İçeriğe atla

Partenon Camii

Koordinatlar: 37°58′17″K 23°43′36″D / 37.97139°K 23.72667°D / 37.97139; 23.72667
Partenon Camii
Hala bozulmamış Partenon'un cami olarak hizmet verdiği 1670 yılında Akropolis'in görünümü
Harita
Genel bilgiler
TürCamii
AdresPartenon, Atina, Yunanistan
ŞehirAtina
Ülke Yunanistan
Koordinatlar37°58′17″K 23°43′36″D / 37.97139°K 23.72667°D / 37.97139; 23.72667
Başlama1458 - 1460
Yıkılma1843
Pierre Peytier tarafından 1830'larda tasvir edilen Partenon yıkıntılarındaki ikinci cami

Partenon Camii, Yunanistan'da Osmanlı döneminde Partenon içinde art arda inşa edilen iki camiydi. İlki, 1687'de Venedik bombardımanında yıkılan Meryem Ana Kilisesi'nden uyarlanan camiydi. İkincisi, şimdi harap olmuş Partenon'un naosu olan açık alana dikilmiş bağımsız bir bina olup 1843'te yıkıldı.

Tarihçe

Partenon'un ilk olarak hangi noktada ulucami haline geldiği hakkında bir belge bulunmamaktadır. II. Mehmed'in Akropolis'in Osmanlı İmparatorluğu'na teslim edilmesinden sonra 1458'de ve yine 1460'ta Atina'yı ziyaret ettiği bilinmekte[1] ve önemli kiliselerin fethedilmesinden bu yana din değiştirme eyleminin o zaman veya kısa bir süre sonra gerçekleşmiş olabileceği tahmin edilmektedir.[2] Binadaki yapısal değişiklikler hafifti. Pronaos'un güneybatı köşesinde çan kulesi olarak kullanılmış olabilecek bir Frenk kulesi minareye çevrilmiştir.[3] Papaz evi perdesi, yüksek sunak ve yan apsislerdeki sunaklar kaldırılmıştır.[4] Apsisteki Bakire mozaiği, görünüşe göre dönüşümden sağ çıktı.[5] Ambonun kaderi, piskoposluk makamının kaldırılıp kaldırılmaması ve minber ile mihrabın kesin konumu daha az kesindir.[6] Bu bina, 1687 Akropolis Kuşatması sırasında Venedik bombardımanında yıkıldı ve yerine naosun temizlenmiş alanında duran daha küçük, müstakil, tek kubbeli bir cami yapıldı. 18. yüzyılın başlarında bir zamanlar inşa edilmiştir.[7] Bu da 1843'te Akropolis'te arkeolojik faaliyetlerin başlamasıyla yıkıldı.

Kanıtlar

Partenon'un varlığının bu dönemi için birincil kanıtlar yetersiz kalmaktadır. Yalnızca fiziksel yapılar silinmekle kalmamış, aynı zamanda caminin belgesel kanıtları da azdır. En eski referanslar, II. Mehmed'in biyografilerinde ve 1460 yılında Mehmed'in şehre ve anıtlarına hayran olduğu kaydedildi.[8] 16. yüzyıl Osmanlı vergi kayıtlarında caminin adı Cami-i Kal'e-i Atina (Atina'nın Kale Camisi) idi.[9] Günümüze ulaşan en ayrıntılı tasvir Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme'sindedir. Evliya Çelebi, Partenon'un fiziksel ayrıntılarını kaydetmekle kalmadı, onu Osmanlı kültürel ortamına, İslami efsane ve folklora dahil etmeye çalıştı.[10] Evliya'nın 1667'deki ziyaretinin ardından, yıkılmadan önce Osmanlı Partenonu'nun kayıtlarından oluşan küçük bir zula bırakan bir dizi Avrupalı ziyaretçi geldi. Bunlar arasında Carrey'nin çizimleri, 1670 tarihli Bassano çizimi ve Spon, Vernon ve Wheler'ın Akropolis açıklamaları yer almaktadır.[11] İkinci cami, gezginlerin çizimleri şeklinde biraz daha iyi belgelenmiştir. Bu kayıtların sonuncusu arasında, de Lotbinière'in 1839 tarihli Parthenon dagerreyotipi, hala naosta bulunan camiyi tasvir etmektedir.

Kaynakça

  1. ^ Kritoboulos, Histories 3.9.4–7. Fowden, 2019, p.80
  2. ^ N. G. Nikoloudis, The conversion of Parthenon into a mosque, Post Augustum 1 (2017), pp.33-38 cites contemporary correspondence to the effect that the Parthenon remained a church for a number of years, and a conversion date of 1466-70 is more likely.
  3. ^ Recent scholarship has cast doubt on this as the location of the minaret. See Fowden, 2019, p.79 n.50
  4. ^ Korres, The Parthenon from Antiquity to the 19th Century, in Tournikiotis, 2009, p.152
  5. ^ Michaelis, Der Parthenon, 1871, p.48, n.176
  6. ^ Michaelis, Der Parthenon, 1871, p.55
  7. ^ "must have been built after 1699, when the French ambassador Compte de Feriol visited the ruins; in fact, it may have been part of the 1708 repairs." Ousterhout, 2005, pp.322-323
  8. ^ Also the Ambrosian Anonymous of c 1470 Ousterhout, 2005, p.317
  9. ^ Ousterhout, 2005, p.320
  10. ^ Fowden, 2019
  11. ^ Museo Civico of Bassano del Grappa, Collezione RIVA, 11599. See L. Beschi, 1956. “Un disegno veneto dell’Acropoli Ateniese nel 1670,” Arte Veneta 10, pp. 136–141.

Bibliyografi

  • Fowden, Elizabeth Key (2018). "The Parthenon, Pericles and King Solomon: a case study of Ottoman archaeological imagination in Greece". Byzantine and Modern Greek Studies. 42 (2). ss. 261-274. doi:10.1017/byz.2018.8. 
  • Fowden, Elizabeth Key (2019). "The Parthenon Mosque, King Solomon and the Greek Sages". Georgopoulou, M.; Thanasakis, K. (Ed.). Ottoman Athens: Archaeology, Topography, History. Atina. 
  • Tournikiotis, Panayotis, (Ed.) (2009). The Parthenon and Its Impact in Modern Times. Abrams. 
  • Ousterhout, Robert (2005). ""Bestride the Very Peak of Heaven": The Parthenon after Antiquity". Neils, J. (Ed.). The Parthenon: From Antiquity to the Present. Cambridge. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya (Trabzon)</span> Türkiyenin Trabzon şehrinde yer alan bir cami

Ayasofya ya da eskiden Ayasofya Kilisesi, Trabzon'un Fatih Mahallesi'nde bulunan tarihi yapı.

<span class="mw-page-title-main">Atina</span> Yunanistanın başkenti

Atina, Yunanistan'ın başkenti ve yaklaşık 4 milyon kişilik nüfusuyla en büyük, Avrupa Birliği'nin yedinci büyük şehri. Attika'ya hakim bir konumda olan Atina, aynı zamanda bu idari birimin yönetim merkezidir. 3.400 yıllık yazılı tarihi ve MÖ 7. ile 11. arasındaki binyıllara uzanan insan varlığıyla dünyanın en eski şehirlerinden biridir. Şehir adını Antik Yunan bilgelik tanrıçasından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sultanahmet Camii</span> İstanbulda I. Ahmed tarafından Mimar Sedefkâr Mehmet Ağaya yaptırılan Eski bir 6 minareli cami

Sultan Ahmet Camii veya Sultânahmed Camiî, 1609-1617 yılları arasında Osmanlı Padişahı I. Ahmed tarafından İstanbul'daki tarihî yarımadada, Mimar Sedefkâr Mehmed Ağa'ya yaptırılmıştır. Cami; mavi, yeşil ve beyaz renkli İznik çinileriyle bezendiği için ve yarım kubbeleri ile büyük kubbesinin içi de yine mavi ağırlıklı kalem işleriyle süslendiği için Avrupalılar tarafından "Mavi Camii " olarak adlandırılır. Ayasofya'nın 1935 yılında camiden müzeye dönüştürülmesiyle, İstanbul'un ana camii konumuna ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kariye Camii</span> İstanbulda camiye çevrilen bir Rum Ortodoks kilisesi

Kariye Camii veya eskiden Azize Kurtarıcı Hora Kilisesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Edirnekapı semtinde camiye çevrilmiş bir Rum Ortodoks kilisesi ve müze.

<span class="mw-page-title-main">Partenon</span>

Partenon, Athena'nın tapınağıdır, MÖ 5. yüzyılda Atina Akropolisi'nde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eyüp Sultan Camii</span> Tarihî cami

Eyüp Sultan Camii, İstanbul'un Konstantinopolis Surları dışındaki, Haliç kıyısında yer alan ilçesi Eyüpsultan'daki bir camidir. Külliyede, İslam peygamberi Muhammed'in sancaktarı ve sahabesi Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin gömüldüğü türbe de yer almaktadır. Çok daha eski bir alanda bulunan mevcut yapı 19. yüzyılın başlarından kalmadır.

<span class="mw-page-title-main">Laleli Camii</span> 1760-1763 yıllarında III. Mustafa tarafından inşa ettirilmiş camii

Laleli Camii, 1760-1763 yılları arasında Osmanlı padişahı III. Mustafa tarafından inşa ettirilmiş ve bulunduğu semte adını vermiş olan bir camidir. Caminin adı 3. Mustafa'nın velisi saydığı Laleli Baba'nın ismini bu ibadethaneye vermesinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Zeyrek Camii</span> Bizans İmparatorluğu dönemine ait dinî yapı

Zeyrek Camii veya Pantokrator Manastırı, İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Fazilet Sokağı'nda Haliç'e bakan büyük bir camidir. İki eski Bizans kilisesi ve birleştirilmiş bir şapelden oluşur ve Konstantinopolis'teki Orta Bizans mimarisinin en iyi örneğini temsil eder. Ayasofya'dan sonra İstanbul'da ayakta kalan en büyük Bizans dinî yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Evliya Çelebi</span> Osmanlı Türk gezgini ve yazar (1611–1682)

Derviş Mehmed Zıllî veya bilinen adıyla Evliyâ Çelebi, 17. yüzyılın önde gelen bir Osmanlı seyyahı ve nesir yazarıdır. Evliyâ Çelebi, imparatorluk kültürel zirvesinde iken, elli yılı aşkın süreyle Osmanlı topraklarını ve komşu toprakları gezmiş, gördüklerini ve yaşadıklarını Seyahatnâme adlı 10 ciltlik ünlü eserinde toplamıştır. Hayatı boyunca gezdiği şehir sayısı 257'dir.

<span class="mw-page-title-main">Fethiye Camii (Atina)</span>

Fethiye Camii, Yunanistan'ın Atina kentinde 17. yüzyıldan kalma bir Osmanlı camisi.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Cuma Camii</span>

Yeni Cuma Camii veya Hagios Evgenios Kilisesi, Trabzon'un Yenicuma Mahallesi'nde yer alan bir tarihi yapı. Eskiden kilise ve cami olarak kullanıldı. Günümüzde cami olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ese Kapı Camii</span>

Ese Kapı Camii, aynı zamanda İngilizce "Mosque of the Gate of Jesus” anlamına gelen "Isa Kapi Camii", İstanbul'da bulunan bir Osmanlı camisidir. Bina aslında bilinmeyen bir Bizans Doğu Ortodoks kilisesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Toklu Dede Mescidi</span>

Toklu Dede Mescidi, İstanbul'da bir Osmanlı camisiydi. Bina aslen adanmışlığı bilinmeyen bir Bizans Doğu Ortodoks kilisesiydi. 1929'da neredeyse tamamen yıkıldı.

Paşa Yiğit Bey ya da Saruhanlı Paşa Yiğit Bey 14. yüzyılın sonları ve 15. yüzyılın başlarında Osmanlı Yörük sivil ve askeri subaydır.

Bu liste, Yunanistan'daki eski camilerin bir listesidir. Bu liste Yunanistan'daki camileri ve Müslümanlar için diğer ibadet alanlarını listeler. Listede Yunanistan'daki eski tarihi camilerin bazıları listelense de liste bu tarihi yapıların tamamını kapsamaz. Bu listedeki eski cami ifadesei, Yunanistan'da namaz için kullanılan herhangi bir Müslüman camisini (binası) veya alanını içermektedir, ancak tüm yapılar günümüzde özgün işlevinde kullanılmamaktadır. Yunanistan'da yer alan ve aktif olarak kullanılan camiler için Yunanistan'daki camilerin listesine bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Çelebi Sultan Mehmet Camii (Dimetoka)</span>

Çelebi Sultan Mehmed Camii, Bayezid Camii ve Ulu Camii, Yunanistan'ın en kuzeydoğusundaki Dimetoka, Doğu Makedonya ve Trakya'da yer alan 15. yüzyılın başlarından kalma bir Osmanlı camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Resmo Kuşatması</span>

Resmo Kuşatması, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

1660 Büyük İstanbul Yangını'nda Konstantiniyye şehrinin üçte ikisi yok olmuştur. Tarihçi Abdi Paşa, yangının 280.000 evi yok ettiğini ve yaklaşık kırk dokuz saat boyunca sürdüğünü tahmin ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Kanlı Çeşme Camii</span>

Kanlı Çeşme Camii, Yunanistan'ın Yanya kentinde bulunan bir camidir. Cami, 16. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. 2005 yılından bu yana restorasyon çalışmaları yürütülmekte olup günümüzde ibadete açık değildir.

<span class="mw-page-title-main">III. Ahmed Camii</span>

III. Ahmed Camii, Acrocorinth Camii veya Ahmed Paşa Camii, Yunanistan'ın Mora Yarımadası'ndaki Akrokorint kalesinde bulunan bir Osmanlı camisidir. 16. yüzyılın başlarından kalma daha eskibir caminin yerine inşa edilen yapı, Osmanlı'nın 1715'te Mora'yı yeniden fethinden sonra Sultan III. Ahmed tarafından yaptırılmıştır. Şu anda harap durumda olan yapıda 2000 yılında bazı onarım çalışmaları yapılmıştır.