İçeriğe atla

Pavlus Hristiyanlığı

Pavlik kiliseler veya elçisel kiliseler, Hristiyan misyoner Pavlus'un İkinci Misyon Gezisi ve sonrasında kurduğu kiliseler. Aralarında Hristiyanlığın ilk yedi kilisesi yer almakta olup bunların yedisi de Anadolu'dadır.

İnanca göre Pavlik Kilise; Hristiyan müjdeci, peygamber ve Tanrı tarafından elçi atanan Tarsuslu Pavlus'un, Kudüs ve Antakya merkezlerinden yola çıkarak, Anadolu, Doğu Avrupa ve Roma'ya yaptığı geziler sırasında Hristiyanlığı insanlığa vaaz etmesi sonucu kurulan kiliselerdir. Aslında Hristiyan tarihinde bu kiliselere elçisel kiliseler denmektedir. Elçisel kiliseler mevcut kiliselere temel teşkil etmiştir.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

Feminist teoloji genellikle Batı dini gelenekleri içinde bu dinlerin uygulamaları, gelenekleri, kutsal metinleri ve teolojilerini feminist bir perspektiften yeniden değerlendiren bir harekettir. Feminist teolojinin hedefleri arasında kadının din adamları ve dini otoriteler arasındaki rolünü genişletmek, Tanrı'nın erkeksi imajını yeniden yorumlamak ve inancın dili ve mitleri arasında dişi (female) tahayallü daha fazla göz önüne almaktır.

<span class="mw-page-title-main">Pavlus</span> Erken Hristiyan din adamı ve misyoner (MS y. 5–65)

Pavlus veya Tarsuslu Saul, İsa'nın vaazlarını ve öğretilerini 1. yüzyıl dünyasında pagan inanışındaki Roma dünyasına öğreten bir Hristiyan elçi. Hristiyan olmadan önce tutuculuklarıyla tanınan Ferisilerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Petrus</span> İsanın 12 havarisinden biri ve geleneğe göre 1. Katolik Kilisesi papası (MÖ 1-MS 65)

Simun Petrus, İsa'nın on iki havarisinden biridir. İsa'nın diğer bir havarisi olan Andreas'ın kardeşidir.

5 (V) bir yıldır.

Misyonerlik, dar anlamıyla herhangi bir dini öğretiyi yabancı ülkelerde yaymakla yükümlü din görevlilerini tanımlamada kullanılır. Daha geniş anlamıyla ise başkalarını belirli bir öğretiye, özellikle dini bir öğretiye ikna etmeye çalışan, onları bu öğretiye çekme amacını üstlenen kişileri tanımlamada kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Petrus Kilisesi</span> Hatayda bir kilise

Aziz Petrus Kilisesi, Stauris Dağı'nın batısında kayalara oyulmuş 13 metre derinliğinde, 9,5 metre genişliğinde ve 7 metre yüksekliğinde bir mağaradan oluşmaktadır. Antakya'daki ilk Hristiyanların gizli toplantıları için kullandıkları bu mağara, Hristiyanlığın en eski kiliselerinden biri olarak kabul edilir. 2023 Kahramanmaraş depremlerinde kilisenin hasar görmediği bildirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kolossai</span> Frigyada antik bir kent

Kolossai Küçük Asya'daki antik Frigya kentidir ve Güney Anadolu'nun en ünlü şehirlerinden biriydi. Yazarı Havari Pavlus olan ve erken dönem bir Hristiyan metni olarak tanımlanan Epistula ad Colossenses, Kolossai'deki kiliseye hitap eder. MÖ 5. yüzyıldan itibaren önemli bir şehir olan Pavlus zamanında önemi azalmıştı, ancak yerel melek kültünün varlığıyla dikkat çekiyordu. 1192/3'te yıkılmadan önce Roma'nın - ve sonra Bizans'ın - Phrygia Pacatiana eyaletinin bir parçasıydı ve nüfusu yakındaki Chonae'ye taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Yedi Kilise</span> Anadoluda bulunan ve Yuhannanın Vahyi 1:4te bahsedilen kiliseler

Yedi Kilise, Erken Hristiyanlık döneminin yedi büyük kilisesidir ve Türkiye sınırları içerisindedir. Yuhanna tarafından yazılan İncil'in Vahiy bölümünde adı geçen bu kiliseler, "Yedi Altın Kandillik" olarak da betimlenir. Vahiy kitabında bahsedilen yedi kilise, Hristiyanlıkta simgesel bir öneme de sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ekümenik konsil</span>

Ekümenik konsil ya da genel konsil, Hristiyan inanç esaslarını tespit ve tahkim etmek, âyinlerin icrâsı konusunda kararlar almak ve Hristiyanlık ahlak ve disiplininin esaslarını teyit ve tahkim etmek üzere bütün dünyadan (ekümene) kilise liderleri ve ilahiyat otoritelerinin toplandığı ve katılımcıların kabullerinin bütün dünyadaki Hristiyan kiliselerinin kabulü anlamına geldiği toplantılardır.

<span class="mw-page-title-main">Linus (papa)</span>

Papa Aziz Linus, diğer adları: Jerome, Eusebius, John Chrysostom. Toskana asıllıdır. Papalığın yanı sıra: Roma Piskoposluğunu da yürütmüştür. Roma Katolik Kilisesi'ne göre, Papa Aziz Petrus'tan sonraki ikinci Hristiyan şehidi papadır. MS 67-76 döneminde papalık yapmıştır. Yerine Anacleteus gelmiştir.

Hristiyan apolojetiği, Hristiyanlık inanışını akılcı temellerle açıklamaya çalışan Hristiyan teolojisi dalıdır. Bu yaklaşım, inanışa yönelen itirazlara uygun açıklamalar getirmek ve diğer dünya görüşlerinin aksayan yanlarını ortaya koymayı da amaç edinmiştir. Hristiyan apolojetiği Pavlus'la başlayan, Origenes ve Augustinus gibi yazarları içine alan ve Hristiyanlık geleneklerinin çağdaş savunucularıyla özdeşleşmiş bir gelişim göstermiştir. Apolojistler Hristiyanlığa ilişkin düşüncelerini tarihi bilgiler, felsefi önermeler, bilimsel araştırmalar, sözlü ikna ve diğer disiplinlere dayandırmaktadırlar.

Efkaristiya, Evharistiya, Komünyon ya da Rabbin Sofrası, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece havarileri ile yediği Son Akşam Yemeği'nin anıldığı ayindir. Roma Katolikleri tarafından Missa Ayini adıyla ifade edilir. İsa'nın bu yemekte havarilere ekmek verirken "Bu benim bedenim" ve şarap verirken "Bu benim kanım" dediğine inanılır. Bu nedenle -özellikle Hristiyan olmayanlar tarafından- Ekmek-Şarap Ayini olarak da bilinir. Efkaristiya ayini bazı kiliselerde haftada bir kez, bazılarında ise yılda birkaç kez düzenlenir.

Montanizm, 2. yüzyılın başlarında kurulmuş, ismini kurucusu Montanus'tan almış erken Hristiyanlık hareketidir.

Hristiyan Yahudiler, Hristiyanlık dinini benimsemiş, etnik olarak Yahudi olan insanlardır. Özellikle İkinci Tapınak döneminde Yahudiye'de ortaya çıkan Yahudi dinî mezhebi Hristiyanlığın ilk takipçileriydi. Başlangıç döneminde bu topluluk, İsa'yı Mesih olarak kabul eden Yahudilerden oluşuyordu. Hristiyanlığın yayılması ve değişime uğramasından sonra Hristiyan Yahudiler, bu dinin sadece bir kolunu oluşturur duruma geldiler.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Hristiyanlığı</span>

Doğu Hristiyanlığı, Hristiyanlığın Doğu Ortodoks Kilisesi, Oryantal Ortodoks Kilisesi, Doğu Asur Kilisesi ve Doğu Katolik Kiliselerince meydana getirilen bir kolu. Batı Hristiyanlığına karşı kullanılır. Balkanlar, Doğu Avrupa, Küçük Asya, Orta Doğu, Afrika, Hindistan ve Uzak Doğu'nun bazı bölgelerinde yüzyıllar içinde gelişen Hristiyanlık gelenekleri ve kiliselerini belirtmek için kullanılır. Bu kavram bir komünyonu ya da ortak dini gelenekleri tanımlamaz. Bazı Doğu Kiliseleri teolojik ve tarihi olarak birbirlerinden çok Batı Hristiyanlığına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Aya Tekla Yeraltı Kilisesi</span> Mersin, Silifke yakınlarındaki bir yeraltı kilisesi öreni

Aya Tekla Yeraltı Kilisesi (Meryemlik) Mersin ilinin Silifke ilçesi yakınlarında yer alan bir yeraltı kilisesi örenidir.

<span class="mw-page-title-main">Tihikos</span> Kutsal Kitapta adı geçen kişi (Elçilerin İşleri 20:4)

Tihikos, Trofimos ile birlikte Havari Pavlus'a misyon seyahatlerinde eşlik eden Asyalı bir Hristiyan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Petrus ve Pavlus Bayramı</span>

Aziz Petrus ve Pavlus Bayramı 29 Haziran’da Aziz Petrus ve Aziz Pavlus’un Roma’daki şehitliğinin onuruna kutlanılan litürjik bir Hristiyan bayramıdır.

<span class="mw-page-title-main">Onesimos</span>

Onesimos, Bizanslı Onesimos ve Doğu Ortodoks Kilisesi'nde Kutsal Havari Onesimos olarak da anılır, muhtemelen Hristiyan inancına sahip bir adam olan Colossae'li Philemon'un bir kölesiydi. Aynı zamanda Antakyalı Ignatius tarafından adlandırılan aynı Onesimos olabilir Efes'te piskopos olarak Onesimos'un ölümünü 95'e yaklaştıracaktı.