İçeriğe atla

Pegasus (yazılım)

Pegasus, İsrailli yazılım şirketi NSO Group tarafından geliştirilmiş bir casusluk programıdır. Program, ya hedef alınan kişinin tıklamasıyla ya da hiçbir tıklama olmaksızın; cep telefonlarının mesaj, konum veya mikrofon (ortam dinleme) gibi özelliklerini ele geçirmeyi ve bu yolla takip edilmesi amaçlanan kişinin kişisel yaşamına girerek program sahibi için istihbarat toplamayı amaçlamaktadır.[1]

Yazılım şirket veya şahıslara değil, yalnızca istihbarat servisleri ve hükûmetlere satılmaktadır. Şirketin tüm satışları İsrail Savunma Bakanlığı'nın onayından geçmek zorundadır. Programın İsrail yönetiminin talebiyle beş ülkeye girdiği anda (ABD, Çin, Rusya, İsrail, İran) kendini imha ettiği iddia edilmektedir.[2]

Ortaya çıkartılması

Programla ilgili ilk iddialar 2016 yılında birkaç teknik inceleme raporuna dayanmaktadır. Yazılıma Fransa, İspanya, Suudi Arabistan veya Hindistan gibi ülkelerde rastlanıldığı; pek çok gazeteci, aktivist ve siyasetçinin program aracılığıyla takip edildiği iddia edildi. Şirket o yıl ortaya çıkan tüm iddiaları reddetmişti.[2]

Meselenin tekrar tartışılmaya başlanması ise 2018 yılında Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda işlenen Cemal Kaşıkçı cinayetinin ardından başladı. Programın detaylarını ortaya çıkartılması 2021 yılında aralarında The Washington Post, Le Monde, The Guardian ve Uluslararası Af Örgütü'nün de bulunduğu 16 medya ve sivil toplum kuruluşunun ortak bir çalışması sayesinde yapıldı.[3][4]

Yapılan çalışmada uygulama aracılığıyla binlerce insanın takip edildiği iddia edildi. Fransız Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron,[5] Cemal Kaşıkçı'nın nişanlısı Hatice Cengiz ve yakın arkadaşı Ömer Abdülaziz ile Kaşıkçı soruşturması sırasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı yapan İrfan Fidan'ın da takip edilenler aralarında bulunduğu iddialar arasında.[6]

Kaynakça

  1. ^ "Revealed: leak uncovers global abuse of cyber-surveillance weapon". Stephanie Kirchgaessner, Paul Lewis, David Pegg,Sam Cutler,Nina Lakhani ve Michael Safi. The Guardian. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2021. 
  2. ^ a b Dünyayı tehdit eden casus yazılım: Pegasus 26 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Anadolu Ajansı
  3. ^ What is Pegasus spyware and how does it hack phones? 23 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Guardian
  4. ^ "Pegasus: İsrailli NSO'nun geliştirdiği casus yazılım hakkında neler biliniyor?". BBC Türkçe. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Emmanuel Macron ‘pushes for Israeli inquiry’ into NSO spyware concerns 25 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Guardian
  6. ^ "Barış Pehlivan, Pegasus casus yazılımını yazdı: Cemal Kaşıkçı'nın ve o cinayeti soruşturan İrfan Fidan'ın dahi gizlice dinlendiği ortaya çıktı". T24. 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mossad</span> İsrail ulusal istihbarat teşkilatı

Mossad veya resmî adıyla HaMossad leModiʿin uleTafkidim Meyuḥadim, İsrail'in ulusal istihbarat teşkilatıdır. Askerî istihbarat teşkilatı Aman ve iç güvenlik teşkilatı olan Şin Bet ile birlikte İsrail İstihbarat Topluluğundaki birimlerden biridir. Kurumun ana mantalitesi, kuruluşundan bugüne değin yalnızca İsrail'i değil, yeryüzündeki tüm Yahudi topluluklarını olası bir saldırı veya katliam girişimine karşı koruyup kollamaktır.

<span class="mw-page-title-main">Faysal bin Abdülaziz Âl-i Suud</span> 3. Suudi Arabistan kralı

Faysal bin Abdülaziz Âl-i Suud, Suudi Arabistanlı devlet adamı ve diplomat olup 2 Kasım 1964'ten 1975'teki suikastına kadar Suudi Arabistan kralı olarak görev yapmıştır. Tahta çıkmadan önce 9 Kasım 1953'ten 2 Kasım 1964'e kadar Suudi Arabistan veliaht prensi olarak görev yapmış ve 1964'te kısa bir süre üvey kardeşi Kral Suud'un naipliğini üstlenmiştir. Faysal, modern Suudi Arabistan'ın kurucusu olan Kral Abdülaziz'in üçüncü oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Altı Gün Savaşı</span> 1967 yılında İsrail ile Arap ülkeleri arasında yapılan savaş

Altı Gün Savaşı ; diğer adlarıyla 1967 Arap-İsrail Savaşı, Üçüncü Arap-İsrail Savaşı, Altı Günün Savaşı veya Haziran Savaşı, 5 Haziran 1967 Pazartesi, İsrail ile Arap komşuları Mısır, Ürdün ve Suriye arasında başlayan ve 6 gün süren savaşa verilen addır. Arap İttifakı'na Irak, Suudi Arabistan, Sudan, Tunus, Fas ve Cezayir de asker ve silah yardımıyla katılmışlardır.

Avast Antivirus, bir antivirüs yazılımıdır ve Avast Software tarafından geliştirilmiştir. Yazılımın ilk sürümü 1988 yılında yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Emmanuel Macron</span> 25. Fransa cumhurbaşkanı

Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron, 2017'den beri Fransa Cumhurbaşkanı olan Fransız siyasetçi, bankacı ve bürokrattır. Ayrıca Andorra'nın iki eş prensinden biridir. Daha önce 2014-2016 yılları arasında Cumhurbaşkanı François Hollande döneminde Ekonomi, Sanayi ve Dijital İşler Bakanı ve 2012-2014 yılları arasında Cumhurbaşkanı Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı. Merkezci bir siyasi parti olan Rönesans'ın kurucu üyesidir.

Birim 8200 sinyal istihbaratı toplamaktan (SIGINT) ve kod çözmeden sorumlu İsrail İstihbarat Kolordusu birimidir. Aynı zamanda askeri yayınlarda İstihbarat Kolordusu Merkez Derleme Birimi olarak görünür ve bazen de Israeli SIGINT National Unit (ISNU) olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Abdulhamit Gül</span> Türk siyasetçi

Abdulhamit Gül, Türk hukukçu ve siyasetçi. 2017-2022 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanı olarak görev yapmıştır.

Bazı kesimler, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a askerî müdahalesi sırasında Sovyet güçlerine karşı savaşan Afgan mücahitlere Siklon Operasyonu kapsamında eğitim, para ve silah desteği veren CIA'in, Usame bin Ladin'in de aralarında bulunduğu gönüllü Arap mücahitleri de destekleyerek bin Ladin'in liderliğindeki el-Kaide'nin kurulmasına zemin hazırladığını iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Kaşıkçı</span>

Adnan Kaşıkçı, aile kökeni Kayseri'ye dayanan Türk asıllı Suudi iş insanı ve sanayicidir. 1970 ve 1980'li yıllarda yaptığı uluslararası silah anlaşmaları ile Dünyanın En Zengin iş adamları listesine girmiştir. 1980'lerin başında yaklaşık 4 milyar ABD Doları değerinde net bir malvarlığına sahip olduğu tahmin ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Selman</span> Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı

Muhammed bin Selman Âl-i Suud, halk arasında MBS olarak bilinen, Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı olan bir politikacıdır. Aynı zamanda Ekonomik ve Kalkınma İşleri ve Siyasi ve Güvenlik İşleri konseylerinin başkanı olarak görev yapmaktadır. Başbakan olarak atanmadan önce 2015'ten 2022'ye kadar savunma bakanı olarak görev yaptı. Muhammed bin Selman, babasının hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Kaşıkçı</span> Suudi gazeteci (1958–2018)

Cemal Kaşıkçı, Suudi gazeteci, köşe yazarı, yazar, eski Genel Müdür ve el-Arab News Channel'ın önceki Genel Yayın Yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Asiri</span> Suudi general

Ahmed Hasan Muhammed Asiri, Suudi bir generaldir. Asiri, Suudi Arabistan veliaht prensi Muhammed bin Selman'ın danışmanlığını yaptı ve Yemen'deki askeri operasyonu yürüten koalisyonun sözcülüğü görevini üstlendi. Ayrıca İstihbarat Genel Başkanlığı başkan yardımcısı görevinde bulundu. Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi soruşturması kapsamında bu görevden alındı.

Suudi Arabistan'ın 2030 vizyonu, (İngilizce):Saudi Vision 2030, Suudi Arabistan'ın petrole olan bağımlılığını azaltma, ekonomisini çeşitlendirme ve sağlık, eğitim, altyapı, rekreasyon ve turizm gibi kamu hizmet sektörlerini geliştirme planıdır. Hedefler arasında ekonomik ve yatırım faaliyetlerini güçlendirmek, mallar ve tüketim ürünleri yoluyla ülkeler arasında petrol dışı sanayi ticaretini artırmak ve askeriye, üretim ekipmanı ve mühimmatı için hükûmet harcamalarını artırmak yer alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Halid bin Selman</span>

Halid bin Selman bin Abdülaziz el-Suud Suudi Arabistan Kralı Selman'ın oğlu ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'nın kardeşi. 23 Şubat 2019'da, Suudi Arabistan savunma bakanı yardımcılığına atanırken, ağabeyi Prens Muhammed, savunma bakanı ve veliaht prens olarak görevinde kaldı.

<span class="mw-page-title-main">17 Temmuz Devrimi</span> Irakta 1968 Baas darbesi

17 Temmuz Devrimi, 1968'de Irak'ta Ahmed Hasan el-Bekir, Abdurrezzak en-Naif ve Abdurrahman el-Davud liderliğinde, Cumhurbaşkanı Abdurrahman Arif ve Başbakan Tahir Yahya'yı deviren ve Arap Sosyalist Baas Partisinin Irak Bölgesel Şubesini iktidara getiren bir darbeydi. Darbeye ve ardından Naif liderliğindeki ılımlı fraksiyonun tasfiyesine katılan Baasçılar, Hardan et-Tikriti, Salih Mehdi Ammaş ve gelecekteki Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'i içeriyordu. Darbe öncelikle Yahya'ya yönelikti. Yahya, Arif'in ılımlı hükûmetini Irak'ın petrolünü İsrail'e karşı savaşta bir silah olarak kullanmak için Birleşik Krallık ve ABD'nin sahip olduğu Irak Petrol Şirketi'ni (IPC) kamulaştırmaya zorlamak için Haziran 1967 Altı Gün Savaşı'nın yarattığı siyasi krizi istismar eden açık sözlü bir Nasırcıdır. IPC'nin tam olarak kamulaştırılması, Baas yönetimi altında 1972 yılına kadar gerçekleşmedi. Darbenin ardından yeni Irak hükûmeti, sözde Amerikan ve İsrail entrikalarını ifşa ederek daha geniş bir tasfiyenin ortasında 14 kişiyi - 9 Irak Yahudisi de dahil - uydurma casusluk suçlamalarıyla alenen infaz ederek ve Irak'ın Sovyetler Birliği ile geleneksel olarak yakın ilişkilerini genişletmeye çalışarak gücünü pekiştirdi.

İrfan Fidan Türk hukukçu ve Anayasa Mahkemesi üyesi. Eski Yargıtay üyesi, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı ve Vekili.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Kaşıkçı suikastı</span> 2018de Suudi gazeteciye suikast

Suudi Arabistan hükûmetine muhalif konumdaki Suudi gazeteci ve köşe yazarı Cemal Kaşıkçı 2 Ekim 2018'de, Suudi Arabistan'ın İstanbul, Türkiye'deki başkonsolosluğunda, Suudi Arabistan hükûmeti ajanları tarafından düzenlenen bir suikast sonucu öldürüldü.

Fancy Bear veya Mandiant güvenlik şirketinin tabiriyle APT28; Kaspersky güvenlik şirketinin tabiriyle Pawn Storm, Sofacy Group; Fire Eye'ın tabiriyle Tsar Team, Microsoft'un tabiriyle ise STRONTIUM, Rus bir yasadışı siber saldırı grubudur. Bazı iddialara göre Rusya Silahlı Kuvvetleri İstihbaratı ve direkt Rus Hükûmeti ile de bağlantıları bulunmaktadır. Fancy Bear ismi Rus kökenli Amerikan vatandaşı Dmitri Alperovitch'in grup üyelerini adlandırmak için kullandığı tabirden gelmektedir.

Gizlilik-sömürücü yazılım veya gizliliği ihlal eden yazılım, meşru yazılımdan kötü amaçlı yazılıma kadar kullanıcının gizliliğini ihlal eden yazılımdır.