Pasifik beyaz yanlı yunusu

Pasifik beyaz yanlı yunusu

Ortalama bir insan ile boyut karşılaştırması

Korunma durumu

Biyolojik sınıflandırma

Âlem:	Animalia
Şube:	Chordata
Alt şube:	Vertebrata
İnfa şube:	Gnathostomata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Cetacea (Balinalar)
Alt takım:	Odontoceti (Dişli balinalar)
Familya:	Delphinidae (Yunusgiller)
Cins:	Lagenorhynchus
Tür:	L. obliquidens

İkili adlandırma

Lagenorhynchus obliquidens
Gill, 1865

Pasifik beyaz yanlı yunusu
doğal yaşam alanı

Pasifik beyaz yanlı yunusu (Lagenorhynchus obliquidens), yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Çok hareketli olan bu yunus türü Kuzey Pasifik Okyanusu'nun serin ve ılık sularında bulunur.

Taksonomi

Pasifik beyaz yanlı yunusu 1865 yılında Theodore Gill tarafından adlandırılmıştır. Bu yunus türü morfolojik açıdan güney Pasifik'te bulunan gölgeli yunusa benzer. Franck Cipriano tarafından yapılan genetik analizler bu iki yunus türünün yaklaşık iki milyon yıl önce ayrıldığını göstermektedir.

Her iki yunus türü de geleneksel olarak Lagenorhynchus cinsinde sınıflandırılmış olsalar da moleküler analizler bu yunus türlerinin Cephalorhynchus cinsinde yer alan yunuslara daha yakın olduğunu göstermektedir. Bu iki tür için yeni bir cins adı olarak Sagmatias önerilmiştir.^[1]

Özellikleri

Pasifik beyaz yanlı yunusu üç renklidir. Çenesi, boğazı ve karnı krem beyazıdır. Ağzı, yan yüzgeçleri, sırtı ve sırt yüzgeci koyu gridir. Yanlarda açık gri bölgeler bulunur ayrıca gözün üstünden sırt yüzgecine doğru giden ve kuyruğa yaklaştıkça da kalınlaşan açık gri bir çizgi de bulunur. Gözlerin çevresinde koyu gri bir halka vardır.

Bu yunus türü orta büyüklükte bir okyanus yunusudur. Dişiler 150 kg, erkekler de 200 kg. ağırlığa çıkabilir. Erkeklerin boyu 2,5 metreye dişilerin boyu da 2,3 m.'ye çıkar. Pasifik beyaz yanlı yunusu gölgeli yunustan biraz daha iridir. Dişiler olgunluğa 7 yaşında ulaşır. Gebelik süresi bir yıldır. Bireyler 40 yaşından fazla yaşayabilirler.

Pasifik beyaz yanlı yunusu oldukça hareketlidir ve kuzey Pasifik'te bulunan diğer balina ve yunus türleriyle bir arada bulunabilirler. Teknelere hemen yanaşırlar ve yanlarında yüzerler. Ortalama 90 bireyin bulunduğu geniş gruplara sıklıkla rastlanır,300 bireyin oluşturduğu çok büyük gruplar da görülebilir. Barlam balığı, hamsi, kalamar, ringa, somon ve morina ile beslenirler.

Ortalama 60 dişleri bulunur

Nüfus ve dağılımı

Pasifik beyaz yanlı yunusu kuzey Pasifik Okyanusu'nun soğuk sularından ılık sularına kadar olan bölgede yaşarlar. Batıda Güney Çin Denizi ve doğuda da Baja California Yarımadası'ndan daha güneyde görülmemişlerdir.

Japon Denizi ve Ohotsk Denizi'nde de bazı populasyonların yaşadığı görülmüştür. En kuzeyde Bering Denizi'nde bazı bireylere rastlanmıştır. Bu yunusların göç ettikleri düşünülmektedir. Doğu Pasifik'te kışları Kaliforniya kıyılarında daha çok görünürlerken kışları daha kuzeyde olan Oregon ve Washington'da görülürler. Tüm yıl boyunca açık denizde derin sularda yaşarlar.

Toplam nüfusun 1 milyon civarında olduğu düşünülmektedir. Ancak Pasifik beyaz yanlı yunuslarının teknelere yaklaşma huyları nedeniyle örnekleme yoluyla olan tahmin çalışmalarını güçleştirmektedir.

Kaynakça

^ Shirihai, H. and Jarrett, B. (2006). Whales, Dolphins and Other Marine Mammals of the World. Princeton Field Guides. s. 202–205. ISBN 9780691127576.

İlgili Araştırma Makaleleri

Katil balina, Orka olarak da bilinir, okyanus yunusları ailesinin en iri üyesidir. Yayılım genişliği olarak dünyada en yaygın ikinci memelidir ve tüm okyanuslarda bulunur. Çok yönlü bir yırtıcıdır ve balık, deniz kaplumbağası, kuş, fok, köpek balıkları ve hatta diğer genç ve küçük yunusları yer. Bu şekilde deniz besin zincirinin en üst noktasındadır. Katil balina ayrıca diğer balinalara özellikle gri balinalara da saldırır.

<span class="mw-page-title-main">Yunusgiller</span> balina familyası

Yunusgiller (Delphinidae), balinalar (Cetacea) takımına dahil olan dişli balinalar (Odontoceti) alt takımının bütün okyanus yunusları üyelerini içeren bir familyasıdır.

Bayağı yunus, yunusgiller (Delphinidae) familyasının tipik cinsi Delphinus'u oluşturan iki yunus türünün ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şili yunusu</span>

Şili yunusu, Cephalorhynchus cinsinde bulunan dört yunus türünden biridir. Yunus yalnızca Şili sahillerinde ve Arjantin'in güney ucunda bulunur.

Beyaz başlı yunus, Cephalorhynchus cinsinde bulunan dört tür arasında en çok bilinen yunus türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Benguela yunusu</span>

Benguela yunusu ya da Heaviside yunusu Cephalorhynchus cinsindeki dört yunus türünden biridir. Namibya kıyısında ve Güney Afrika'nın batı kıyısında bulunur. Haviside yunusu ve Güney Afrika yunusu diye de bilinir.

Atlantik benekli yunusu, Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir. Kuzey Atlas Okyanusu'nda Gulf Stream'de bulunur. Bu türün yaşlı üyelerinin gövdeleri üzerinde oldukça ayırtedici benekler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik dönücü yunusu</span>

Atlantik dönücü yunusu Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve Atlas Okyanusu'nda bulunur. Aynı zamanda Clymene yunusu, miğfer yunusu ve kısa burunlu dönücü yunus adları da verilmektedir.

Çizgili yunus Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve dünya üzerindeki tüm ılıman ve tropik okyanuslarda bulunur. Üzerinde oldukça fazla araştırma yapılmış olan bu yunus türüne aynı zamanda Euphrosyne yunusu ve mavi beyaz yunus adları da verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pantropik benekli yunusu</span> Memeli türü

Pantropik benekli yunusu Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve dünya üzerindeki tüm ılıman ve tropik okyanuslarda bulunur. Bu yunus türü ton balığı avlama yöntemleriyle milyonlarcası öldürülünce soyu tükenme tehdidi altına girmiştir. 1980'lerde Doğu Büyük Okyanus'ta yunuslara zarar vermeyen ton balığı avlama yöntemleri kullanılmaya başlanmıştır. Bu yunus türüne ayrıca dar ağızlı yunus da denmektedir.

Lagenorhynchus Yunusgiller (Delphinidae) familyasından bir yunus cinsidir ve altı yunus türü barındırır:

Atlantik beyaz yanlı yunusu, Lagenorhynchus acutus
Beyaz burunlu yunus, Lagenorhynchus albirostris
Gölgeli yunus, Lagenorhynchus obscurus
Kum saati yunusu, Lagenorhynchus cruciger
Pasifik beyaz yanlı yunusu, Lagenorhynchus obliquidens
Siyah çeneli yunus, Lagenorhynchus australis

<span class="mw-page-title-main">Atlantik beyaz yanlı yunusu</span>

Atlantik beyaz yanlı yunusu Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir ve Kuzey Atlas Okyanusu'nun ılık ve serin sularında bulunur. Belirgin bir renge sahiptir.

Balinalar ya da Latince adıyla Cetacea infra takımı içinde plasentalı deniz memelileri olan balinalar, yunuslar ve musurları barındırır. Bu infra takımın tüm günümüz üyeleri tamamen su içinde yaşamaya adapte olmuştur. Çoğu açık okyanuslarda yaşarken az sayıda üyesi nehirlerde ve haliçlerde yaşar. Bu hayvanlar üremek için çiftleşmeyi, doğumu, yavrularını emzirmeyi ve beslenmeyi tamamen sualtında gerçekleştirirler. Boyutları 1,4 m. boyunda ve 54 kg. ağırlığındaki körfez muturundan aynı zamanda bugüne kadar yaşamış en büyük hayvan olduğu düşünülen 29,9 m. boyunda ve 190 ton ağırlığında mavi balinaya kadar bir yelpaze içindedir. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından bu infra takım için on dört familya, 39 cins ve 90'dan fazla tür tanınmaktadır. IUCN tarafından bu türlerden ikisi kritik tehlikedeki türler, yedisi tehlikedeki türler, altısı hassas türler, beşi neredeyse tehdit altındaki türler arasında listelenirken yirmi ikisi asgari endişe altında görülmekte ve kırk beşi hakkında yeterli veri yoktur, ayrıca üç tür henüz değerlendirilmemiştir.

Pürüzlü dişli yunus, Steno cinsinde bulunan tek yunus türüdür. Oldukça büyük olan bu yunusa derin ılık ve tropikal sularda rastlanır.

Sarawak yunusu ya da Fraser yunusu Pasifik Okyanusu'nun derin sularında ve kısmen Hint Okyanusu ile Atlantik Okyanusu'nda yaşayan, Yunusgiller familyasından bir yunustur.

Boz yunus, gri yunus ya da Risso yunusu, Grampus cinsinde yer alan tek yunus türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Gölgeli yunus</span> Yunus türü

Gölgeli yunus, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biri. Güney Yarımküre'nin kıyısularında yaşayan gölgeli yunus oldukça akrobatiktir ve insanlara sokulmayı çok sever. İlk olarak 1828'de John Edward Gray tarafından tanımlanmıştır. Pasifik beyaz yanlı yunusu ile genetik açıdan çok yakından akrabadır ancak günümüzde geçerli olan bilimsel görüşlere göre ayrı türler olarak sınıflandırılmışlardır.

Siyah çeneli yunus ya da Peale yunusu, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Bu küçük yunus türü Güney Amerika'nın en güneyinde yer alan Ateş Toprakları'nın çevresindeki sularda yaşar.

Kum saati yunusu, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Bu küçük yunus türü Antarktika ve çevresindeki sularda yaşar.

Kuzey gerçek balina yunusu, Büyük Okyanus'un kuzeyinde bulunan küçük ve ince bir deniz memeli türü. Kuzey Pasifik'in derin sularında genellikle diğer deniz memelileriyle de birlikte 2.000'e kadar ulaşan sayıda gruplarla dolaşırlar. Bu tür iki gerçek balina yunusu türünden birisidir, diğeri ise Güney Yarımküre'nin soğuk sularında bulunan güney gerçek balina yunusudur.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.