İçeriğe atla

Pattani (il)

Pattani İli
ปัตตานี
İdari Bölge
ปัตตานี
Pattani Merkez Camii
Pattani İli ปัตตานี arması
Arma
Pattani ilinin Tayland içindeki konumu
Pattani ilinin Tayland içindeki konumu
Tayland üzerinde Pattani İli ปัตตานี
Pattani İli ปัตตานี
Pattani İli
ปัตตานี
ÜlkeTayland Tayland
İdare
 • Türİdari bölge
 • ValiWittaya Panichpong
Yüzölçümü
 • Toplam1940.4 km²
Nüfus
 (2014)
 • Toplam686.186
Zaman dilimiUTC+07.00 (Tayland)

Pattani İli veya Pattani Bölgesi (Tayca: ปัตตานี, IPA: [pàt.tāː.nīː]), adını baş yerleşim birimi Pattani'den alan Tayland'ın güneyinde Malezya sınırına yakın idari bölge.

Tarihi

Krue Se Camii (Malay: Mascid Kerisek)

Malayca'da "Pattani" veya "pantai ini" (Cavi alfabesi'nde ڤتاني) olan ve "bu sahil" adın Tayca'ya uyarlanması ile ortaya çıkmıştır. Diğer bir görüşe göre ise Langkasuka İmparatorluğu'nun kurucusu Merong Mahawangsa'nın kızı olan Pathini'ye ithafen "bakire su perisi" anlamıdaki Sanskrit kökenli "panthini" kelimesinden gelmiştir.

Pattani bölgesi, Patani Darul Makrif Sultanlığı olarak da bilinen Pattani Krallığı'nın idaresi altındaydı. 1785'te Britanya İmparatorluğu tarafından ele geçirildi. Britanya İmparatorluğu ile Rattanakosin Krallığı arasındaki 1909 Anglo-Siam Anlaşması ile statüsü müzakere edildi. Yapılan idari değişiklikler ve Tayland'daki merkezileşme hamleleri ile birlikte aslen Pattani'ye bağlı olan Yala (Jala) ve Narathiwat (Menara) bölgeleri, Pattani İli'nden alınarak farklı idari bölgelere ayrıldı.

Nüfus Yapısı ve Din

Sarı:Müslüman-Malay çoğunluk; Taralı alan: dengeli nüfus; Turuncu:Tay çoğunluk

Pattani bölgesi, Tayland'daki Budist idareye ve kraliyete rağmen müslüman çoğunluğa sahip dört idari bölgeden biridir. Nüfusunun yaklaşık % 88'ini Malay (Malezyalı) müslümanlar oluşturmaktadır ve kullandıkları dil de Patani Malezyacası ve Tayca'dır.[1] Malezya'daki Kelantan bölgesindeki halk ile aynı etnik kökene ve kültürel yapıya sahiptir. Pattani müslümanları Malay etnik grubu ve Malezya ile olan kültürel bağlarına karşın Tayland idaresi tarafından "Tay müslümanı" olarak anılmakta; geniş sınırları da Pattani bölgesi olarak değil Güney Tayland olarak isimlendirilmektedir.

Coğrafya

Patani, Tayland'ın Malezya'ya sınır olan güney bölgesinde yer alır. Malezya, Singapur, Endonezya ve Brunei'nin oluşturduğu Malay Takımadaları'nın Asya uzantısının kuzey kısmıdır. Patani, güneyde Malezya'nın Kelantan ve Kedah eyaletleriyle ve doğuda Güney Çin Denizi ile çevrilidir. Kuzeyinde Tayland Körfezi bulunur. Tayland içindeki komşu bölgeleri ise (güneydoğusundan saat yönünde) Narathiwat, Yala ve Songkhla bölgeleridir. Sahil şeridi boyunca uzanan bölgene yağışlı bir iklime sahiptir ve ormanlık dağlarla kaplıdır.

Ekonomi

Balıkçılık da bölgede başta gelen ekonomik faaliyetlerdendir; ayrıca tuz üretimi de yapılmaktadır. Ayrıca kereste üretiminde kullanılan tik ağaçlarıyla kaplıdır. Kalay, kurşun, kauçuk ve kerestenin yanında altın, gümüş, demir, bakır, antimon, tungsten ve manganez gibi madenler çıkarılmaktadır. Tarımsal faaliyetler bakımından ise Hindistan cevizi, bambu ve pirinç arasında en fazla üretimi yapılan tarım ürünüdür.

Günümüz

Pattani bölgesi 1909'daki anlaşmadan itibaren işgal altında bir bölge olarak görenler, özellikle Patani 'ye getirilen Budist yerleşimcilerin demografik yapıyı değiştirmeyi hedeflediğini öne sürmektedir.[2] Tayland'ın güney ucundaki Narathiwat, Yala ve Songkhla bölgelerini de kapsar şekilde Pattani bölgesi geniş sınırlara da atıfla kullanılmaktadır. Ülkenin farklı bölgelerinden ve Çin'den getirilen işçiler sebebiyle bölgenin yerel halkı başta Malezya ve Singapur olmak üzere başka ülkelerde geçim için göç etmektedir. Dini referanslı bazı direniş hareketleri ise Tayland idaresine karşı çıkmakta ve bazı eylemler düzenlemektedir.[3] 2013 yılında Tayland idaresi ile Müslüman isyancılar arasında Malezyalı yetkililerin arabuluculuğunda ilk müzakereler başlanmasına çalışılmıştır.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Uzak Doğu'nun kanayan yarası: Patani". 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016. 
  2. ^ "Yeni Şafak - Patani: Güney Asya'nın Filistin'i - 10 Mayıs 2014". 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016. 
  3. ^ "İşgal, Esaret, Şehadet: PATANİ". 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016. 
  4. ^ Tayland'dan Umut Veren Hamle - Şubat 2013

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Malezya</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Malezya, Güneydoğu Asya’da yer alan, doğu ve batı olarak iki kara parçasına ayrılmış, 13 eyaletten oluşan ve parlamenter monarşi ile yönetilen bir ülkedir. Malezya'da toplam 878 adet ada bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Uzak Doğu</span> Asyanın doğu ve güneydoğusu

Uzak Doğu, Avrupa merkezli yaklaşımda Asya'nın doğusu ve güneydoğusundaki ülkeler.

<span class="mw-page-title-main">Tayland</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Tayland, resmî adıyla Tayland Krallığı, eski adıyla Siyam, Hindiçin yarımadasının orta kısmında bulunan Güneydoğu Asya ülkesi. Batıda Myanmar (1.800 km), doğuda Kamboçya (803 km), kuzeyde Laos (1.754 km) ve güneyde Malezya (506 km) ile sınırları bulunmaktadır. Güney kısmında Tayland Körfezi, batı kısmında ise Andaman Denizi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Asya</span> Asya kıtasının doğu kısmının güneyinde yer alan bölge

Güneydoğu Asya, Asya kıtasının bir parçasıdır ve Hindistan'ın doğusunda ve Çin'in güneyinde yer almaktadır. Güneydoğu Asya, Asya kıtasıyla Okyanusya arasında bulunan bölgeye verilen isimdir. Kesin sınırlarını çizmek oldukça zordur. Politik olarak batıya doğru Hint alt kıtası, kuzeye doğru Çin arasında uzanan bir kara parçası olarak görünür.

<span class="mw-page-title-main">Bangkok</span> Taylandın başkenti

Bangkok (Tayca กรุงเทพมหานคร

<span class="mw-page-title-main">Kaşgar</span> Doğu Türkistanda bir şehir

Kaşgar, Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin batısında yer alan tarihi bir vaha şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Malakka Boğazı</span> Malezya Yarımadası ve Sumatra adası arasında 805 km uzunluğunda dar bir boğaz

Malakka Boğazı; Endonezya'ya bağlı Sumatra adası ve Malezya Yarımadasında arası, 805 km uzunluğunda dar bir boğazdır.

<span class="mw-page-title-main">Cohar</span>

Johore Sultanlığı Malezya federasyonu'nu meydana getiren devletlerden biridir. İngilizce Johore olmakla beraber resmi isim Arapça Darul Ta'zim olmaktadır. "Johor" sözcüğünün kökeni Arapçadaki "değerli taş" anlamındaki cevherden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Singapur</span> Güneydoğu Asyada bir ada ülkesi ve şehir devleti

Singapur, resmî adıyla Singapur Cumhuriyeti, Güneydoğu Asya'da bir ada ülkesi ve şehir devletidir. Ekvatorun 1 derece (137 km) kuzeyinde, Malay Yarımadası'nın güney ucunda yer alan ülke batıda Malakka Boğazı, güneyde Endonezya'ya bağlı Riau Adaları ve doğuda Güney Çin Denizi ile çevrilidir. Ülke toprakları ana ada olan Singapur adası ile 64 ada ve adacıktan meydana gelir. Biri dışında tüm adacıklar Singapur adasının etrafında yer alır. Arazi ıslahı projeleri sayesinde ülkenin yüzölçümü bağımsızlığını kazandığı günden bu yana %25 artmıştır. Dünyanın en yoğun nüfuslu ikinci ülkesi olan Singapur'un nüfusu 5,7 milyondur. Bu nüfusun yalnızca %61'i Singapur vatandaşıdır. Singapur'un resmî dilleri İngilizce, Malayca, Çince ve Tamilcedir. İngilizce ortak dil olarak kullanılır. Ülkenin çok ırklı yapısı anayasa ile güvence altında alınmıştır ve eğitim, konut ve siyaset alanlarında ulusal politikaları şekillendirmeye devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Johor Sultanlığı</span>

Malezya'nın Malay Yarımadası'nda hüküm sürmüş tarihi devlet.

<span class="mw-page-title-main">Kelantan</span>

Kelantan, Malezya Federasyonu'nu meydana getiren devletlerden biridir. Malay yarımadasının merkezi bölümünde Tayland sınırında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Cavi alfabesi</span> Arap alfabesinin Güneydoğu Asya dillerine uyarlanmış şekli

Cavi alfabesi, Arap alfabesinin Güneydoğu Asya dillerinde uyarlanmış şeklidir. Malayca, Açece, Tayca, Banjar dili, Minangkabau dili, Tausug dili ve daha birçok Güneydoğu Asya dili bu alfabe ile yazılır. Cavi alfabesi Brunei'de resmi alfabedir. Malezya'da ise alternatif alfabe olarak kullanılır. Endonezya, Singapur, Filipinler'in güneyindeki Müslüman Mindanao Özerk Bölgesi ve Tayland'ta Müslümanların çoğunlukta olduğu Pattani'de ise dini işler için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Narathiwat (il)</span> Tayland ili

Narathiwat, Tayland'ın illerinden biridir. İl, Malay Yarımadası'nda Tayland Körfezi'nin güneybatısında yer almakta olup güneyde Malezya ile komşudur. Aynı zamanda Tayland'ın Müslüman çoğunluklu dört ilinden biridir. Yüzölçümü 4,475.0 km² olan ilin nüfusu 2014 yılı itibarı ile 774,799'dur. İlin merkezi Narathiwat'tır.

<span class="mw-page-title-main">Yala (il)</span> Taylandda bölge

Yala, Tayland'ın illerinden biridir. İl, Malay Yarımadası'nda yer almakta olup güneyde Malezya ile komşudur. Aynı zamanda Tayland'ın Müslüman çoğunluklu dört ilinden biridir. Yüzölçümü 4,521.1 km² olan ilin nüfusu 2014 yılı itibarı ile 511,911'dir. İlin merkezi Yala'dır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Tayland çatışmaları</span>

Güney Tayland çatışmaları, Güney Tayland'da devam eden çatışmalardır. İlk olarak 1948'de Tayland'ın güneydeki illerinden oluşan tarihi Malay Patani Bölgesi'nde etnik ve dini bir ayrılıkçı ayaklanma olarak ortaya çıkmış ancak 2001'den beri giderek daha şiddetli ve karmaşık hale gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya coğrafyası</span>

Malezya, Güneydoğu Asya'da bulunan bir ülkedir. Kuzey enlemi 2 °30 ° ve doğu boylamı 112 °30 ° arasındadır. Malezya, Malay Yarımadası'nın ucunda bulunan Batı Malezya ile Borneo Adası'nın kuzeyinde bulunan Doğu Malezya olmak üzere iki kısımdan oluşmakta olup Güney Çin Denizi tarafından ayrılmaktadır. Batı Malezya, kuzeyde Tayland ve güneyde Singapur, Doğu Malezya ise güneyde Endonezya ile orta kuzey kısmında Brunei ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Pahang</span>

Pahang, Malezya'nın Sarawak, Sabah ve Batı Malezya'dan sonraki en büyük eyaletidir. Kuzeyinde Kelantan, batısında Perak, Selangor, Negeri Sembilan, güneyinde Johor, doğusunda ise Terengganu ve Güney Çin Denizi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Malezya mutfağı</span>

Malezya mutfağı, Malezya'ya özgü yemek pişirme tarzıdır. Malezya mutfağı, Malezya'da bulunan yemek pişirme gelenekleri ve uygulamalarından oluşur ve nüfusunun çok etnikli yapısını yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Malayası</span> Malay Yarımadası ve Singapurdaki 18 ve 20. yüzyıl ortaları arası İngiliz hegemonyası altındaki bir dizi eyalettir

Britanya Malayası, Malay Yarımadası ve Singapur'daki 18 ve 20. yüzyıl ortaları arası İngiliz hegemonyası altındaki bir dizi eyalettir. Hint devletlerini dışlayan "Britanya Hindistanı" teriminin aksine Britanya Malayası genellikle federe ve federe olmayan Malay Devletlerini tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">300 Yıl Camii</span>

300 Yıl Camii, Tayland'ın Narathiwat iline bağlı Lubo Sawon köyünde bulunan bir camidir. Cami, 1634 yılında bölgeye yerleşen Müslümanlar için inşa edilmiş olup Tayland'ın en eski camisidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.