İçeriğe atla

Parmigiana

Melanzane alla Parmigiana ya da Parmesanlı patlıcan.

Parmigiana (İtalyanca: melanzane alla parmigiana ya da parmigiana di melanzane), kızartılmış ince patlıcan dilimlerinin peynir ve domates sosuyla kaplanarak fırında pişirilmesiyle hazırlanan bir klasik Güney İtalya yemeğidir. Diğer ülkelerde, özellikle İtalyanların göç ettiği bölgelerde ekmekli ve külbastılı ya da dana etli veya tavuk etli parmigiana gibi çeşitleri de yapılır. Parmigiana sözcüğü ayrıca, Trippa alla Parmigiana'da (Parma usulü işkembe) olduğu gibi Parma mutfağına ait başka yemek isimlerini niteleyen bir sıfat olarak da kullanılır.

Tarihi

"Parmigiana"nın sözcük anlamı (Kuzey İtalya'nın Emilia-Romagna bölgesindeki bir şehir olan) "Parmalı, Parma'dan gelen" olsa da, bu yemeğin kaynağı Parma mutfağı değildir. Patlıcanı İtalya'yla tanıştıran Sicilya ve güney bölgesidir ve hem Campania hem Sicilya bu sebzenin kökeninin kendi coğrafyası olduğunu iddia etmektedir. Yemek, patlıcan dilimlerinin tavada yağın içinde kızartılması ve domates sosu ve peynirle kaplanarak fırında pişirilmesiyle yapılır. Bazı çeşitlerinde patlıcan dilimleri kızartılmadan önce, çırpılmış yumurtaya ve una ya da galeta ununa bulanır. Bazı tariflerde Parmesan ya da Pecorino Romano gibi zor rendelenen peynirler kullanılırken, bazılarında Mozzarella, Caciocavallo ya da bu ikisinin karışımı olan daha kolay eriyen peynirler tercih edilir.

İsimlendirme

Parmigiana isminin kökenine ilişkin çok sayıda çelişkili teori vardır. Oxford İngilizce Sözlüğü gibi sayısız sözlükte yer alan yaygın bir teoriye göre, isim Parmigiano-Reggiano, yani parmesan peynirinin kullanımından gelir. Bir başka teori, Sicilyaca bir sözcük olan parmiciana'nın başkalaşmasının bu sözcüğü türettiğini iddia eder. La Cucina tradizionale siciliana kitabında Anna Pomar şunları yazar:

"Bu, tüm yemek kitaplarında, hatalı şekilde ismini malzemelerinden biri olan Parmesan peynirinden aldığı belirtilen bir antik Sicilya yemeğidir. Hiçbir şey gerçekten bu kadar uzak olamaz. "Parmigiana" ismi bu peynirden türemiş değildir; ancak Sicilya diyalektine ait olan "parmiciana" sözcüğünün İtalyanlaşmış halidir. "

Uluslararası çeşitleri

İtalya'da değişik usullerde yapılmakta olarak yemeğin, başta İtalyan göçmen oranının yüksek olduğu ülkeler olmak üzere, dünyanın dört bir yanındaki malzemelere göre uyarlanmış çok sayıda çeşidi yapılmıştır. İtalya dışında özgün Parmigiana'dan türetilmiş yemeklere, dana eti (Veal Parmigiana) ya da tavuk göğsünün (Chicken Parmigiana) çırpılmış yumurta ve ekmek karışımına bulanması, az yağda kızartılması ve kırmızı Sicilya domates sosu ve Mozzarella ile kaplanmasıyla yapılan yemekler örnek olarak verilebilir. Bu yemek genellikle peynir gözenekli hale gelip kızarıncaya dek pişirilir.

Yeni pişmiş Tavuklu Parmesan.

ABD ve Kanada'da dana etli parmigiana ile tavuklu parmigiana, genellikle makarnanın yanında ya da üzerinde sunulur. Büyük sandviçlerin içinde yenilmesi de yaygındır. Bazen yemeğe küp küp doğranmış soğan ya da sote edilmiş veya çiğ yeşil dolmalık biber de eklenir.

Dana etli parmigiana ile tavuklu parmigiana Avustralya'da genellikle cips ve salatayla birlikte sunulan popüler bar yemeklerinden biridir. Yemeğin adı bazen parma ya da parmi olarak kısaltılır.

Benzer bir yemek olan Parmo da, Teesside, İngiltere'de yapılmaktadır.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pizza</span> İtalyan mutfağında bir mayalı hamur işi, üstüne birçok malzeme konulabilir

Pizza, domates, peynir ve genellikle çeşitli diğer malzemelerle yenen bir yemektir. Üstü genellikle yuvarlak, düz bir mayalı buğday bazlı hamur tabanından oluşan İtalyan kökenli bir yemektir. Geleneksel olarak taş fırında yüksek sıcaklıkta pişirilir. Küçük bir pizzaya bazen pizzetta denir. Pizza yapan bir kişi pizzaiolo olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Yahni</span>

Yahni, sebze, et, baharat veya deniz ürünlerinin, et suyu veya kemik suyu ya da sos ile pişirilmesiyle yapılan ana yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Türk mutfağı</span> Türk gastronomi geleneğine dahil bütün yiyecek ve içecekler

Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.

Balıkesir mutfağı, Balıkesir ve çevresine ait yemek kültürü.

<span class="mw-page-title-main">Lazanya</span> İtalya asıllı yemek

Lazanya, peynir, domates sosu veya ragù ile yapılan İtalya asıllı bir yemektir. Türkiye'de benzeri su böreğinin domates soslu ve daha sulu pişirilmiş bir çeşidi denilebilir. Farklı katmanlarda ve farklı şekillerde yapılabilen yemeğe, ricotta veya mozzarella peyniri eklenebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak mutfağı</span> Vikimedya liste maddesi

Irak mutfağı, Irak'ın ulusal mutfağıdır. Arap kültürünün mirasçısı olan Irak mutfağı Orta Doğu mutfaklarından etkilenmiştir. Ayrıca Irak mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Güney Irak mutfağı, Kuzey Irak mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler. Irak mutfağı ya da Mezopotamya mutfağı uzun bir geçmişe sahiptir yaklaşık 10.000 yıl öncesine dayanmaktadır. Günümüzde, ırak mutfağı İran, Kürt ve Arap mutfaklarından etkilenmiştir. Kürt ve Arap mutfağı oldukça tutulmakta olup Irak'ın her yerinde şavurma lokantalarından ırak otellerinin lüks lokantalarına kadar her yerde bulunabilinmektedir. Hızlı yiyecekler, Arap, Kürt ve Batı mutfakları da oldukça popüler olup geniş miktarda bulunabilmektedir. ırak mutfağı Kürtler ve Araplarla binlerce yıllık etkileşimle günümüze gelmiş gayet zengin ve farklı bir mutfaktır. Mutfağın temel malzemeleri kuzu eti, yöresel baharatlardır, pirinç ve bulgurdur. Bu nedenle ırak mutfağı ağır yemeklerden oluşur. Mutfağın temel bileşenleri Kebaplar, Lahmacunlar, Etli yemekler ve hamurlu tatlılar olup dünyanın her yerinde tanınmakta ve tercih edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye mutfağı</span>

Suriye mutfağı, Suriye'nin ulusal mutfağıdır. Arap ve Kürt kültürünün mirasçısı olan Suriye mutfağı Orta Doğu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Suriye mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Güney Suriye mutfağı, Kuzey Suriye mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler. Suriye mutfağı ya da Mezopotamya mutfağı uzun bir geçmişe sahiptir yaklaşık 10.000 yıl öncesine dayanmaktadır. Günümüzde, Suriye mutfağı Kürt ve Arap mutfaklarından etkilenmiştir. Kürt ve Arap mutfağı oldukça tutulmakta olup Suriye'nin her yerinde döner lokantalarından Suriye otellerinin lüks lokantalarına kadar her yerde bulunabilinmektedir. Fast Foodlar, Arap, Kürt ve Batı mutfakları da oldukça popüler olup geniş miktarda bulunabilmektedir. Suriye mutfağı Kürtler ve Araplarla binlerce yıllık etkileşimle günümüze gelmiş gayet zengin ve farklı bir mutfaktır. Mutfağın temel malzemeleri kuzu eti, yöresel baharatlardır, pirinç ve bulgurdur. Bu nedenle ırak mutfağı ağır yemeklerden oluşur. Mutfağın temel bileşenleri Kebaplar, lahmacunlar, Etli yemekler ve hamurlu tatlılar olup dünyanın her yerinde tanınmakta ve tercih edilmektedir. Fast food tarzı Batı kültürünün de arttığı bu devirlerde, fast-food'la yarışabilir hızlı hazırlanabilen bir mutfaktır.

Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.

<i>Entomatada</i> UÇURUM

Entomatada, önce yağda kızartılmış ve daha sonra domates, sarımsak, soğan, kekik, acı biber ve tuzdan yapılmış bir domates sosuna bulanmış, katlanmış mısır tortillasından yapılan Meksika mutfağına ait bir yemektir. Domates sosunun tarifleri aşçıya göre değişir. Tortilla; tavuk, dana eti, peynir veya fasulye gibi farklı malzemelerle doldurulabilir. Tavuk ve sığır eti, etin yumuşak olması ve parmakla ayrılabilmesi için çoğunlukla basınçlı pişirilir. Doldurulan ekmeğin üzerine domates sosu dökülür ve ekşi krema, rendelenmiş peynir ve beyaz soğan dilimleri ile süslenir.

<span class="mw-page-title-main">Napoli pizzası</span>

Napoli pizzası veya Neapolitan pizza, ana malzemesi domates ve mozarella olan Napoli kökenli pizzadır. Malzemelerin Napoli bölgesinden olması önemlidir. UNESCO tarafından somut olmayan kültür mirası ilan edilmiştir. 20. yüzyılın başında Amerika'da pizza kültürünün gelişminde önemli bir rol sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan yemekleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İtalyan mutfağı, kökleri MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan yüzyıllar boyunca sosyal ve politik değişikliklerle gelişmiştir. İtalyan mutfağının kökenleri Etrüsk, eski Yunan ve antik Roma mutfaklarından gelmektedir. Yeni Dünya'nın keşfi ve artık mutfağın merkezinde olan ancak 18. yüzyıla kadar miktar olarak tanıtılmayan patates, domates, dolmalık biber ve mısırın piyasaya sürülmesiyle önemli değişiklikler meydana geldi. İtalya mutfağı, bölgesel çeşitliliği, lezzet farklılıklarının bolluğu ve yurtdışındaki etkileriyle dünyanın en popüler mutfaklarından biri olduğu bilinmektedir.

Seon, patlıcan, kabak, salatalık veya Napa lahanası gibi buharda pişirilmiş sebzelerden yapılan ve etle doldurulan yerel Kore yemeklerine verilen ad.

Boşnak mutfağı, Batı ve Doğu etkileri arasında dengelenmiştir. Boşnak mutfağı, Orta Avrupa'nın yanı sıra Türk, Akdeniz ve diğer Balkan mutfaklarıyla yakından ilgilidir. Geleneksel yemeklerin çoğu yüzlerce yıldır aynı tarifle yapılmıştır.

Hırvat mutfağı heterojendir ve bölgelerin mutfağı olarak bilinir, çünkü Hırvatistan'ın her bölgesinin kendine özgü bir mutfak geleneği vardır. Kökleri çok eski zamanlara dayanmaktadır. Gıda maddelerinin seçimi ve pişirme biçimlerindeki farklılıklar en çok anakaradakiler ile kıyı bölgelerindekiler arasında dikkat çekicidir. Anakara mutfağı daha çok, önceki Slav mutfağı ve Macar ve Türk mutfağıyla daha yakın ilişkiler içendedir, yemek pişirmek için domuz yağı, karabiber, kırmızı biber ve sarımsak gibi baharatlar ile karakterize edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hazırlanan yemekler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste hazırlanan yemekler listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Moritanya mutfağı</span>

Moritanya mutfağı, Moritanya İslam Cumhuriyeti'nin ulusal mutfağıdır. Sahra'da yaşayan veya kervanlarla çölü geçen Afrika ve Arap halklarının mutfaklarından etkilenmiştir. Benzer kökenleri nedeniyle kuzeyde Fas, güneyde Senegal mutfağına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Moldova mutfağı</span>

Moldova mutfağı, Moldova halkının ve onun ayrılıkçı bölgesi Transdinyester yöresindeki yemek kültürüdür. Esas olarak çeşitli etler, patates, lahana ve çeşitli tahıl cinsleri gibi bileşenlerden oluşur. Yerel mutfak Rumen mutfağına çok benzer. Aynı zamanda Osmanlı mutfağından kalan büyük bir etki yanında Yunan, Polonya, Ukrayna ve Rusya dahil olmak üzere bölgedeki diğer mutfaklardan ilham ve unsurlar alır.

<span class="mw-page-title-main">Arancini</span>

Arancini, doldurulmuş, ekmek kırıntılarıyla kaplanmış ve derin yağda kızartılmış ve Sicilya mutfağının temel öğelerinden biri olan İtalyan pirinç toplarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gnocchi alla romana</span>

Gnocchi alla romana, Roma mutfağının tipik bir yemeğidir.

Napoli mutfağı, yüzyıllar boyunca Napoli'yi ve Aragon ve Fransa gibi krallıklarını kontrol eden farklı kültürlerin etkisiyle zenginleşen Greko-Romen döneme kadar uzanan eski tarihsel köklere sahiptir.