Parsansi, 6. yüzyılda yaşamış Laz soylu. Parsansi'nin Lazika kralı II. Gubaz ile sorunları olduğunu bilen Sasaniler, onu Gubaz'ı öldürtmek için kullanmayı denemiştir. Sasanilere yardım etmeyi göstermelik olarak kabul eden Parsansi, Sasanilerin tüm planlarını Gubaz'a anlatarak onun hayatını kurtarmıştır.
Lazika ya da Egrisi, ayrıca Laz İmparatorluğu olarak da bilinir, Karadeniz'in güneydoğu kıyısında tarihsel bölge. Latince'de 'Lazika'; "Lazların ülkesi" anlamına gelmektedir. Aynı dönem devleti Perslerin resmi literatüründe ise "Lazistan" olarak yer almıştır. Bugün Türkiye, Rusya ve Gürcistan sınırları içinde yer alır. Bu bölgeden “Lazika” adıyla ilk kez 7. yüzyılda yazarı bilinmeyen, Ermenice "Coğrafya” adlı kitapta bahsedilmiştir. Lazika Krallığı'nın sınırları 4. yüzyılın ikinci yarısında batıda Trabzon kuzeyde Kafkas Sıradağları ve doğuda Lihi Dağları'na kadar uzanıyordu.
Sasani İmparatorluğu, dördüncü büyük İran Hanedanı ve ikinci Pers İmparatorluğu'nun adıdır. Sasani İmparatorluğu, son Arşaklı hanedanı (Partlar) kralı IV. Artabanus'u yenmesinin ardından I. Ardeşir tarafından kurulmuş, son Sasani hükümdarı Şehinşah III. Yezdigirt'in (632-651), erken Halifelik'le yani ilk İslam Devleti ile girdiği 14 senelik mücadeleyi kaybetmesiyle sona ermiştir. İmparatorluğun sınırları bugünkü İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan, Afganistan, Türkiye'nin doğu bölgesi, Suriye'nin bir kısmı, Pakistan, Kafkaslar, Orta Asya ve Arabistan'ın bir kısmını kapsıyordu. II. Hüsrev'in hükümdarlığı (590-628) sırasında Mısır, Ürdün, Filistin ve Lübnan da kısa süreli olarak imparatorluğa dahil oldu. Sasaniler, imparatorluklarını 'İranşehr' ايرانشهر (Iranshæhr) 'İranlıların (Aryanların) memleketi' diye adlandırırlardı.
Bessas, Bizanslı general. Trakyalı olup aslen Got (Cermen) kökenlidir. I. Justinianus dönemi savaşlarında oynadığı aktif rolle tanınır. Sasani Devleti ile yapılan İberya Savaşı'nda ve Belisarius'un komutası altında katıldığı Gotlar Savaşı'yla ünlenmiştir. Ancak Belisarius'un İtalya'dan çekilmesinin ardından tekrar toplanan Gotlar ile giriştiği mücadeleyi kaybedince 546 yılında Roma düşmüş, Bessas da bu başarısızlığın en büyük sorumlusu olarak görülmüştür. Mahçubiyet içinde Doğu'ya dönen General, ilerleyen yaşına rağmen Lazika Savaşı'nda, komutan olarak görevlendirilmiştir. Petra şehrinin geri almasıyla itibarını kurtarsa da, devamında sergilediği başıboş tavırlar yüzünden Justinianus tarafından görevden alınmış ve Abaskya'ya sürgüne gönderilmiştir.
Flavius Mar. Petrus Theodorus Valentinus Rusticius Boraides Germanus Iustinus ya da kısaca Justinus, Bizanslı bir general ve aristokrattır. Jüstinyen Hanedanı'nın üyesi ve Bizans İmparatoru I. Justinianus'un yeğenidir. 540 yılında son Roma konsüllerinden biri olarak atanan Justinus, Lazika ve Balkanlardaki savaşlarda üst düzey komutan olarak görev yaptı. Bizans'ın Slav ve Sasanilere karşı giriştiği mücadelelerin yanı sıra, Avarlarla yapılan ilk temasları yönetti. İmparator I. Justinianus öldüğünde tahta aday olan Justinus, kuzeni II. Justinus tarafından saf dışı bırakıldı ve sürüldüğü Mısır'da düzenlenen suikast sonucu öldürüldü.
Lazika Savaşı, aynı zamanda Kolhi Savaşı ya da Gürcü tarih yazımında, Egrisi'nin Büyük Savaşı olarak bilinir, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında Lazika'nın antik Gürcistan bölgesinin kontrolü için yapılan mücadeledir. Lazika Savaşı, 541'den 562'ye kadar yirmi yıl boyunca, değişen başarılarla sürdü ve savaşın sona ermesi karşılığında yıllık bir haraç elde eden Persler için bir zaferle sona erdi. Lazika Savaşı, Prokopius ve Agathias'ın eserlerinde ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
Opsite veya Opsit 6. yüzyılda Bizanslı tarihçi Prokopius'un De Bellis adlı eserinde iki kez geçmesiyle tanınan Lazika kralıdır. Opsite'den, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında yaşanmış, Kafkasya'daki Lazika devletinin kontrolünü ele geçirmek için yapılmış Lazika Savaşı (541–562) ile ilgili bölümde bahsedilmiştir.
I. Tsate, Tzathius veya Tzathios Bizans kaynaklarına göre, 521/522 yılından bilinmeyen bir tarihe kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. Sasani İmparatorluğu'nun derebeyliği olmayı reddetmiştir ve yardım almak için Bizans İmparatoru I. Justinus'a bağlanmıştır.
Damnaze 6. yüzyılda, Sasani imparatoru I. Kavad ile aynı dönemde yaşamış Lazika kralıydı. Çağdaş tarihçiler, Damnaze'den, Geç Antik Çağ'da yaşamış diğer Lazika kralları gibi, Bizans ile Sasani İmparatorluğu arasında Kafkasya'da geçen çatışmalarda bahsetmiştir.
I. Gubaz 450 ve 460'lı yıllarda Lazika'ya hükmeden kraldır. Gubaz'ın Roma İmparatorluğu ile olan ilişkilerini Priskos kaydetmiştir.
II. Gubaz, yaklaşık 541 yılından suikasta uğradığı 555 yılına kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. İlk başta Bizans İmparatorluğu'nun vasalı olarak tahta çıktı ancak Bizans makamlarının ağır uygulamaları sonucunda Bizans'ın başlıca rakibi Sasani İmparatorluğu'ndan yardım almaya çalıştı. Lazika Savaşı'nın liderlerinden biriydi. 541'de Sasani ordusunun yardımı ile Bizanslılar, Lazika'dan gönderildi; ancak Sasaniler ülkeyi işgal etti. Bunun üzerine 548'de Bizans'tan yardım isteyen Gubaz, sonraki birkaç yıl boyunca Bizans'ın müttefiki olarak kaldı. İki imparatorluk Lazika'nın kontrolü için savaşırken, Petra Kalesi mücadelenin odak noktası olmuştu. Sonunda Gubaz, savaştan bir sonuç alınamaması üzerine Bizans generalleriyle kavga etti ve sonrasında generaller tarafından öldürüldü.
Lazika Savaşı savaşının bir parçası olan Fasis Kuşatması, 555-556 yıllarında Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir. Farslar, Bizanslıların elindeki Lazika'nın Fasis şehrini kuşatmalarına rağmen ele geçirememişlerdir. Kuşatma ile ilgili bilgilerin çoğunun kaynağı 6. yüzyıl tarihçisi Agathiastır.
Petra Kuşatması, Şehinşah I. Hüsrev komutasındaki Sasani İmparatorluğu'nun Lazika'da yer alıp Bizans İmparatorluğu'nun elinde olan Petra şehrini 541 yılında kuşatmasıdır. Sasaniler şehri başarılı bir şekilde kuşatıp, Bizans güçlerini mağlup etmişlerdir.
Lazika Savaşının bir parçası olan Onoguris Kuşatması, Bizans ve Sasani kuvvetlerinin arasında, MS 554 veya 555 yılında gerçekleşti.
İoannis Tzibus Bizans İmparatoru I. Justinianus'un generallerinden biriydi. Tanınmayan Peter'in yerine Magister militum makamına çıkarılmıştır. Lazika'daki liman şehri Petra'yı kurmuştur. Petra'da, aracı gibi davranarak Lazika'daki ticareti tekelleştirmiştir. Bu durum, Lazika kralı II. Gubaz'ın taraf değiştirmesini tetiklemiştir. İoannis Tzibus, MS 541 yılındaki Petra Kuşatması sırasında, o dönemde Lazika kralı ile ittifak yapan Sasaniler tarafından boynuna saplanan okla öldürülmüştür. Bu olay, Sasaniler ve Bizanslılar arasındaki Lazika Savaşı savaşının başlangıcı olmuştur.
Nahoragan, Bizanslı tarihçiler tarafından kaydedilmiş Sasani İmparatorluğu komutanıydı. Mihr-Mihroe'nun ölümünden sonra Lazika'daki savaşların komutanlığını yapmıştır. Nahoragan'ın komutayı ele aldığı dönemde, Bizanslı generaller Lazika kralı II. Gubaz'a suikast düzenlemiş ve Lazlar ile Bizanslılar arasındaki müttefiklik bozulmuştur. Bunu fırsat bilen Nahoragan, Onoguris Kuşatmasını başlatmış ve Arhaiopolis'teki Bizans üssünü yok etmiştir. Nahoragan, MS 556'nın ilkbaharında, Martinus ve Justinus'un bulunduğu Nesus'a 60.000 kişilik orduyla saldırmıştır. Martinus'a önerdiği barış tekliflerinin reddedilmesinden sonra Fasis'i kuşatmış, ancak ağır bir mağlubiyet almıştır. Mağlubiyetten sonra Kutaisi'ye geri çekilmiş ve kısa bir süre sonra Lazika'daki Sasani'lerin komutasını emrindeki Vaphrizes'e devretmiştir. Ardından İberya'daki kışlaklara çekilmiştir.
Lazika Halk Meclisi, Lazika kralı II. Gubaz'ın Bizanslı Martinus ve Rusticus tarafından öldürülmesinden sonra Lazika'nın nasıl bir yol izleyeceğinin tartışıldığı meclistir. Aiet'i liderliğindeki ilk grup, II. Gubaz'ın öldürülmesini kabul edilemez olduğunu düşünüyordu. Aiet'i'ye göre, Lazika Bizansla bağlarını koparmalı ve Sasani tarafına geçmeliydi. Fartazes liderliğindeki ikinci grup ise Sasanilerin tarafına geçmeye karşıydı. Fartazes ve destekçileri, II. Gubaz'ı öldürenlerini cezalandırılmasını ve Gubaz'ın erkek kardeşi II. Tsate'nin tahta geçmesini I. Justinianus'tan talep etmenin daha mantıklı olduğunu düşünüyordu.
Rioni Muharebesi, Bizans ve Sasani birliklerinin çatıştığı Lazika Savaşı'ndaki 550 tarihli bir muharebedir.
Muhurisi Muharebesi, Bizans ve Sasani birliklerinin çatıştığı Lazika Savaşı'ndaki 550 tarihli bir muharebedir.
Phoubelis, II. Gubaz döneminde yaşamış Laz general. 548'de komutan Dagisthaios ve komutasındaki 2000 Bizans askeriyle beraber Sasani komutan Mihr-Mihroe'nun birliklerine ani saldırı düzenlemiştir. Gece vakti düzenlenen saldırıda atlarını otlatan Sasani birlikleri öldürülmüş ve atlara el konulmuştur. Saldırıdan sonra Mihr Mihroe birlikleriyle birlikte bölgeden çekilmiştir.
Lazika Ayaklanmaları Bizans ve Pers hegemonyasına karşı 541, 548 ve 697'de Lazika'da gerçekleşmiş ayaklanmalardır.