İçeriğe atla

Parlais

Parlais - Barla
Parlaos
Diğer adıJulia Augusta Parlais
KonumTürkiye Isparta, Eğirdir
BölgePisidya
Tarihçe
KuruluşMÖ 1.yüzyıl
Devir(ler)Roma Dönemi
Kültür(ler)Roma kolonisi
Olay(lar)Katolik Kilisesi itibar listesine dahil edilmiştir
Sit ayrıntıları
Buluntu(lar)Hadrıanus, Caracella sikkeleri, çanak çömlek parçaları,
Kazı tarihleri2012
ArkeologlarSeyyah L.Robert
DurumRestore
Kamusal erişimAçık
Colonia Julia Augusta Parlais

Parlais, Isparta ili Eğirdir ilçesi Barla kasabası sınırları içinde bulunan bir Pisidya bölgesinin küçük antik kent yerleşimidir.

Antik yerleşim tarihi hakkındaki kesin bilgilerin yabancı seyyah L.Robert'in ören yeri yakınında bulduğu bir yazıtla başlamaktadır. Bedir köyü yakınında bulunan sınır yazıtında Prostanna (Eğirdir) ve Parlais'in yerleşim yeri net olarak tespit edilmiştir. Ayrıca antik kent'te basılan sikkeler kentin tarihini hakkında MÖ 1.yüzyılda kurulmuş olabileceğini işaret etmektedir. Fakat antik kent'in şehir hüviyetine hangi tarihte kavuştuğu hakkında farklı görüşler bulunsa da, MÖ 25 yılında İmparator Augustus tarafından şehrin isminin “Colonia Julia Augusta Parlais” olmuş Galatia eyaleti kentlerine dahil edilerek Roma kolonisine dönüştürülmüştür. Üst yüzey kalıntılarının kısmen gözüktüğü ve toprak altında kalan antik kent yerleşim yeri Parlais kapsamlı kurtarma kazısı neticesinde bölge arkeolojisi açısından önemli ören yerlerinden biri olacağı sanılmaktadır.

Yerleşim

Antik yerleşim, İmparator kültü hakkında en az bilgiye sahip olduğumuz bu koloni, Eğirdir'in takriben 30 km. kadar kuzeyinde, bugünkü modern yerleşim birimi Barla'nın üzerinde yer alan Parlais'tir.Helelenistik Dönem'deki Parlais, imparator Augustus zamanında Colonia Iulia Augusta Parlais adıyla Roma kolonisi yapılmıştır.[1] Yerleşim bugün için tamamıyla tahrip olmuştur. Bilgilerimizin azlığı ve yerleşmenin tahrip edilmesinden ötürü bu koloni diğerleriyle karşılaştırıldığında önemsiz gibi görünmektedir.[2]

Araştırma kazıları

2001 yılında M. Özsait başkanlığında İstanbul Üniversitesi ören yerinde yüzeysel araştırma kazıları başlatılmış, kazıları neticesinde elde edilen Nimüsmatik veriler, arkeolojik bulgular, çanak çömlek parçaları ve ince işçilik ile yapılmış mimari kalıntılar saptanmış olup antik kent terasları gün yüzüne çıkarılmıştır. Yapılan kazılarda çıkan sikkelerdeki incelemeler antik kentin MÖ 1.yüzyılın ilk yarısında yarı bağımsız "Parlaiteon" lejandıyla basmış olduğu gözlenmiştir. Sırasıyla Hadrıanus, Caracella dönemi sikkelerine rastlanan antik ören yerinde Augustus dönemi Iulia Augusta Colonia Parla adıyla bir koloniye dönüştürülmüştür. Yaşanan gelişmelerin alanının stratejik önem taşımaması, koloninin Eğirdir Gölü kıyılarında uygun bir yer bulamayarak, yaşamaya elverişli bu topraklara kurulması şeklinde açıklanabilir.2012 yılında ören yerini ziyaret eden belgesel yönetmeni Tekin Gün, Parlais- Barla'nın 1.5 km kuzeybatısındaki tepesindeki kalıntılarda saptanan arkeolojik veriler yerleşkenin akropolisi olduğu sanılmaktadır.1914 yılından itibaren aralıklı olarak bölgeyi ziyaret eden B. Pace Barla'nın Parlais olduğunu Louis Robert tarafından bulunan bazı yazıtlar ile Parlais Barla'ya lokalize edilebildiği sanılmaktadır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Bean 1960, 51; Levick 1967a, 88 dn. 8; 1968, 865.ILS 9414; Bean 1960, 51.
  2. ^ BAZ.Ferit-Merkezi Pisidia’daki Bazı Roma Kolonileri’ndeki İmparator Kültünün Varlığına İlişkin Değerlendirme(2015),Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Syedra</span> Antalyada antik kent

Syedra, Antalya il sınırları Alanya ilçesi yakınlarındaki antik kent. Alanya'nın 20 kilometre doğusundadır. Alanya Arkeoloji Müzesi'nin Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü izni ve desteğiyle çalışmaları sürdürülen Syedra Antik Kenti'nde kazı çalışmaları ilk olarak 1994-1999 tarihleri arasında yapılmış ve kazı çalışmaları sonunda çıkan veriler ışığında, kent tarihinin MÖ 7. yüzyıla kadar uzandığı ve iskan faaliyetlerinin olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Myndos</span>

Myndos ya da Türkçede okunuşuyla Mindos, Antik yazarların sıkça sözünü ettiği, Mausolos'un kurmuş olduğu şehridir. Yerleşim Bodrum yarımadasının en batısına düşen, bugünkü Gümüşlük ilçesinin bulunduğu bölgede yer almıştır. Ege Denizi ile Akdeniz'in kesişme noktasında bulunan kent, MÖ 640 yılında Anadolu'nun en eski medeniyetlerinden Lelegler tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ksanthos</span> Türkiyedeki UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunan Likya antik kenti

Ksantos, Kaş'ın Kınık köyündeki antik kent. Kaş kara yoluna 70 km uzaklıkta bulunmaktadır. Antik Çağda Likya'ya başkentlik yapmıştır. UNESCO tarafından ’Dünya Kültür Mirası’ listesine alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Faselis</span> Likyada bulunan antik Yunan ve Roma kenti

Faselis ya da Phaselis , Likya'da bulunan antik Yunan ve Roma kentidir. Günümüzde Antalya'nın Kemer ilçesi yakınlarındadır. Faselis, tarihî özelliklerinin yanında plajlarıyla da bir deniz turizmi alanı işlevi görmektedir.

Akalissus, Antalya sınırları Kumluca ilçesi yakınlarındaki bir antik kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Arikanda</span> Finike ilçesi yakınlarındaki antik kent

Arikanda, Antalya il sınırları Finike ilçesi yakınlarındaki Likya antik kent.Elmalı - Finike kara yolunun tam yarısında bulunan Arifköyünün Aykırıçay mahallesine yakın bir ören yeridir. Tarihi Bakır Çağı'na kadar geri gitmektedir ve şehrin adı yerli Anadolu dillerinden olan Luvice'de “yüksek kayaların yakınındaki yer” anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Aspendos</span> Antalya-Serik ilçesine bağlı olan Belkıs köyü sınırları içerisinde bulunan antik kent.

Aspendos veya Belkıs, Antalya ili Serik ilçesinde bulunan Belkıs köyünde yer alan antik tiyatrosuyla meşhur bir antik kenttir. Pamfilya'nın en zengin şehirlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Fokaia</span>

Fokaia, İzmir'in Foça ilçesinin Antik Çağ'da ve Bizans Dönemi'ndeki adı. On iki İon kentinden biridir. Önceleri kentin kuruluşu MÖ 11. yüzyıl Aiol'ler tarafından gerçekleştiği, MÖ 9. yüzyılda ise kentin İon tarafına geçtiği düşünülüyordu. Fakat yapılan son araştırmalar kentin kuruluş tarihini MÖ 2000'e kadar geri götürüyor.

<span class="mw-page-title-main">Sardis</span> Türkiyede bir antik kent

Sardis, Manisa'nın Salihli ilçesine bağlı Sart kasabası yakınlarında bulunan ve Lidya (Lydia) devletine başkentlik yapmış antik kent. MÖ 1300'de kurulup MS 1200'de yıkılmıştır. Salihli merkezine 9 km, İzmir'e 82 km uzaklıkta olup, İzmir-Ankara karayolunun iki yanına yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antioheia (Pisidya)</span>

Antakya, Pisidya, Türkiye'nin Akdeniz, Ege ve İç Anadolu bölgelerinin kesiştiği noktadaki Göller Yöresi'nde, tarihi Pisidya ve Frigya'nın sınırında bulunan antik kenttir. Pisidya Antakyası olarak da bilinir. Isparta ilinin modern ilçesi Yalvaç'ın kuzey şeridinde 1 km'lik bir alanı kapsar. Kent, kuzeyindeki 1236 metrelik en yüksek noktası ile bir vadi görünümündedir.

<span class="mw-page-title-main">Salamis</span>

Salamis veya Salamis harabeleri, Kıbrıs adasında, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa şehrinin 6 km kadar kuzeyinde yer alan bir antik kenttir. Kent Trodos dağından doğan Pedios (Kanlıdere) nehrinin denize döküldüğü havzaya yakın bir yerde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tieion</span>

Tieion Anadolu'nun Karadeniz Bölgesi'nde, antik çağda Paflagonya denen bölgede bulunan antik Tieion kenttir. Antik kayıtlarda adı "Tius, Tium, Tieium, Tios, Tion", olarak da geçer.

<span class="mw-page-title-main">Simena</span>

Simena, Antalya ilinin Kaş - Demre arasında yer alan, günümüzde Kaleköy olarak adlandırılan antik Likya kenti.

<span class="mw-page-title-main">Labranda</span>

Labranda - Labraunda - Lambraunda - Labraynda,, Muğla'nın Milas ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Augusta Raurica</span>

Augusta Raurica İsviçre'deki bir Roma arkeolojik siti ve bir Açık hava müzesi. Ren nehrinin güney kıyısında ve Basel'ın 20 km. doğusunda Augst ve Kaiseraugst köylerinin yakınında bulunur ve Ren nehri üzerindeki bilinen en eski Roma kolonisidir.

<span class="mw-page-title-main">Tralleis</span>

Tralleis antik kenti Aydın ilinin kuzeyinde, Kestane Dağı'nın (Mesogis) güney yamacındaki geniş ve yüksek plato üzerinde konumlanır. Antik metinlerde Menderes Nehri veya Mesogis Dağı'nın sınır kabul edilmesi kentin bazen Karia, bazen de Lidya Bölgesi içinde gösterilmesine neden olmuştur. Strabon, Magnesia'dan gelerek Tralleis'e ulaşan antik yolun solunda Mesogis Dağı'nın, sağında ise Maiandros Irmağı Ovası'nın bulunduğunu ve kentin etrafı korunmuş yaşayan halkın Anadolu'daki diğer kentler kadar zengin bir halk tarafından iskan edildiğini ve kentte yaşayan bazı kişilerin başka eyaletlerde önemli mevkilere geldiğini söyler.

<span class="mw-page-title-main">Anemurium</span>

Anamurium Antik Kenti Mersin ili batısında bir kent örenidir.

<span class="mw-page-title-main">Miletopolis</span>

Miletopolis veya Miletoupolis (Μιλητούπολις) Antik Mysia bölgesinin kuzeyinde, Macestus ve Rhyndacus nehirlerinin birleştiği noktada kurulmuş bir şehir. Adını şehrin batısından geçen günümüzde Simav Çayı olarak bilinen Macestus Nehri'nden alır.

<span class="mw-page-title-main">Arsemia</span>

Arsemia, Adıyaman ilinin Kâhta ilçesi sınırları içerisinde, Nemrut Dağı güzergahı üzerinde bulunan bir ören yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Zuccabar</span>

Zuccabar, Roma'nın Mauretania Caesariensis eyaletinde bulunan antik bir şehirdir. Günümüz Miliana, Cezayir'de yer almaktadır.