İçeriğe atla

Paris Anlaşması tarafları listesi

Paris Anlaşmasının Tarafları
  Taraflar
  İmzalayanlar
  Avrupa birliği onayı kapsamında da olan taraflar

Paris Anlaşması , Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC-BMİDÇS) kapsamında sera gazı emisyonlarının azaltılması, düzenlenmesi ve finansmanı ile ilgili 2020 yılından itibaren başlayan bir anlaşmadır. Anlaşma, küresel iklim değişikliği tehdidine yanıt vermek üzere bu yüzyılın küresel sıcaklık artışını sanayileşme öncesi seviyelerin 2 santigrat derecenin altında tutup bu artışı 1,5 santigrat derece ile sınırlamaya yönelik çabaları sürdürmeyi amaçlar.[1]

Tarihçe

Anlaşmanın dili, Paris'teki 2015 Birleşmiş Milletler iklim değişikliği konferansının (21. Taraflar konferansıdır,) 197 taraf temsilcisi müzakeresi sonucu, 12 Aralık 2015 tarihinde oy birliği ile kabul edilmiştir.[2][3] Anlaşma, 22 Nisan 2016 - 21 Nisan 2017 tarihleri arasında New York'taki BM Genel Merkezi'nde BMİDÇS'ye (Sözleşmeye) Taraf Devletlerin ve bölgesel ekonomik entegrasyon örgütlerinin imzasına açıldı.[4] Anlaşmayla, ancak dünya sera gazı emisyonlarının (2015'te üretilen bir listeye göre)[5] en az %55'ini üreten 55 ülkenin resmi onaması, kabul etmesi, onaylaması veya katılması halinde yürürlüğe gireceğini (ve böylece tamamen geçerli olacağı) kabul edildi.[6][7] 1 Nisan 2016'da, ikisi birlikte küresel emisyonların neredeyse %40'ını temsil eden ABD ve Çin, her iki ülkenin de Paris İklim Anlaşması'nı imzalayacağını doğrulayan ortak bir bildiri yayınladı.[8][9] 175 Taraf (174 ülke ve Avrupa Birliği) anlaşmayı imzaya açıldığı ilk gün, Yüksek Düzeyli İmza Töreni'nde imzaladı.[10][11] Aynı gün, 20'den fazla ülke, mümkün olan en kısa sürede katılma niyetlerini, 2016'da katılmak amacıyla açıkladı. Avrupa Birliği tarafından da remi olarak onaylanan Anlaşma, 4 Kasım 2016 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek yeterli sayıda taraf elde etti.

Taraflar

Şubat 2021 itibarıyla 194 ülke ve Avrupa Birliği Anlaşmayı imzaladı. 191 devlet ve AB, küresel sera gazı emisyonlarının % 97'sine yaklaşan temsiliyetle onayladı ve böylece BMİDÇS üyeleri arasında ilk iki büyük CO2 emisyonları olan ülkeler olan Çin ve ABD de anlaşmaya katılmış oldular.[12][13][14] 197 BMİDÇS üyesinin tamamı Paris Anlaşmasını ya imzalamış ya da kabul etmiştir.

Taraf[12]Sera gazı yüzdesi
onay için[5]		İmza tarihi Resmi
onay tarihi 		Yürürlüğe giriş tarihi
 Afganistan0.05% 22 Nisan 201615 Şubat 201717 Mart 2017
 Arnavutluk0.02% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Cezayir0.30% 22 Nisan 201620 Ekim 201619 Kasım 2016
 Andorra0.00% 22 Nisan 201624 Mart 201723 Nisan 2017
 Angola0.17% 22 Nisan 201616 Kasım 202016 Aralık 2020
 Antigua ve Barbuda0.00% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Arjantin0.89% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Ermenistan0.02% 20 Eylül 201623 Mart 201722 Nisan 2017
 Avustralya1.46% 22 Nisan 20169 Kasım 201629 Aralık 2016
 Avusturya[a]0.21% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Azerbaycan0.13% 22 Nisan 20169 Ocak 20178 Şubat 2017
 Bahamalar0.00% 22 Nisan 201622 Ağustos 20164 Kasım 2016
 Bahreyn0.06% 22 Nisan 201623 Aralık 201622 Şubat 2017
 Bangladeş0.27% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Barbados0.01% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Belarus0.24% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Belçika[a]0.32% 22 Nisan 20166 Nisan 20176 Mayıs 2017
 Belize0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Benin0.02% 22 Nisan 201631 Ekim 201630 Kasım 2016
 Bhutan0.00% 22 Nisan 201619 Eylül 201719 Ekim 2017
 Bolivya0.12% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Bosna-Hersek0.08% 22 Nisan 201616 Mart 201715 Nisan 2017
 Botsvana0.02% 22 Nisan 201611 Kasım 201611 Aralık 2016
 Brezilya2.48% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 BruneiN/A[b]22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Bulgaristan[a]0.15% 22 Nisan 201629 Kasım 201629 Aralık 2016
 Burkina Faso0.06% 22 Nisan 201629 Kasım 201629 Aralık 2016
 Burundi0.07% 22 Nisan 201617 Ocak 201816 Şubat 2018
 Kamboçya0.03% 22 Nisan 20166 Şubat 20178 Mart 2017
 Kamerun0.45% 22 Nisan 201629 Temmuz 20164 Kasım 2016
 Kanada1.95% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Yeşil Burun Adaları0.00% 22 Nisan 201621 Eylül 201721 Ekim 2017
 Orta Afrika Cumhuriyeti0.01% 22 Nisan 201611 Ekim 201610 Kasım 2016
 Çad0.06% 22 Nisan 201612 Ocak 201711 Şubat 2017
 Şili[15]0.25% 20 Eylül 201610 Şubat 201712 Mart 2017
 Çin[c]20.09% 22 Nisan 20163 Eylül 2016[13]4 Kasım 2016
 Kolombiya0.41% 22 Nisan 201612 Temmuz 201811 Ağustos 2018
 Komorlar0.00% 22 Nisan 201623 Kasım 201623 Aralık 2016
 Kongo Demokratik Cumhuriyeti0.06% 22 Nisan 201613 Aralık 201712 Ocak 2018
 Kongo Cumhuriyeti0.01% 22 Nisan 201621 Nisan 201721 Mayıs 2017
 Cook Adaları0.00% 24 Haziran 20161 Eylül 20164 Kasım 2016
 Kosta Rika0.03% 22 Nisan 201613 Ekim 201612 Kasım 2016
 Fildişi Sahili0.73% 22 Nisan 201625 Ekim 201624 Kasım 2016
 Hırvatistan[a]0.07% 22 Nisan 201624 Mayıs 201723 Haziran 2017
 Küba0.10% 22 Nisan 201628 Aralık 201627 Ocak 2017
 Kıbrıs[a]0.02% 22 Nisan 20164 Ocak 20173 Şubat 2017
 Çek Cumhuriyeti[a]0.34% 22 Nisan 20165 Ekim 20174 Kasım 2017
 Danimarka[d][a]0.15% 22 Nisan 20161 Kasım 20161 Aralık 2016
 Cibuti0.00% 22 Nisan 201611 Kasım 201611 Aralık 2016
 Dominika0.00% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Dominik Cumhuriyeti0.07% 22 Nisan 201621 Eylül 201721 Ekim 2017
 Doğu Timor0.00% 22 Nisan 201616 Ağustos 201715 Eylül 2017
 Ekvador0.67% 26 Temmuz 201620 Eylül 201720 Ekim 2017
 Mısır0.52% 22 Nisan 201629 Haziran 201729 Temmuz 2017
 El Salvador0.03% 22 Nisan 201627 Mart 201726 Nisan 2017
 Ekvator GinesiN/A[b]22 Nisan 201630 Ekim 201829 Kasım 2018
 Estonya[a]0.06% 22 Nisan 20164 Kasım 20164 Aralık 2016
 Esvatini0.05% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Etiyopya0.13% 22 Nisan 20169 Mart 20178 Nisan 2017
 Avrupa BirliğiN/A[e]22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Fiji0.01% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Finlandiya[a]0.17% 22 Nisan 20164 Kasım 20164 Aralık 2016
 Fransa[a]1.34% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Gabon0.02% 22 Nisan 20162 Kasım 20162 Aralık 2016
 Gambiya0.05% 26 Nisan 20167 Kasım 20167 Aralık 2016
 Gürcistan0.03% 22 Nisan 20168 Mayıs 20177 Haziran 2017
 Almanya[a]2.56% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Gana0.09% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Yunanistan[a]0.28% 22 Nisan 201614 Ekim 201613 Kasım 2016
 Grenada0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Guatemala0.04% 22 Nisan 201625 Ocak 201724 Şubat 2017
 Gine0.01% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Gine-Bissau0.02% 22 Nisan 201622 Ekim 201821 Kasım 2018
 Guyana0.01% 22 Nisan 201620 Mayıs 20164 Kasım 2016
 Haiti0.02% 22 Nisan 201631 Temmuz 201730 Ağustos 2017
 Honduras0.03% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Macaristan[a]0.15% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 İzlanda0.01% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Hindistan4.10% 22 Nisan 20162 Ekim 20164 Kasım 2016
 Endonezya1.49% 22 Nisan 201631 Ekim 201630 Kasım 2016
 Irak0.20% 8 Aralık 20161 Kasım 20211 Aralık 2021
 İrlanda[a]0.16% 22 Nisan 20164 Kasım 20164 Aralık 2016
 İsrail0.20% 22 Nisan 20162 Kasım 20162 Aralık 2016
 İtalya[a]1.18% 22 Nisan 201611 Kasım 201611 Aralık 2016
 Jamaika0.04% 22 Nisan 201610 Nisan 201710 Mayıs 2017
 Japonya3.79% 22 Nisan 20168 Kasım 20168 Aralık 2016
 Ürdün0.07% 22 Nisan 20164 Kasım 20164 Aralık 2016
 Kazakistan0.84% 2 Ağustos 20166 Aralık 20165 Ocak 2017
 Kenya0.06% 22 Nisan 201628 Aralık 201627 Ocak 2017
 Kiribati0.00% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Kuveyt0.09% 22 Nisan 201623 Nisan 201823 Mayıs 2018
 Kırgızistan0.03% 21 Eylül 201618 Şubat 202019 Mart 2020
 Laos0.02% 22 Nisan 20167 Eylül 20164 Kasım 2016
 Letonya[a]0.03% 22 Nisan 201616 Mart 201715 Nisan 2017
 Lübnan0.07% 22 Nisan 20165 Şubat 20206 Mart 2020
 Lesotho0.01% 22 Nisan 201620 Ocak 201719 Şubat 2017
 Liberya0.02% 22 Nisan 201627 Ağustos 201826 Eylül 2018
 Lihtenştayn0.00% 22 Nisan 201620 Eylül 201720 Ekim 2017
 Litvanya[a]0.05% 22 Nisan 20162 Şubat 20174 Mart 2017
 Lüksemburg[a]0.03% 22 Nisan 20164 Kasım 20164 Aralık 2016
 Madagaskar0.08% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Malavi0.07% 20 Eylül 201629 Haziran 201729 Temmuz 2017
 Malezya0.52% 22 Nisan 201616 Kasım 201616 Aralık 2016
 Maldivler0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Mali0.03% 22 Nisan 201623 Eylül 20164 Kasım 2016
 Malta[a]0.01% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Marshall Adaları0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Moritanya0.02% 22 Nisan 201627 Şubat 201729 Mart 2017
 Mauritius0.01% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Meksika1.70% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Mikronezya Federal Devletleri0.00% 22 Nisan 201615 Eylül 20164 Kasım 2016
 Moldova0.04% 21 Eylül 201620 Haziran 201720 Temmuz 2017
 Monako0.00% 22 Nisan 201624 Ekim 201623 Kasım 2016
 Moğolistan0.05% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Karadağ0.01% 22 Nisan 201620 Aralık 201719 Ocak 2018
 Fas0.16% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Mozambik0.02% 22 Nisan 20164 Haziran 20184 Temmuz 2018
 Myanmar0.10% 22 Nisan 201619 Eylül 201719 Ekim 2017
 Namibia0.01% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Nauru0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
   Nepal0.07% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Hollanda[f][a]0.53% 22 Nisan 201628 Temmuz 201727 Ağustos 2017
 Yeni Zelanda[g]0.22% 22 Nisan 20164 Ekim 20164 Kasım 2016
 Nikaragua0.03% 23 Ekim 201722 Kasım 2017
 Nijer0.04% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Nijerya0.57% 22 Eylül 201616 Mayıs 201715 Haziran 2017
 Niue0.01% 28 Ekim 201628 Ekim 201627 Kasım 2016
 Kuzey Kore0.23% 22 Nisan 20161 Ağustos 20164 Kasım 2016
 Kuzey Makedonya0.03% 22 Nisan 20169 Ocak 20188 Şubat 2018
 Norveç0.14% 22 Nisan 201620 Haziran 20164 Kasım 2016
 Umman0.06% 22 Nisan 201622 Mayıs 201921 Haziran 2019
 Pakistan0.43% 22 Nisan 201610 Kasım 201610 Aralık 2016
 Palau0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 FilistinN/A[h]22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Panama0.03% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Papua Yeni Gine0.01% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Paraguay0.06% 22 Nisan 201614 Ekim 201613 Kasım 2016
 Peru0.22% 22 Nisan 201625 Temmuz 20164 Kasım 2016
 Filipinler0.34% 22 Nisan 201623 Mart 201722 Nisan 2017
 Polonya[a]1.06% 22 Nisan 20167 Ekim 20166 Kasım 2016
 Portekiz[a]0.18% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Katar0.17% 22 Nisan 201623 Haziran 201723 Temmuz 2017
 Romanya[a]0.30% 22 Nisan 20161 Haziran 20171 Temmuz 2017
 Rusya7.53% 22 Nisan 20167 Ekim 20196 Kasım 2019
 Rwanda0.02% 22 Nisan 20166 Ekim 20165 Kasım 2016
 Saint Kitts ve Nevis0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Saint Lucia0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Saint Vincent ve Grenadinler0.00% 22 Nisan 201629 Haziran 20164 Kasım 2016
 Samoa0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 San Marino0.00% 22 Nisan 201626 Eylül 201826 Ekim 2018
 São Tomé ve Príncipe0.00% 22 Nisan 20162 Kasım 20162 Aralık 2016
 Suudi Arabistan0.80% 3 Kasım 20163 Kasım 20163 Aralık 2016
 Senegal0.05% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Sırbistan0.18% 22 Nisan 201625 Temmuz 201724 Ağustos 2017
 Seyşeller0.00% 25 Nisan 201629 Nisan 20164 Kasım 2016
 Sierra Leone0.98%[i]22 Eylül 20161 Kasım 20161 Aralık 2016
 Singapur0.13% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Slovakya[a]0.12% 22 Nisan 20165 Ekim 20164 Kasım 2016
 Slovenya[a]0.05% 22 Nisan 201616 Aralık 201615 Ocak 2017
 Solomon Adaları0.00% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 SomaliN/A[b]22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Güney Afrika1.46% 22 Nisan 20161 Kasım 20161 Aralık 2016
 Güney Kore1.85% 22 Nisan 20163 Kasım 20163 Aralık 2016
 Güney SudanN/A[b]22 Nisan 201623 Şubat 202125 Mart 2021
 İspanya[a]0.87% 22 Nisan 201612 Ocak 201711 Şubat 2017
 Sri Lanka0.05% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Sudan0.18% 22 Nisan 20162 Ağustos 20171 Eylül 2017
 Surinam0.01% 22 Nisan 201613 Şubat 201915 Mart 2019
 İsveç[a]0.15% 22 Nisan 201613 Ekim 201612 Kasım 2016
  İsviçre0.14% 22 Nisan 20166 Ekim 20175 Kasım 2017
 Suriye0.21% 13 Kasım 201713 Aralık 2017
 Tanzanya0.11% 22 Nisan 201618 Mayıs 201817 Haziran 2018
 Tacikistan0.02% 22 Nisan 201622 Mart 201721 Nisan 2017
 Tayland0.64% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Togo0.02% 19 Eylül 201628 Haziran 201728 Temmuz 2017
 Tonga0.00% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Trinidad ve Tobago0.04% 22 Nisan 201622 Şubat 201824 Mart 2018
 Tunus0.11% 22 Nisan 201610 Şubat 201712 Mart 2017
 Türkiye1.24% 22 Nisan 20166 Ekim 20217 Ekim 2021
 Türkmenistan0.20% 23 Eylül 201620 Ekim 201619 Kasım 2016
 Tuvalu0.00% 22 Nisan 201622 Nisan 20164 Kasım 2016
 Uganda0.07% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Ukrayna1.04% 22 Nisan 201619 Eylül 20164 Kasım 2016
 Birleşik Arap Emirlikleri0.53% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Birleşik Krallık1.55% 22 Nisan 201618 Kasım 201618 Aralık 2016
 Amerika Birleşik Devletleri17.89% 22 Nisan 20163 Eylül 20164 Kasım 2016[j]
 Uruguay0.05% 22 Nisan 201619 Ekim 201618 Kasım 2016
 Özbekistan0.54% 19 Nisan 20179 Kasım 20189 Aralık 2018
 Vanuatu0.00% 22 Nisan 201621 Eylül 20164 Kasım 2016
 Venezuela0.52% 22 Nisan 201621 Temmuz 201720 Ağustos 2017
 Vietnam0.72% 22 Nisan 20163 Kasım 20163 Aralık 2016
 Zambiya0.04% 20 Eylül 20169 Aralık 20168 Ocak 2017
 Zimbabve0.18% 22 Nisan 20167 Ağustos 20176 Eylül 2017
Total 97.01%[5]191[12]

Avrupa Birliği ve üye ülkeleri

Hem Avrupa Birliği (AB) hem de üye devletler Paris Anlaşması'nın onaylanmasından ayrı ayrı sorumludur. AB ve 28 üye devletleri, ne AB'nin ne de üye devletlerinin, kesinlikle diğerine ait olan yükümlülükleri yerine getirmekle uğraşmamalarını sağlamak için onay belgelerini aynı anda tevdi etmeleri yönünde karar aldı.[21] AB ayrıca her bir üye devletin AB çapındaki azaltma hedefindeki payı üzerindeki anlaşmazlığın yanı sıra İngiltere'nin AB'den ayrılma oylamasının Paris paktını geciktirebileceğinden korkuyor.[22] Bununla birlikte, Avrupa Parlamentosu 4 Ekim 2016'da Paris Anlaşması'nın resmen onayladı,[23] ve AB, birkaç AB üye ülkesiyle birlikte onay belgelerini 5 Ekim 2016'da tevdi etti.[22]

Anlaşmadan Çekilme

Anlaşmanın 28. Maddesi, tarafların Birleşmiş Milletlere anlaşmadan çekilme bildirimi gönderdikten sonra çekilmelerine izin verir, ancak anlaşmanın ülke içinde yürürlüğe girmesinden sonra ise üç yıl içinde bildirimde bulunulamaz. Çekilme, bildirildikten bir yıl sonra yürürlüğe girer. Alternatif olarak Anlaşma, Paris Anlaşması'nın kabul edildiği BMİDÇS'den çekilmenin, devleti Paris Anlaşması'ndan da geri çekeceğini öngörmektedir. BMİDÇS'den çekilme koşulları, Paris Anlaşması ile aynıdır. Anlaşmada uyumsuzluk için herhangi bir hüküm belirtilmemiştir.

1 Haziran 2017'de dönemin ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin anlaşmadan çekileceğini duyurdu.[24] 28. Madde uyarınca, anlaşma Amerika Birleşik Devletleri'nde 4 Kasım 2016'da yürürlüğe girdiğinden, Amerika Birleşik Devletleri için mümkün olan en erken geçerli geri çekilme tarihi 4 Kasım 2020 idi. 4 Ağustos 2017'de Trump yönetimi, Birleşmiş Milletler'e ABD'nin yasal olarak uygun olduğu anda Paris Anlaşması'ndan çekilmeyi planladığına dair resmi bir bildirimde bulundu.[25] Anlaşma, 2019'da ABD için 3 yıl süreyle yürürlükte kalana dek resmi geri çekilme bildirimi, başvurusu sunulamazdı.[26][27]

HuffPost'un ulaştığı ve ABD Dışişleri Bakanlığı hukuk bürosu tarafından yazıldığına inanılan bir nota göre, "yukarıda açıklanan geri çekilme hükümlerinin dışında Paris Anlaşması'ndan çekilme girişimleri uluslararası hukuka aykırı olacak ve uluslararası düzeyde kabul edilmeyecekti." [28][29]

4 Kasım 2019'da Amerika Birleşik Devletleri, bu tarihten tam bir yıl sonra geçerli olmak üzere anlaşmadan çekildiğini bildirdi.[30] İlk icra eylemlerinden birinde, Başkan Joe Biden, Amerika Birleşik Devletleri'nin anlaşmaya yeniden katılmasını sağlayacak bir emir imzaladı.[31][32]

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından "Paris Anlaşması'na tekrar hoş geldiniz!" denilerek karşılandı.[33]

İmza sahipleri

Beş devlet Paris Anlaşması'nı imzalamış ancak resmen onaylamamıştır.

imzacı [12]sera gazı yüzdesi
(onay için) [5]		İmza tarihi
 Eritre%0.01 22 Nisan 2016
 İran%1.30 22 Nisan 2016
 LibyaN/A[b]22 Nisan 2016
 Yemen%0.07 23 Eylül 2016
Toplam %1,75 5

İmzalamayanlar

Paris Anlaşması hükümlerine göre, yalnızca BMİDÇS üye ülkeleri Paris Anlaşmasına taraf olma hakkına sahiptir. Vatikan, BMİDÇS'nin gözlemci bir devletidir ve BMİDÇS'ye ilk kez katılması halinde Paris Anlaşması'na katılabilir.

Ülke Sera gazı yüzdesi[5]BMİDÇS üyelik Notlar
 VatikanN/A[h]gözlemci devlet 2015 yılında Bernardito Auza, Papalığın Paris Anlaşmasını imzalamak için BMİDÇS'ye katılmayı amaçladığını belirtti.[34]

Notlar ve kaynakça

Notlar

 

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Ayrıca Avrupa Birliği resmi onayı kapsamındadır.
  2. ^ a b c d e Paris Anlaşmasının kabulü sırasında bir emisyon envanteri ile ilk ulusal bildirimlerini BMİDÇS sekreterliğine henüz sunmamış olan BMİDÇS taraflarının emisyonları, Anlaşmanın yürürlüğe giriş rakamına dahil edilmemiştir. .[5]
  3. ^ Hong Kong ve Makao dahil.
  4. ^ Grönland hariç.[16]
  5. ^ Avrupa Birliği'nin emisyonları, üye ülkelerin toplamında hesaba katılır. .
  6. ^ Hollanda'nın Avrupalı kısmı için.
  7. ^ Tokelau'ya kadar genişletildi [17] önce hariç bıraktıktan sonra.[18]
  8. ^ a b Paris Anlaşması'nın kabulü sırasında BMİDÇS'ye taraf olmayan devletlerin emisyonları,[19] bu şekilde anlaşmayı imzalamasına izin verilmeyen ülkelerin, anlaşma için yürürlüğe giren toplamlara dahil edilmemişti.
  9. ^ Kaynakta belirtilen bilgi bu olmasına rağmen, Sierra Leone'nin emisyonları için gösterilen sayı yanlıştır. Dünya Bankası verilerine göre, Sierra Leone için doğru 2000 emisyonu 14.763 kt CO2 eşdeğeridir (365.107 kt değil) veya dünya toplamının %0.04'üdür (%0.98 değil) .[20]
  10. ^ 4 Kasım 2020 ile 19 Şubat 2021 arasında taraf değildi. Amerika Birleşik Devletleri, 4 Kasım 2020'den itibaren geçerli olmak üzere, 4 Kasım 2019'da feshettiğini bildirdi. 20 Ocak 2021'de anlaşmayı yeniden kabul etti. 19 Şubat 2021'de anlaşma tekrar yürürlüğe girmiştir.

Kaynakça

 

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 
  2. ^ Sutter (12 Aralık 2015). "Final draft of climate deal formally accepted in Paris". CNN (İngilizce). Cable News Network, Turner Broadcasting System, Inc. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  3. ^ "Paris climate talks: France releases 'ambitious, balanced' draft agreement at COP21". ABC Avustralya (İngilizce). 12 Aralık 2015. 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  4. ^ "Madde 20(1)" (PDF). 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 
  5. ^ a b c d e f "Information provided in accordance with paragraph 104 of decision 1/CP.21 related to entry into force of the Paris Agreement (Article 21)" [Paris Anlaşmasının yürürlüğe girmesine ilişkin 1/CP.21 kararının 104. paragrafı uyarınca sağlanan bilgilere göre (Madde 21)] (PDF). Report of the Conference of the Parties on its twenty-first session, held in Paris from 30 November to 13 December 2015. Annex I: BMİDÇS. s. 30. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  6. ^ Madde 21(1)
  7. ^ "Historic Paris Agreement on Climate Change - 195 Nations Set Path to Keep Temperature Rise Well Below 2 Degrees Celsius". UN Climate Change Newsroom (İngilizce). United Nations Framework Convention on Climate Change (Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi). 12 Aralık 2015. 17 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  8. ^ "Paris Climate Treaty: 'Significant step' as US and China agree to sign" (İngilizce). Bbc.com. 31 Mart 2016. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  9. ^ Obama and President Xi of China Vow to Sign Paris Climate Agreement Promptly 21 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 1 Nisan 2016
  10. ^ "'Today is an historic day,' says Ban, as 175 countries sign Paris climate accord". Birleşmiş Milletler (İngilizce). 22 Nisan 2016. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "PARIS ANLAŞMASI İmza Töreni" (PDF). BMİDÇS (İngilizce). 22 Nisan 2016. 16 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  12. ^ a b c d "Paris Agreement" (İngilizce). United Nations Treaty Collection. 8 Temmuz 2016. 27 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  13. ^ a b "Paris climate deal: US and China formally join pact" 2 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 3 Eylül 2016 (sayfaya 2 Eylül 2021'de erişildi).
  14. ^ Pandey, Sidharth (2 Ekim 2016). Sanyal, Anindita (Ed.). "India Ratifies Landmark Paris Climate Deal, Says, 'Kept Our Promise'". 3 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  15. ^ Espinoza, Cristina. "Chile firmará acuerdo climático en septiembre y será uno de los 57 países que lo ratificarían este año" (İspanyolca). Latercera. 23 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 
  19. ^ "United Nations Framework Convention on Climate Change" (İngilizce). United Nations Treaty Series. 23 Temmuz 2013. 29 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021. 
  20. ^ "Total greenhouse gas emissions (kt of CO2 equivalent)". World Bank. 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021. 
  21. ^ "Explainer: When will the European Union ratify the Paris Agreement?" (İngilizce). 23 Haziran 2016. 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 
  22. ^ a b "Paris climate deal to take effect as EU ratifies accord". Nature (İngilizce). 4 Ekim 2016. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  23. ^ "Paris Agreement to enter into force as EU agrees ratification" (İngilizce). Avrupa Komisyonu. 4 Ekim 2016. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  24. ^ Halper (1 Haziran 2017). "Trump quits the Paris climate accord, calling it a 'bad deal' for the U.S." Los Angeles Times (İngilizce). ISSN 0458-3035. 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2021. 
  25. ^ "Referans: C.N.464.2017.TREATIES-XXVII.7.d (Depositary Notification)" (PDF). Birleşmiş Milletler. 8 Ağustos 2017. 15 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2021. 
  26. ^ "Trump administration delivers notice US intends to withdraw from Paris climate deal". POLITICO (İngilizce). 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  27. ^ Producer. "WH: US staying out of climate accord". CNN. 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2017. 
  28. ^ Kaufman (2 Mayıs 2017). "White House Leaning Toward Exiting Paris Agreement By Next Week, Sources Say". HuffPost. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  29. ^ "Paris Agreement: Overview of Legal Issues" (İngilizce). 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  30. ^ "PARIS AGREEMENT - PARIS, 12 DECEMBER 2015 -UNITED STATES OF AMERICA: WITHDRAWAL" (PDF). Birleşmiş Milletler. 4 Nisan 2019. 9 Kasım 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  31. ^ "President Joe Biden rejoins the Paris climate accord in first move to tackle global warming". CNBC. 20 Ocak 2021. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  32. ^ "Paris Climate Agreement". Beyaz Saray. 20 Ocak 2021. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  33. ^ "Macron to Biden and Harris: 'Welcome back to the Paris Agreement!'". TheHill (İngilizce). 20 Ocak 2021. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  34. ^ John Nery (9 Aralık 2015). "Vatican intent on signing Paris climate agreement". Philippine Daily Inquirer. 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kyoto Protokolü</span> Küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda mücadeleyi sağlamaya yonelik tek çerçeve

Kyoto Protokolü, küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda mücadeleyi sağlamaya yönelik uluslararası tek çerçeve. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi içinde imzalanmıştır. Bu protokolü imzalayan ülkeler, karbon dioksit ve sera etkisine neden olan diğer beş gazın salımını azaltmaya veya bunu yapamıyorlarsa karbon ticareti yoluyla haklarını arttırmaya söz vermişlerdir. Protokol, ülkelerin atmosfere saldıkları karbon miktarını 1990 yılındaki düzeylere düşürmelerini gerekli kılmaktadır. 1997'de imzalanan protokol, 2005'te yürürlüğe girebilmiştir. Çünkü, protokolün yürürlüğe girebilmesi için, onaylayan ülkelerin 1990'daki emisyonlarının yeryüzündeki toplam emisyonun %55'ini bulması gerekmekteydi ve bu orana ancak 8 yılın sonunda Rusya'nın katılımıyla ulaşılabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Schengen Anlaşması</span> Avrupa Birliği iç sınır kontrolleri anlaşması

Schengen Antlaşması, Avrupa Ekonomik Topluluğu üyesi beş ülke arasında, sınır kapılarındaki polis ve gümrük kontrollerini bütünüyle ortadan kaldırmayı amaçlayan antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması</span>

Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Meksika tarafından imzalanan serbest ticaret anlaşması. 1 Ocak 1994'te yürürlüğe giren NAFTA kapsamında, söz konusu üç ülke arasındaki ticaret ve yatırımlar liberalize edilmiş, ilk kez yabancı şirketlere, anlaşma ülkelerini uluslararası tahkim kurullarında tek taraflı olarak dava etme hakkı tanınmıştır. Kuruluş amacı üye devletler arasında serbest ticaret bölgesi oluşturmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği vize politikası</span> Schengen Bölgesine girmek için gerekli izinlere ilişkin genel bakış

Avrupa Birliği vize politikası, yirmi yedi Avrupa Birliği üyesi ülke Schengen Alanı'nın parçasıdır ve tekdüze bir vize politikasına sahiptirler. Buna ek olarak, Avrupa Birliği dışındaki dört ülke Avrupa Birliği ile yapmış oldukları anlaşma ile Schengen Alanı'nın parçası olan aynı tip vize politikasını benimsemektedirler.

Seyşel Adaları'nı ziyaret eden tüm yabancı uyruklu kişilere vizesiz giriş hakkı tanınır. Geçerli bir pasaport, dönüş veya ileri bilet, konaklama kanıtı ve yeterli fona sahip olmalıdırlar. Ziyaretçinin İzni ücretsiz olarak verilir ve başlangıçta üç aya kadar geçerlidir, ancak üç aya kadar olan bir ücret karşılığında, toplam süresi on iki ayı geçmeyecek şekilde uzatılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de iklim değişikliği</span>

Türkiye'de iklim değişikliği, Türkiye iklimindeki değişiklikleri, bu değişikliklerin etkilerini ve ülkenin bu değişikliklere nasıl uyum sağladığını kapsamaktadır. Türkiye'nin yıllık sıcaklıklarının yanı sıra en yüksek sıcaklıkları da yükselmektedir. 2020 yılı, Türkiye'de kayda geçmiş en sıcak üçüncü yıldı. Türkiye, iklim değişikliğinden büyük ölçüde etkilenecek olmakla beraber, şimdiden sert hava koşullarıyla karşı karşıya kalmaktadır. Bu durumun başlıca tehlikeleri kuraklık ve sıcak hava dalgalarıdır. Türkiye'nin mevcut sera gazı emisyonları, küresel toplamının yaklaşık %1'ine karşılık gelmektedir ve kömüre yoğun bir şekilde devlet desteği yapılması, Türkiye'nin enerji politikası kapsamındadır. Türkiye, Paris Anlaşması'nı Aralık 2015 yılında imzalamıştır. 4 Kasım 2016 tarihinde yürürlüğe giren anlaşma, Türkiye tarafından ancak 6 Ekim 2021 tarihinde onaylandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Türkiye'nin iklim değişikliğine uyum sağlamasını koordine etmektedir. Nehir havzasındaki su kaynakları ve tarım için iklim değişikliğine uyumu, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından planlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Trans-Pasifik Ortaklığı</span>

Trans-Pasifik Ortaklığı veya Trans Pasifik Ortaklık Anlaşması, Pasifik Kıyıları'nda yer alan 12 ülke arasında yapılan bir ticaret anlaşmasıdır. Anlaşma yedi yıllık müzakereler sonucunda 4 Şubat 2016'da Yeni Zelanda'nın Auckland kentinde imzalanmış olup henüz yürürlüğe girmek için onay beklenmektedir. Sözleşme 30 fasılda ekonomik büyümeyi teşvik etmek, iş yaratma ve istihdamı desteklemek, yenilik, üretkenlik ve rekabet gücünü artırmak, yaşam standartlarını yükseltmek, imza sahibi ülkelerdeki yoksulluğu azaltmak ve şeffaflığı, iyi yönetim ile emek ve çevrenin korunmasını güçlendirmeyi hedeflemektedir. Ortaklık ticarette hem tarife dışı hem de tarife engellerini azaltacak ve bir yatırımcı-devlet anlaşmazlık çözümü mekanizması oluşturacak önlemleri içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de sera gazı emisyonu</span> Avrasya ülkelerinde iklim değişikliğine sebep olan gazlar

Türkiye'de sera gazı emisyonu ya da salınımı kişi başına yaklaşık 6 tondur. Türkiye her yıl 500 milyon ton sera gazı salmaktadır. Bu oranla Türkiye, dünyanın yıllık salınımının yaklaşık olarak %1'ini meydana getirmektedir. Sera gazı salınımının yaklaşık üçte biri kömür kaynaklıdır. Türkiye, hidroflorokarbon sera gazı salınımının azaltılması hakkındaki Montreal Protokolü'nün Kigali Düzeltmesini imzaladı ve 2021 yılında onayladı.

<span class="mw-page-title-main">Paris Anlaşması</span> İklimi korumaya yönelik uluslararası anlaşma

Paris Anlaşması, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) kapsamında, iklim değişikliğinin azaltılması, adaptasyonu ve finansmanı hakkında 2015 yılında imzalanan, 2016 yılında yürürlüğe giren bir anlaşmadır. Mart 2021 itibarıyla, BMİDÇS'nin 191 üyesi anlaşmaya taraftır. Anlaşmayı onaylamayan beş BMİDÇS üye devlet vardır: Eritre, İran, Irak, Libya ve Yemen. Bu beş ülke içinde en büyük emisyon kaynağı ilk 20 içinde yer alan İran'dır. Amerika Birleşik Devletleri 2020'de anlaşmadan çekildi, ancak 2021'de yeniden katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Başkanlık Konseyi (Libya)</span>

Başkanlık Konseyi 17 Aralık 2015 tarihinde imzalanan Libya Siyasi Anlaşması hükümlerine göre oluşturulmuş bir organdır. Konsey, Libya'nın devlet başkanı işlevlerini yerine getirir ve Libya Silahlı Kuvvetlerinin komutasını devralır. Anlaşma, Başkanlık Konseyinin kurulmasını memnuniyetle karşılayan ve Ulusal Mutabakat Hükümetinin Libya'nın tek meşru yürütme organı olduğunu kabul eden Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından oy birliğiyle kabul edildi. Başkanlık Konseyi, Ulusal Mutabakat Hükûmetine başkanlık eder.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Avrupa Birliği ilişkileri</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği (AB) yıllar içinde olumlu ilişkiler kurmuş ve 1991 yılından sonra birbirleri ile daha yakın ilişkiler kurmaya başlamışlardır. Azerbaycan günümüzde Avrupa Komşuluk Politikası, Doğu Ortaklığı ve Avrupa Konseyi'nin bir parçasıdır. AB, 1992'den bu yana 600 milyon avrodan fazla ikili AB yardımı sağlayarak hem devlet sektöründe hem de sivil toplumda Azerbaycan'ın en büyük yabancı hibe bağışçısı ve yatırımcısı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Gürcistan ilişkileri</span>

Avrupa Birliği ve Gürcistan, INOGATE çerçevesinde 1996 yılından beri ilişkileri sürdürmektedir ve 2006 yılında Avrupa Komşuluk Politikası bağlamında beş yıllık bir yakınlaşma "Eylem Planı" uygulanmıştır. 1 Temmuz 2016'da daha kapsamlı bir Ortaklık Anlaşması yürürlüğe girdi. 2008 Güney Osetya Savaşı'nın ardından Gürcistan'a bir Avrupa Birliği İzleme Misyonu gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">Kosova-Sırbistan ilişkileri</span>

Kosova, Sırbistan'ın reddettiği bir hareketle, 2008 yılında tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olduğunu iddia etmeye devam ediyor. Başlangıçta iki ülke arasında hiçbir ilişki yoktu; ancak sonraki yıllarda iki taraf arasında diyalog ve işbirliği artmıştır.

Brüksel Anlaşması, resmi adıyla İlişkilerin Normalleştirilmesini Yöneten İlk İlkeler Anlaşması, Sırbistan ve Kosova hükûmetleri arasında ilişkilerinin normalleşmesi üzerine yapılmıştır. Avrupa Birliği himayesinde Brüksel'de her iki tarafça da müzakere edildi ve prensipte imzalanarak sonuçlandırıldı. Müzakerelere Sırbistan Başbakanı Ivica Dačić ve Kosova Başbakanı Hashim Thaçi başkanlık etti ve AB Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton arabuluculuk yaptı. Anlaşma 19 Nisan 2013 tarihinde imzalanmıştır. Sırbistan hükümeti Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor, ancak yine de Brüksel Anlaşması uyarınca Kosova hükümeti ile ilişkileri normalleştirmeye başladı. İlişkilerin normalleşmesi terimi belirsiz ve dolayısıyla büyük ölçüde sorunludur. Sırbistan cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic 2018'de anlaşmanın Sırbistan için zor bir uzlaşma olduğunu ve kendisine göre tüm yükümlülüklerin yerine getirildiğini söyledi.

<span class="mw-page-title-main">İstikrar ve Ortaklık Anlaşması</span>

AB, Avrupa Birliği'ne katılma isteğini ifade eden ülkelerle yaptığı görüşmelerde, genellikle o ülkedeki siyasi, ekonomik, ticari veya insan hakları reformlarına yönelik taahhütler karşılığında Ortaklık Anlaşmaları yapar. Buna karşılık, ülkeye AB pazarlarının bazılarına veya tümüne Tarifesiz erişim ve mali veya teknik yardım sunulabilir.

Gazze-Eriha Anlaşması, resmi olarak Gazze Şeridi ve Eriha Bölgesi Anlaşması olarak adlandırılmaktadır. Filistin özerkliğinin ayrıntılarının sonuçlandırıldığı Oslo I Anlaşması'nın devamı niteliğindeki bir anlaşmaydı. Anlaşma genel olarak 1994 Kahire Anlaşması olarak bilinir. 4 Mayıs 1994'te Yaser Arafat ve dönemin İsrail Başbakanı Yitzhak Rabin tarafından imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı</span>

2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı, yaygın olarak kullanılan adıyla COP26, 1 Ekim 2021 ile 13 Kasım 2021 tarihleri arasında Glasgow, İskoçya, Birleşik Krallık'taki SEC Centre'da düzenlenen 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği konferansıydı. Konferansın başkanı, Birleşik Krallık kabine bakanı Alok Sharma'ydı. COVID-19 salgını nedeniyle bir yıl ertelenen konferans, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin 26. taraflar konferansı, 2015 Paris Anlaşması taraflarının üçüncü toplantısı ve Kyoto Protokolü taraflarının 16. toplantısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Sera gazı emisyonları</span> İnsan faaliyetleri sonucu atmosfere salınan sera gazlarının kaynakları ve miktarları

İnsan faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonları sera etkisini güçlendirerek iklim değişikliğine neden oluyor. Çoğu fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan karbondioksittir: kömür, petrol ve doğal gaz. En büyük kirleticiler arasında Çin'deki kömür ile çoğu OPEC ve Rusya'da devlete ait olan büyük petrol ve gaz şirketleri yer alıyor. İnsan kaynaklı emisyonlar, Dünya atmosferindeki Karbondioksiti yaklaşık %50 oranında arttırdı.

<span class="mw-page-title-main">Kişi başına sera gazı emisyonlarına göre ülkelerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, yıllara göre kişi başına toplam sera gazı (GHG) emisyonlarına göre ülkelerin listesidir. Karbondioksit, metan, nitröz oksit, florokarbon, hidroflorokarbon ve Kükürt hekzaflorür emisyonlarının üretime dayalı muhasebesine dayalı veriler sağlar, bunlar her senenin 1 Temmuz günü gerçekleştirilen nüfus tahminleri esas alınarak Dünya Kaynakları Enstitüsü ve Birleşmiş Milletler tarafından derlenir. Emisyon verileri, arazi kullanımı değişikliği ve ormancılığı (LULUCF) veya ithal malların tüketiminden kaynaklanan emisyonları içermemektedir. Paris Anlaşması'na taraf olan tüm ülkeler, 2024'ten itibaren en az iki yılda bir sera gazı envanterlerini bildirecektir. Dünya toplam emisyonlarının yılda yaklaşık 50 milyar ton olduğu tahmin edilmektedir, bu Dünya nüfusuna bölündüğünde kişi başına yılda yaklaşık 6 buçuk tondur. Paris Anlaşması'nın 2050 yılına kadar 1,5 C'nin altında artış hedefine ulaşmak için, kişi başına ortalama emisyonların 2030 yılına kadar kişi başına 2 ton civarında olması gerekmektedir. Ortalamanın üzerindeki ülkelerden karbon vergisi alınması ve toplanan fonların ortalamanın altındaki ülkelere verilmesi önerildi.

Arap Maşrık Uluslararası Karayolu Ağı, Maşrık'ın başlıca Arap ülkeleri arasındaki uluslararası bir karayolu ağıdır. Ayrıca ağın bir kısmı, ağı oluşturan anlaşmaya taraf olmayan İsrail'den ve bölgenin Arap olmayan bölgelerinden geçer. Ağ, 2003 yılında yürürlüğe giren ve ağın hizmet verdiği 14 ülkenin 13'ü tarafından onaylanan bir Birleşmiş Milletler çok taraflı anlaşması olan Arap Maşrık'taki Uluslararası Yollar Hakkında 2001 Anlaşması'nın bir sonucudur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.