İçeriğe atla

Parite (ekonomi)

Parite, bir ülkenin parası esas alınarak diğer ülke parasının bu esas alınan ülke parası karşısındaki değeri.

Örnek hesaplama:

Euro: 3 TL

Dolar: 2 TL ise, Euro-Dolar paritesi 3/2= 1,5 olacaktır. Bu durumda, Dolar-Euro paritesi ise 2/3=0,66 olacaktır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Euro</span> Avrupa Birliğinin para birimi

Euro veya avro, Avrupa Birliği'nin kurumları tarafından kullanılan ve Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ile Yunanistan'ın oluşturduğu euro bölgesinin resmî para birimi.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan ekonomisi</span>

1998 Rusya Krizi'nin olumsuz yansımaları giderek azalmakla birlikte hâlen yaşanmaktadır. Halkın % 23'ünün uluslararası standartlara göre yoksulluk sınırları altında yaşadığı uluslararası kuruluş raporlarında belirtilmektedir. Gelir dağılımındaki adaletsizlikler sosyal yaşamı da etkilemektedir. Ekonomideki sıkıntıların kısa vadede giderilmesi beklenmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türk lirası</span> Türkiyenin para birimi

Türk lirası, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmî olarak, Suriye Geçici Hükûmetinin ve Suriye Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerde ise gayriresmî olarak kullanılan para birimidir. Alt birimi kuruş olan Türk lirasının basma ve yönetme faaliyetleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sürdürülür.

<span class="mw-page-title-main">Döviz</span> mal veya hizmetler için genel olarak kabul edilen takas aracı

Döviz, dar anlamda yabancı parayı temsil eden belgeler. Türkçede yabancı ülkelerin paralarına da döviz denmektedir. Herhangi bir ülkenin parasının, başka bir ülkenin parasına dönüştürülmesiyle ilgili işlemlere de döviz işlemi veya kambiyo işlemi denir. Döviz kelimesi Türkçeye Fransızcadaki deviseden geçmiştir. Genel olarak döviz dendiğinde milletlerarası ödemelerde kullanılan ödeme araçlarının tamamı ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan doları</span> Amerika Birleşik Devletlerinin para birimi

Amerikan doları veya Birleşik Devletler doları, 1792 Para Yasası ile yürürlüğe girmiş, Amerika Birleşik Devletleri'nin resmî para birimidir. Dünya ticareti üzerinde en yaygın kullanılan para birimi olmasıyla da bilinir. Serbest dalgalanan bir para birimidir.

Bretton Woods sistemi, II. Dünya Savaşı sırasında Temmuz 1944'te ABD'nin küçük bir kasabası olan Bretton Woods'da toplanan Birleşmiş Milletler Para ve Finans konferansında ortaya çıkan iktisadi sistemdir. Bu konferansa 44 ülkenin temsilcileri katılmıştır ve bu konferansa gelen devletlerin yarısından fazlası az gelişmekte olan ülkelerdir. Ayrıca Romanya dışındaki sosyalist ülkeler fona üye olmamış ve sistemin dışında kalmışlardır. Aynı zamanda Bretton Woods sisteminin kurulma sebeplerinden biri olan 1929 yılında yaşanan ekonomik buhran ve hemen ardından gelen dünya savaşı ile ekonomisi dibe vuran ülkeler, uluslararası alanda yaşanan para değişiminin duraksama noktasına gelişi ve savaş sebebiyle ülkeler arası alım satım ticaretinin durması, uluslararası alanda tekrar parasal döngünün düzelmesi ve ekonomik istikrarın sağlanması için böyle bir sistemin kurulması amaçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Somoni</span>

Somoni, Tacikistan'ın resmî para birimidir.

Dünya ülkelerinin gayri safi yurt içi hasılalarına (GSYİH) göre sıralanmış üç listesi vardır. Bu listedeki GSYİH dolar tahminleri satın alma gücü paritesi (SAGP) hesaplamalarından elde edilmiştir. SAGP bazını kullanmak, nispi yaşam maliyeti ve ülkeler arası enflasyonu hesaba kattığı için, gelirlerdeki gerçek farklıların potansiyel olarak bozulmasına yol açan sadece kur bazlı hesaplamaya göre daha yararlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kişi başına satın alma gücü paritelerine göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde dünya ülkelerinin, kişi başına gayri safi yurt içi hasılalarına (GSYİH) göre sıralanmış bir listesidir. Bu listedeki GSYİH dolar tahminleri satın alma gücü paritesi (SAGP) hesaplamalarından elde edilmiştir. Bu hesaplamalar Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası ya da CIA gibi çeşitli kurumlar tarafından yapılır. Farklı kuruşların aynı ülke için yaptıkları hesaplamalar farklılık gösterdiği için bu değerler kesin gerçekler yerine, tahmini rakamlar olarak algılanmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">VakıfBank</span> Kamusal sermayeli Türk bankası

Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı ya da kısaca VakıfBank, 1954 yılında kurulmuş, Türkiye Bankalar Birliği'nin 2024 yılı Haziran ayı raporuna göre Türkiye'nin aktif büyüklük açısından en büyük 2. bankasıdır. Genel müdürü Abdi Serdar Üstünsalih'tir.

<span class="mw-page-title-main">Pegasus Hava Yolları</span> Türk hava yolu şirketi

Pegasus Hava Yolları, İstanbul merkezli bir düşük maliyetli havayolu şirketidir. Uyguladığı “low cost” modeli ile uygun fiyatlı, seyahat etme imkânı, bunun yanı sıra da ancak ek ücretlerle elde edilebilen temel hizmetler sağlamaktadır. Kısa ve orta menzilli hatlarda, noktadan noktaya uygun ücretle ulaşım imkânı sunan havayoludur.

Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş. veya kısaca Doğan Holding, iş dünyasına ilk adımını Aydın Doğan’ın 1959 yılında Mecidiyeköy Vergi Dairesi’ne kaydolması ve 1961’de otomotiv alanında ilk şirketini kurması ile atan şirkettir. 1980 yılında holdinge dönüşmüştür. Enerji, demir-çelik sanayisi, otomotiv, finans, gayrimenkul ve eğlence sektörlerinde faaliyet gösteren İstanbul merkezli bir holdingtir.

<span class="mw-page-title-main">Dış borç</span>

Dış borç, fon fazlası bulunan ekonomilerden fon açığı bulunan ülkelere yönelik akımlarla oluşan ve kendi para cinsi dışında yapılan boçlanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti madenî paraları</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde Türkiye Cumhuriyeti madenî paralarını göstermektedir.

Avrupa Birliği ekonomisi, Uluslararası Para Fonu (IMF)'na göre satın alma gücü paritesi bazında 12,256 milyar euroluk bir gayri safi yurt içi hasıla meydana getirir. Avrupa Birliği ekonomisi bir ortak pazara sahiptir ve Dünya Ticaret Örgütü tarafından bir bütün olarak değerlendirmeye alınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi</span>

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti para birimi olarak Türk lirası'nı kullanır.

Esas Holding, 2000 yılında Şevket Sabancı tarafından kurulmuş, havacılık, lojistik, gıda, sağlık, perakende ve gayrimenkul üzerinde faaliyet gösteren holdingdir. Eğlence sektörü grubun başarı sağladığı önemli iş koludur. Grup, önce AFM Sinemalarını 90 milyon ABD Dolarına almış daha sonra sinema salonu işletmecisi Cinebonus ve MAC gibi şirketleri bünyesinde bulunduran Mars Entertainment Group, Esas Holding bünyesinde bulunan AFM Sinemaları'nın %88,01 hissesini 82.386.160 ABD Doları'na satın almıştır. Mars Entertainment Group, daha sonrasında kendi bünyesinde bulunan Cinebonus ve AFM Sinemaları'nı birleştirme kararı almıştır. Şu anda iki marka da Paribu Cineverse adı altında hizmet vermektedir. 2013 yılında Mars Entertainment Group, CineEurope2013'te Uluslararası Yılın Sinema Grubu ödülüne layık görülmüştür. Holding, Türkiye'de 13 şehirde toplamda 104 MAC ve MACFit kulübüne sahiptir. Yine bünyesinde yer alan spa markası NUSPA'nın Türkiye genelinde toplamda 20 adet şubesi bulunmaktadır.

Türkiye'de finansal krizler ya da ekonomik krizler makro ekonomik yapının bozulmasıyla ortaya çıkan buhran dönemleridir. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı sonrası yaşanan başlıca krizler; 1946, 1958, 1960, 1974, 1980, 1982, 1990, 1994, 2000-2001, 2008-2012 ve 2018-2023 krizleridir.

<span class="mw-page-title-main">Big Mac Endeksi</span>

Big Mac endeksi, farklı para birimlerinin satın alma gücünü farklı ülkelerdeki bir Big Mac'in fiyatlarıyla karşılaştıran bir göstergedir. 1986 yılında haftalık İngiliz dergisi The Economist tarafından satın alma gücü paritelerine dayalı anlaşılması kolay bir para birimi karşılaştırılmasını sağlamak ile bireysel para birimlerinin aşırı ve düşük değerini göstermek için icat edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye ekonomik krizi (2018-günümüz)</span> Türkiyenin son dönem büyük ekonomik krizi

Türkiye ekonomik krizi, Türkiye'de devam eden ve finansal bulaşma etkisiyle uluslararası yansımaları olan bir ekonomik krizdir.