İçeriğe atla

Passiflora gibertii

Passiflora gibertii
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
(unranked) Eudicots
(unranked) Rosids
Takım: Malpighiales
Familya: Passifloraceae
Cins: ''Passiflora''
Tür: '''''P.gibertii'''''
''Passiflora gibertii''
N.E.Br.

Passiflora gibertii hızlı yetişen süs amaçlı da değerlendirilen yenilebilen meyvelere sahip bir çarkıfelek türüdür. 8 metreye kadar boylanabilmektedir. Yaprakları genelde 3 lobludur ancak nadirende olsa 5 loblu yapraklara sahiptir. Duvar ve çitlere sarılarak veya özel sarmalları ile tutunmaktadır. Kolayca korunaklı konteynerlerde de soğuk bölgelerde yetiştirilebilir. Olgunlaşmış meyveleri sarıdan portakala kadar değişim gösterip yenilebilir. Genelde sıcak mevsimlerde çiçeklenme yapar bununla birlikte olgunlaşmamış yeşil meyvelerinin zehirli olduğu çeşitli kaynaklarda zikredilmekle bu sebeple olgunlaşmamış meyvelerinin yenmesi tavsiye edilmez. 0 dereceye kadar dayanıklıdır. Güneşli ve yarı gölge alanlarda yetişir. Düzenli sulama ister. Tohumları suda bir süre bekletilip toprağa ekildikten sonra 23-29 derece arasında çimlenir. Aynen diğer passiflora türleri gibi çimlenme birkaç haftada olabileceği gibi birkaç ayıda bulabilmektedir. Güney Amerika da Arjantin'den Paraguay,Brezilya'ya kadar olan alan bu türün anavatanıdır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çarkıfelek (bitki)</span> bitki cinsi

Çarkıfelek (Passiflora), çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından 550'den fazla türden oluşan asma ya da sarmaşık tipte bitki cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora incarnata</span>

Passiflora incarnata, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin en kuzeyde yetişen türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora caerulea</span>

Passiflora caerulea, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Güney Amerika'da yetişen türüdür.

<i>Passiflora quadrangularis</i>

Passiflora quadrangularis, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin tropikal Amerika'ya özgü türü.

<i>Passiflora tarminiana</i> Bitki türü

Passiflora tarminiana, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<i>Passiflora adenopoda</i>

Passiflora adenopoda, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora capsularis</span>

Passiflora capsularis, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<i>Passiflora subpeltata</i>

Passiflora subpeltata, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora herbertiana</span>

Passiflora herbertiana, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sarı çarkıfelek</span>

Sarı çarkıfelek, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Karpuz çarkıfeleği</span> Çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasındandır

Karpuz çarkıfeleği, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Amerika'ya özgü bir türüdür.

<i>Çarkıfelek</i> türleri listesi Vikimedya liste maddesi

Botanikteki adlarına göre Passiflora (Çarkıfelek) türlerinin listesidir. Yaklaşık 500 kadar türü bulunmakla bu türlerin büyük bir kısmı tropikal bölgelerde, bir kısmı subtropikal veya ılıman bölgelerde yine bir kısmı da Avustralya ve Okyanusya'da bulunmaktadır. Liste henüz tam değildir.

<span class="mw-page-title-main">Turuncu çarkıfelek</span>

Turuncu çarkıfelek, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür. Ana vatanı Avustralya'da tropik iklimin hakim olduğu Queensland eyaletinin kuzey-doğu bölgesidir. Bütün veya 3 loblu koyu yeşil 7 cm uzunluğunda yapraklara, 4 ile 8 cm arası depişien çiçeklere sahiptir. Portakal-pembe renkli çiçekleri bulunmaktadır bu çiçekler açtıktan 3-4 gün sonra kararmaktadır. İki varyetesi vardır: Passiflora aurantia var. aurantia ile Passiflora aurantia var.pubescens. 5 cm çağında,yeşil oval bir meyvesi bulunmakla, bu meyvenin içinde yeşil etli kısmı ve siyah tohumları bulunmaktadır. Meyvesinin yenilebildiği söylense de, lezzetsiz bulunmaktadır. Tropik iklimlerde ve ancak soğuktan korunduğu sürece subtropik iklim bitkisi iklimlerde yetiştirilebilir. Bitki 4,5 derecenin altındaki sıcaklıkta bitki zarar görmekte 0 derece ve altı sıcaklıklarda ise ölmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İki çiçekli çarkıfelek</span>

İki çiçekli çarkıfelek, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir türüdür.

Passiflora brachyantha, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin Ekvador'a özgü And Dağlarının güneyinde bulunan endemik bir türüdür. 1979 yılında L.K Escobar tarafından bu tür ancak keşfedilebilmiştir. Nesli tehdit altındadır. 3 loblu 7,8–11 cm arasında değişen yaprakları bulunmaktadır, 6,4-6,8 cm uzunluğunda açık pembe çiçekleri, bulunmaktadır. Meyveleri elips şeklinde 5,5 cm uzunluğunda, 3,8 cm genişliğinde ve yeşil renklidir ve yenmez. Tohumları 5,5 mm uzunluğunda,3,8 mm genişliğindedir. Bu türe benzer Passiflora glaberrima türünden mavi-mor yerine pembe renkli çiçeklerinin olması ve biraz daha büyük yaprakları ile ayrılır. Tropik bir bitki olduğundan 2 derecenin altı sıcaklıklarda bitki zarar görür buna karşın 0 derece ve altı sıcaklıklarda bitki ölür.

Passiflora foetida var. arizonica, çarkıfelekgiller familyasından çarkıfelek cinsinin bir alt türüdür. Dar tabanlı orta lob ve loblu yan loblar ile düzensiz testere dişli, derin loblu yaprakları ile diğer çarkıfelek türlerinden ayrılabilir. Beyaz renkli çiçekleri mavi, lavanta renkli filamanları vardır. Ağ gibi çiçek bürgüleri, Arizona'da bulunan diğer passiflora türlerinden bu türü ayırır. Yaprakları üç loblu nadirende olsa bazen 5 lobludur. Aynen Passiflora foetida gibi yarı etçil özellikler gösterir, hoş olmayan bir kokusu vardır, bu koku sayesinde sinekleri kendine çeker ve ağ gibi bürgülerinde hapseder. Meyveleri yenebilir, tatlıdır, ancak küçük ve az miktarda etli kısmı bulunur. Arsız, yayılıcı ve işgalci bir türdür. Arizona'da dağlık kayalık bölgelerde,çöllere yakın yerlerde doğal olarak yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Passiflora cincinnata</span> bitki türü

Passiflora cincinnata, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin türüdür. 4,5 metre boya olgunlaştığında erişebilmektedir. 7–12 cm çapında mor-koyu mavi renkli çiçekleri ve gelişmiş halde 5 loba kadar çıkabilen yaprakları ile ünlüdür. Olgunlaşmamış hali ile yeşil olgunlaştığında ise portakala dönen 5 cm çapında yenilebilir meyvelere sahiptir. Meyveleri lezzetli olduğundan dolayı çiğ olarak yenebildiği gibi taze olarak da tüketilir. Anavatanı Brezilya, Bolivya ve Paraguay dır. Buradan çeşitli ülkelere yayılmıştır.-5 dereceye kadar olan soğuklara dayanabildiği görülmüştür. Bu türle Passiflora incarnata türünü melezleyerek soğuğa dayanıklı, yenilebilen 3–6 cm çapında meyveli Passiflora xincense hibrit türü oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hibiscus</span> Bitki türü

Hibiscus, yaprakları olan alternatif bir çiçektir. Genellikle bir dişli veya loblu marjı ile mızrak ve ovat şeklindedir. Çiçekler beş veya daha fazla olan, büyük, göze çarpan, trompet şeklindedir yaprakları, beyaz, kırmızı, turuncu, mor ve sarıdır, 4–18 cm genişliktedir. Pembe renkli olanlar gibi bazı türlerde çiçek rengi, H. mutabilis ve H. tiliaceus, yaşla birlikte değişir. Meyve kuru ve loblu olan kapsül içeren tohumlardır. Türkçede hatmi çiçeği veya amber çiçeği olarak da bilinmektedir.

<i>Solanum sandwicense</i>

Solanum sandwicense, popolo 'aiakeakua yaygın isimi ile bilinen, patlıcangiller ailesindeki nadir bir çiçekli bitki türüdür. Bugün Kauai ve Oahu adalarında mevcuttur ve Hawaii'ye özgüdür. Yaşam alanlarının tahrip edilmesi ve bozulması sebebi ile tehdit altındadır. Amerika Birleşik Devletleri'nin federal olarak listelenen nesli tükenmekte olan bir türüdür.

<i>Passiflora ambigua</i> bitki türü

Passiflora ambigua, Belize, Kosta Rika ve Kolombiya'da bulunan Passiflora (Çarkıfelek) türüdür. Genellikle nemli ortamlara ihtiyaç duyduğundan, nemli ormanlarda yetişen ambigua aynı zamanda hızlı büyüyen asmalardandır.