Paris Gregoriosu ya da Gregorios Vaazları el yazması (Fransa Millî Kütüphanesi, Paris, MS. gr. 510) 9. yüzyıla tarihlenen ve içerisinde toplam 46 tam sayfa minyatür bulunan bir el yazması. El yazması Bizans sanatında Makedon Rönesansı olarak anılan dönemin minyatür sanatının önemli örneklerinden biridir.
Kitap ya da betik, bir kenarından birleştirilerek dışına kapak takılmış, yani ciltlenmiş kâğıt, parşömen, vb. malzemeden üretilmiş üzeri baskılı sayfaların bir araya gelmesiyle oluşan okumalıktır.
Gotik, kendine has özelliği olan bir sanat anlayışı ve yazı şekli. Gotik yazılar ilk baskı denemelerinde denenmiş, çoğunlukla Almanlar tarafından kullanılan bir yazı stilidir. Gotik sanatı 12. yüzyılın ikinci yarısında Romanesk sanatının değişmesiyle, Latin sanatına bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Orta Çağı kapatan, Rönesansı başlatan akımdır. Gotik tarzı, yalnız mimarlıkta tesirli olmayıp; heykelcilik, resim, yazı, süs ve hatta gündelik eşyada da etkili olmuştur.
Nakkaş, Osmanlı döneminde minyatür, tezhip ve diğer süsleme sanatlarıyla uğraşan sanatçılara verilen isimdir. Eski Türk dilinde resim yapan, ressam anlamındadır. Bu sanatçılar, özellikle el yazması kitapları süsleme ve padişah portreleri yapma konusunda uzmanlaşmışlardı. Nakkaşlar Osmanlı döneminde genellikle Saray Nakışhanesi'ne bağlı çalışırlardı.
Minyatür, kendine has bir biçimi olan resim çeşididir.
Elyazması ya da el yazması, elle yazılan ve çizimleri yapılan; genellikle edebî, sanatsal ya da tarihî önemi haiz kitap.
Selim Turan, Azerbaycan kökenli Türk ressam ve heykeltıraş.
Câmiu't-Tevârîh, Mahmud Gazan'dan, Moğollar ve onların hanedanlığını, sonraları Âdem'den Reşîdüddîn Hemedanî’nin yaşadığı döneme kadar olan tüm tarihi kayıtları içeren bir kitaptır.
Osmanlı minyatür sanatı Osmanlı saray kültürünü yansıtarak el yazmaları gibi lüks öğeleri süsleyen genelde Padişah ve diğer yüksek mertebelilere sunulmuş bir sanat şeklidir. Minyatür sanatı İslam dünyasında özellikle yer bulmuş bir saray sanatıdır. Yüksek gelişmişliğe ve kapsamlılığa, geç Orta Çağ'da İran, Irak, Orta Asya ve Anadolu'da bulunan Türk ve Pers hanedanlıkları dönemlerinde erişmiştir. Osmanlı miniyatür sanatı, hep birlikte kitap sanatı olarak anılan Hat, Nakş, Tezhip, Ebru ve Cilt gibi birbiriyle ilişkili geleneksel sanatlardan biridir.
Cahide Keskiner Türk tezhip ve minyatür sanatçısıdır.
Türk sanatı, Orta Çağ'da Türklerin Türk coğrafyası olan Anadolu topraklarına gelişlerinden itibaren, günümüze kadar geçen süre içerisinde bu coğrafi bölgede oluşturdukları tüm görsel sanat eserlerini tanımlamak amacıyla kullanılan bir terimdir. Türkiye yani Anadolu toprakları, Türklerden önce de Hititliler, Eski Yunanlar ve Bizanslılar da dahil olmak üzere, pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış, bu kültürlerinde ürettiği pek çok sanat eserini barındırmış ve barındırmaktadır.
Codex Sinopensis belirli sayfaları figürlerle süslenmiş, 6. yüzyıla tarihlenen el yazması bir incildir. Bugün geriye kalan parçaları Paris Bibliothèque Nationale'de bulunmaktadır. Jean da Taille tarafından 1899 yılında bulunan Codex, adını bulunduğu şehir olan Sinop'tan alır.
Madrid Skilicis Kroniği 811 yılında I. Nikiforos'un ölümünden sonra 1057 yılında VI. Mihail'in görevden alınmasına kadarlık bir tarihi içeren İoannis Skilicis'in Tarihin Özeti adlı eserinin çok zengin resimler içeren el yazmasıdır. El yazması 12. yüzyılda Sicilya'da üretilmiştir ve şu anda Madrid'de Biblioteca Nacional de España'da MS Graecus Vitr. 26-2 envanter numarası ile muhafaza edilmektedir. Bu eser Madrid Skilicis, Codex Græcus Matritensis Ioannis Skyllitzes ya da Skyllitzes Matritensis olarak bilinmektedir. Yunan Vakanüvisin günümüze ulaşan resimli tek el yazmasıdır ve 574 minyatür içerir.
Hillinus El Yazması ya da Hillinus Codex, 1010 ila 1020 yılları arasında bu el yazması dışında başka hiçbir kaynakta adı geçmeyen Hillinus için tamamlandığı düşünülen bir el yazması incildir. Metnin girişinde, el yazmasının Köln'de yapıldığı ifade edilse de, minyatür uygulamasında işlenen stil Reichenau Okulu'nu ele vermektedir. El yazması, kendilerini ayrıca keşişler olarak resmeden, Reichenaulu Hristiyan Purchardus ve Chuonradus tarafından yazılmıştır. Bu iki keşişin ismi el yazmasında geçmektedir. Bugün hala Köln Kilise Kütüphanesinde bulunan el yazmasının toplam 36,6 x 26 cm ölçülerine sahip olan 422 sayfası bulunmaktadır.
Codex Aureus Escorialensis, Kutsal Roma İmparatoru III. Heinrich tarafından 'sipariş edilen" 1046 yılına tarihlenen bir parşömen el yazmasıdır. Speyer Katedrali için yazıldığı tahmin edilmektedir. Otto dönemi minyatür sanatının en önemli örneklerinden biri olan bu el yazması, günümüzde El Escorial Kütüphanesi'nde korunmaktadır. El yazmasının Echternach Manastırı'nda yazıldığı düşünülmektedir ve burada yazıldığı bilinen belirli bir sayıdaki el yazması ile benzer özelliklere sahiptir.
Ada İncili, Almanya'da Trier şehir kütüphanesinde korunan karolenj dönemine ait minyatürlü bir el yazmasıdır.
Paris mezmurlar kitabı 38 x 26,5 cm boyutlarında, 449 yaprak ve 14 tam sayfa minyatür içeren Bizans resimli el yazmasıdır. Psalter olarak da bilinen bir Mezmurlar Kitabı nüshası olan eser, imparator VII. Konstantinos ve onun halefleriyle yakından özdeşleşmiş klasik sanata olan ilginin 10. yüzyılda yenilenmesi olan sözde Makedon Rönesansı'nın önemli bir eseri olarak kabul edilir.
Ashburnham Tevratı MS 7. yüzyılda tamamlanmış minyatürlü bir el yazmasıdır. El yazması, Eski Ahit'ten Tanah'ın ilk beş kitabı olan tevratı kapsamaktadır.
Godescalc Evangelistariumu, Latince kaleme alınmış 781 ila 783 yılları arasında üretilmiş minyatürlü bir Karolenj el yazmasıdır.
İsa'nın doğumu, 4. yüzyıldan beri Hristiyan sanatının işlediği başlıca konulardandır.
Rabula İncili veya Rabbula İncili, 6. yüzyılda tezhiplenmiş Süryani dilinde bir İncil Kitabı'dır. Batı Asya'da üretilen en seçkin Bizans eserlerinden biri olarak kabul edilen ve büyük minyatürler içeren en erken Hristiyan el yazmalarından biri olan bu eser, minyatür ustasının parlak renklere, harekete, dramaya ve dışavuruma olan eğilimi ile dikkat çekmektedir. Nadir sanat eserlerinin günümüze ulaştığı bir dönemden gelmesi ve Hristiyan ikonografisinin büyük gelişmeler yaşadığı bir dönemi yansıtması nedeniyle, bu el yazması sanat tarihinde önemli bir yer işgal etmektedir ve sıkça başvurulan bir eser olarak bilinmektedir.