İçeriğe atla

Paris Antlaşması (1783)

Paris Antlaşması ön metni imza töreni, 30 Kasım 1782

Paris Antlaşması, 3 Eylül 1783 tarihinde imzalanmış, Konfederasyon Kongresi tarafından 14 Ocak 1784'te, Büyük Britanya Kralı tarafından 9 Nisan 1784'te onanmış ve Büyük Britanya Krallığı ile Kuzey Amerika'daki On Üç Koloni arasındaki Amerikan Devrimi Savaşı'nı sona erdirmiş olan barış antlaşmasıdır. Savaşa katılan diğer ülkeler olan Fransa, İspanya ve Hollanda Cumhuriyeti ile Paris Barışı adı altında ayrı anlaşmalar yapılmıştır.

Anlaşma

Benjamin West'in Paris Antlaşması'na katılan temsilcileri (John Jay, John Adams, Benjamin Franklin, Henry Laurens ve William Temple Franklin) gösterdiği tablosu. Yapıt, İngiliz temsilcilerin poz vermek istememesinden ötürü tamamlanamamıştır.
Jacob binası üzerinde bulunan taştan im

Antlaşma metni bugünkü 56 Rue Jacob'un yerinde bulunan Hôtel de York'ta imzalanmıştır. İmza törenine Birleşik Devletler adına John Adams, Benjamin Franklin ve John Jay; Birleşik Krallık adına David Hartley ve Kral III. George katılmışlardır. Hartley, Britanya Elçiliği'ne yakın bu otelde bir süredir kalmaktaydı.

Britanya 3 Eylül'de Fransa, İspanya ve Hollanda (geçici anlaşma) ile de ayrı antlaşmalar imzalamıştır. İspanya ile yapılan anlaşmaya göre Doğu ve Batı Florida sömürgeleri ve Minorca Adası İspanya'ya bırakılıyordu (Ne var ki, anlaşmanın kesin hükümlere dayanmaması sınır anlaşmazlığına neden olmuş ve sorun, Madrid Antlaşması'yla çözüme kavuşturulabilmiştir). Buna karşılık, Fransız ve İspanyollar tarafından ele geçirilen Bahama Adaları, Grenada ve Montserrat Britanya'ya geri verilecekti. Fransa ile imzalanan antlaşma karşılıklı ele geçirilmiş toprakların bırakılmasından ibaretti (Fransa'nın tek kazancı Tobago ve Senegal olmuştur) ancak Fransızlar, Newfoundland açıklarında balık avlama hakkını da elde etmişlerdir. Hollandalıların Doğu Antiller'de kazandığı topraklar ise Hollanda Doğu Antilleri'nde Britanyalı tüccarlara tanınan ticari haklar karşılığında Hollanda'ya bırakılmıştır.

Amerikan Konfederasyon Kongresi antlaşmayı 14 Ocak 1784'te onamış ve imzalı kopyaları antlaşmanın diğer taraflarına göndermiştir. Antlaşma 9 Nisan 1784'te Britanya ve 12 Mayıs 1784'te Fransa tarafından onanmış ancak okyanusun karşı tarafındaki Amerikanların bu haberi alması birkaç ay gecikmeyle olmuştur.

Maddeler

Paris Antlaşması'nın imza sayfası, Ulusal Arşiv ve Kayıtlar Kurumu
Giriş bölümü, antlaşmanın "ulu ve bölünmez Üçlü" adına düzenlendiğini belirtmekte ve anlaşmaya taraf ülkelerin "eski yanlış anlaşılmaları tümüyle unutma" ve "kalıcı barışı sağlama" konularındaki niyetlerini ortaya koymaktadır.
  1. On Üç Koloni özgür ve bağımsız devletler olarak kurulacak, Britanya bu topraklar üzerindeki tüm haklarından vazgeçecektir.[1]
  2. Birleşik Devletler ile Britanya Kuzey Amerikası arasındaki sınır belirlenecektir (Mitchell Eşlemi'ni temel alan bu maddeden kaynaklanan iki anlaşmazlık için bkz. Northwest Angle ve Hint Irmağı Cumhuriyeti).
  3. Birleşik Devletler yurttaşı balıkçılara Newfoundland ve Saint Lawrence Körfezi açıklarında avlanma izni verilecektir.
  4. Yasal hükümler uyarınca belirlenen karşılıklı borçlar ödenecektir.
  5. Konfederasyon Kongresi el konulan topraklar üzerinde yer alan varlıkların korunması için çaba gösterecektir.
  6. Birleşik Devletler, Kralcılar'a ait topraklara el konulmasını önleyici adımlar atacaktır.
  7. Tüm savaş tutsakları serbest bırakılacak ve Britanya Ordusu'nun Birleşik Devletler'de bıraktığı mallar (kölelerle birlikte) geri verilecektir.
  8. Büyük Britanya ve Birleşik Devletler Mississippi Irmağı'nı serbestçe kullanabileceklerdir.
  9. Amerikanlar tarafından antlaşma sonrası ele geçirilen topraklar geri verilecektir.
  10. Antlaşma, imzalandıktan sonra altı ay içinde onanacaktır.

Sonrası

Amerikanların sömürgelikleri döneminde Britanya'dan aldıkları haklar (Akdeniz korsanlarına karşı koruma güvencesi gibi) ortadan kalkmış bulunmaktaydı. Bazı eyaletler federal uygulamayı yok saymış ve 5. ve 6. maddelerde düzenlenen karşılıklı borçlar konusunda antlaşma hükümlerinden sapmıştır. 4. maddeyi yürürlüğe koymayan Virginia'ya karşılık bazı Britanyalı askerler kölelerin salıverilmesini düzenleyen 7. maddeyi işletmemişlerdir. Antlaşma Birleşik Devletler'in güney sınırını belirlemekteydi ancak Britanyalıların İspanyollarla yaptıkları anlaşma Florida'nın kuzey sınırını kesinleştirmediğinden İspanyol yönetimi 1763 anlaşması hükümlerinin bu sınır için hala geçerli olduğunu düşünmüştür. Bu anlaşmazlık sürerken Florida'yı denetimi altında tutan İspanya, Amerikanların Mississippi'ye ulaşmasını engellemişlerdir.[2] Bu arada Britanyalılar, Büyük Göller bölgesinde çok gevşek davranmış ve boşaltması gereken bölgeleri Amerikan yerlileriyle yaşadığı güçlükler yüzünden bir süre daha elinde tutmak zorunda kalmıştır.[3] Bu sorun 1794'te imzalanan Jay Antlaşması'yla çözüme kavuşturulmuş ve Amerika'nın bölgedeki nüfuzu yeni Anayasa'nın kabul edilmesinin ardından gittikçe artmıştır.

Antlaşmanın 2009 yılı itibarıyla geçerli olan bölümü yalnızca 1. maddedir.[4]

Notlar

  1. ^ Antlaşmanın bazı çevrimiçi sürümleri Delaware'i On Üç Koloni arasında göstermemektedir ancak bu koloni özgün metinde Pensilvanya ile Maryland arasında yer almaktadır.
  2. ^ Jones, Howard Zorlu Bir Güç Denemesi: Amerikan Dış İlişkiler Tarihi 24 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rowman & Littlefield (2002) ISBN 0-8420-2916-8 (s. 23)
  3. ^ Benn, Carl Historic Fort York, 1793-1993 13 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dundurn Press Ltd. (1993) ISBN 0-920474-79-9 (s. 17)
  4. ^ ABD Dışişleri Bakanlığı (2007). "Karşılıklı Antlaşma ve Diğer Anlaşmalar (U-V)" (PDF). Yürürlükteki Antlaşmalar. s. 16. 29 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Paris Antlaşması (1783) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Amerikan Bağımsızlık Savaşı</span>

Amerikan Bağımsızlık Savaşı, 1775–1783 yılları arasında Büyük Britanya ve Kuzey Amerika'daki On Üç Koloni arasında geçen ve Amerika Birleşik Devletleri'nin kurulmasıyla sonuçlanan savaştır. Amerikan Devrimi olarak da bilinir.

Kale-i Sultaniye Antlaşması veya Çanakkale Antlaşması, Osmanlı-İngiliz Savaşı'nın sonucu olarak 5 Ocak 1809 tarihinde, Osmanlı İmparatorluğu ile Birleşik Krallık arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Antlaşmaya Osmanlı tarafını temsilen nişancı Mehmet Emin Vahat Efendi, Birleşik Krallık tarafını temsilen Robert Adair imza koymuştur.

<span class="mw-page-title-main">Paris Antlaşması (1856)</span>

Paris Antlaşması, Rusya ile Kırım Savaşı'nı kazanan Osmanlı İmparatorluğu, Birleşik Krallık ve Fransa arasında 30 Mart 1856 tarihinde imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

Bugüne kadar Paris'te birçok görüşme yapılmış ve antlaşma imzalanmıştır. Bazıları şöyledir:

<span class="mw-page-title-main">Amerikan Devrimi</span>

Amerikan Devrimi, 18. yüzyılın ikinci yarısında On Üç Koloni'nin Britanya İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını kazanarak Amerika Birleşik Devletleri adını aldığı dönemi içine alır. Amerika kıtasına ilk göç eden Virjinya kolonisinden sonra 1772 yılına kadar kolonilerin sayısı 13'ü buldu. Kolonilerde yönetim biçimi, baştaki valinin ya yerel olarak seçilmesine ya da kraliyetçe veya doğrudan krallıkça atanması esasına dayanır. Yasama organı da atanmış veya seçilmiş kişilerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol İmparatorluğu</span> Beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğu

İspanyol İmparatorluğu, beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğudur. İspanyol İmparatorluğu, İspanya veya İspanya hükümdarları tarafından fethedilen, miras kalan veya el konan arazileri kapsar. Bu arazilere Kuzey ve Güney Amerika'nın geniş kesimleri de dahildir. Hak iddia edilen ancak hiç ele geçirilemeyen topraklar da mevcuttur. Toplam arazilerin yüzölçümü 18. yüzyılın sonunda 18 milyon kilometre kare civarındadır. 16. ve 17. yüzyıllardaki kıtalararası yapısına rağmen koloni imparatorluğu deyimi 1768 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda ise devlet yapısı tamamen kolonisel bir yapıya dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ryswick Antlaşması</span>

Ryswick Antlaşması 20 Eylül 1697 tarihinde Hollanda'nın Ryswick kentinde imzalandı. Antlaşma, Fransa'nın İngiltere, İspanya ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na karşı savaştığı Dokuz Yıl Savaşı'na son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri tarihi</span> Amerika kıtasının keşfiyle başlayan tarihi olaylar

Amerika Birleşik Devletleri tarihi veya kısaca Birleşik Devletler tarihi, Amerika Birleşik Devletleri'nin kurulduğu Kuzey Amerika topraklarının üzerinde, tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan geçmişi. Amerika'nın 15. yüzyılın sonlarında Kristof Kolomb tarafından keşfedilmesinden önce bu topraklarda yüzyıllardır sadece Kızılderililer yaşamaktaydı. Keşiften sonra başta İspanya, Fransa ve Büyük Britanya olmak üzere aralarında Hollanda, İsveç ve Portekiz'in de dahil olduğu birçok Avrupa ülkesi buralarda sömürgeler kurdular. Bu sömürgeler arasında Britanya'ya ait On Üç Koloni de vardı. Günümüzdeki ABD 18. yüzyılda Britanya İmparatorluğu'na ait bu sömürgelerin bağımsızlıklarını kazanması sonucu oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fransa Krallığı</span>

Fransa Krallığı, 987-1792 yıllarında hüküm sürmüş eski krallık. Geç Orta Çağ ve Yüz Yıl Savaşı'na dek Avrupa'nın en güçlü devletlerinden biriydi. Aynı zamanda dünya çapında mülkleri olan erken bir sömürgeci güçtü. 3 Eylül 1791'de hükümdarın yetkileri sınırlandırılmış, 21 Eylül 1792'de ise monarşi lağvedilerek yerine Birinci Fransız Cumhuriyeti kurulmuştur. Krallığın başkenti Paris, dini Roma Katolikliği idi.

Paris Antlaşması, 25 Haziran 1802'de Paris'te, Fransa ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalan bir barış antlaşmasıdır. Napolyon'un Mısır Seferi'nin 1798 yılında başlamasından itibaren bozulan ikili ilişkileri barış ilkeleri temelinde yeniden düzenleme amacı taşır.

<span class="mw-page-title-main">Versay</span> Fransada komün

Versay, Paris'in Batı banliyösündeki bir Fransız şehri. Paris'e 17,1 km uzaklıkta yer alır. İdari bakımdan İle-de-France bölgesinin Yvelines departmanınında bulunan bir komündür ve Yvelines departmanının merkez kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Rapallo Antlaşması (1922)</span> I. Dünya Savaşından sonra SSCB ve Alman Weimar Cumhuriyeti arasında imzalanan antlaşma

Rapallo Antlaşması, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyetler Birliği ve Alman Weimar Cumhuriyeti arasında İtalya'nın Rapallo kentinde 16 Nisan 1922 tarihinde imzalanan antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Akkerman Antlaşması</span>

Akkerman Antlaşması, 7 Ekim 1826 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında Romanya'nın Akkerman kentinde imzalanmış bir düzenleme ve ticaret antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Amerikası</span> Kuzey Amerikadaki eski İngiliz toprakları

Britanya Amerikası ya da İngiliz Amerikası, Kuzey Amerika, Orta Amerika, Karayipler ve Guyana'daki Britanya İmparatorluğu'na 17. ve 18. yüzyılda bağlı olan bölgeleri tanımlamak için kullanılan anakronistik bir terimdir. 1776 yılında On Üç Koloni bağımsızlıklarını ilan edip Amerika Birleşik Devletleri'ni oluşturana kadar Britanya'nın Kuzey Amerika ve Batı Hint Adaları'ndaki kolonileri bu adla bilinmekteydi. Bu tarihten sonra Britanya'nın Kuzey Amerika'da kalan topraklarını tanımlamak için "Britanya Kuzey Amerikası" adı kullanıldı. "Britanya Kuzey Amerikası" adı ilk kez 1783 yılında kullanılsa da Durham Raporu olarak adlandırılan 1839 yılındaki Britanya Kuzey Amerikası'nın Sorunları üzerine Rapor'dan önce yaygın bir kullanıma sahip değildi.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Kuzey Amerikası</span> Kuzey Amerika kıtasında Britanya İmparatorluğunun kolonilerini ve yönettiği toprakları ifade etmek için kullanılır

Britanya Kuzey Amerikası, Kuzey Amerika kıtasında Britanya İmparatorluğu'nun kolonilerini ve yönettiği toprakları ifade etmek için kullanılır. Bu terim ilk kez resmi olarak 1783'te kullanıldı, ancak 1839'daki "Durham Raporu" olarak bilinen "Britanya Kuzey Amerika Olayları Raporu"'na kadar yoğun olarak kullanılmadı.

<span class="mw-page-title-main">Paris Antlaşması (1763)</span>

Paris Antlaşması, 10 Şubat 1763 tarihinde Büyük Britanya, Fransa ve İspanya ile Portekiz arasında imzalanmış olan barış antlaşmasıdır. Prusya ile Avusturya kendi aralarında başka bir antlaşma imzalamışlardır. Bu antlaşma ile Yedi Yıl Savaşı sona ermiştir. Antlaşma Büyük Britanya-Prusya ittifakının, Fransız-Avusturya ittifakına karşı zafer kazanması sonucu gerçekleşmiştir. Fransa ile Büyük Britanya, savaş sırasında işgal ettikleri yerlerin çoğunu boşaltmalarına karşın, Büyük Britanya Fransa'nın Kuzey Amerika kolonilerinin bir kısmını ele geçirebilmiştir. Ayrıca, Büyük Britanya egemenliği altında bulunan bölgelerde Katoliklik'in serbest olacağının teminatını vermiştir. Antlaşmadan sonra, Avrupa dışında Büyük Britanya egemenliğinin başlangıcı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Koalisyon Savaşı</span>

İkinci Koalisyon Savaşı, İngiltere, Avusturya ve Rusya'nın başını çektiği ve Osmanlı İmparatorluğu, Portekiz, Napoli ve çeşitli Alman monarşilerinin de dahil olduğu birçok Avrupa monarşisinin devrimci Fransa'yı hedef alan ikinci savaşıdır. Savaşta İspanya Fransa'yı destekledi.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Ginesi</span> Afrika kıtasının batı bölümünde, Gine Körfezinde kurulu olan İspanya koloni bölgesiydi

İspanyol Ginesi, Afrika kıtasının batı bölümünde, Gine Körfezi'nde kurulu olan İspanya koloni bölgesiydi. Bölge Fernando Póo, Annobón, Corisco ve Elobey adaları ile Río Muni anakarasını kapsamaktaydı. İspanya bölge üzerindeki hakimiyetini 1778 yılında 1968 yılına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Adams-Onís Antlaşması</span>

1819'da imzalanan ve Florida Antlaşması olarak da bilinen Adams-Onís Antlaşması, Amerika Birleşik Devletleri ve İspanya arasında imzalanan, Florida'nın ABD'ye devredildiği ve ABD ile Yeni İspanya sınırını belirleyen antlaşmadır. İki devlet arasında devam eden sınır anlaşmazlığını çözmüş ve Amerikan diplomasisinin bir zaferi olarak kabul edilmiştir. Antlaşma, Amerikan Devrimi sonrası İspanya'nın Amerika Birleşik Devletleri ve Büyük Britanya ile artan sınır gerginlikleri sırasında imzalanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.