İçeriğe atla

Pars kedisi

Pars kedisi
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Carnivora
Alt takım:Feliformia
Familya:Felidae
Alt familya:Felinae
Cins:Prionailurus
Tür: P. bengalensis
İkili adlandırma
Prionailurus bengalensis
Kerr 1792
Dağılımı
Sinonimler
Felis bengalensis

Pars kedisi (Prionailurus bengalensis), kedigiller (Felidae) Güney ve Doğu Asya'da görülen bir kedi türü. Yaklaşık olarak bir ev kedisi büyüklüğünde olan pars kedisi, devasa dağılım alanında, çok sayıda renk varyasyonları ve alt türleri ile ortaya çıkar.

Özellikleri

Bu türün değişkenliği çok büyüktür. Doğu Sibirya'daki bengal kedileri Endonezya Adaları'ndankilerden oldukça farklı görünürler. Güneyde ana renk leoparlarınki gibi sarımsıyken buna karşın kuzeyde boz kahverengidir. Vücut siyah lekelerle kaplı olup, kafasında siyah şeritler bulunur. Bu lekeler kuzey populasyonunda iri rozetler halindeyken güney bengal kedilerinde küçük benekler şeklindedir. Büyüklüğü, 45 cm vücut boyu ve 20 cm kuyruk uzunluğu (Java) ile 60 cm vücut boyu ve 40 cm kuyruk uzunluğu (Sibirya) arasında değişir.

Yaşam alanı

Pars kedisi daima suya yakın yaşar. Bunun dışında habitattan başka özel bir talebi yoktur. Tropik yağmur ormanları gibi iğne yapraklı ormanlar, bozkırlar ve dağlar da mekanlarıdır. Yerleşim yerlerinin yakınına gelmekten çekinmeyip, kimi zaman tarlalarda dolaşır.

Dağılımı, Güney Sibirya Amur Nehri bölgesinden, Kore ve Çin üzerinden Hindistan, Pakistan ve Endonezya'ya kadar uzanır. Bengal kedisi, Quelpart, Tsushima, Tayvan, Hainan, Sumatra, Java, Borneo, Bali, Lombok adalarında ve merkezi Filipinler'in birkaç adasında yaşar. Bu bölgede, kimi zaman kendi başına bağımsız tür olarak tanımlanan çok sayıda alt türe ayrılır.

Yaşam tarzı

Pars kedisi, geceleri faal tek başına dolaşan bir hayvan olup, gündüzleri ağaç kovuklarında ya da kaya yarıklarında uyur. Genelde yerde hareket etse de çok iyi de tırmanabilir. Pars kedisi sudan korkmayıp, engellerden geçmek veya balık avlamak için yüzer. Bu anlamda pars kedisi, kıyıya yakın küçük adacıklarda yerleşim kurabilir. Avları arasında fareler, tavşanlar, kuşlar, böcekler, sürüngenler ve balıklar ile yengeçler bulunur.

Diğer

Pars kedisi, en başta Çin'de olmak üzere kürkü yüzünden avlanır. Avrupa'da kürkü artık ithal edilmezken, hala büyük bir sayıda kürk Japonya'ya sevk edilir. Pars kedisinin tamamı tehdit altında değilken yine de bölgesel olarak çok seyrekleşmiştir.

Çok sayıda alt türü bilinir ki bunlardan biri Tsushima kedisidir. Bu tür 1988 yılında tanımlanmış olup Kore Boğazı arşipelindeki Tsushima Adası'nda yaşar. Aynı şekilde sıklıkla alt tür olarak görülen iriomote kedisi, bugün daha çok özgün tür olarak kabul edilir.

Alt türler

  • Prionailurus bengalensis bengalensis
  • Prionailurus bengalensis borneoensis
  • Prionailurus bengalensis chinensis
  • Prionailurus bengalensis euptailura
  • Prionailurus bengalensis horsfieldi
  • Prionailurus bengalensis manchurica
  • Prionailurus bengalensis trevelyani
  • Prionailurus bengalensis javaensis
  • Prionailurus bengalensis minutus
  • Prionailurus bengalensis sumatranus

Iriomote kedisi

Japon adalarında yaşayan bu tür ilgi çekicidir. İriomote kedisi (P. iriomotensis veya bazen Felis iriomotensis) sadece ufacık bir ada olan İriomote adasında yaşamaktadır. 1967 yılında keşfedildiğinde soyu tükenmiş bir kedi cinsinin hayatta kalmış son bireyleri olarak tanımlanıp Mayailurus cinsine yerleştirildi. Bu görüş hala tartışılmaktadır. Bazı uzmanlar bu kedinin diğer Bengal kedilerinden oldukça farklı görünmesinden dolayı tamamen başka bir cins olarak sınıflandırılması gerektiğini iddia etmektedirler. Koyu kahverengi bir postu, bodur bir kuyruğu vardır ve tırnaklarını içeri çekemez. Japonca İriomote-yama-neko olarak adlandırılır anlamı İrimote dağ kedisidir; neko=kedi yama=dağların (dağlardan gelen, dağlara ait) ayrıca Yamamayaa ("dağ kedisi") veya Yamapikaryaa ("dağ parlak gözlüsü") veya İriomote adası yerlileri tarafından da Pingiimayaa ("kaçmış kedi")olarak bilinir. İriomote kedisi 100 birey civarında bir nüfus ile kritik soy tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır.

Kaynakça

  1. ^ Ross, J.; Brodie, J.; Cheyne, S.; Hearn, A.; Izawa, M.; Loken, B.; Lynam, A.; McCarthy, J.; Mukherjee, S.; Phan, C.; Rasphone, A.; Wilting, A. (2015). "Prionailurus bengalensis". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2015: e.T18146A50661611. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Geoffroy kedisi</span>

Geoffroy kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'nın dağlık bölgelerinde, özellikle Arjantin'de yaşayan kedi türü.

<span class="mw-page-title-main">Asya altın kedisi</span>

Asya altın kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Hindistan'da ve Güneydoğu Asya'da yaşayan bir kedi türü.

<i>Felis margarita</i> Kuzey Afrika, Güneybatı Asya ve Orta Asyada yaşayan ve az rastlanan yaban kedisi türü

Felis margarita Felis cinsine bağlı bir kedi türüdür. Kuzey Afrika, Güneybatı Asya ve Orta Asya'da yaşar ve az rastlanan yaban kedisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kedigiller</span> etçiller takımına ait familya

Kedigiller (Felidae), Etçiller (Carnivora) takımına ait bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Şili orman kedisi</span>

Şili orman kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçı kedi</span>

Balıkçı kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Asya'da yaşayan bir yaban kedisi. Yakın akrabası olan bengal kedisine çok benzese de ondan belirgin bir şekilde daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Pampa kedisi</span>

Pampa kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<span class="mw-page-title-main">And kedisi</span>

And kedisi, kedigiller familyasından Güney Amerika'ya özgü bir türdür. And kedisi, Güney Amerika'nın görece zor geçiş imkânı veren And bölgelerinde yaşar. Bu yüzden hakkındaki bilimsel veriler hâlen daha tam belli değildir. Örneğin türün ilk film kayıtları, henüz 2000'den sonraki yıllarda Christian Baumeister tarafından oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dumanlı pars</span>

Dumanlı pars veya bulutlu pars, kedigiller (Felidae) familyasından Güney, Doğu ve Güneydoğu Asya'da yaşayan büyük bir etçil memeli türü. Uzaktan parsa benzer ve büyük kedilerin (Pantherinae/Pantherini) eski bir soyunun kalan tek örneği olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Paslı kedi</span>

Paslı kedi küçük bir yaban kedisi. Bengal kedisi ile yakın akrabadır.

<span class="mw-page-title-main">Sazlık kedisi</span> Görece uzun bacaklı ve kısa kuyruklu yaban kedisi

Sazlık kedisi, görece uzun bacaklı ve kısa kuyruklu bir yaban kedisidir. Asya'nın nemli bölgeleri bu kedinin yaşam alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaplan kedisi</span>

Kaplan kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir kedi türü. Anavatanında tigrillo veya oncilla olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Iriomote kedisi</span>

Iriomote kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından yırtıcı bir kedi türü. Sadece Japonya'nın Ryūkyū Adaları'nın en güneyindeki adası olan Iriomote'da yaşar. İlk 1967 yılında bilimsel olarak tanımlanmıştır. Japonca: イリオモテヤマネコ İriomote-yama-neko olarak adlandırılır. Anlamı İriomote dağ kedisidir; neko=kedi yama=dağların. Ayrıca bölgesel diyalektte Yamamayaa veya Yamapikaryaa veya İriomote Adası yerlileri tarafından da Pingiimayaa olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Pallas kedisi</span> Vahşi kedi

Pallas kedisi ya da manul, Orta Asya’nın mera ve bozkırlarına uzanan geniş ama dağınık bir popülasyona sahip, ufak bir kedi türüdür. Doğal yaşam alanlarının azalması sonucu, av hayvanlarındaki ve avladıkları av oranındaki düşüş; Pallas kedilerinin 2002 yılında IUCN tarafından soyu neredeyse tehdit altındaki türler listesine girmesine neden olmuştur. Pallas kedisi adını, türü ilk keşfeden ve "ikili adlandırma" Felis Manul olarak tanımlayan Alman doğa bilimci Peter Simon Pallas'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bengal tilkisi</span> Hint altkıtasına özgü endemik bir köpekgil türü

Bengal tilkisi, ayrıca Hint tilkisi olarak da bilinen, köpekgiller familyasından yalnızca Hint altkıtasında bulunan endemik tilki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Mermer kedisi</span>

Mermer kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güneydoğu Asya'da yaşayan küçük bir kedi türü.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya kaplanı</span> Kuzeydoğu Asyaya özgü kaplan alt türü

Sibirya kaplanı ya da bilinen diğer ismiyle Amur kaplanı, kedigiller (Felidae) familyasından Sibirya'da yaşayan bir kaplan alt türü.

<span class="mw-page-title-main">Küçük kediler</span> kedigil alt familyası

Küçük kediler (Felinae), kedigiller (Felidae) familyasının bir alt familyası.

Bu liste, Carnivora (etçiller) takımındaki türleri içerir.