İçeriğe atla

Pediciidae

Pediciidae
Pedicia rivosa
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Alt âlem: Eumetazoa
Şube: Arthropoda
Alt şube: Hexapoda
Sınıf: Insecta
Takım: Diptera
(Çift kanatlılar)
Alt takım: Nematocera
(Sivrisinekler)
İnfra takım: Tipulomorpha
Üst familya: Tipuloidea
Familya: Pediciidae

Pediciinae
Ulinae

Kanat damarlanması
Pedicia rivosa
Dicranota claripennis

Pedicidae, çift kanatlılar (Diptera) takımından böcek familyası.

Yakın akraba olduğu Limoniidae ve Tipulidae türleri gibi uzun bacaklı, ince ve narin yapılı vücutlu sivrisinekleri içerir. Sokucu iğneleri olmadığından kesinlikle sokamaz ve kan ememezler. Dünya genelinde 500 türü bulunur.

Eskiden Pediciinae adıyla alt familya olarak Limoniidae familyasında sınıflandırılıyordu. Ergin evredeki morfolojik farklılıklardan dolayı familya düzeyine yükseltilmiştir.

Morfoloji

Erginlerde maksillar palpin son segmenti Pedicia türleri hariç kısadır. Duyarga normalde 14-16 segmenttir. Rostrum kısa ve nasus mutlaka mevcuttur. Diğer Tipuloidea familyalarında olduğu gibi, toraksın dorsalinde “V” şeklindeki ek yeri en karakteristik özellikleridir. Kanatlar uzun olup 2 anal damar kanat kenarına kadar uzanır. Bacaklar uzun ve narindir. Bazen 1-2 tibial mahmuza sahipken diğerlerinde mahmuz bulunmaz. Abdomen uzun ve incedir. Erkek terminali karakteristik yapılara sahiptir. 2 çift ganostylus bulunur, bazen bu 1 bazen de 3 çift olabilir. Dişi terminali çeşitli modifikasyonlara sahip olmakla beraber genelde 1 çift valveye sahiptir; cerci de uzamıştır.

Yumurtalar sona doğru daralan uzun mil şeklindedir. koryon genellikle siyah renktedir. Özellikle küçük türlerde yumurta beyazımsı veya şeffaftır.

Larva uzun hemicephalik veya metapneustik tir. Nadiren apneustik tir. Baş kapsülü belirgin olup anterior biçimde kitinleşmiştir. Abdominal segmentler düz ve yumuşaktır. İnce kıllardan oluşan kürek benzeri yapılara sahiptir. Terminal segmentte posterior solunum delikleri bulunur. Genellikle 4 anal loba sahiptir.

Pupa uzundur ve obtect tiptedir. Gözler belirgin, mesothorasik çıkıntılar basit yapıda, anten uzun, abdomen köşeli kenarlara sahiptir.

Biyolojisi

6-14 günlük bir yumurta evresine sahiptirler. 4 larva evresi ve 5-16 günlük bir pupa evresi görülür. Erginlerinin ömrü çok kısadır. Hayat döngüsü, çevresel faktörlere, bilhassa sıcaklık ve neme bağlı olmak üzere 6 haftadan kısa olabildiği gibi 4 yıldan da fazla olabilmektedir. Özellikle uzun hayat döngüleri arktik türlerde görülür. Birçok tür sıcaklık ve yüksekliğe bağlı olarak yılda 1 veya 2 nesil verebilir.

Larvalar sucul ve yarı sucul alanlarda bulunurlar. Pupasyon (puplaşma) için daha kuru yerlere göç ederler. Az çok ıslak, dere, göl, gölcük, bataklık kenarlarındaki organik toprak veya çürüyen vejetasyonun olduğu yerlerde bulunurlar. Çoğu larva çürüyen bitkilerle beslenmektedir. Bazıları da mantarlarla beslenirken, bir kısmı da predatördür.

Habitat

Daha çok sıcak ve nemli yerleri tercih ederler. Erginlerine genellikle dere, göl kenarlarındaki dökülen yaprakların bol bulunduğu yerlerde rastlanmaktadır. Birkaç türe kurak alanlarda, çöllerde, çayırlık alanlarda da rastlanmaktadır.

Önemi ve düşmanları

Çoğu türü kuşlar, kurbağaların, balıkların, örümceklerin ve predatör böceklerin besini oluşturmaktadır.

Sınıflandırma

  • Alt familya: Pediciinae
    • Dicranota Zetterstedt, 1838
    • Heterangaeus Alexander, 1925
    • Malaisemyia Alexander, 1950
    • Nasiternella Wahlgren, 1904
    • Nipponomyia Alexander, 1924
    • Ornithodes Coquillett, 1900
    • Pedicia Latreille, 1809
      • Pedicia (Amalopis) occulta (Meigen, 1830) Türkiye
      • Pedicia (Crunobia) zernyi (Lackschewitz, 1940) Türkiye
    • Savchenkoiana Kocak, 1981
    • Tricyphona Zetterstedt, 1837
  • Alt familya: Ulinae
    • Ula Haliday, 1833

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Böcek</span> eklembacaklılar sınıfı

Böcekler eklem bacaklılar (Arthropoda) şubesinin sınıfı ve tür ve takson bakımından en kalabalık hayvan sınıfıdır. 1.000.000'dan fazla olan tür sayılarıyla Dünya'daki en fazla türe sahip canlılardır. Dünya'nın hemen hemen her yerinde bulunur ve bazen çok yoğun popülasyonlarda görülebilirler. Her yıl birkaç bin böcek türü tanımlanmaktadır. Toplam tür sayısının 2.000.000 ila 30.000.000 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Tür, cins, familya gibi taksonomik kategoriler bakımından 6-10.000.000 sayıya ulaşırlar ve Dünya'daki hayvanların %90 kadarını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Akrep</span> araknid (örümceğimsi) takımı

Scorpiones (Akrep), Arachnida (örümceğimsiler) sınıfına bağlı bir eklembacaklı takımıdır. Genellikle sıcak ve nemli bölgelerde yaşayan, vücutları sert kitin bir tabaka ile örtülü, kıvrık ve kalkık kuyruğunda zehir iğnesi bulunan, örümceklerle ilişkili hayvanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Sivrisinek</span> Kan Emici Bir Böcek Türü

Sivrisinek, Latince: Culiseta longiareolata çift kanatlılar (Diptera) takımının Culicidae familyasından kan emici zararlı böceklerin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Kene</span>

Ixodida veya kene, Parasitiformes üsttakımına bağlı bir hayvan takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sinek</span> Böcek takımı

Diptera veya Sinek, Holometabola üsttakımına bağlı bir hayvan takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fındık yeşil kokarcası</span>

Fındık yeşil kokarcası Pentatomidae familyasından zararlı böcek türü.

<span class="mw-page-title-main">Tos böceğigiller</span>

Tos böceğigiller, Bostrichoidea üstfamilyasına bağlı bir hayvan familyasıdır. Dünyada geniş bir yayılış gösterir ve özellikle binalardaki ağaç malzemeye zarar verirler. Odunlarda rastlanan kurtçukların büyük kısmı bu familyaya aittir. Türlerin çoğu zararlıdır. Hem iğne yapraklı hem de yapraklı ağaçlarda genellikle diri oduna zarar vermekte, bazen öz odununa da zarar verebilmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Karanfil yaprakbükeni</span>

Karanfil yaprakbükeni Tortricidae familyasından pul kanatlı zararlı böcek türü.

<span class="mw-page-title-main">Phyllocnistis citrella</span> böcek türü

Phyllocnistis citrella, Gracillariidae familyasından pul kanatlı zararlı böcek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Trips</span>

Trips, saçak kanatlılar (Thysanoptera) denen böcek takımından eklembacaklıların ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Agromyzidae</span>

Agromyzidae, Stratiomyomorpha infratakımına bağlı bir hayvan familyasıdır. Bitkilerin yapraklarında ve diğer kısımlarında yaşayan, açık yeşilimsi, beyaz ve farklı şekillerde olan larvaları vardır. Bitki oyan sineklerin yarısı bu familyaya aittir.

<span class="mw-page-title-main">Badem iç kurdu</span>

Badem iç kurdu, Eurytomidae familyasından zararlı böcek türü.

<span class="mw-page-title-main">Çayır sineği</span>

Tipulidae, çayırsineğigiller, tipulagiller, tipulasineğigiller çift kanatlılar (Diptera) takımından böcek familyası.

<span class="mw-page-title-main">Limoniidae</span>

Limoniidae, çift kanatlılar (Diptera) takımından böcek familyası.

<span class="mw-page-title-main">Bibionidae</span>

Bibionidae, Bibionomorpha infratakımına bağlı bir hayvan familyasıdır. Genellikle siyah renkli, güçlü bir vücuda sahip olan, 2–16 mm uzunluğunda sivrisineklerdir. Erginlerinin ömürleri 1 hafta bile sürmez. İlkbaharda 3–12 mm boyunda, oldukça hantal vücutlu, sivrisinek (Culicidae) benzeri, alçalıp yükselerek dans eden sinekler bu familyaya aittir. Eşeyler arasındaki dimorfizm tipiktir. Bütün dünyada yaklaşık 700 kadar türü bulunur. Eski familyadır ve fosillerine Oligosen ve Miyosen'den beri rastlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Blephariceridae</span>

Blephariceridae, Blephariceromorpha infratakımına bağlı bir hayvan familyasıdır. Türkiye'de tek türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ptychopteridae</span>

Ptychopteridae, çift kanatlılar (Diptera) takımından böcek familyası.

<span class="mw-page-title-main">Psychodidae</span>

Psychodidae, Psychodomorpha infratakımına bağlı bir hayvan familyasıdır. Palearktik bölgede bulunurlar. 1,5 – 5 mm boyunda olabilen küçük sineklerdir. Kelebeklere ("güvelere") benzer şekilde, kanatları abdomen üzerinde çatılı duran ve onlar gibi pul benzeri kıllanmalarıyla diğer sinek türlerinden ayrılan güve sineği (Psychodinae) ya da kelebeksi görünmeyen, onlar gibi kanatları çatı gibi durmayan ve fazla kıllı olmayan tatarcık (Phlebotominae) adlarıyla bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Tatarcık</span> böcek cinsi

Tatarcık (Phlebotomus) veya yakarca, çift kanatlılar (Diptera) takımının Psychodidae familyasından zararlı böcek cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan beyaz kelebeği</span>

Amerikan beyaz kelebeği , başta dut, akçaağaç, elma, armut, vişne, kiraz, erik, fındık olmak üzere 200’den fazla bitki çeşidinin yapraklarını yemek suretiyle zararlı olabilmektedir.