–Guangzhou bölümü' kısaltması Wuguang yüksek hızlı demiryolu olarak da adlandırılan Wuhan–Guangzhou yüksek hızlı demiryolu, China Railway High-speed (CRH) tarafından işletilen 968-kilometre (601 mi) yüksek hızlı demiryolu hattıdır ve sırasıyla Hubei ve Guangdong eyalet başkentlerini Wuhan ve Guangzhou'ya bağlar. Dünyanın en hızlı tren servisiydi, başlangıçta ortalamaları kesintisiz ticari hizmette 313 km/sa (194 mph) olan birleşik China Railways CRH2C ve China Railways CRH3C trenlerini kullanıyordu.
Panyu, Punyu ve Pwan-yu olarak da yazılır. Çin'in Guangdong Eyaleti’nin başkenti Guangzhou'nun 11 kentsel bölgesinin vilayet düzeyi şehirlerindendir. 2000 yılında modern Guangzhou'ya dahil edilmeden önce il düzeyindeydi. Mevcut bölgenin alanı yaklaşık 530 km²‘dir.
Guangzhounan Garı Shibi, Panyu Bölgesi, Guangzhou, Guangdong Eyaleti, Çin'dedir. Guangzhou'nun merkezinin 17 kilometre güneyinde büyük ve modern bir demiryolu terminalidir. 2010 yılının başlarında resmen faaliyete geçtiğinde kısa süreliğine Asya'nın en büyük tren istasyonuydu. TFP Farrells tarafından tasarlanan istasyon halen Guangzhou'daki en büyük istasyondur. Çin'deki en büyük dört demiryolu yolcu taşımacılığı merkezinden biridir. Guangzhou-Shenzhen-Hong Kong XRL, Guangzhou- Maoming Demiryolu, Guangzhou-Zhuhai şehirlerarası demiryolu ve Pekin-Guangzhou HSR arasında hem aktarma istasyonu ve hem de terminaldir. Bu istasyonun Guangzhou'daki mevcut çok kullanılan Guangzhou tren istasyonunun yerini alması amaçlandı. Guangzhou ana istasyonu, Guangzhou Doğu ve Guangzhou Kuzey tren istasyonlarıyla birlikte Çin Demiryolları Bakanlığı tarafından planlanan altı Ulusal Demiryolu Yolcu Taşımacılığı Merkezinden birini ortaklaşa oluşturacaktır.
Beijing–Guangzhou demiryolu veya Jingguang demiryolu, ana demiryolu kuzeydeki Beijing ile güneydeki Guangzhou'yu birbirine bağlar. Bu çift hatlı elektrikli hattın toplam uzunluğu 2.324 kilometre ve kuzey, orta ve güney Çin boyunca beş eyaleti kapsar. Hat, her bir eyaletin başkentinden geçer: Shijiazhuang (Hebei), Zhengzhou (Henan), Wuhan (Hubei), Çangşa (Hunan) ve Guangzhou (Guangdong). Hattın iki garı, Pekin Batı Garı ve Guangzhou Garı'dır.
Yüksek standartlı demiryolu,, yüksek performanslı demiryolu, yarı yüksek hızlı demiryolu veya orta hızlı demiryolu, konvansiyonel demiryolundan daha yüksek hız ve standartlara sahip olan ancak yüksek hızlı demiryolu olarak adlandırılacak kadar yüksek hız ve standartlara sahip olmayan şehirlerarası yolcu demiryolu hizmetlerini tanımlamak için kullanılan bir jargondur. Terim aynı zamanda planlamacılar tarafından, yüksek hızlı demiryolu ağlarını oluşturmak veya genişletmek için daha büyük çabalara alternatif olarak tren hızlarını artırmak ve seyahat süresini azaltmak için artan demiryolu iyileştirmelerini tanımlamak için kullanılır. Bazı ülkeler bunun yerine orta hızlı tren veya yarı yüksek hızlı tren terimini kullanır.
Guangzhou–Zhuhai Şehirlerarası Demiryolu, Çin'in Guangdong eyaletinde yer alan Guangzhou ve Zhuhai şehirlerini birbirine bağlayan bir yüksek hızlı şehirlerarası demiryolu hattıdır. Pearl River Delta bölgesinde bulunan hat, Guangzhou, Foshan, Zhongshan ve Zhuhai gibi şehirlerde hızlı ve verimli ulaşım sağlamaktadır.
Guangshen demiryolu veya Guangzhou–Shenzhen demiryolu, 1911-1949'da Kowloon-Kanton demiryolunun Çin bölümü (廣九鐵路華段 olarak da bilinir, Çin Halk Cumhuriyeti'in Guangzhou ve Shenzhen arasında Guangdong eyaletindeki bir demiryoludur. Halka açık bir şirket olan Guangshen Demiryolu Co., Ltd. tarafından işletilmektedir. 147 kilometre uzunluğunda, ticari kullanımda yaklaşık 180 km/saat ile sınırlı olmasına rağmen, Çin Halk Cumhuriyeti'nde bazı bölümlerde 220 km/s hıza ulaşan ilk demiryoluydu. Halen Guangzhou Doğu Garı ve Shenzhen tren istasyonu arasında dört hattı vardır. Hat 1 ve 2, sırasıyla CRH EÇB için yukarı ve aşağı yönlü 200 kilometre/saat yolcu hatlarıdır ve Hat 3 ve 4 sırasıyla yukarı ve aşağı yönlü 160 kilometre/saat karma yolcu ve yük hatlarıdır. Düşük hızlı yük trenleri ile gündüz saatlerinde yolcu trenleri arasındaki etkileşimi azaltmak için, çoğu yük treni gece çalışacak şekilde programlanacaktır. Guangshen demiryolu, diğer birkaç önemli demiryolu ile farklı yönlere bağlanır. Guangzhou'daki Jingguang demiryolu'nu ve Guangmao demiryolunu, Dongguan'daki Jingjiu demiryolunu ve demiryolunun güney ucundaki Hong Kong'a giden Doğu Demiryolu hattını birbirine bağlar. Ayrıca, Guangshen Demiryolu boyunca Yantian Limanı'na giden Pingyan demiryolu, Shenzhen Batı tren istasyonuna giden Pingnan demiryolu ve ayrıca Huangbu Limanı'na giden hat gibi bazı yan hatlar vardır. Hong Kong'dan Dongguan, Guangzhou Doğu, Foshan ve Zhaoqing'e ve ayrıca Pekin Batı ve Şangay'a sınır ötesi servisler rotasını kullanır.
Guangzhou Kuzey Garı, Çin'in Guangdong Eyaleti, Çin'in kuzeyindeki Guangzhou'daki Huadu Bölgesi'nde 1908'de açılan bir tren istasyonudur.
Demiryolu taşımacılığı, Çin'de uzun mesafe taşımacılığının önemli bir şeklidir. 2024 yılı itibarıyla ülkede 159.000 km (98.798 mi) fazla demir yolu hattı vardı ve bu, dünyanın en uzun ikinci ağıydı.
Şehirlerarası demiryolu, banliyö veya bölgesel trenlerinden daha uzun mesafelerde şehirleri birbirine bağlayan hizmetleri yürüten eksprestir. Bunlar, ne bir şehir bölgesi içinde kısa mesafeli banliyö trenleri ne de tüm istasyonlarda duran ve yalnızca yerel yolculukları kapsayan yavaş bölgesel trenleri olan demiryolu hizmetidir. Şehirlerarası bir tren tipik olarak sınırlı duraklı ve uzun mesafeli seyahatlere hizmet eden ekspres trendir.
