İçeriğe atla

Peer-to-peer

Peer-to-peer (P2P)

Peer-to-peer ya da P2P olarak tanımlanır. Peer eş, denk demektir. İki veya daha fazla istemci arasında veri paylaşmak için kullanılan bir ağ protokolüdür.

Eşler, sunucuları veya sabit bilgisayarlar tarafından merkezi koordinasyon ihtiyacı olmadan, işlemci gücü, disk depolama veya ağ bant genişliği gibi kendi kaynaklarının bir kısmını, doğrudan diğer ağ katılımcıları için kullanılabilir yapabilir. Sadece sunucuların tedarikçi ve istemcilerin tüketici olduğu geleneksel istemci-sunucu modelinin aksine, eşler, hem tedarikçi hem de tüketicidir.

P2P sistemler daha önce birçok uygulama alanında kullanılmış olsa da, mimarinin popüler hale gelmesi ilk olarak 1999 yılında piyasaya sürülen İnternet dosya paylaşım sistemi Napster ile olmuştur.[1]

P2P ağlarında, istemciler hem kaynak sağlar hem de kullanır. Bu, istemci-sunucu sistemlerinin aksine, eşler arası ağların içerik sunma kapasitesinin, daha fazla kullanıcı içeriğe erişmeye başladıkça (özellikle kullanıcıların paylaşım yapmasını gerektiren Bittorrent gibi protokollerde, bir performans ölçüm çalışmasına bakın) aslında artabileceği anlamına gelir. Bu özellik, P2P ağlarını kullanmanın en büyük avantajlarından biridir çünkü orijinal içerik dağıtıcısı için kurulum ve işletme maliyetlerini çok küçük hale getirir.[2]

Peer-to-peer yazılımlarının yasal durumu

Peer-to-peer yazılımlarıyla, kullanıcılar her türlü dijital içeriklerini uygulamaları kullananlarla paylaşabilirler. Bu işlem bu tanımıyla yasal olsa da, paylaşılan içerikler telif haklarıyla korunan ve parayla satılan içerikler olduğunda(ticari müzik albümleri, prodüksiyonlu filmler, lisanslı yazılımlar vesaire) bu içeriklerin paylaşılması ve paylaşan kişilerden edinilmesi illegal hale gelir. Ancak yasadışı hale gelen yazılımlar ve teknoloji değil, bunun kötüye kullanımıdır.

Sunucular

  • [1]27 Şubat 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - İndirim halindeki bir dosyanın aynı zamanda paylaşımını sağlayan en az sorun çıkaran P2P programı.
  • [2] - Sadece arama sırasında açık durumda olan PC'lerde dosya araması yapmaktadır.
  • - eDonkeySunucuları & emule - Paylaşıma açık dosyaları gösterir.
  • - DC++

Yazılım

Adıİşletim sistemiLisansı
AcquisitionMac OS Xözel mülk
AcqliteMac OS Xözgür yazılım (GNU GPL)
Apollon (GUI)Unix benzeri/KDEözgür yazılım (GNU GPL)
BearShareMicrosoft Windowsözel mülk
CabosJavaözgür yazılım (GNU GPL)
CocoGnutRISC OSÜcretsiz yazılım
DM2Microsoft WindowsÜcretsiz yazılım
FrostWireJavaözgür yazılım (GNU GPL)
giFTUnix benzeri, Microsoft Windows, Mac OS X, AmigaOSözgür yazılım (GNU GPL)
GnucleusMicrosoft Windowsözgür yazılım (GNU GPL, GNU LGPL)
Gtk-gnutellaUnix benzeriözgür yazılım (GNU GPL)
GluzJavaözel mülk
iMeshMicrosoft Windowsözel mülk
KCeasyMicrosoft Windowsözgür yazılım (GNU GPL)
Kiwi AlphaMicrosoft Windowsözel mülk
LimeWireJavaözgür yazılım (GNU GPL)
MLdonkeyUnix benzeri, Microsoft Windows, Mac OS X, MorphOSözgür yazılım (GNU GPL)
MorpheusMicrosoft Windowsözel mülk
MutellaUnix benzeriözgür yazılım (GNU GPL)
PhexJavaözgür yazılım (GNU GPL)
PoisonedMac OS Xözgür yazılım (GNU GPL)
QtellaUnix benzeriözgür yazılım (GNU GPL)
ShareazaMicrosoft Windowsözgür yazılım (GNU GPL)
Swapper.NETMicrosoft Windowsözel mülk
SymellaSymbian OSözgür yazılım (GNU GPL)
XFactorMac OS Xözgür yazılım (GNU GPL)
XNapJavaözgür yazılım (GNU GPL)
XoloXMicrosoft Windowsözel mülk

Kişiden Kişiye (P2P)

Kaynakça

  1. ^ "P2P Network Yapısı ve Kullanım Alanları | Sabahlatan". sabahlatan.com. 16 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024. 
  2. ^ Li, Jin (1 Mart 2008). "On peer-to-peer (P2P) content delivery". Peer-to-Peer Networking and Applications (İngilizce). 1 (1): 45–63. doi:10.1007/s12083-007-0003-1. ISSN 1936-6450. 16 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sunucu (bilişim)</span> bilgisayar ağlarında, diğer ağ bileşenlerinin (kullanıcıların) erişebileceği, kullanımına ve/veya paylaşımına açık kaynakları barındıran bilgisayar birimi

Sunucu, bilişim alanında "istemci" denilen diğer program ve cihazlara çeşitli işlevler sunan bilgisayar donanımları veya yazılımlarıdır. Bu mimariye istemci-sunucu modeli denir. Sunucular, istemciler arasında veri veya kaynak paylaşımı, bir istemci için hesaplama yapma gibi çeşitli işlevleri yerine getirebilirler. Bu işlevlere genellikle "servis" veya "hizmet" denir. Tek bir sunucu çok sayıda istemciye hizmet verebilir, tek bir istemci de çok sayıda sunucudan hizmet alabilir. İstemci ve sunucu aynı cihaz üzerinde çalışabileceği gibi, istemci ağ üzerinden farklı bir cihazdaki sunucuya da bağlanabilir. Tipik sunucular arasında veritabanı sunucuları, dosya sunucuları, e-posta sunucuları, yazdırma sunucuları, web sunucuları, oyun sunucuları ve uygulama sunucuları sayılabilir.

İstemci, Bir ağ üzerinde, sunucu bilgisayarlardan hizmet alan kullanıcı bilgisayarlarıdır. Bilgiye erişim yetkileri sunucu tarafından belirlenir.

<span class="mw-page-title-main">Dosya aktarım iletişim kuralı</span> Bilgisayarcılık terimi

Dosya aktarım iletişim kuralı,, bir veri yığınının - ASCII, EBCDIC ve binary- bir uç aygıttan diğerine iletimi için kullanılmaktadır.

eMule

eMule, açık kaynak kodlu, GNU lisanslı bir dosya paylaşım programıdır. Dosya paylaşım programları arasında en tanınmış olanlardandır. Tamamen ücretsizdir ve içinde reklam yoktur. Fakat 2007 ve sonrasındaki yıllarda yapılan güncellemelerde kullanıcılar tarafından yazılımda casus yazılım ve bilgisayar virüsü bulunmaya başlamıştır.

DirectPlay, DirectX'in çok kullanıcı oyunlar başta olmak üzere birçok kişinin aynı anda birçok mesaj yolladığı ortamların yaratılmasını kolaylaştırmak için geliştirdiği bir iletişim protokolüdür. DirectPlay, sunucu-istemci (server-client) veya peer to peer tipi bir organizasyonda asenkron mesajlaşma, mesaj öncelikleri, paket birleştirme, kayıpsız gönderim veya paket şifreleme gibi olanaklar sunar ve DirectPlay Voice modülü sayesinde ses iletimini de mümkün kılar.

Network Address Translation (NAT), TCP/IP ağındaki bir bilgisayarın yönlendirme cihazı ile başka bir ağa çıkarken adres uzayındaki bir IP ile yeniden haritalandırma yaparak IP paket başlığındaki ağ adres bilgisini değiştirme sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Vekil sunucu</span>

Vekil sunucu veya yetkili sunucu, İnternet'e erişim sırasında kullanılan bir ara sunucudur. Bu durumda, örneğin bir ağ sayfasına erişim sırasında doğrudan bağlantı yerine:

<span class="mw-page-title-main">İstemci-sunucu</span>

İstemci-sunucu, istemciyi sunucudan ayıran bir ağ mimarisidir. Her bir istemci yazılımı, sunucuya ya da uygulama sunucusuna isteklerini (request) gönderir.

<span class="mw-page-title-main">BitTorrent</span>

BitTorrent internet üzerinden dosya paylaşım yazılımına ve aynı tekniği kullanan dosya takas sistemine verilen isimdir. Diğer peer to peer (P2P) paylaşım programlarından farkı sabit olmayan bağımsız sunucu tanımlama dosyaları sayesinde sabit bir sunucuya ihtiyaç olmaksızın paylaşıma devam etmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Korsan ürün</span> korsan yazılım

Warez ya da korsan ürün, telif yasaları çiğnenerek ticareti yapılan telif hakkı saklı materyaller. Bu tanım, genelde arkadaşlar arasındaki peer-to-peer dosya paylaşımları veya özel sunucular sayesinde büyük grupların dosya paylaşımlarından çok; telif hakkına sahip materyallerin, organize gruplar tarafından yasa dışı yayınlarını tanımlar. Telifli ürünlerin kopyalanmasını, çoğaltılmasını ve dağıtımını yapan kişilere korsan, yapılan işe korsancılık denmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kerberos (iletişim kuralı)</span>

Kerberos / kərbərəs / güvenli olmayan bir ağ üzerinde haberleşen kaynakların, bilet mantığını kullanarak kendi kimliklerini ispatlamak suretiyle iletişim kurmalarını sağlayan bir bilgisayar ağı kimlik doğrulama protokolüdür. Protokolün tasarımcıları, ilk başta istemci-sunucu modelini hedef almış ve bu doğrultuda hem kullanıcının hem de sunucunun birbirlerinin kimliklerini doğrulamasını sağlayan karşılıklı kimlik doğrulama özelliğini sunmuşlardır. Kerberos protokol mesajları, izinsiz dinlemelere ve yansıtma ataklarına karşı dayanıklıdır.

<span class="mw-page-title-main">P2PTV</span>

P2PTV televizyon ya da herhangi dijital yayın görüntülerinin, bir P2P ağında, veri paylaşım yazılımları ile dağıtılmasını ön gören sistemin kısaltmasıdır. Bu girişimdeki uygulamaların öneminin altı, bütün dünyadaki yerel kanalları küresel ölçeğe taşıma potansiyeline sahip olduğu için, çizilebilir. Ancak yeni bir telif hakları sorununa neden olacak olması da bu uygulamaların düşündüren kısmıdır.

Teredo [1] ; yönlendirici ile istemci arasında kurulan bir tüneli kullanan IPv6 Geçiş Yöntemi'dir. Bu yöntemin 6to4 ve ISATAP yöntemlerinin kullanılamadığı senaryolarda son çare olarak kullanılması önerilmektedir. Teredo yönteminin temel amacı NAT veya güvenlik duvarı arkasında kalan istemcilerin IPv6 ağına bağlanmalarını sağlamaktır.

Diyaloguer (ingilizce) olarak da bilinen, ağ işletim sistemi, bir sunucu üzerinde çalışan ve verileri, kullanıcıları,grupları, güvenliği, uygulamaları ve ağ üzerinde koşan diğer çoğu ağ işlevlerinin yönetilmesine olanak sağlayan bir yazılımdır. Ağ işletim sistemleri, bir ağ içerisinde bulunan bilgisayarların ağ içerisindeki diğer bilgisayarlarla yazıcı paylaşımı, ortak dosya sisteminin ve veritabanının paylaşımı, uygulama paylaşımı gibi işlevleri yerine getirmek için tasarlanmıştır. En popüler olanları Novell NetWare, Linux, Windows Server 2003, Mac OS X tir.

<span class="mw-page-title-main">Botnet</span>

Botnet bazen bilgisayar bilimciler tarafından kullanılan bir sözcüktür. Botnetler birçok yazılım ajan programından oluşur. Her yazılım ajan programı uzaktan kontrol edilir. Botnetler bir birim olarak hareket etme yeteneklerine sahiptir. Bir botnet tekrarlanan görevleri ve hedeflerini tamamlamak için bir çaba ile diğer benzer makinelerle iletişim kuran İnternet bağlantılı bilgisayarların bir dizisidir. Bu bir Internet Relay Chat (IRC) kanal kontrolü tutucu gibi sıradan bir şekilde olabilir ya da istenmeyen e-posta göndermek veya dağıtık reddi hizmet saldırılarına katılmak için kullanılabilir. Botnet kelimesi robot ve network bileşimidir. Terim genellikle olumsuz ya da kötü niyetli bir çağrışım ile birlikte kullanılır.

Dosya paylaşımı; bilgisayar programları, çoklu ortam, belgeler veya e-kitaplar gibi dijital ortamlara dijital dağıtım veya sunma uygulamasıdır. Dosya paylaşımı çeşitli şekillerde başarılabilir. Depolama, Veri iletimi ve dağıtımı, çıkarılabilir medyayı kullanarak elle paylaşmayı, Bilgisayar ağılarında merkezi sunucuları, World Wide Web tabanlı Hyperlink belgeler ve dağıtılmış peer-to-peer ağ kullanımı yoluyla oluyor.

Görünmez İnternet Projesi (I2P), sansüre dayanıklı, eşler arası iletişime olanak tanıyan anonim bir ağ katmanıdır. Anonim bağlantılar, kullanıcının trafiğinin şifrelenmesi ve dünyanın dört bir yanına dağıtılmış yaklaşık 55.000 bilgisayardan oluşan, gönüllüler tarafından işletilen bir ağ üzerinden gönderilerek elde edilir. Trafiğin geçebileceği çok sayıda olası yol göz önüne alındığında, üçüncü bir tarafın tam bağlantıyı izlemesi pek olası değildir. Bu katmanı uygulayan yazılıma "I2P yönlendirici", I2P çalıştıran bilgisayara ise "I2P düğümü" adı verilir. I2P ücretsiz ve açık kaynaklıdır ve birden fazla lisans altında yayınlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Görüntü paylaşımı</span>

Görüntü paylaşımı veya fotoğraf paylaşımı, bir kullanıcının bir yöneticinin dijital fotoğrafları çevrimiçi olarak yayınlaması veya devretmesidir. Resim paylaşım siteleri, fotoğrafların yüklenmesi, barındırılması, yönetilmesi ve paylaşılması gibi hizmetler sunmaktadır. Bu işlev, görüntülerin yüklenmesini ve görüntülenmesini kolaylaştıran web siteleri ve uygulamalar aracılığıyla sağlanmaktadır. Terim, fotobloglar da dahil olmak üzere bireysel kullanıcılar tarafından kurulan ve yönetilen çevrimiçi fotoğraf galerilerinin kullanımına da gevşek bir şekilde uygulanabilmektedir. Paylaşma, diğer kullanıcıların resimleri görüntüleyebileceği ancak mutlaka indiremeyeceği anlamına gelmekte ve kullanıcılar resimleri için farklı telif hakkı seçenekleri seçebilmektedir.

GTunnel, Garden Networks tarafından geliştirilen ve trafiği amaçlanan hedefine ulaşmadan önce sunucu grubu boyunca tünelleyen yerel bir HTTP veya SOCKS vekil sunucusu kuran bir Windows uygulamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Soulseek</span>

Soulseek, eşler arası (P2P) bir dosya paylaşım ağı ve uygulamasıdır. Soulseek terimi, (1) iki ağdan birine veya (2) üç resmi kullanıcı istemci arayüzünden birine atıfta bulunabilir. Kullanıcılar çeşitli dosyaları paylaşabilse de, Soulseek çoğunlukla müzik paylaşımı yapmak için kullanılır. Soulseek, Safed'li İsrailli bir programcı olan Nir Arbel tarafından hazırlandı.