İçeriğe atla

Passiflora incarnata

Passiflora incarnata
Çarkı andıran çiçeği
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Takım: Malpighiales
Familya: Passifloraceae
(Çarkıfelekgillergiller)
Cins: Passiflora
Tür: P. incarnata
Passiflora incarnata
L.

Passiflora incarnata, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin en kuzeyde yetişen türüdür.

Çarkıfelek adıyla bilinen tavuk yumurtası büyüklüğünde ve şeklindeki sarımsı meyveleri (İngilizce: maypop) insanlarca tüketildiği için Güneydoğu ABD'de ziraati yapılır. Bitki, asma sülüğü gibi helezonik tutmaçlarla tutunarak hızlı büyür. Yaprakları üç lopludur. Passiflora cinsi içinde Sarı çarkıfelekten sonra soğuğa en dayanıklı tür olup -20 dereceye kadar kökleri dayanabilmekte ve kışın ölen bitki bu sayede yazın tekrar hayata dönebilmektedir. ABD'nin güneydoğusunda subtropikal ve soğuk iklim bölgelerine bu sayede yayılabilmiştir.

Bitkiden ayrıca ilaç sanayinde de yararlanılmaktadır. "Passiflora" adlı bir ilacın üretiminde bu bitki ve meyveleri kullanılmaktadır.

Meyvesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çarkıfelek (bitki)</span> bitki cinsi

Çarkıfelek (Passiflora), çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından 550'den fazla türden oluşan asma ya da sarmaşık tipte bitki cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora edulis</span>

Passiflora edulis, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin en yaygın olan türüdür. "Maruçya" olarak da adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora caerulea</span>

Passiflora caerulea, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Güney Amerika'da yetişen türüdür.

<i>Passiflora alata</i>

Passiflora alata, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Brezilya'nın Amazon bölgesine özgü türü.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora tripartita var. mollissima</span>

Passiflora tripartita var. mollissima, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin bir varyetesi.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora foetida</span>

Passiflora foetida, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Amerika'ya özgü türü.

<i>Passiflora ligularis</i> bitki türü

Passiflora ligularis, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Amerika'ya özgü türü.

<i>Passiflora tarminiana</i> Bitki türü

Passiflora tarminiana, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora coccinea</span>

Passiflora coccinea, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin hızlı gelişen bir türüdür. İngilizcede Scarlet tutku çiçeği, Kırmızı tutku çiçeği adlarıyla anılır. Koyu kırmızı çiçekleri ile Passiflora vitifolia ile benzerlik gösterir. 2 cmlik minyatür karpuz büyüklüğünde ve olgunlaştığında kırmızı renk alan yenilebilen meyvelere de sahiptir. Kırmızı meyveleri ile, beyaz çiçekli ancak kırmızı meyve veren Passiflora capsularis ile benzerlik gösterir. Ancak capsularis türünün aksine meyveleri yenebilir.Zaten kırmızı meyve veren aile içindeki birkaç çarkıfelek türünden biri bu türdür. Soğuğa dayanıklı değildir, -2 derece ve altı uzun süreli soğuklar bitki için ölümcül etkiler doğurur. Tohumdan ve çelikten çoğaltılır. Amazon bölgesinde Peru, Brezilya, Bolivya, Venezuela, Yeni Gine'de yaygın olarak bulunur. Meyveleri taze olarak tüketilir. Bahçecilikte de gözalıcı bulunan çiçekleri nedeniyle tercih edilen çarkıfelek türlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora capsularis</span>

Passiflora capsularis, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<i>Passiflora subpeltata</i>

Passiflora subpeltata, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sarı çarkıfelek</span>

Sarı çarkıfelek, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Karpuz çarkıfeleği</span> Çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasındandır

Karpuz çarkıfeleği, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Amerika'ya özgü bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora maliformis</span> Çarkıfelek çiçeğinin bir türü

Passiflora maliformis, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora laurifolia</span> Bitki türü

Passiflora laurifolia, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

Passiflora anfracta, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin Ekvador'a özgü türüdür. Bitki 5 derecenin altındaki soğukta yaşayamamaktadır, beyaz çiçekleri vardır. Yenilebilir nitelikte meyveleri bulunmamaktadır. Ekvador kıyılarına bakan And Dağlarındaki nemli ormanlık alanlarda yetişir. Nesli tükenme tehlikesi altındaki bir passiflora türü olup, Ekvador devletince bu tür korunmaya çalışılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Turuncu çarkıfelek</span>

Turuncu çarkıfelek, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür. Ana vatanı Avustralya'da tropik iklimin hakim olduğu Queensland eyaletinin kuzey-doğu bölgesidir. Bütün veya 3 loblu koyu yeşil 7 cm uzunluğunda yapraklara, 4 ile 8 cm arası depişien çiçeklere sahiptir. Portakal-pembe renkli çiçekleri bulunmaktadır bu çiçekler açtıktan 3-4 gün sonra kararmaktadır. İki varyetesi vardır: Passiflora aurantia var. aurantia ile Passiflora aurantia var.pubescens. 5 cm çağında,yeşil oval bir meyvesi bulunmakla, bu meyvenin içinde yeşil etli kısmı ve siyah tohumları bulunmaktadır. Meyvesinin yenilebildiği söylense de, lezzetsiz bulunmaktadır. Tropik iklimlerde ve ancak soğuktan korunduğu sürece subtropik iklim bitkisi iklimlerde yetiştirilebilir. Bitki 4,5 derecenin altındaki sıcaklıkta bitki zarar görmekte 0 derece ve altı sıcaklıklarda ise ölmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İki çiçekli çarkıfelek</span>

İki çiçekli çarkıfelek, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora cincinnata</span> bitki türü

Passiflora cincinnata, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin türüdür. 4,5 metre boya olgunlaştığında erişebilmektedir. 7–12 cm çapında mor-koyu mavi renkli çiçekleri ve gelişmiş halde 5 loba kadar çıkabilen yaprakları ile ünlüdür. Olgunlaşmamış hali ile yeşil olgunlaştığında ise portakala dönen 5 cm çapında yenilebilir meyvelere sahiptir. Meyveleri lezzetli olduğundan dolayı çiğ olarak yenebildiği gibi taze olarak da tüketilir. Anavatanı Brezilya, Bolivya ve Paraguay dır. Buradan çeşitli ülkelere yayılmıştır.-5 dereceye kadar olan soğuklara dayanabildiği görülmüştür. Bu türle Passiflora incarnata türünü melezleyerek soğuğa dayanıklı, yenilebilen 3–6 cm çapında meyveli Passiflora xincense hibrit türü oluşturulmuştur.

<i>Passiflora cuspidifolia</i> bitki türü

Passiflora cuspidifolia, Passiflora (çarkıfelek) cinsinin bir türüdür. Parlak, uzunlamasına oval koyu yeşil yapraklı bitki türü, yeşil renkli yuvarlak meyveler verir.