İçeriğe atla

Payanda

Düşey bir taşıyıcıyı, binayı ya da tekneyi gerek dengede tutabilmek gerek devrilmesini, çökmesini ya da kaymasını engellemek amacıyla kullanılan ahşap ya da betondan göğüsleyici dayanak.

Çeşitli anlamlarda kullanılır:

  • Mimari lügatında ahşap tekniğine dayalı eski Türk mimarisinde zemin katın üstündeki çıkma bölmeyi (cumba) desteklemeye yarayan dayanaklara payanda adı verilir.
  • Ayrıca, bakım ve onarım yapılabilmesi için karaya çekilen teknelerin karada alabora olmasını engellemek için yerden ya da iskeleden destek alarak teknenin gövdesine yaslanan tahta dayanaklar da payanda olarak isimlendirilir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yelkenli</span>

Yelkenli, yelkeni olan, yelkenle giden deniz, göl veya akarsu taşıtıdır.

<span class="mw-page-title-main">Amsterdam</span> Hollandanın başkenti ve en büyük şehri

Amsterdam, Hollanda'nın başkenti ve ülkenin en yüksek nüfuslu şehridir. Ancak Hollanda, hükûmetin ve meclisin bulunduğu Lahey'den yönetilir. Şehir, ülkenin batısında, Kuzey Hollanda eyaletinde yer almaktadır. 12. yüzyılda Amstel ırmağının kıyısında bir balıkçı köyü olarak kurulan Amsterdam, Hollanda'nın kişi sayısı bakımından en büyük, kültürel ve parasal yönden de en önemli kentidir. Şehir merkezinde 2018 sayımına göre 872.680 kişi yaşasa da, şehir sınırları içinde bu sayı 1.558.755 ve metropoliten bölgede 2.480.394'tür.

<span class="mw-page-title-main">Çökertme zeybeği</span> geleneksel Türk dansı

Çökertme Bodrum yöresinin tipik Ege Bölgesi tınılarına sahip ve Türkiye genelinde bilinen bir türküsüdür. Yörede Halil'im türküsü olarak da bilinir. Sacayağı olarak anılan ve birbirleri ile bağlantılı üç türkünün ikincisini oluşturur. Bir kaynağa göre, türkünün en eski kaynak kişisi, Ortakentli kemancı Köroğlu Hasan Hüseyin Salım’dır.

<span class="mw-page-title-main">Gulet</span>

Gulet Brikten daha küçük, çoğunlukla iki direkli, randa veya markoni yelkenli, bazı örneklerinde pruvası kabasorta armalı, bir tür uskunadır. 1970'li yıllardan beri inşa edilen Türk yapımı guletler, armadan bağımsız olarak, kemane eğrili baş bodoslaması, hafif kavisli şiyer hattı ve kepçe kıçlı profili olan bir gövde formuna sahip yelkenli tekneler olarak tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Amfibiler</span> dört üyeli sınıf

İki yaşamlılar ya da iki yaşayışlılar, amfibiler, amfibyumlar, amniyotik yumurtaya sahip olmayan, değişkensıcaklı, derisi çıplak ve nemli, göğüs kemiği hiçbir zaman kaburgalarla bağlanmamış, çoğu ses çıkarabilen, omurgalı hayvan sınıfı. Sınıf, Gymnophiona, Anura ve Caudata olmak üzere 3 takımdan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Ahşap</span> Ağaçtan elde edilen doğal ve organik bir malzeme

Ahşap, ağaçtan elde edilen doğal ve organik bir malzemedir. Tarih öncesi çağlardan beri insanların ihtiyaçlarını karşılamada ve gereksinimlerini gidermede kullandığı en yaygın malzemelerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Rum ateşi</span> Eski savaşlarda kullanılan ve napalm bombasına benzeyen son derece yanıcı sıvı

Rum ateşi, kızgın kömür, kükürt ve zift karışımından oluşan ve Peloponez Savaşı sırasında kullanılan bir karışımdır.

<span class="mw-page-title-main">Gemi</span> Ulaşım aracı

Gemi dünya denizlerini, okyanuslarını, nehir, göl ve diğer yeterince derin su yollarını dolaşan, mal ve yolcu taşıyan veya savunma, araştırma ve balıkçılık gibi özel görevleri yapan büyük bir deniz taşıtı’dır. Gemiler genellikle boyut, şekil, yük kapasitesi ve amaca göre teknelerden ayrılır. Yelken çağı'nda "gemi", en az üç Kabasorta arma‘lı direkleri ve tam cıvadra yelken planıyla yelkenli gemi olarak tanımlanır.

Amfibiyen taşıt, karada tekerlekli veya paletli otomobil, suda gemi olarak çalışabilen taşıtlardır. II. Dünya Savaşı sırasında başlıca iki türü ortaya çıkmıştır. ABD deniz piyadeleri için geliştirilen ve daha çok tanka benzeyen LVT ile kara kuvvetlerinin desteği ile geliştirilen hem lastik tekerlekli bir kara aracı hem uskurlu bir tekne olarak çalışan DUKW ‘dur. Amfibi araçlara benzemesine rağmen Hoverkraft gibi hava yastıklı araçlar amfibi sınıfına girmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tahta</span> ağaçlardan veya diğer bitkilerden üretilen lifli malzeme; ağaçların gövdelerini ve dallarını meydana getiren sert madde

Tahta, ağaçların gövdelerini ve dallarını meydana getiren sert bir maddedir. İnşaat malzemesi, kâğıt ve yakıt yapımında ham madde olarak kullanılmaktadır. Ayrıca tahta yalıtkan bir maddedir. Tahtanın biraz ıslatılmış hâli ise iletken olur. Böylelikle elektrik çarpmaları gibi durumlarda kuru tahtadan yararlanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Tekne</span> küçük deniz taşıtı

Tekne ya da bot, su üzerinde kalmak ve hareket etmek amacıyla inşa edilen araçlara verilen genel addır. Genelde polyester veya ahşap malzemeden imâl edilir.

<span class="mw-page-title-main">Küvet</span>

Küvet, yıkanmak için kullanılan tekne şeklinde bir gereçtir. Genellikle banyolarda duşun altında bulunur.

Paşabahçe Koyu, İstanbul Boğazı'nın şehrin Anadolu Yakası'nda karaya doğru yaptığı en büyük girintilerden biridir. Koyun kıyılarında kendiyle aynı adı taşıyan Paşabahçe semti ve İncirköy mahallesi yer alır. Beykoz ilçesinin merkezi bu koy kıyılarına yayılmıştır. Şehir hatları vapurlarının Beykoz ve Paşabahçe iskeleleri bu koyda bulunur. Beykoz ve İncirköy'de ufak balıkçı tekneleriyle kayıkların çekildiği küçük limanlar vardır.

Tarabya Koyu İstanbul Boğazı'nın şehrin Avrupa Yakası'nda karaya doğru yaptığı girintilerden biridir. Koyun kıyılarında kendiyle aynı adı taşıyan Tarabya semti kuruludur. Boğaz'ın en bilinen, en işlek noktalarındandır. Çevresi tavernalar, balık lokantaları ve kafelerle çevrili koya lüks yatlar ve tekneler sığınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amniyot</span> karaya yumurtlayanlar

Amniyotlar veya amniyonlular (Amniota), bir dört üyeli olup kara hayatına uyum sağlamış yumurtalara sahiptir. Amniyotlar, sinapsitler ve sauropsitlerin yanı sıra fosil atalarını da içerir. Gerek yumurta olarak dışarıya bırakılan gerekse vücut içinde oovivipar olarak gelişen amniyot embriyolar çok geniş ve kapsamlı membranlar tarafından desteklenerek korunur. İnsanların da dahil olduğu eteneli memelilerde bu membranlar, fetusu saran bir amniyon kesesi içerirler. Embriyonu kaplayan bu membranlar ile larva aşamalarının bulunmayışı amniyotları iki yaşamlılardan ayırır.

<span class="mw-page-title-main">Dunkerque Tahliyesi</span> 2. Dünya Savaşında İngiliz ordusunun Dunkirkten tahliyesi

Dunkerque Tahliyesi, diğer adıyla Dinamo Harekâtı, Britanya Ordusunun Fransa'nın Dunkerque (İngilizce: Dunkirk) kıyılarında 400 bin askerle kuşatılması üzerine Kraliyet Donanması ve Dunkerque filosu sayesinde 338.226 askerin tahliye edilmesidir. Tahliye sırasında 68.111 asker geride kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Beşik</span>

Beşik, yenidoğan bebeklerin ve emekleyip yürümeye başlayan ufak çocukların yatması için kullanılan sabit ya da sallamalı, çocuğun düşmemesi için genellikle parmaklıklı karyola benzeri yatak aracı. Bütün dünya halklarında farklı stillerde beşik tipleri görülür. Taşınabilen sebetli beşik türü de vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çıkarma gemisi</span>

Çıkarma gemisi veya Çıkarma taşıtı, amfibik saldırıda denizden karaya çıkartma kuvveti nakletmek için kullanılan tekneler ve deniz taşıtlarıdır. Çeşitli boyutlarda ve farklı tasarımlarda, değişik lojistik ihtiyaçları karşılamak için kullanılır. İlk olarak I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale'de Birleşik Krallık tarafından üretilip kullanılmıştır. II. Dünya Savaşı'nda Amerika Birleşik Devletleri tarafından büyük miktarlarda üretilip Normandiya Çıkarmasında ve birçok Pasifik adalarında en yoğun kullanımını görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Vareglerden Yunanlara uzanan ticaret yolu</span>

Vareglerden Yunanlara uzanan ticaret yolu İskandinavya, Kiev Knezliği ve Bizans İmparatorluğu'nu birbirine bağlayan bir Orta Çağ ticaret yoluydu. Yol, tüccarların İmparatorluk ile doğrudan müreffeh bir ticaret kurmasına izin verdi ve bazılarını günümüz Belarus, Rusya ve Ukrayna bölgelerine yerleşmeye teşvik etti. Yolun çoğunluğu, Baltık Denizi, ona akan birkaç nehir ve Dinyeper nehir ve drenaj sistemi ile teknelerin karadan taşınması da içeren uzun mesafeli bir su yolundan oluşuyordu. Alternatif yol Dinyester boyunca Karadeniz'in batı kıyısında bitmekteydi. Bu daha özel alt yollara bazen sırasıyla Dinyeper ticaret yolu ve Dinyester ticaret yolu denirdi.

<span class="mw-page-title-main">Església de Sant Corneli i Sant Cebrià d'Ordino</span> Andorrada yer alan bir kilise

Església de Sant Corneli i Sant Cebrià d'Ordino, Ordino, Andorra'da yer alan bir kilisedir. 2003 yılından bu yana Andorra Kültür Mirası'nda kayıtlı bir miras varlığıdır.