Yayla veya plato, yüksek yerlerdeki derin akarsu vadileriyle yarılmış, deniz yüzeyinden yüksekte kalan, düz arazi şeklidir. Yükseklikleri beş yüz metreden birkaç bin metreye kadar çıkabilir. Örneğin Türkiye'deki Erzurum-Kars Yaylası'nın yüksekliği 2000 metre civarında olmasına rağmen Orta Asya'da bulunan Pamir Yaylası'nın yüksekliği 4000 m civarındadır.
Kanyon, Dünya yüzeyinde nehirlerce oluşturulmuş derin vadilere denir. Türkçeye Frenk dillerden gelen Kanyon adı, kaynağı İspanyolca asıllı olan cañón sözüdür.
Büyük Kanyon Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona eyaleti sınırlarında bulunan en eski ulusal parktır.
Durmitor, Karadağ'da bulunan bir dağdır. Bu dağ çevresinde bulunan park Durmitor Ulusal Parkı olarak adlandırılmıştır.
Bryce Kanyonu Ulusal Parkı ABD'nin Utah eyaletindeki ulusal park.
Peribacası, ince uzun, kurak havzalardan ve kırgıbayır yüzeylerinden çıkan, vadi yamaçlarından inen sel sularının yeri aşındırmasıyla oluşan bir kaya oluşumudur. Peri bacalarının gövdeleri genellikle yumuşak minerallerden ve tepesi sert, daha zor aşınan kayadan oluşur. Gövdeleri genellikle konik şekle sahiptir. Şekilleri erozyon biçimlerine göre değişir. Farklı mineral katmanları gövdelerinde farklı renklere sebep olabilir. Çapları 1 ila 15 metre arasında değişir, bu sınırlamanın dışına çıkan oluşumlar peri bacası olarak sınıflandırılamazlar. Peri Bacaları esas olarak çölde kuru ve sıcak bölgelerde bulunur. Yaygın kullanımda kukuletalar veya kuleler arasındaki fark, kukuletaların totem direği şeklindeki bir gövdeye sahip olarak tanımlanırken değişken bir kalınlığa da sahiptir.
Zion Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri güneybatısında bulunan Utah eyaletinde, Springfield, Utah şehri yakınlarında bulunan, 593,26 km2 yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.
Kings Canyon Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinde Fresno şehrinin doğusundaki güney Sierra Nevada dağlarında bulunan, 1869,25 km² yüzölçümünü kapsayan, 4 Mart 1940'ta kurulmuş olan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu ulusal park Sekoya Ulusal Parkı'nın kuzeyinde olup iki ulusal park birbiriyle ortak sınırları vardır. Bu nedenle ABD Ulusal Park Hizmeti bu iki ulusal park için tek birleşik idare uygulamaktadır.
Gunnison'un Black Kanyonu Ulusal Parkı Birleşik Devletler'in Colorado eyaletinin batısında bulunan Montrose şehri yakıninda 122 km² yüzölçümünü kapsayan, 21 Ekim 1999'da kurulmuş olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.
Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, güneybatı Alaska'da bulunan bir ABD millî parkıdır.
Kolorado Platosu, ABD'nin güney-doğusunda coğrafik ve jeolojik niteliklere göre belirlenmiş çok büyük bir bölgedir. Tüm yüzölçümü 337.000 km² olup Utah, Arizona, New Mexico ve Kolorado eyaletlerine yayılmıştır.
Saklıkent Millî Parkı veya yaygın adıyla Saklıkent Kanyonu, Antalya-Muğla sınırını çizen Eşen Çayı'nın kolu olan Karaçay'ın oluşturduğu kanyondur. Muğla'nın Seydikemer ilçesi sınırları içerisindedir. Suyun kolayca aşındırabileceği Kalkerli arazide, fay çatlaklarının da yardımıyla sarp ve derin bir kanyon oluşmuştur.Uzunluğu 18 km, yüksekliği 200 m'dir. En dar yeri 2 metreye kadar düşer. Eşen Çayı'nın bir kolu olan Karaçay'ın debisi Kanyon çıkışında 14–17 m³/sn'dir.
Zion Kanyonu güneybatı Utah, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan derin ve dar geçitlerden oluşun kanyondur. Kuzey Forkun Virgin Nehri kolunun oymasıyla oluşmuştur. Giriş kısmı Zion Ulusal Parkı'nın batı yarısında konumlanmaktadır.
Büyük Kanyon, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona eyaletinde ve Colorado Nehri çevresinde bulunan dik yamaçlı kanyondur. ABD'nin ilk ulusal parklarından olan Büyük Kanyon Ulusal Parkı içinde yer alır.
Bluejohn Kanyonu, genellikle yanlış bir şekilde "Blue John Kanyonu" olarak adlandırılan, Amerika Birleşik Devletleri'nin Utah eyaletinde Wayne County'nin doğusunda yer alan Canyonlands Ulusal Parkı'nın içinde masif bir kayalık ve kanyondan.
Charyn Ulusal Parkı resmi olarak, Charyn Kanyonu Ulusal Doğa Parkı, Charyn Kanyonu da dahil olmak üzere Charyn Nehri boyunca uzanan bir ulusal parktır. Kanyon, ince tabakalı kırmızı tortul kayaçlarının varlığı nedeniyle ABD'deki Büyük Kanyon'a benzetilir; ancak Charyn daha küçüktür - uzunluğu 50 km civarındadır. Yaklaşık 125.050 hektar alanı ile park Almatı Eyaleti'ndeki Enbekshikazakh, Raiymbek ve Uygur ilçeleri arasında uzanmaktadır. Almatı il merkezinin yaklaşık 200 km doğusunda yer almaktadır. Park, kanyonun jeolojik cazibe merkezlerini, nehir ve çöl sisteminin ekolojik bölgelerini ve çevresindeki arkeolojik alanları korumak için 2004 yılında kurulmuş; park alanda bazı bölümler de rekreasyon için ayrılmıştır.
Daşbaşi Kanyonu Doğal Anıtı Tsalka'ya 3 km uzaklıktaki Daşbaşi köyünün yakınlarında bulunan Hrami Vadisi'nin bir parçası. Daşbaşi Kanyonu Doğal Anıtı, Daşbaşi volkanik platosunun volkanojenik kayaları arasında bulunan Ktsia (Hrami) Nehri tarafından oyulmuş dere yatağında, biyoçeşitliliği ile ortaya çıkan bir kanyon vadisidir. Deniz seviyesinin 1,110-1,448 metre yüksekliğinde bulunmakla beraber Algeti Millî Parkı'na 42 kilometre uzaklıktadır.
Samşvilde Kanyonu Doğal Anıtı coğrafi olarak Gürcistan'ın güneydoğusunda yer alan, Samşvilde köyü ve Kvemo Kartli bölgesindeki Tetritskaro'da bulunan tarihî Samşvilde harabeleri yakınlarında, Hrami ve Çivçavi nehirlerinin birleştiği bölgedeki Samşvilde kalesine doğal savunma oluşturan Hrami Geçidi'nin bir parçasıdır. Deniz seviyesinden 548-605 metre yükseklikte bulunmakla birlikte kanyon, ayrıca Çiçavi Vadisi'ni de dahilinde bulundurmaktadır.
Hoodoo, kurak bir drenaj havzasının veya çukurun dibinden çıkıntı yapan uzun, ince bir kaya kulesidir. Hoodoos, tipik olarak, her bir sütunu elemanlardan koruyan daha sert, daha az aşınan taşla kaplı nispeten yumuşak kayalardan oluşur. Genellikle tortul kaya ve volkanik kaya oluşumları içinde oluşurlar.
Tazı Kanyonu, Antalya ilinin Manavgat ilçesi Beşkonak Mahallesi Gaziler köyü içerisinde yer alan bir kanyon vadidir. Köprülü Kanyon Milli Parkı sınırları içerisinde bulunan Tazı Kanyonu, Köprüçay Akarsuyunun vadiyi aşındırması ile oluşmuştur. Kanyonun oluşumunun buzul çağına dayandığı tahmin edilmektedir. Buz kütlelerinin birbirinden ayrılarak erimesi ve büyük bir enerji ile erozyon yaratarak vadilere kendini salması sonucunda, kireçli olmayan bölgelerde kalker kayalarının içlerini oyarak oluşmuştur. Kanyonun uzunluğu 4 km, genişliği 30–50 m, kenar yüksekliği ise 300-400 metredir.
