İçeriğe atla

Patara deniz feneri

Patara deniz feneri, Akdeniz'i Xanthos Nehri'ne bağlayan eski Patara limanının güneybatı ucunda yer alan bir Romalı deniz feneriydi. Ateş deniz seviyesinden yaklaşık 25 metre yükseklikte yanmış ve 4 deniz mili menzile sahip olmuştur.

Patara, klasik antik çağda bir devlet olan Likya'nın önemli bir liman ve ticaret kentiydi. Bu kentin kalıntıları, Türkiye'de bugünkü Kaş, Antalya yakınlarındaki Gelemiş kasabası yakınlarında yer almaktadır.

Deniz feneri MS 64 yılında Roma İmparatoru Neron tarafından yaptırılmış ve 1481 yılında Rodos'ta meydana gelen bir deprem ve ardından oluşan tsunaminin kulenin yıkılmasına neden olmasına kadar Akdeniz'deki denizciler için bir fener görevi görmüştür. Harabe daha sonra liman alanındaki alüvyonlaşma nedeniyle kum tepeleri arasında kaybolmuştur. Kalıntılar 19. yüzyılda William Gell tarafından keşfedilmiş, ancak 20. yüzyılın sonunda Fahri Işık tarafından deniz feneri olduğunu tespit edilmiş. Patara deniz fenerinin restorasyonu 2020 yılında başlamıştır.

Patara deniz feneri, antik çağlardan kalma ve neredeyse tamamen orijinal malzemeleriyle aslına uygun olarak restore edilebilen tek yapı olması bakımından benzersizdir. MÖ 3. yüzyılda inşa edilen İskenderiye Pharos'u bilinen en eski deniz feneri olma özelliğini korurken, Patara deniz feneri İspanyol Herkül deniz fenerini birkaç yıl farkla geçerek dünyanın ayakta kalan en eski deniz feneri olmuştur.

Kaynakça

  • Nevcat Çevik (2021), Lykia kitabı, Türk Tarih Kurumu.
  • Patara'daki bilgi panoları, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Erişim tarihi: 24 ekim 2022.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rodos</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Rodos Ege Denizi'nde bir ada, On İki Adalar'ın en büyüğü, Yunanistan'ın en doğuda bulunan adası, adanın aynı adlı idari merkezi. Türkiye kıyılarının en yakın noktası olan Bozburun Yarımadası'ndan 18 km mesafededir. Adanın 2019 nüfusu 130.000 olup, bunun 55.000'i Rodos şehrinde yaşamaktadır. Rodos şehri, Yunanistan'ın On İki Adalar idari bölgesinin ve Rodos ilinin (nomos) merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Myndos</span>

Myndos ya da Türkçede okunuşuyla Mindos, Antik yazarların sıkça sözünü ettiği, Mausolos'un kurmuş olduğu şehridir. Yerleşim Bodrum yarımadasının en batısına düşen, bugünkü Gümüşlük ilçesinin bulunduğu bölgede yer almıştır. Ege Denizi ile Akdeniz'in kesişme noktasında bulunan kent, MÖ 640 yılında Anadolu'nun en eski medeniyetlerinden Lelegler tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Likya Yolu</span>

Likya Yolu, Türkiye'nin, güneybatısındaki Fethiye'den başlayarak Antalya'ya kadar uzanan, yaklaşık 520 km uzunluğunda bir yürüyüş rotasıdır. Yürümesi ortalama 29 gün süren Likya Yolu, antik Likya`nın kurulduğu Teke Yarımadasındaki patikalardan bir kısmının işaretlenip haritalanması ile oluşturulmuş, ilk uzun mesafeli yürüyüş rotasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Patara</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısında bir Likya yerleşimi

Patara, Antalya'nın Kaş ilçesinin Kalkan beldesi yakınlarındaki bir Likya kentidir ve Likya Birliği'nin başkentliğini yapmıştır. Likya Birliği'nin üç oy hakkına sahip altı kentinden biridir. Likya birliği toplantıları kentte bulunan birliğin meclis binasında yapılmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Hanya</span>

Hanya, Girit'in ikinci büyük şehri ve aynı adı taşıyan ve Girit'in dört idarî bölümünden biri olan Hanya ilinin (nomos) merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiye Feneri</span> Antik Deniz Feneri

İskenderiye Feneri, Mısır'ın İskenderiye şehrinde inşa edilmiş; ancak günümüzde bulunmayan, Dünyanın Yedi Harikası'ndan biri ve tarihte inşa edilmiş deniz fenerlerinin en yüksek olanı.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiye</span> Mısırın Akdeniz kıyısında bulunan, ikinci büyük şehri

İskenderiye veya Aleksandria, Kahire ve Giza'dan sonra Mısır'ın üçüncü, Afrika'nın ise yedinci büyük kenti ve ekonomik merkezi olan bir kenttir. Toplamda 5.381.000 insanın ikamet ettiği İskenderiye, Akdeniz boyunca Mısır'ın kuzey kıyısı üzerinde yaklaşık 40 km uzanır. İskenderiye popüler bir turizm merkezidir ve aynı zamanda Süveyş'ten gelen doğalgaz ve petrol boru hatları sebebiyle önemli bir sanayi merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">İyonya</span> Anadoluda bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağda verilen ad

İyonya, Anadolu'da bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağ'da verilen addır. Dor istilası sonucu Yunanistan'dan kaçan Akalar tarafından Ayvalık, Efes, Foça, İzmir, Kuşadası, Milet ve Milas çevresinde kurulmuşlardır. Dünyanın yedi harikası arasında gösterilen Efes Artemis Tapınağı İyonyalılar döneminde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Rivierası</span>

Türk Rivierası, Türkiye'de Ege ve Akdeniz kıyısındaki iki ayrı coğrafi bölge arasında kalan bir kısmı belirtmek için kullanılan terimdir. Türk Rivierası doğuda Antalya ilinden başlayan ve batıda Muğla ilini de içine alarak İzmir ilinin orta kesimine uzanan bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz feneri</span> geceleri deniz taşıtlarına yol gösteren, tepesinde güçlü bir ışık kaynağı olan aydınlatma aracı

Deniz feneri, çeşitli ışık yayıcı sistemler vasıtasıyla, gemilere rehberlik etmek amacıyla kıyılarda yapılan bina türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Dover</span>

Dover, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu İngiltere bölgesi içinde Kent kontluğu içinde bulunan tarihsel bir liman kentidir. Dover kenti Antik Romalılar tarafından kurulmuştur. 12. yüzyılda Normanlar tarafından yapılmış ve 2007'ye kadar içinde askerî birlikler ve kuruluşlar bulundurulan tarihî bir kale bulunmaktadır. Gayet eski tarihi olmasına ve Manş Denizi'ni geçiş limanı olarak büyük stratejik önemi olduğu yüzyıllarca kabul edilmesine rağmen Dover kentinin resmi şehir statüsü bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kizikos</span> Türkiyenin Balıkesir ili sınırları içinde, Kapıdağ Yarımadasının güneyinde yer alan Mysia antik kenti

Kizikos, günümüz Erdek ilçesi yakınlarında, Marmara Denizi kıyısındaki Misya antik kentidir. Aslen Marmara Denizi'nde bir ada olduğu söylenen ve eskiden anakaraya ya yapay yollarla bağlanan klasik dönemde Arctonnesus adıyla anılan bugünkü Kapıdağ Yarımadası'nın güney kıyı tarafında bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Marsala</span> Trapani iline bağlı komün (Sicilya, İtalya)

Marsala, İtalya'da Akdeniz adası Sicilya Özerk Bölgesi'nin Trapani ilinde bir şehir ve yerel idare birimi olarak bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Olbia</span> İtalyanın Sardinya bölgesinde, Sassari iline bağlı ilçe (komün)

Olbia, İtalya'da Sardinya Özerk Bölgesi'nin kuzeydoğusunda, 2005'ten itibaren Tempio Pausania kenti ile birlikte Olbia-Tempio ili'nin ortaklaşa merkezi olan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Trani</span> Barletta-Andria-Trani iline bağlı komün (Apulia, İtalya)

Trani, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, 2009'dan itibaren Barletta-Andria-Trani ilinin Barletta ve Andria kentleri ile ortaklasa merkezi olan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Ugarit</span> Kuzey Suriyedeki antik liman kenti

Ugarit ya da Ras Şamra(ʼUgrt; Arapça: ْأُوغَارِيت) Suriye'de Lazkiye yakınlarında Akdeniz'e kıyısı bulunan antik bir liman şehridir. MÖ 1450 - 1195 yılları arasında bir ticaret kenti olarak hareketliydi ancak MÖ 1196 - 1179 arasında Deniz Kavimleri'nin ani bir baskınıyla yakılıp yıkılmıştır. 1929 yılından itibaren harabelerinde yapılan kazılar, tarih açısından önemli tabletler ortaya çıkardı. Bu kazılarda, büyük bir kısmı saray ve çevresinde çoğunluğu Akadca, Ugaritçe olmak üzere Sümerce, Hurrice dillerinde çivi yazılı tabletlerle Antik Mısır dilinde hiyeroglif birkaç bin kil tablet bulunmuştur. Söz konusu belgeler “Rap’anu Arşivi” olarak bilinmektedir. Halkı Ugaritçe denilen bir Sami dili konuşmaktaydı. Ugarit eski çağların en önemli ticaret merkezlerindendir. Ugarit'te yapılan kazılar sonucunda bu bölgedeki yerleşmelerin Neolitik Çağ'a kadar dayandığını göstermiştir. Ayrıca Ugarit kazılarında Akadlar dönemine ait mühür bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kelenderis</span> Mersinde bir antik yerleşim

Kelenderis, günümüzde Mersin'e bağlı Aydıncık ilçesinde yer alan antik kent ilk kez 1987 yılında kazılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Akranes</span>

Akranes İzlanda'nın batı kıyısında bir liman kenti ve belediyedir. Başkent Reykjavik'in yaklaşık 20 km kuzeyindedir. Akranes'in bulunduğu alana 9. yüzyılda yerleşim başladı fakat 1942 yılına kadar belediye statüsünde değildi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut Rivierası</span>

Arnavut Rivierası ; Arnavutluk'un güneybatısını oluşturan dikine sahil kesimine verilen özel bir isimdir. Bazen Bregdeti veya Bregu isimleri ile de anılır. Akdeniz'le bağlantılı bir deniz olan İyon Denizi'nin doğu sahillerinden başlar. Sarandë, Borsh, Himara, Dhërmi, Qeparo, Piqeras ve Lukovë yerleşimlerinin olduğu kıyı hattı boyunca uzanır. Ceraunian Dağları, bölgenin hinterlandını sahilden ayırır. Fakat Arnavut Rivierası, hem kuzeydeki Arnavutluk sahillerini hem de rivierayı içeren Arnavutluk kıyı şeridi ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eşen Çayı</span> Antalya ve Muğla da akarsu

Eşen Çayı (Xanthos), Muğla-Antalya sınırını oluşturan akarsu. Kaynağını Akdağlar'dan alır, Seki Yaylasını geçer, Ören'de güçlü kaynaklarla beslenir, Önce Akçay, daha sonra da Karaçay ile birleşerek denize ulaşır. Karaçay Saklıkent Kanyonu'nu oluşturan akarsudur. Çevrede Kocaçay adı da kullanılır.