İçeriğe atla

Patara

Patara
Pttara (Likçe)
Patara Antik Kenti
Diğer adıΠάταρα (Yunanca)
KonumTürkiye Antalya, Kaş
BölgeLikya
Tarihçe
KurucuHitit Kralı IV. Tudhaliya
KuruluşMÖ. 1250 - MÖ 8. yüzyıl
Devir(ler)Tunç Çağı
Kültür(ler)Helenistik Dönem,Roma Dönemi, Selçuklu Dönemi
İlgili kişi(ler)Büyük İskender, Saint Nicholas
Sit ayrıntıları
Buluntu(lar)Bazelika, kutsal mekan, meclis binası, deniz feneri, antik tiyatro, su kemeri,
ArkeologlarProf. Dr. Havva İşkan Işık, Yrd. Doç. Dr. Şevket Aktaş
DurumRestore
Kamusal erişimAçık
Anadolu'nun ilk telsiz istasyon kalıntıları
Patara yolu
Likya Patara antik kentinde darb edilmiş Stater sikke kategorisinde olan antik sikke. Sikke ön yüzde attika miğferi ile Athena, arka tip kanatlı petasos giymiş Hermes tasviri ile birlikte likya dilinde 𐊓𐊗𐊗 lejantı.

Patara (Likçe: 𐊓𐊗𐊗𐊀𐊕𐊀, Pttara; Yunanca: Πάταρα), Antalya'nın Kaş ilçesinin Kalkan beldesi yakınlarındaki bir Likya kentidir ve Likya Birliği'nin başkentliğini yapmıştır. Likya Birliği'nin üç oy hakkına sahip altı kentinden biridir. Likya birliği toplantıları kentte bulunan birliğin meclis binasında yapılmaktaydı.

Tarihçe

Hitit Kralı IV. Tuthaliya'nın MÖ 13. yüzyılda gerçekleştirdiği Lukka seferi ile ilgili metinlerde kentin adının “Patar” olarak geçtiği bilinmektedir. Günümüzdeki kazılardan elde edilen arkeolojik veriler ışığında, Patara'daki en erken yerleşimin MÖ 5500 itibaren başladığı anlaşılmıştır.[1]

İskender'in kuşattığı kentler arasında yer aldığı bilinir. Patara, Roma döneminde de çok önemli bir kent olmuş ve Likya-Pamphilya eyaletlerinin başkentliğini yapmıştır. Patara limanı, hububat deposu ve sevki açısından önem taşımıştır, Doğu Akdeniz'de bulunan 3 önemli hububat deposundan biri (Granarium) Patara'da bulunmaktadır. Bizans döneminde de gelişmesini sürdüren kent, hristiyanlarca önemli sayılmıştır. Noel Baba olarak bilinen Saint Nicholas'ın da Patara'lı olduğu söylenir.

Patara yazısı

400 metre genişliğinde ve 1600 metre derinliğindeki Patara limanının kumla dolmaya başlaması ve teknelerin yanaşmakta güçlük çekmeleri, Patara'nın giderek önemini yitirmesine neden olur. Rüzgarın savurduğu kumlar zamanla limanı doldurur ve kenti büyük ölçüde örter. Bugün kentte görülebilecek kalıntıların bir bölümü, kumlar altından iyi korunmuş vaziyette ortaya çıkarılmıştır.

Ayrıca Patara antik kent yapısı olan meclis binasına 750 metre yakınında bulunan Anadolu'nun ilk telsiz istasyon kalıntıları bulunmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde iletişim ağı olarak 7 yıl hizmet veren Patara telsiz telgraf istasyonu, bugün Libya sınırlarında bulunan Derne ile iletişımı sağlamak için yapıldı. 1911 yılında Osmanlı ve İtalya savaşı sırasında İtalyan donanması tarafından bombalanması sırasında büyük zarar gördü ve günümüze ancak kalıntıları ulaştı.[2]

Coğrafya

Patara kum tepelerinde gün batımı

Patara uzantısı Antalya'nın Kaş İlçesi'nin Kalkan beldesi yakınlarında bulunuyor olsa da, antik kent Antalya İline komşu olan Muğla'nın sınırları içine de girmektedir.[3] Gelemiş köyünden 2 km sonra yol kenarında Patara'daki kalıntıların en görkemlilerinden Roma Zafer Takı görülür (Metius Modestus). Zafer takı, MS 1. yüzyıl sonlarında yaptırılmıştır. Tepeye doğru görülebilecek kalıntılar arasında Bizans bazilikası ve kutsal alanlar bulunmaktadır. Tiyatro tepenin yamacındadır. Tiyatronun yaslandığı tepede büyük bir sarnıç ile bir anıt mezar bulunmaktadır. Eski liman şimdi sulak alan durumundadır.

Restorasyon

Ayakta kalan en eski demokratik meclis binası bu şehirdedir. 2010'da TBMM tarafından restore edilmiştir.[4][5]

2020 yılı Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Patara Yılı [6] olarak ilan edilmiş olup, kent kapısının restorasyonu tamamlanmıştır. Şu anda günümüz itibarıyla insanlık tarihinin ayakta kalan tek Antik Çağ deniz feneri olan Patara Feneri ve ana cadde sütunların restorasyon çalışmalarına başlanmıştır.[7][8]

İç bağlantılar

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "pataraexcavations". www.pataraexcavations.org. 19 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2022. 
  2. ^ "Anadolu'nun ilk telsiz telgraf istasyonu Patara'da". Emre BAYLAN/ ANTALYA, (DHA). Hürriyet - 1 Ağustos 2011. 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Likya Antik Kentleri - Işık Ülkesi". Çalışma / Yönetmen Tekin Gün.(Haziran 2001). 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Olimpos, Kumluca</span>

Olimpos antik kenti, Antalya'nın batısında Kumluca İlçesi Tahtalı dağının 10 km kuzeyinde kalan Likya yerleşimidir. Antalya'ya 85,7 km. uzaklıkta, Caretta Caretta kaplumbağalarının yavrulama alanı olduğundan sit alanı olarak korunan, genellikle üniversite öğrencileri ve sırt çantalı turistlerin tercih ettiği bir tatil mahallesidir. Ağaç evleri, çadır mekanı olarak kullanılabilecek açık alanları, Likya Yolu üzerinde bulunması önemli özellikleridir. Olimpos Beydağları Millî Parkı sınırları içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kadyanda</span> antik kent

Kadyanda, Muğla'nın Fethiye ilçesinde bulunan, Likya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Pınara</span> Seydikemer yakınlarındaki Likya antik kenti

Pınara. Seydikemer yakınlarındaki Likya antik kenti.

<span class="mw-page-title-main">Ksanthos</span> Türkiyedeki UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunan Likya antik kenti

Ksantos, Kaş'ın Kınık köyündeki antik kent. Kaş kara yoluna 70 km uzaklıkta bulunmaktadır. Antik Çağda Likya'ya başkentlik yapmıştır. UNESCO tarafından ’Dünya Kültür Mirası’ listesine alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Faselis</span> Likyada bulunan antik Yunan ve Roma kenti

Faselis ya da Phaselis , Likya'da bulunan antik Yunan ve Roma kentidir. Günümüzde Antalya'nın Kemer ilçesi yakınlarındadır. Faselis, tarihî özelliklerinin yanında plajlarıyla da bir deniz turizmi alanı işlevi görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Likya Yolu</span>

Likya Yolu, Türkiye'nin, güneybatısındaki Fethiye'den başlayarak Antalya'ya kadar uzanan, yaklaşık 520 km uzunluğunda bir yürüyüş rotasıdır. Yürümesi ortalama 29 gün süren Likya Yolu, antik Likya`nın kurulduğu Teke Yarımadasındaki patikalardan bir kısmının işaretlenip haritalanması ile oluşturulmuş, ilk uzun mesafeli yürüyüş rotasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Patara Plajı</span> Patara antik kenti yakınında bulunan plaj

Patara Plajı, Patara antik kenti yakınında bulunan ve bu bölgedeki en büyük plajlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Arikanda</span> Finike ilçesi yakınlarındaki antik kent

Arikanda, Antalya il sınırları Finike ilçesi yakınlarındaki Likya antik kent.Elmalı - Finike kara yolunun tam yarısında bulunan Arifköyünün Aykırıçay mahallesine yakın bir ören yeridir. Tarihi Bakır Çağı'na kadar geri gitmektedir ve şehrin adı yerli Anadolu dillerinden olan Luvice'de “yüksek kayaların yakınındaki yer” anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Demre</span> Antalya ilçesi

Demre, Antalya ilinin turistik ilçelerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Likya</span> Anadolunun Teke Yarımadasının antik dönemdeki adı

Likya veya Lisiya , M.Ö. 15-14. yüzyıldan M.Ö. 546'ya kadar Anadolu'nun Teke Yarımadası'nda varlık göstermiş ulustur. Likya, aynı zamanda bu bölgedeki antik kentlerin oluşturduğu bir federasyon ve daha sonra da Roma İmparatorluğu’nun bir eyaletidir. "Işık Ülkesi" anlamına gelen Likya, Antalya ve Muğla illeri ile Burdur ilinin iç kısımlarında, Akdeniz'e sınır olan bir bölgede yer alıyordu. Antik Mısır'ın Geç Tunç Çağı kayıtları ve Hitit İmparatorluğu'na ait tarihi belgelerde adından bahsedilen bir devlettir. Hitit kayıtlarında adı Lukka olarak geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Rivierası</span>

Türk Rivierası, Türkiye'de Ege ve Akdeniz kıyısındaki iki ayrı coğrafi bölge arasında kalan bir kısmı belirtmek için kullanılan terimdir. Türk Rivierası doğuda Antalya ilinden başlayan ve batıda Muğla ilini de içine alarak İzmir ilinin orta kesimine uzanan bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu'daki Apollon Kehanet Merkezleri</span>

Kahin Tanrı Apollon'un Anadolu'da birçok kehanet merkezi bulunmaktadır. Bu merkezlere kimi zaman sadece kent delegeleri kimi zaman ise bireysel başvurular da yapılabilmektedir. Kent delegelerinin başvuruları genellikle yeni kentler kurulması ile ilgili olup bunun yanında insanların başına gelen deprem, yangın, veba salgınları gibi hastalıkları defetmek gerekçeleri ile de başvurular yapılabilmektedir. Özellikle Troas ve Likya'da tapılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Gelemiş, Kaş</span> Kaş mahallesi

Gelemiş, Antalya ilinin Kaş ilçesine bağlı bir mahalledir. Antik Patara harabelerinin ve ünlü Patara plajının yakınında kuruludur. 1990'lı yıllardan itibaren hızla gelişmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilköy, Kaş</span>

Yeşilköy, Antalya ilinin batısında Kaş'a bağlı orta büyük bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Mira (antik kent)</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısında bulunan bir Likya antik kenti

Myra, günümüzde Antalya ilinin Demre ilçesinin bulunduğu yörede yer alan antik bir Likya kentidir. Alacadağ, Akdağlar (Massikytos) ve Ege Denizi arasında Demre Çayı (Myros) tarafından taşınan toprakla oluşmuş verimli alüvyon ovasına kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sütleğen, Kaş</span>

Sütleğen, Antalya ilinin Kaş ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Andriake</span>

Andriake, Antalya ilinin Demre ilçesine 5 km mesafede yer alan antik Likya kenti. Likya'nın en önemli limanlarından biri olan Andriake günümüzde Çayağzı olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Simena</span>

Simena, Antalya ilinin Kaş - Demre arasında yer alan, günümüzde Kaleköy olarak adlandırılan antik Likya kenti.

Patara deniz feneri, Akdeniz'i Xanthos Nehri'ne bağlayan eski Patara limanının güneybatı ucunda yer alan bir Romalı deniz feneriydi. Ateş deniz seviyesinden yaklaşık 25 metre yükseklikte yanmış ve 4 deniz mili menzile sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Apollonia (Antalya)</span>

Apollonya, Antalya ili Kaş ilçesi yakınlarında Kılıçlı Köyü'nde bulunan antik Likya kenti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.