İçeriğe atla

Paul Löbe

Paul Löbe, 1924

Paul Gustav Emil Löbe (14 Aralık 1875 – 3 Ağustos 1967) Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin (SPD) bir Alman politikacısı, Weimar Cumhuriyeti Reichstag üyesi, Weimar Reichstag başkanı ve Batı Almanya Federal Meclisi üyesiydi.

26 Nisan 1933'te Almanya'da Adolf Hitler'in iktidara gelmesinden sonra Löbe, SPD'nin parti başkanlığına seçildi. SPD 22 Haziran 1933'te yasaklandı.

Nasyonal Sosyalistler, 1933 Haziran'ının sonunda Löbe'yi hapsetti. 1933 Temmuz'unun başına kadar Alexanderplatz ve Spandau'daki Berlin hapishanelerinde, ardından Ağustos ortasına kadar ciddi şekilde kötü muameleye maruz kaldığı Breslau-Dürrgoy toplama kampında, ardından Aralık ayı sonuna kadar yine Alexanderplatz cezaevinde kaldı. Serbest bırakıldıktan sonra bilimsel yayınevi Walter de Gruyter'de çalıştı. Löbe'ye daha sonra Hitler'in talimatı üzerine 600 Reichsmark emekli maaşı verildi ve bu emekli maaşı 1945'e kadar ödendi. Goerdeler'in Nazi karşıtı direniş çevresiyle bağlantıları olmasına rağmen, Hitler'e 20 Temmuz 1944'te düzenlenen başarısız suikast girişiminden sonra gerçekleşen toplu tutuklamalar olan Aktion Gitter'in bir parçası olarak 23 Ağustos 1944'e kadar tekrar tutuklanmadı. Suikast ve darbe başarılı olursa kurulacak olan Beck/Goerdeler kabinesinde, Löbe'nin Reichstag başkanı olması planlanıyordu, ancak sorguya çeken Gestapo yetkilileri bundan habersizdi. Breslau'da kısa bir hapishanede kaldıktan sonra, Groß-Rosen toplama kampına yollandı. 1945 baharında II. Dünya Savaşı'nın bitmesiyle serbest bırakıldı.[1]

Serbest bırakıldığında Löbe, Aşağı Silezya'nın (günümüz Polonya'da Kłodzko) Glatz ilçesindeydi ve diğer tüm Alman sakinleriyle birlikte Potsdam Anlaşması kararlarına göre sınır dışı edildi. 1945 yazında, Amerikan işgal bölgesinde yaşadığı Berlin'e gitti ve yeniden SPD'ye dahil oldu. Partinin yeniden inşasında önemli bir rol oynadı ve partinin Berlin Merkez Komitesi'ne üye oldu ve burada SPD'nin Sovyet işgal bölgesinde Almanya Sosyalist Birlik Partisi'ni kurmak için Almanya Komünist Partisi ile zorla birleşmesine şiddetle karşı çıktı. Bu nedenle Sovyet bölgesi SPD'nin Merkez Komitesinden ayrıldı ve bağımsız kalan batı sektörlerinin SPD'sine dahil oldu. 1947'de SPD'nin Dış Politika Komitesi başkanlığına atandı.

1948/1949'da Löbe, oy hakkı olmayan bir Batı Berlin milletvekili olarak, Batı Almanya anayasasını hazırlayan ve kabul eden kurucu meclis olan Parlamento Konseyi'nin bir üyesiydi. Aynı zamanda Konsey'deki SPD meclis grubunun başkan yardımcısıydı. 1949'dan 1953'e kadar Alman Federal Meclisi üyesiydi. Berlinli olduğu için Müttefik kısıtlamaları nedeniyle halk tarafından seçilemedi.

Löbe, hayatının sonuna kadar partide kaldı. 1945'te günlük Das Volk gazetesinin editörü ve daha sonra Berlin'in İngiliz sektöründe SPD'ye yakın bir günlük gazete olan Telegraf'ın ortak yayıncısı oldu. 1949'da, Almanya Avrupa Hareketi'nin kurucu başkanı oldu.[2] 1954'ten ölümüne kadar, amacı Almanya'nın barışçıl bir şekilde yeniden birleştirilmesi olan bir örgüt olan Bölünmez Almanya Danışma Kurulunun başkanıydı. 3 Ağustos 1967'de Batı Almanya'nın başkenti Bonn'da öldü ve Berlin şehri tarafından onursal bir mezar verildi.

Kaynakça

  1. ^ "Paul Löbe (in English)". Gedenkstätte Deutscher Widerstand [German Resistance Memorial Center] (İngilizce). 6 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022. 
  2. ^ Mittag, Jürgen (2009). Vom Honoratiorenkreis zum Europanetzwerk: Sechs Jahrzehnte Europäische Bewegung Deutschland In: 60 Jahre Europäische Bewegung Deutschland [From Honorary Circle to European Network: Six Decades of the European Movement in Germany. In: 60 Years of the European Movement in Germany] (PDF) (Almanca). Berlin. s. 15. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Eylül 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reichstag</span> Alman Federal Meclisinin ve 1945ten önce Weimar Cumhuriyetinin kendi adını taşıyan parlamentosunun merkezi

Reichstag, Berlin'de bulunan ve Alman Federal Meclisi'ne (Bundestag) ev sahipliği yapan tarihi bir devlet binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Reuter</span>

Ernst Rudolf Johannes Reuter, Alman siyasetçi. Batı Berlin'in ilk belediye başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Weimar Cumhuriyeti</span> 1918/1919–1933 yıllarında Almanya

Weimar Cumhuriyeti, Almanya'da, Philipp Scheidemann'ın 9 Kasım 1918 tarihinde cumhuriyetin kurulduğunu ilan etmesi ile başlayıp 30 Ocak 1933 tarihinde Adolf Hitler'in şansölye olmasına kadar süregelmiş döneme verilen isimdir. “Weimar Cumhuriyeti” adı tarih yazımı için kullanılan bir terimdir. Bu adın kaynağı, I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkılması sonucu lağvedilen Alman monarşisi yerine millî meclisin yeni anayasayı oluşturmak için 1919 yılında toplandığı Weimar kentidir. Parlamenter demokrasiye dayanan bir rejimin kurulmuş olduğu bu dönemde “Deutsches Reich” yani Alman İmparatorluğu adı muhafaza edildi. Almanya'da liberal demokrasi yerleştirmek için yapılan bu ilk girişim, yoğun sivil anlaşmazlıkların ve ekonomik sorunların olduğu bir dönem getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Batı Almanya</span> Almanya Federal Cumhuriyeti (1949–1990)

Batı Almanya, Federal Almanya ya da resmî adıyla Almanya Federal Cumhuriyeti, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Fransa kontrolü altındaki bölgede kurulmuş devlet. "Batı Almanya", 15. yüzyıldan beridir Almanya diye adlandırılan ülkenin, II. Dünya Savaşı'ndan sonra politik ve coğrafi olarak ikiye ayrılması sonucu oluşmuştur ve bu ad, 1949'dan 1990'a kadar ABD ve Birleşik Krallık'ın sebebiyet verdiği politik arenada kullanılan bir ad olarak kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Reichstag Yangını</span> Berlindeki Reichstag binasına 27 Şubat 1933 tarihinde düzenlenen kundaklama saldırısı

Reichstag Yangını, Hitler'in sebep gösterip ülkede düzeni sağlamak adına 24 Mart 1933'te Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg'un imzasıyla elde ettiği diktatöryal güce kavuşmasından önce Alman parlamentosunun toplandığı Reichstag binasında 27 Şubat 1933 akşamı çıkmış olan yangındır. Yangınla ilgili ilk rapor, saat 21:00'den kısa bir süre sonra, bir Berlin itfaiye istasyonuna bir alarm çağrısı geldiğinde geldi. Polis ve itfaiye ekipleri geldiğinde, Temsilciler Meclisi alevler içinde kaldı. Polis binanın içinde kapsamlı bir arama yaptı ve orada tutuklanan Van der Lubbe'yi buldu.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Georg Kiesinger</span> 3. Almanya şansölyesi

Kurt Georg Kiesinger Batı Almanya'nın 1 Aralık 1966 - 21 Ekim 1969 tarihleri arasında görev yapmış muhafazakâr Alman şansölyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Walter Ulbricht</span>

Walter Ulbricht, Alman komünist devlet adamı. Almanya Sosyalist Birlik Partisinin 1950-1971 yılları arasındaki ilk başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Pieck</span> Alman politikacı

Friedrich Wilhelm Reinhold Pieck, Alman siyaset adamı, Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Theodor Heuss</span> Almanya Federal Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı (1949–1959)

Theodor Heuss, Alman siyaset adamı ve Batı Almanya'nın ilk Cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Clara Zetkin</span> Alman politikacı (1857–1933)

Clara Zetkin, devrimci sosyalist ve Marksist-Leninist Alman politikacı ve kadın hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Komünist Partisi</span>

Almanya Komünist Partisi, 1918-1933 yılları arasında önde gelen Alman siyasi parti. KPD, 1918'in sonunda Spartakusbund'un daha küçük radikal sol gruplarla birleşmesinden ortaya çıktı. Bu birleşmenin amacı, Almanya'da komünizmin hakim rejim hâline getirilmesiydi. 30 Aralık 1918'den 1 Ocak 1919'a kadar aşırı solcuların hakim olduğu kurucu parti kongresi, partinin Alman Ulusal Meclisi seçimlerine katılmasını reddetti. 1919'daki ocak ayaklanmasının ardından rejim güçleri, önce KPD liderleri Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg'u, kısa bir süre sonra da kurucu üye Leo Jogiches'i öldürdü. Aralık 1920'de KPD, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi' nin sol çoğunluğuyla birleşti ve geçici olarak Birleşik KPD adını aldı. KPD, kuruluşundan itibaren SPD'nin devrimci alternatifi olarak görüldü. Weimar Cumhuriyeti döneminde sosyalist üretim koşulları ve Sovyetler Birliği'ni model alan bir proletarya diktatörlüğünü savundu. Parlamentarizm ve demokrasi hakkındaki görüşleri, “burjuva demokrasisini” parti liderliğinde bir sosyalist konsey cumhuriyeti ile değiştirmek istedikleri için bölünmüştü, ancak yine de seçimlere katıldılar. 1919'dan itibaren Lenin'in ve daha sonra Stalin'in egemen olduğu Komünist Enternasyonal'in bir üyesiydi. KPD, işçi hareketinde sosyal demokrasiye karşı mücadele etmek için, 1928'den itibaren SPD'yi sosyal faşist ve baş düşman ilan ederek Nasyonal Sosyalizm'e karşı ortak bir mücadeleyi engelledi. 1929'dan itibaren KPD, otoriterleşti. Parti, Stalin ve Ernst Thälmann etrafında giderek bir şahıs kültü hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Thälmann</span> Eski Komünist Lider

Ernst Thälmann, Teddy lakabıyla tanınırdı; Weimar Cumhuriyeti'nde 1925 yılı ile 1933 yılları arasında Almanya Komünist Partisi (KPD) başkanlığını yaptı. 1933 yılında Gestapo tarafından tutuklandı ve toplama kampındaki 11 yıllık hücre hapsinden sonra 1944 yılında Adolf Hitler'in emri ile kurşunlanarak öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Marx</span> Alman politikacı

Wilhelm Marx, Weimar Cumhuriyeti'nde iki kez şansölyelik yapmış Alman avukat, devlet adamı ve Merkez Partisi'nin (Zentrumspartei) lideri.

<span class="mw-page-title-main">Otto Wels</span>

Otto Wels, 1919-1939 yılları arasında Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) başkanlığını yapmış Alman politikacı. 1873'te Berlin'de doğdu. 1891'de SPD'ye katıldı. 1912'de Reichstag'a girdi ve milletvekilliği yapmaya başladı. 14 Haziran 1919'da SPD'nin lideri oldu. Wels önderliğindeki Almanya Sosyal Demokrat Partisi; Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) ve Almanya Komünist Partisi (KPD) ile beraber Weimar Cumhuriyeti dönemi Almanya'sının en önemli 3 partisinden biri olmuştu. Wels, komünistlere ve nasyonal sosyalistlere karşı bir propaganda yürütmekteydi, çünkü ona göre fazlasıyla radikal olan komünistler ve nasyonal sosyalistler cumhuriyetin varlığı için birer tehlikeydi. SPD Temmuz 1932, Kasım 1932 ve Mart 1933 seçimlerinde sırasıyla % 21.58, % 20.43 ve % 18.25 oranında oy alarak ana muhalefet konumunda yer aldı. 1933'te NSDAP'nin iktidara gelmesiyle çıkan Yetki Yasası'na karşı konuşma yapan tek Reichstag üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Otto Strasser</span> Alman Nazi politikacı

Otto Johann Maximilian Strasser, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin bir Alman politikacısı ve üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kroll Opera Binası</span>

Kroll Opera Binası, Almanya'nın Berlin kentinde, Königsplatz meydanının batı ucunda Tiergarten merkezi bölgesinde bulunan ve Reichstag binasına bakan bir opera binası idi. Restoran sahibi Joseph Kroll için bir eğlence mekanı olarak 1844 yılında inşa edilmiştir. Hareketli geçmişi boyunca 1851'de bir opera evi olarak yeniden tasarlandı ve opera, operet ve drama için çeşitli sahipler ve yönetmenler tarafından kullanıldı. Daha sonra Prusya devlet opera ve tiyatro şirketleri tarafından işletildi ve 1933'ten 1942'ye kadar Alman Reichstag parlamentosunun toplantı salonu olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı'nın sonunda, Berlin Savaşı sırasında bombalamalar nedeniyle bina ağır hasar gördü. Sonunda 1951'de yıkıldı. 19 Temmuz 1940'ta opera binası, 1940 Feldmareşal Törenine ev sahipliği yapmak için kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Esser</span>

Hermann Esser, Nazi Partisi'nin (NSDAP) ilk üyesiydi. Bir gazeteci olan Esser, Nazi gazetesi Völkischer Beobachter'ın editörü ve Reichstag'ın bir Nazi üyesiydi. Partinin ilk tarihlerinde, Adolf Hitler'in fiili bir milletvekiliydi. Hitler'in en eski takipçilerinden ve arkadaşlarından biri olarak Weimar Cumhuriyeti döneminde partide etkili pozisyonlarda bulundu ancak Nazi döneminde etkisini kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in iktidara yükselişi</span> Adolf Hitlerin iktidara yükselişini anlatan olaylar dizisi

Adolf Hitler'in iktidara yükselişi, Almanya'da Eylül 1919'da Hitler'in daha sonra Deutsche Arbeiterpartei - DAP olarak bilinen siyasi partiye katılmasıyla başladı. İsim 1920'de Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei - NSDAP olarak değiştirildi. Anti-Marksistti ve Weimar Cumhuriyeti'nin savaş sonrası demokratik hükûmetine ve Versay Antlaşması'na karşıydı, aşırı milliyetçiliği (Pancermenizmi) ve aynı zamanda antisemitizmi savunuyordu. Hitler, Reichstag'ın o ay 1933 Yetki Kanununu kabul etmesinden sonra Mart 1933'te iktidara geldi ve genişletilmiş yetkiler aldı. Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg, bir dizi parlamento seçimleri ve ilgili arka oda entrikalarından sonra 30 Ocak 1933'te Hitler'i Şansölye olarak atadı. Yetki Kanunu - acımasızca ve otoriterce kullanıldığında - Hitler'in bundan sonra anayasal olarak yasal itiraz olmaksızın diktatörlük yetkisini kullanabileceği imkanına kavuştu.

<span class="mw-page-title-main">1932 Almanya cumhurbaşkanlığı seçimleri</span>

1932 Almanya cumhurbaşkanlığı seçimleri 13 Mart'ta yapıldı ve 10 Nisan'da ikinci tura kaldı. Görevdeki bağımsız politikacı Paul von Hindenburg, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) lideri Adolf Hitler'e karşı ikinci bir yedi yıllık dönem kazandı. Komünist Parti (KPD) lideri Ernst Thälmann da aday oldu ve ikinci turda oyların yüzde onundan fazlasını aldı. I. Dünya Savaşı gazileri örgütü Der Stahlhelm lider yardımcısı Theodor Duesterberg de ilk turda aday oldu ancak ikinci tura katılmadı. Bu, Weimar Cumhuriyeti döneminde Almanya'nın devlet başkanı olan Reich Başkanı (Reichspräsident) makamı için yapılan ikinci ve son doğrudan seçimdi.

<span class="mw-page-title-main">Reichstag (Nazi Almanyası)</span>

Reichstag, resmi olarak Büyük Alman Reichstag'ı 1938'den sonra, 1933'ten 1945'e kadar Nazi Almanyası'nın ulusal parlamentosuydu. Nazilerin iktidarı ele geçirmesinin ve 1933 Yetkilendirme Yasası'nın yürürlüğe girmesinin ardından, Adolf Hitler'in diktatörlüğünün eylemleri için yalnızca bir süper noter işlevi gördü. Bu tamamen törensel rolde Reichstag, sonuncusu 26 Nisan 1942'de olmak üzere yalnızca 20 kez toplandı. Reichstag Başkanı bu dönem boyunca Hermann Göring'di.