İçeriğe atla

Pashtana Durrani

Pashtana Durrani
Doğum1997
Pakistan
MilliyetAfgan
MeslekÖğretmen ve Learn Afganistan'ın kurucusu,Aktivist
ÖdüllerMalala Fonu Eğitim Savunucusu Ödülü BBC 100 Kadın(2021)

Pashtana Durrani, öğretmen ve LEARN Afganistan'ın kurucusudur. LEARN Kandahar'da okullar kurmuş öğretmenlere eğitim vermiş, öğrencilere de danışmanlık yapmıştır. Durrani Birleşmiş Milletler'de Afgan Gençlik Temsilcisi ve Afgan kızlarının eğitime ulaşması için gösterdiği çabalardan dolayı Malala Fonu Eğitim Savunucusu Ödülü'nü aldı. Ayrıca 2021 yılında BBC'nin yayınladığı 100 ilham veren kadınlardan biri oldu.[1]

Kişisel yaşamı

Ailesi 1990'larda Taliban kontrolünden kaçmak için Afganistan'dan kaçmıştır. Durrani, 1997 yılında Pakistan'da bir mülteci olarak doğmuştur ve 2016 yılına kadar bir kampta yaşamıştır daha sonra Afganistan'a dönmüştür. Yaşadığı mülteci kampında eğitim imkanı yoktu, en yakın okul çok uzaktaydı ve ulaşım imkanı yoktu. Annesi ve babası öğretmendir ve kız çocuklarının okutulması gerektiğini ve onlara eğitim almaları için her fırsatın verilmesi gerektiğini vurgulamışlardır. 2001 yılında daha önce aşiret reisi olan babası mülteci kampında kızlar için bir okul açmıştır. Durrani, ilk eğitimini bu okulda almıştır.[2]

Aktivizm

O, odak noktası kız çocuklarının eğitimi olan bir Afgan insan hakları aktivisti ve toplum geliştirme uzmanıdır. WCW'de geçirdiği süre boyunca, Afgan kadın ve kız çocuklarının eğitim almalarına yardımcı olmak ve Afgan anne ve bebeklerinin sağlığını desteklemek için araştırmalarına devam ediyor. Durrani, 2018 yılında çevrimdışı bir platform kullanarak dağıtılmış bir tablet bilgisayar ağı aracılığıyla kızlara güvenli ve güvenli bir şekilde eğitim sağlamak için kâr amacı gütmeyen kurulmuş bir taban örgütü olan LEARN Afganistan'ın kurucusudur. LEARN zirvesinde, Afganistan'ın güneyindeki şehirlerde ve kırsal bölgelerde 18 dijital okul işletiyordu, ancak Taliban geçen sonbaharda ülkeyi geri aldığında, örgüt neredeyse tüm programlarını kapatmak ve faaliyetlerini yeraltına kaydırmak zorunda kaldı.[2] LEARN aracılığıyla Afganistan'ın Kandahar kentinde 7.000 kız ve erkek çocuğu eğitti ve 80'den fazla öğretmeni dijital okuryazarlık konusunda eğitti. LEARN aynı zamanda kızların sağlığına da odaklanmaktadır ve 700 kıza adet hijyeni yönetimi konusunda eğitim vermiştir. Durrani, Afgan kızlarının eğitimini ilerletmek için yaptığı olağanüstü çalışmalardan dolayı Malala Fonu tarafından Eğitim Şampiyonu seçilmiştir. Uluslararası Af Örgütü'nün küresel gençlik temsilcisi ve acil çevresel kaygıları ele alan uluslararası bir ortaklık olan Global Environment Facility'nin yönlendirme komitesinin yönetim kurulu üyesiydi.[3] 2021 yılında BBC'nin yayınladığı 100 Kadın listesinde yer almıştır.[4]

Kaynakça

  1. ^ "BBC 100 Women 2021: Who is on the list this year?". BBC News (İngilizce). 7 Aralık 2021. 8 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023. 
  2. ^ a b "Pashtana's Diary". LEARN (İngilizce). 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Pashtana Durrani". Davis Center (İngilizce). 14 Nisan 2022. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023. 
  4. ^ "BBC'nin 2021 yılı 100 Kadın listesi yayımlandı: Bu yılki listede Sevda Altunoluk ve Elif Şafak da var". BBC News Türkçe. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afganistan</span> Batı, Orta ve Güney Asyanın birleştiği yerde bulunan devlet

Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şerbet Güla</span>

Şerbet Güla, fotoğrafı National Geographic dergisine 1985 yılında kapak olduktan sonra geniş kitlelerce tanınan Peştun kökenli Afgan.

<span class="mw-page-title-main">Taliban</span> Afganistan merkezli İslamcı hareket

Taliban, Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir. Grup; eroin gibi narkotiklerin ticaretinin yanı sıra haraç toplama, fidye ve alıkoyma gibi faaliyetlerle finanse edilmektedir. Ayrıca 2010'ların ortalarında, önceki hükûmetin yönetiminde yasadışı olan madencilik faaliyetlerinin kontrolünü ele geçirmiştir.

Ahmed Şah Mesud, "Penşir Aslanı" lakaplı Tacik kökenli Afgan askerî lider. Kabil'in kuzeyindeki Pençşir Vilayeti'nde bulunan Cangalak’ta Tacik kökenli bir ailede dünyaya geldi. Asker olan babası, Kral Zahir Şah’ın ordusunda albay olarak görev yapıyordu. Çocukluğunun büyük bölümü Kabil’de geçti. Ardından bir Fransız Lisesi olan İstiklal’e kaydoldu. Sonra Kabil Politeknik Okulu’nda mimarlık okudu. Ancak okulu bitirme şansı bulamadı. 1970'li yıllarda İslami harekete katıldı. Kabil Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Burhaneddin Rabbani’den etkilendi. 1973 yılında İslami hareketin ileri gelenleri arasına katıldı. 1974 yılında diğer liderler gibi Kral Davud rejiminin baskıları sonucu Pakistan’a gitti. 1975 yılında Davud yönetimini devirmek için yeniden ülkesine döndü. Kendisinden istendiği gibi Penşir Vadisi’ndeki Roka Bölgesini ele geçirdi. Ancak ordunun müdahalesi sonucu yeniden Pakistan’a kaçtı. 1978 yılında Konar bölgesinde halkı komünistlere karşı silahlandırdı. 1979 yılında Penşir’e döndüğünde Sovyet işgaline karşı başlatılan cihadın ünlü komutanlarından biri oldu. Mesud, Sovyetlere karşı askeri başarıları ile ülke çapında ün salmaya başladı. Batılı gözlemciler Mesud’u “Yetenekli Stratejist” ve “Hindikuş’un Napolyon’u” diye tanımlıyorlardı. Sovyetler 10 yıl süren işgalleri sırasında 80 km uzunluğundaki Penşir Vadisi’ne girmeye çalıştılarsa da bunda başarılı olamadılar ve Şubat 1989'da Afganistan’dan geri çekildiler.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ömer</span> Talibanın kurucusu ve eski lideri

Muhammed Ömer ya da Batı'da bilinen adıyla Molla Ömer, 1994 yılında Taliban'ı kuran Afgan militandır. 1996-2001 Afganistan İç Savaşı sırasında Taliban, Kuzey İttifakı ile savaşarak ülkenin büyük bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve 1996 yılında Ömer'in Yüksek Lider olarak görev yapmaya başladığı Birinci İslam Emirliği'ni kurdu. El-Kaide'nin 11 Eylül saldırılarını gerçekleştirmesinden kısa bir süre sonra Taliban hükûmeti, Amerika'nın Afganistan'ı işgaliyle devrildi ve Ömer saklanmaya başladı. Amerika liderliğindeki koalisyon tarafından yakalanmadan başarıyla kaçtı ve 2013 yılında tüberkülozdan öldüğü bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Kandehar</span>

Kandehar, Afganistan'ın Kandehar Vilayeti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Malala Yusufzay</span> Pakistanlı aktivist ve Nobel Ödülünün en genç sahibi

Malala Yousafzai, Pakistanlı bir kadın eğitim aktivisti ve aynı zamanda 2014 Nobel Barış Ödülü sahibi. 17 yaşındayken, Nobel Ödülü alan en genç ve ikinci Pakistanlı ve ilk Peştundur. İnsan hakları savunuculuğuyla, özellikle de Taliban Pakistan'ının zaman zaman kızların okula gitmesini yasakladığı anavatanı Swat'ta kadın ve çocukların eğitim almasını savunmasıyla tanınır. 11 yaşından itibaren kız çocuklarının eğitim hakkını savunmaya başlamıştır. Savunuculuğu uluslararası bir harekete dönüşmüş ve eski Başbakan Şahid Hakan Abbasi'ye göre Pakistan'ın "en önde gelen vatandaşı" olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Akile Asıfi</span>

Akile Asıfi Minavali, Pakistan'da binlerce çocuk mülteciyi eğitmiş öğretmen.

Muqadasa Ahmedzai, 1992 yılında Afganistan'da doğmuştur. Ahmedzai, siyaset bilimi alanında lisans sahibidir.Afganistan’da toplumsal cinsiyet eşitliğini, eğitimi ve kadınları harekete geçirmek için çalışan sosyal aktivist,politikacı ve şairdir.N-Barış Ödülü sahibidir. Aynı zamanda 2021 yılında BBC’nin yayınladığı 100 Kadın listesinde yer almıştır.

Alema,genellikle Dr.Alema olak tanınır, filozof, feminist aktivist, çatışma analisti, kadın hakları savunucusu ve Afgan politikacıdır. Afganistan'da insan hakları ve sivil toplumdan sorumlu bakan yardımcısıydı. Aynı zamanda 2021 yılında BBC’nin yayınladığı 100 Kadın listesinde yer almıştır.

Sahar Fetrat, Afganistan'da doğmuştur. İlk Taliban rejimi sırasında genç bir mülteci olarak İran ve Pakistan'da yaşamış olan aktivist, aynı zamanda senarist ve belgesel yönetmenidir.

Fatima Gailani, 1954 yılında Kabil'de doğmuş, Afgan Kızılayı'nın başkanı olarak görev yapmış bir siyasi lider ve kadın hakları aktivistidir. BBC 2021 yılı 100 Kadın listesine girmiştir.

Angela Ghayour, Herat Online School'un kurucusu olan Afgan bir öğretmendir.

Nasrin Husseini, Afgan doğumlu Kanadalı bir mülteci savunucusu, veteriner araştırmacı ve gıda sistemini yeniden yapılandırmak için çalışan bir gıda aktivistidir. Araştırmaları, çiftlik hayvanlarından elde edilen gıdaların üreme ve üretkenliğini artırma yoluyla hayvan sağlığını geliştirmeye odaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hoda Khamosh</span> Afgan muhabir

1996 doğumlu olan Hoda Khamosh, Afgan gazeteci, şair ve kadın hakları aktivistidir.

<span class="mw-page-title-main">Crystal Bayat</span>

Crystal Bayat, Afgan kökenli kadın hakları savunucusu,Afganistan'ın içinde de dışında da siyasi aktivizmle uğraşmaktadır. Taliban'ın tekrar iktidara gelmesiyle birlikte değişen olaylara karşı protestolar yapmıştır. Hayatının büyük bir bölümünü demokrasi ve toplumsal değişimler için uğraşmıştır. 2021 yılında BBC'nin yayınladığı en ilham veren 100 Kadın'dan biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rohila</span>

Takma adıyla Rohila, Taliban'da okutulmasına izin verilmeyen 2000li yıllarda doğmuş bir Afgan kız öğrencidir.

<span class="mw-page-title-main">Nilofar Bayat</span>

Nilofar Bayat, Afganistan Tekerlekli Sandalye Basketbol Milli Takımı'nın kaptanı ve engelli kadınların haklarının savunucusudur.Taliban'ın iktidara gelmesiyle eşiyle birlikte İspanya'ya sığınmıştır. 2021 yılında BBC'nin yayınladığı 100 Kadın'dan biri olmuştur.

Roshanak Wardak Afgan bir jinekolog olmasının yanında Maidan Vardak Eyaletinden eski bir politikacıdır. 2021 yılında diğer elli Afgan kadınla birlikte BBC'nin 100 Kadınından biri seçildi.

Maryam Durani, 1987 yılında doğan Afgan aktivist ve kadın savunucusudur. 2012 yılında Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'ne layık görülmüştür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.