İçeriğe atla

Paul Biya

Paul Biya
Kamerun Devlet Başkanı
Görevde
Makama geliş
6 Kasım 1982
Başbakan Bello Bouba Maigari
Luc Ayang
Sadou Hayatou
Simon Achidi Achu
Peter Mafany Musonge
Ephraïm Inoni
Philémon Yang
Joseph Ngute
Yerine geldiğiAhmadou Ahidjo
Kamerun Başbakanı
Görev süresi
30 Haziran 1975 - 6 Kasım 1982
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenBello Bouba Maigari
Kişisel bilgiler
Doğum 13 Şubat 1933 (91 yaşında)
Mvomeka'a, Fransız Kamerunu (şimdi Kamerun)
Partisi Kamerun Demokratik Halk Hareketi [en])
Evlilik(ler) Jeanne-Irène Biya (1992 öncesi)
Chantal Vigouroux (1994–günümüz)
Bitirdiği okul Ulusal Yönetim Okulu, Paris
Siyasi Araştırmalar Enstitüsü, Paris
Dini Katolik

Paul Biya (doğum ismi: Paul Barthélemy) (d. 13 Şubat 1933), 7 yıllık başbakanlığından sonra, 6 Kasım 1982 tarihinden bu yana Kamerun devlet başkanıdır. Paul Biya Afrika'da en uzun süre görev yapan ulusal lider olmuştur.

Hayatı

Paul Biya 1961 yılında Paris'te ENA'da okudu ve diploma alarak mezun oldu.

Siyasi kariyeri

1 Ocak 1960'taki bağımsızlık sonrası Kamerun'un resmî olarak devlet başkanı olan Ahmadou Ahidjo yönetimi altında ünlendi. Ocak 1964'te Millî Eğitim Bakanı Kabine Müdürü olduktan sonra Temmuz 1965 yılında Millî Eğitim Bakanlığı Genel Sekreteri oldu. Ocak 1968 yılında Cumhurbaşkanı Sivil Kabine Başkanı seçildi. 1972 yılında üniter bir devlet kurulması ardından 30 Haziran 1975'te Kamerun başbakanı oldu. Haziran 1979 yılında bir yasa ile cumhurbaşkanının anayasal halefi olarak belirlendi. Ahidjo beklenmedik bir şekilde 4 Kasım 1982'de istifasını açıkladı ve Paul Biya 6 Kasım'da Kamerun devlet başkanı oldu.

Biya, Güney Kamerunlu bir Hristiyan olduğu için halefi olarak Ahidjo gibi kuzeyden bir Müslüman tarafından seçilmiş olması şaşırtıcı kabul edildi. Biya, cumhurbaşkanı olduktan sonra Ahidjo başlangıçta iktidardaki Kamerun Milli Birliği'nin (CNU) Başkanı olarak kaldı. Biya CNU Merkez Komitesi ve Politbüro haline getirilmiş ve CNU ve Başkan Yardımcısı seçildi. 11 Aralık 1982'de Ahidjo'nun yokluğunda parti işlerinin yönetiminden sorumlu olarak seçildi. Biya ilk aylarda Ahidjo'ya sadakat göstermeye devam etti ve Ahidjo'da Biya'ya desteğini göstermeye devam etti ancak 1983 yılında ikisi arasında derin bir çatlak oluştu. Ahidjo, Fransa'ya sürgüne gitti ve oradan kamuoyu gücü ile Biya'yı suçlamaya başladı. Birçok yabancı liderlerin çabalarına rağmen uzlaşma olmadı. Ahidjo CNU başkanlığından istifa etti ve Biya 14 Eylül 1983 tarihinde yapılan olağanüstü toplantıda partinin başına geçti.

Kasım 1983'te Biya, sonraki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 14 Ocak 1984 tarihinde yapılacağını duyurdu. Daha önce seçimler 1985'te planlanmıştı. Bu seçimde tek aday olarak oyların %99,98'ini kazandı. Şubat 1984'te Ahidjo iki kişiyle birlikte 1983'te darbe planında yer almaktan gıyaben yargılandı. Biya 6 Nisan 1984 tarihinde bir askerî darbe girişimini atlattı. Ölü sayısı tahminleri 71 ila (hükûmetin görüşüne göre) yaklaşık 1.000 arasında değişmektedir.

1985 yılında, partisi CNU'nun adı RDPC (Kamerun Demokratik Halk Hareketi [en]) olarak değiştirildi. Bundan sonra yapılan ilk seçimde, 24 Nisan 1988 tarihinde yeniden devlet başkanı seçildi.

Muhalefetin yaygın olarak dolandırıcılık yapıldığı iddiasına rağmen Biya, resmî oyların %70,9'ini alarak 11 Ekim 2004'te cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yedi yıllık görev süresi kazandı. Biya 3 Kasım'da yemin etti. 2004 yılında yeniden seçildikten sonra Biya, 2011 yılında yeniden başkan olabilmek için 1996 Anayasasında ikiden fazla seçilemez maddesini değiştirmek istedi. 2008 Yeni Yıl mesajında Biya, seçilme sayısını sınırlamak isteyen insanların anti-demokratik olduğunu söyleyerek, Anayasayı düzenlemesine destek verdi. Bununla birlikte, 10 Nisan 2008 tarihinde, Millet Meclisi görev sınırı kaldırmak için Anayasa değişikliği için oy kullandı. Oylama ezici çoğunlukla kabul edildi. Değişiklik ayrıca, görevi bıraktıktan sonra cumhurbaşkanı olarak yaptığı işlemler için yargı dokunulmazlığı da sağladı.

Biya sürekli olarak RDPC Ulusal başkanı olarak yeniden seçildi. 7 Temmuz 2001'de partinin ikinci olağanüstü kongresinde yeniden seçildi ve 21 Temmuz 2006 tarihinde üçüncü olağanüstü kongre oldu.

Paul Biya, 2011 seçimlerinde %78,[1] 2018 seçimlerinde de %71.3 oy oranı[2] ile Kamerun devlet başkanı seçilmiştir ve görevini 2025 yılındaki seçime kadar sürdürmektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Elections in Cameroon" (İngilizce). AFRICAN ELECTIONS DATABASE. 3 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2020. 
  2. ^ "Elections Gazette" (PDF) (Fransızca). 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Kasım 2020. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Simon Pierre Tchoungui
Doğu Kamerun Başbakanı olarak		Kamerun Başbakanı
1975–1982 		Sonra gelen
Bello Bouba Maigari
Önce gelen
Salomon Tandeng Muna
Batı Kamerun Başbakanı olarak
Önce gelen
Ahmadou Ahidjo		Kamerun Devlet Başkanı
1982– 		Görevde

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">John Kerry</span> Amerikalı diplomat ve siyasetçi

John Forbes Kerry, Amerikalı asker ve siyasetçi. Mevcut Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı İklim özel temsilcisi. 1985 ile 2013 yılları arası Massachusetts Senatörü olarak seçilmiştir. 2004 yılında Başkan adayı olarak belirlenmiş, lakin seçimi ufak bir farkla George W. Bush'a kaybetmiştir. Senatörlüğün ardından 2017 yıllına kadar eski Başkan Barack Obama'nın Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Erdal İnönü</span> Türk fizikçi ve siyasetçi (1926–2007)

Erdal İnönü, Türk fizikçi, akademisyen ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün küçük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Kamerun</span> Ortabatı Afrikada bulunan bir ülke

Kamerun ya da resmî adı ile Kamerun Cumhuriyeti, Afrika kıtasının ortabatı bölümünde yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijerya, Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Ekvator Ginesi ve 402 km'lik sahil şeridi ile Atlas Okyanusu oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Yaoundé'dir.

<span class="mw-page-title-main">Saadet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Saadet Partisi, 20 Temmuz 2001'de Necmettin Erbakan ve Recai Kutan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "SAADET" şeklindedir. Simgesi hilal ve beş adet yıldızdır. TBMM'de 20 milletvekili ile grubu bulunmaktadır. Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Calp</span> Türk bürokrat ve siyasetçi (1922-1998)

Necdet Calp, Türk bürokrat ve siyasetçi. Bürokraside kariyer yapmış, 12 Eylül dönemi sonrasında da günün şartlarının sol kanat partisi Halkçı Parti'nin lideri olarak hatırlarda kalmış olan Calp, 22 Ekim 1983 günü Turgut Özal'ın da yer aldığı bir seçim öncesi televizyon tartışmasında Boğaziçi Köprüsü için "Satamazsınız beyefendi satamazsınız" deyişi ile akıllarda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halkçı Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1995)

Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 12 Eylül Darbesi'nden sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Kısaltması "SHP" şeklindedir. Aynı kulvarda kurulmuş olan Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin arasında yaptığı protokol ile kurulmuştur. Halkçı Parti, 2 Kasım 1985 tarihli kurultayında adını ve logosunu Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirmiş, 3 Kasım 1985 tarihinde Sosyal Demokrasi Partisi'nin kendini feshedip SHP'ye katılmasıyla parti son halini almıştır. Partinin amblemi zeytin dallarıyla çevrelenmiş Altı Ok olarak benimsenmişti. Sosyaldemokrat Halkçı Parti 18 Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmiş, böylece hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Türk Partisi</span> Kuzey Kıbrısta bir siyasi parti

Cumhuriyetçi Türk Partisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki bir siyasi partidir. Ahmet Mithat Berberoğlu'nun kurduğu ve Tufan Erhürman'ın yürüttüğü parti mecliste 18 milletvekili ile temsil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Derviş Eroğlu</span> 3. KKTC cumhurbaşkanı

Derviş Eroğlu eski Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, 1985-1994, 1996-2004 ve 2009-2010 yılları arası başbakanlık yapmış Kıbrıs Türkü siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Milliyetçi Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–1986)

Milliyetçi Demokrasi Partisi (MDP), Türk siyasi partisidir.

<span class="mw-page-title-main">1983 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 17. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1983 Türkiye genel seçimleri, 12 Eylül Darbesinin ardından yapılan ilk genel seçimdir. Bu genel seçim ile TBMM 17. dönem milletvekilleri seçildi. Seçimlere Millî Güvenlik Konseyi'nin izin verdiği üç parti katıldı.

<span class="mw-page-title-main">François Mitterrand</span> 21. Fransa cumhurbaşkanı

François Maurice Adrien Marie Mitterrand Fransız siyasetçi, 1981-1995 yılları arasında iki dönem görev yapan Fransa cumhurbaşkanı. Beşinci Cumhuriyet'in kuruluşundan (1958) sonra Sosyalist Parti'den seçilen ilk cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Barack Obama</span> 44. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (2009–2017)

Barack Hussein Obama, Amerika Birleşik Devletleri'nin 44. başkanı. İlk olarak 4 Kasım 2008'de yapılan 2008 ABD başkanlık seçimlerinde ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiş ve 20 Ocak 2009 tarihinde bu görevi George W. Bush'tan devralmıştır. 6 Kasım 2012'de yapılan 2012 ABD başkanlık seçimlerinde Mitt Romney karşısında seçimi kazanmış ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığına ikinci kez seçilmiştir. Demokrat Parti'nin adayı olan Obama, ABD tarihindeki ilk ve tek Afroamerikalı devlet başkanıdır. Başkanlık görevinden önce; 2005'ten 2008'e kadar Illinois senatörü ve 1997'den 2004'e kadar da Illinois eyalet senatörü olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Valéry Giscard d'Estaing</span> 20. Fransa cumhurbaşkanı

Valéry Marie René Giscard d'Estaing

<span class="mw-page-title-main">Ferdinand Marcos</span> Filipinler Devlet Başkanı (1965-1986)

Ferdinand Emmanuel Edralín Marcos, 1965-1986 arasında Filipinler devlet başkanı. Kurduğu otoriter rejim, yolsuzluklar ve baskı uygulamaları nedeniyle büyük tepki uyandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı</span> Türkiye Cumhuriyetinin devlet ve hükûmet başkanı

Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin devlet ve hükûmet başkanıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanlığını, Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın uygulanmasını ve devlet kurumlarının uyum içinde çalışmasını temin eder. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 104. maddesinde düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Christian Wulff</span> 10. Almanya cumhurbaşkanı

Christian Wilhelm Walter Wulff, 2010-2012 yılları arasında görev yapmış Almanya cumhurbaşkanı.

Kamerun başbakanı, Afrika ülkesi Kamerun'un bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Başbakan, 1960 ile 1961 yılları arasında Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1961 ile 1972 yılları arasında Federal Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1972 ile 1984 yılları arasında Kamerun Birleşik Cumhuriyeti'ni ve 1984 yılında itibaren de Kamerun Cumhuriyeti'nde hükûmet görevlerini üstlenmiş, 1961 ile 1972 yılları arasında var olan federal yapı gereği hem Batı Kamerun hem de Doğu Kamerun'da ayrı başbakanlar göreve gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kamerun devlet başkanı</span>

Kamerun Devlet Başkanı, Kamerun hükûmetinin yürütme başkanı ve fiilî başkanıdır aynı zamanda Kamerun Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Devlet otoritesi hem Cumhurbaşkanı hem de Parlamento tarafından kullanılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.