İçeriğe atla

Peşrev

Peşrev, Türk Müziğinde bir çeşit sözsüz form. İsmi Farsça "ön" manasındaki pîş (پیش) ve "gitmek" manasındaki rev (رو)'den oluşur. Fasılların en başında çalınır. Genellikle dört hane ve bir teslimden oluşur. Çoğunlukla büyük usullerle bestelenmiş saz eserleridir. Daha küçük usullerle bestelenen saz semaisinden bu özelliği ile ayrılır.

Yapısı

Peşrevler, hâne denilen kısımlardan meydana gelirler. Hanelerin sonunda melodisi hiç değişmeyen, ezgiyi karara götüren teslim ismi verilen kısımlar olur. Bazı peşrevlerde ilk hane aynı peşrevin teslimi de olur, bu durumda ilk haneden sonra tekrar edilmez. Peşrevlere isimlerini veren makam ilk hanenin makamı olur. Genelde büyük usullerle bestelenseler de küçük usulle bestelenmiş peşrevlerle karşılaşmak da mümkündür, ancak usul hiçbir zaman aksak olmaz. Bir sazın diğer sazlarla çağrı-cevabı şeklinde icra edilen peşrevlere Karabatak veya Batak peşrevi denir.[1]

Kaynakça

  1. ^ Özkan, İsmail Hakkı. Türk mûzikı̂si nazariyatı ve usûlleri: kudüm velveleleri. Vol. 41. Ötüken, 1990.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hamparsum Limonciyan</span>

Hamparsum Limonciyan veya Baba Hampartsum, Osmanlı Ermenisi bestekâr ve müzik hocası.

<span class="mw-page-title-main">Tamburî Cemil Bey</span> Osmanlı besteci ve tanburi

Tambûrî Cemil Bey, Türk tambur, yaylı tambur, klasik kemençe, alto kemençe, viyolonsel ve lavta ustasıdır. Çok sayıda bestesi ve taş plak kayıtları vardır. Yaylı tamburun mucididir.

<span class="mw-page-title-main">Türk müziği</span> Türklerin müziği

Türk müziği, Türklerin Orta Asya'dan beri geliştirdikleri, bugünkü özellikleri Anadolu Selçukluları ve Osmanlılar döneminde belirginleşen müzik tarzı. Musiki, Osmanlı döneminde halk ve üst kültür çevrelerinde birbiriyle ilişkili, fakat karakterleri farklı iki ana dal olarak gelişmiştir. Osmanlı'nın son dönemindeki modernleşme hareketleriyle Batı etkisi görülmeye başlanmış, bu etki Cumhuriyet döneminde daha da artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Yaşar</span> Klasik Türk müziği sanatçısı, tanburi (1930-2017)

Necdet Yaşar,. Klasik Türk müziği sanatçısı, tanburi.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Yavaşca</span>

Mehmet Alaettin Yavaşca, Türk tıp doktoru ve Klasik Türk müziği sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Tatyos Efendi</span> Ermeni asıllı Osmanlı keman sanatçısı ve besteci (1855-1913)

Tateos Ekserciyan, , Osmanlı Ermenisi müzisyen ve bestekar.

Hasan Ferit Alnar, Türk bestecidir. Türk Beşleri arasında yer alır.

Saz semaisi, Türk müziğinde saz için bestelenmiş sözsüz formlardan biri. Genellikle dört hane ve bir teslim kısmından oluşur. Bu hanelerden bir tanesi teslim ile aynı makamda iken diğer üç hane farklı makamlarda bestelenir. Peşrevden farklı olarak daha küçük usullerde olur ve fasılların sonunda kapanış eseri olarak çalınır.

Benli Hasan Ağa, 17. yüzyılda yaşamış Klasik Türk müziği bestekârı. Darb-ı fetih usulünde bestelenen peşrev-saz semaisi bûselik makamının Klasik Türk müziğinde bilinen ilk temsilcisidir.

Abdi Efendi Klasik Türk musikisinin önemli bestekârlarından biridir. On sekizinci yüzyılın ilk yarısında İstanbul'da yaşadığı ve 1750 yılı civarında öldüğü tahmin edilmektedir. Enderun'da yetişmiş olan Abdi Efendi saz eserleri ve din dışı sözlü eserler bestelemiştir. Dini eser ve din dışı küçük formda eser bestelediği bilinmiyor. Günümüze kadar gelen ve Tulum Abdi Efendi'ye ait olduğu kabul edilebilecek bestelerin sayısı sekizdir.

Klasik Türk mûsikîsinde bir makam. Hicaz ailesi makamlarındandır. Dügah perdesi üzerindeki hicaz dörtlüsüne neva perdesinde buselik beşlisinin eklenmesi ile oluşur. Karar perdesi Dügah (La), güçlü perdesi Neva (Re), yeden perdesi Zengule (sol#)'dür. Hem çıkıcı, hem de inici özelliklere sahiptir.

Kâr. Din dışı Klasik Türk müziği'nde en büyük beste formudur. Eserlerin güftesi Farsça olup(istisnai olarak Türkçe güfteler de bulunmaktadır) büyük ve küçük usullerle bestelenebilirler. Eser boyunca usul değişikliği yapılıp farklı usuller de kullanılabilir.Adet olarak uzun bir Terennüm bölümüyle başlar.Klasik fasılda peşrevden sonra okunur.

Usul veya Usûl; Türk Müziği'nde makamdan sonra gelen en temel öğedir. Müzikteki ölçü ve ritim kavramlarının tümünü kapsayan usul terimi, Osmanlı–Türk müziğinde aruzla birlikte oluşan ve gelişen bir olgudur.

<i>Meyhaneci</i>

Meyhaneci, 4 Mart 1987'de yayınlanan Bülent Ersoy'un Uzelli Müzik'den çıkan beşinci stüdyo albümü.

Emin Ongan, keman üstadı klasik Türk müziği bestecisi, Üsküdar Musikî Cemiyeti'ne ismi verilen eski başkanlarından.

Salih Zeki Ataergin,, Türk musikişinas, bestekâr ve hukukçu. Kanun virtüözü Hacı Arif Bey'in oğludur. Asıl ismi Salih Zeki olmasına rağmen, babasına izâfetle Zeki Ârif adıyla tanınmıştır. Annesi Hatice Huriye Hanım’ dır.

Medhal, Türk makam müziğinde veya Osmanlı klasik müziğinde enstrümantal bir formdur. Medhal formundaki ilk eser Ali Rıfat Çağatay tarafından oluşturulmuştur. Medhal kompozisyonlarının çoğu Sofyan gibi kısa kullanımlılardır. İki temel form kullanılır: i) A+B+C+B+D+B+E+B, ii) A+B+C+B, B burada "Mulazime" bölümüne atıfta bulunur. Bu form Peşrev'e benzer, ancak genelde Peşrev'den daha serbesttir. Medhal eski bir form değildir. Esas olarak 20. yüz yılda kullanılmıştır.

<i>Ah Tut-i Mucize Guyem</i>

Konser I veya Ah Tut-i Mucize Guyem, 1975 yılında yayınlanan Bülent Ersoy'un stüdyo albümü.

Leon Hanciyan/Hancıyan, Osmanlı Ermenisi klasik Türk müziği sanatçısı ve bestekar. Eserlerinin çoğunun unutulmasına rağmen bir peşrev, üç saz semaisi, bir aksak semai ile onbeş kadar şarkısı bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fasıl</span>

Fasıl, Klasik Türk müziğinde bir süittir. Arapça nevbe ve vesleye benzer.