İçeriğe atla

Pardus sürüm tarihçesi

Pardus projesi kapsamında 2005-2011 yılları arasında ağırlıklı olarak bireysel kullanıcılara yönelik sürümler yayınlanmış sadece 2007 ve 2011 yıllarında birer Kurumsal sürüm yayınlanmıştır. 2013 yılından itibaren ise Debian altyapısına geçilmiş ve projenin hedef kitlesi bireysel kullanıcılar yerine kamu kurum ve kuruluşları olarak revize edilmiştir. Pardus'un 2013 sürümünden itibaren kurumsal kullanıcılara yönelik sürümleri yayınlanmaktadır.[1]

PİSİ tabanlı sürümler (2005 - 2011)

Renkler ve anlamları:DesteklenmiyorDestekleniyorAna sürümAra sürüm
Sürüm Kod adı Çıkış tarihi Önemli gelişmeler
1.0 --- 27 Aralık 2005
  • PİSİ, ÇOMAR, YALI, Kaptan, TASMA gibi araçların ilk sürümleri yayınlandı.
  • Masaüstü ortamı olarak KDE 3.5 kullanıldı.
2007 --- 31 Aralık 2006
  • Pardus açılış sisteminden sorumlu Müdür yeniden yazılarak açılış ve kapanış süresi önemli ölçüde kısaltıldı.
  • Pardus Güvenlik Duvarı Yöneticisi sisteme eklendi.
  • NTFS disklere yazma desteği eklendi.
  • Açılışta başlatılan sunucu ve servislerin kolayca yönetilebilmesi için bir Servis Yöneticisi programı yazılarak sisteme eklendi.
  • LZMA sıkıştırma algoritması ile Pisi paketlerinde ortalama %30'a varan bir yer kazancı oldu. Bu sayede son kullanıcının indireceği yazılımların boyutu küçültüldü.
  • Pardus'a özgü Tulliana simge seti geliştirilerek masaüstü ve diğer uygulamalarda Tulliana2 adlı simge seti kullanıldı.
Kurumsal 1 --- 2007
  • İlk kurumsal sürüm
2007.1 Felis chaus
(Sazlık kedisi) 		16 Mart 2007
  • Paket Yöneticisi'ne büyük/küçük harf duyarlılığı olmaksızın arama yapabilme özelliği eklendi, ayrıca paketler hakkında özet açıklama bilgisi eklendi. Depo güuncellemeleri ve arama işlevlerinde %40'a varan hız artışı sağlandı.
  • Ağ yöneticisine WPA desteği eklendi.
2007.2 Caracal caracal
(Karakulak) 		11 Temmuz 2007
  • Yeni Açılış Yöneticisi aracı ile, önceleri komut satırı üzerinden yapılabilen açılış menüsü düzenleme işlemleri artık arayüz üzerinden yapılabiliyor.
  • Ağ yöneticisine PEAP-MSCHAPv2 desteği eklendi.
2007.3 Lynx lynx
(Vaşak) 		19 Kasım 2007
  • YALI, artık kurulumdan önce tüm gerekli bilgileri soruyor sonra kuruluma başlıyor. Ayrıca YALI, Pardus'un hangi sabit diske kurulacağını ve bu sabit diskin açılabilir olup olmadığını belirleyebiliyor.
  • Ağ yöneticisine, mevcut profilde bulunan ağları otomatik olarak algılayabilme ve otomatik olarak o profile geçiş yapabilme özelliği eklendi, ayrıca artık bağlantı bilgileri sistem çekmecesi üzerinden güncel olarak takip edilebiliyor.
2008 --- 27 Haziran 2008
  • Kullanıcı Yöneticisi'nde yetki denetim sistemi geliştirildi artık tüm kullanıcıların yetkilerini detaylı bir şekilde düzenlenlenebiliyor, Pardus'un parola sorma ve yetkilendirme davranışını kolayca özelleştirilebiliyor.
  • Pisi'ye geçmiş yönetimi desteği eklendi. Yeni Geçmiş Yöneticisi aracı ile sisteme kurulan eski paketlere dönmek, sistemin o anki anlık görüntüsünü kaydetmek ve bu görüntüler arasında geçiş yapabilmek mümkün.
  • Kullanıcıların monitör ve ekran kartı ayarlarını yapabilmelerini sağlayan Görüntü Yöneticisi yazılımı sisteme eklendi.
  • Otomatik yazıcı tanıtma özelliği eklendi.
  • ÇOMAR, Müdür, dbus altyapısı kullanılarak tamamen yeniden yazıldı.
2008.1 Hyaena hyaena
(Çizgili sırtlan) 		15 Eylül 2008
  • Kablosuz ağlar için Ad-Hoc ve 802.1x desteği getirildi.
  • KDE3 ve KDE4 tabanlı iki ayrı canlı CD yayımlandı.
2008.2 Canis aureus
(Altın çakal) 		30 Ocak 2009
  • Paket Yöneticisi'ne delta paket ve ters bağımlılık güncelleme desteği getirildi.
  • Paket Yöneticisi'ne hatalı indirilen paketlerin tekrar indirilebilmesi desteği eklendi.
2009 --- 17 Temmuz 2009
  • Masaüstünde KDE 3 yerine yeni nesil KDE 4 masaüstü ortamına geçildi.
  • Geliştirilen önbellek sistemi ile Paket Yöneticisi ve PiSi artık çok daha hızlı çalışıyor. PiSi'nin paketleme sisteminde yapılan iyileştirmelerle artık paketler ortalama %20 daha küçük.
  • Delta paket desteği artık öntanımlı olarak açık geliyor. Delta paket desteği sayesinde artık güncellemelerde bir paketin tümü değil sadece değişen kısmı güncellenecek, böylece güncellemelerin boyutu küçülecek ve güncelleme süresi kısalacak.
  • Yalı ve PiSi'de yapılan iyileştirmeler ile Pardus kurulumu yaklaşık olarak 2 kat hızlandı.
  • Yalı'ya sistem kurtarma özelliği eklendi. Pardus yüklü bir sistemde yapılan son güncellemeleri geri almak, silinen önyükleyiciyi tekrar yüklemek vb. kurtarma ve sorun giderme işlemleri artık yeni Yalı ile yapılabiliyor.
  • Ağların ve servislerin masaüstünden kontrol edilebilmesini sağlayan Ağ Plasma Programcığı ve Servis Plasma Programcığı öntanımlı olarak kurulu geliyor.
  • Yeni Pardus aracı Sistem Yöneticisi ile artık sistem genelinde klavye haritası, sistem dili, zaman dilimi gibi temel ayarları daha rahat yapılabiliyor.
  • Önceki sürümlerde denetim merkezi olarak kullanılan TASMA, yerini KDE 4'ün System Settings yazılımına Pardus'a özgü yönetim araçlarının eklenmesiyle oluşturulan Sistem Ayarları aracına devretti.
  • Ekran kartı ve monitör ayarları için kullanılan Görüntü Yöneticisi yazılımı, yerini Sistem Ayarları içinde bulunan Ekran ayarları modülüne bıraktı.
  • Ext3 dosya sistemi yerine yeni nesil Ext dosya sistemi olan Ext4, Pardus 2009 ile birlikte öntanımlı olarak geliyor. Ayrıca Yalı kurulum ekranında kullanmak isteyen kullanıcılar için XFS, ReiserFS ve deneysel Btrfs gibi dosya sistemleri de ana sistem bölümü olarak seçilebiliyor.
  • Masaüstü ve diğer uygulamalarda yaklaşık bin simgeden oluşan Pardus'a özgü yeni Milky simge seti kullanılıyor.
2009.1 Anthropoides virgo
(Telli turna) 		15 Ocak 2010
  • Pardus ISO kalıplarına melez (hibrid) kalıp özelliği eklendi. Böylece Pardus ISO kalıplarını CD'ye basma zorunluluğu ortadan kalktı. Artık Pardus ISO dosyası, CD'nin yanı sıra DVD, USB bellek gibi ortamlara da yazılabiliyor.
2009.2 Geronticus eremita
(Kelaynak) 		3 Haziran 2010
  • KDE'nin KRunner yazılımı ile bütünleşik çalışan plasma-runner-pisi sayesinde artık KRunner aracı açılıp sistemde kurulu olmayan fakat Pardus depolarındaki bir paket tarafından sağlanan bir program adı yazıldığında, söz konusu yazılımın hangi paket içinde yer aldığını belirten bir girdi görünüyor. Bu girdi seçilerek ilgili paket otomatik olarak yüklenebiliyor.
2011 --- 20 Ocak 2011
  • Pardus'un hem kurulan hem de çalışan sürümleri, standart CD'lere sığamayacak kadar büyük olduğu için optik sürücü olarak artık DVD kullanılıyor.
  • Çanakkale 18 Mart Üniversitesi'nin yürüttüğü proje kapsamında Pardus'a 64 bit mimari desteği eklendi. Kurulan DVD ve Çalışan DVD'nin 32 bit ve 64 bit mimarili işlemcilere yönelik, ayrı ayrı sürümleri yayımlandı.
  • YALI artık LVM/RAID ve UUID desteği sunuyor.
  • Kaptan ile artık, simge seti belirlenebiliyor. Ayrıca istenirse Kaptan, web kamerası aracılığıyla kullanıcının fotoğrafını çekip KDE içinde kullanıcı resmi olarak ayarlayabiliyor.
  • OpenOffice.org yerine LibreOffice öntanımlı ofis seti olarak yüklü geliyor.
  • Kullanıcılar Paket Yöneticisi'ndeki paketleri oylayabiliyor ve ekran görüntülerine bakarak tercih yapabiliyor. Ayrıca Paket Yöneticisi'nin sistem çekmecesi entegrasyonu iyileştirildi.
  • Sistem Ayarları'na eklenen Panda isimli yeni Pardus aracı sayesinde, kullanıcılar NVIDIA ve ATI ekran kartları için açık kaynak kodlu ya da sahipli sürücülerden birini seçebiliyor.
  • Öntanımlı ağ yöneticisi olarak GNOME NetworkManager'a geçildi. Artık HSPA/CDMA/VPN ağları da destekleniyor.
  • Pardus 2009 ile gelen "Sistem Yöneticisi" aracı kaldırıldı.
Kurumsal 2 --- 16 Şubat 2011
  • Pardus'un bireysel sürümlerinden Pardus 2011'deki gelişme ve iyileştirmelerin tamamına yakını Kurumsal 2 sürümünde de yer alıyor.
  • Lider-Ahenk gibi ölçeklenebilir merkezi yönetim araçları bulunuyor, sunucu-istemci mimarisi (PTSP) destekleniyor.
  • Üç yıl için planlanan uzun dönem destek (LTS) garantisi sunuldu.
2011.1 Dama dama
(Alageyik) 		12 Temmuz 2011
  • YALI'ya Sistem Kurtarma menüsü yeniden eklendi.
  • Çıkarılabilir USB bellekleri daha kolay biçimlendirmek için hazırlanan QuickFormat eklendi.
2011.2 Cervus elaphus
(Kızıl geyik) 		19 Eylül 2011
  • NetworkManager, ModemManager altyapıları güncellenerek çeşitli bağlantı problemleri giderildi.

Debian tabanlı sürümler (2013 ve sonrası)

Sürüm Kod adı Çıkış tarihi Önemli gelişmeler
2013 Anadolu Parsı 25 Ocak 2013
  • Debian tabanlı ilk sürüm. Debian'ın x nolu sürümü temel alındı.
  • Kurumsal kullanıcılar, KOBİ'ler ve öğrenciler hedef alınarak hazırlandı.
Kurumsal 5 Anadolu Parsı 16 Mayıs 2015
  • Debian tabanlı sürüm. Sürüm notları yayınlandı.
  • Kurumsal kullanıcılar, KOBİ'ler ve öğrenciler hedef alınarak hazırlandı.
  • Kurumsal eğitimler ile kullanımı yaygınlaştırıldı.(Kurumsal eğitimler)
17.0 onyedi 3 Temmuz 2017
17.4 onyedi 3 Kasım 2018
  • Son kullanıcının karşılaştığı birçok grafiksel arayüzdeki kullanım senaryosu sorunları giderildi.
  • Yalın Sunucu sürümünde openssh-server öntanımlı olarak yüklü gelmesi sağlandı.
  • İnternet ortamı olmayan kurulum senaryolarında, kurulum sonrası kaynak listesi bozukluğu giderildi.
  • Açılış ekranı öntanımlı arka planı değiştirildi.
17.5 onyedi 3 Mart 2019
  • Son kullanıcının karşılaştığı birçok grafiksel arayüzdeki kullanım senaryosu sorunları giderildi.
  • Öntanımlı uygulama mağazası pardus-store sürümü 0.3.1~beta4‘e güncellendi ve içerik yönetimi uzaktan güncelleme almaksızın dinamik olarak düzenlenebilir hale getirildi.
  • Öntanımlı giriş ekranı kabuğu lightdm-gtk-greeter ve arka uçta kullanıcı yönetimi sistemleri ile haberleşen sssd de bulunan hatalar düzeltildi ve LDAP merkezi kullanıcı yönetimi sistemi ile hatasız çalışabilir hale getirildi.
  • Canlı açılan sistem üzerinden yükleme işlemi terk edildi ve sadece kurulum ortamının açılarak yüklenebilmesi tercihi sabit kılındı.
  • Uzun vade destek verilecek olan disk kalıplarındaki isimlendirmelere LTS etiketi yerleştirildi.
  • Pardus'un türemiş olduğu Debian'dan farkının canlı olarak gözlemlenebileceği paket takipçisi 11.03.2019 tarihinde tracker.pardus.org.tr adresinden yayına alınacaktır.
19.0[2]ondokuz 3 Ağustos 2019
19.1[3]ondokuz 20 Kasım 2019
  • Güncelleme bildirim desteği Xfce ve Gnome sürümlerine eklendi.
  • Gnome arayüzünde iyileştirmeler yapıldı.
  • Pardus Mağaza uygulamasında iyileştirmeler yapıldı.[4]
19.2[5]ondokuz 3 Mart 2020
  • Pardus Paket Kurucu uygulaması Xfce, Gnome sürümlerinde yüklü ve öntanımlı halde geliyor.
  • Pardus Mağaza uygulamasında iyileştirmeler yapıldı.
  • Xfce ortamı için öntanımlı olarak Bluetooth uygulaması eklendi.
  • LibreOffice yazım denetimi için öntanımlı paket eklendi.
  • Xfce ve Gnome arayüzlerinde iyileştirmeler yapıldı.[6]
19.3[7]ondokuz 3 Temmuz 2020
  • Pardus Disk Kalıbı Yazıcı uygulaması Xfce, Gnome sürümlerinde yüklü halde geliyor.
  • LibreOffice ortak paylaşım belgelerinin düzenlenebilmesi için öntanımlı paket eklendi.
  • Xfce masaüstü ortamında Pardus Paket Kurucu alternatifi olarak Deepin Paket Kurucu yerine Gdebi öntanımlı hale getirildi.
  • Gnome masaüstü ortamına evolution ve screenshot uygulaması eklendi.
  • Pardus Mağaza uygulamasında iyileştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome arayüzünde iyileştirmeler yapıldı.[8]
19.4[9]ondokuz 3 Kasım 2020
  • USB bellekleri biçimlendirmeyi sağlayan Pardus USB Biçimlendirici uygulaması eklendi.
  • Java sürümlerini kurmayı, kaldırmayı ve öntanımlı yapmayı sağlayan Pardus Java Kurucu uygulaması eklendi.
  • Canlı açılan sistem üzerinden yükleme işlemini sağlayan Pardus Kurulum aracı eklendi.
  • Son kullanıcıların karşılaşabildiği GRUB ile ilgili sorunlar düzeltilerek sistemsel iyileştirmeler sağlandı.
  • Pardus Mağaza uygulamasında iyileştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome arayüzünde iyileştirmeler yapıldı.[10]
19.5[11]ondokuz 3 Mart 2021
  • Sistem bilgilerini içeren Pardus Hakkında uygulaması eklendi.
  • ISO alırken kullanılan sıkıştırma algoritması değiştirildi. Buna bağlı olarak:
    • Kurulum daha hızlı bir şekilde gerçekleşmektedir.
    • Pardus Çalışan seçeneği daha hızlı açılmaktadır.
    • ISO boyutu yaklaşık olarak %10 oranında arttı.
  • Kullanıcılar için varsayılan şablonları oluşturan uygulama sisteme dahil edildi.
  • Başlangıç onarma aracı canlı (Pardus Çalışan) sisteme dahil edildi.
  • Pardus Canlı Kurulum aracında iyileştirmeler yapıldı.
  • Pardus Paket Kurucu uygulamasında iyileştirmeler yapıldı.
  • Pardus Disk Kalıbı Yazıcı uygulamasında iyileştirmeler yapıldı.
  • Pardus Java Kurucu uygulamasında iyileştirmeler yapıldı.
  • Gnome arayüzünde iyileştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome standart kurulumlarında iyileştirmeler yapıldı.
  • Sunucu sürümünde Ahtapot ekibi tarafından iyileştirmeler yapıldı.[12]
21 Dolunay 21 Ağustos 2021
  • Linux 5.10 LTS çekirdek (Uzun Süreli Destek) sürümü
  • Sürücüsüz yazıcı/tarayıcı (AirPrint/AirScan) desteği
  • exFAT dosya sistemi desteği
  • Parmak izi okuyucu desteği
  • Güncellenen simge seti ve renk paletleri
  • Ebeveyn içerik kontrolü aracı (Gnome)
  • Kolaylaştırılmış internet paylaşımı (Gnome)
  • Farklı tarama hızı kullanan monitörleri bir arada kullanabilme desteği (Gnome)
  • Pardus Mağaza yerini daha işlevsel olan Pardus Yazılım Merkezi'ne bırakıyor.
  • Pardus Güç Yöneticisi ile tasarruf ve yüksek performans modları
  • İlk kurulum sonrası açılan "Hoşgeldiniz" aracı, ilk ayarları yapmaya yardımcı oluyor.
21.1 Dolunay 21 Aralık 2021
  • Pardus 21.1 Yazılım Merkezi uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Yazılım Merkezi ile entegre çalışan https://apps.pardus.org.tr web sayfası hazırlanıp yayına alındı.
  • Başlangıç onarma uygulamasına arayüzle beraber daha fazla yetenek eklendi.
  • Pardus Canlı Kurulum aracında görsel ve işlevsel iyileştirmeler yapıldı.
  • Pardus Paket Kurucu uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Güç Yöneticisi uygulaması görsel ve işlevsel olarak geliştirildi.
  • Pardus Kalem uygulamasına ekran görüntüsü alma yeteneği eklendi.
  • Xfce ve Gnome masaüstü ortamlarında kullanılan öntanımlı Pardus arayüz temasında iyileştirmeler yapıldı.
  • Gnome ayarlar uygulamasına Pardus Yazılım Merkezi entegrasyonu yapıldı.
  • Evolution uygulamasının yeni sürümünde ortaya çıkan e-postayı dosya olarak yazdırma sorunu yama yapılarak düzeltildi.
  • NetworkManager uygulamasının yeni sürümünde arayüzde oluşan 802.1x sorunu yama yapılarak düzeltildi.
  • Pardus açılış animasyonu yüksek çözünürlüklü ekranlarla daha uyumlu çalışması sağlandı.
  • Türkçe sistemlerde bazı uygulamalarda ortaya çıkan karakter sorunları çözen pardus-locales paketi hazırlanıp sisteme dahil edildi.
  • Çizim uygulamasında kafa karışıklığına neden olan silgi yetenekleri yama yapılarak daha kullanışlı hale getirildi.
  • Depoya EBA ile ilgili paketler eklendi.
  • E-Beyanname ve UYAP Editör uygulamasının son sürümü depoya eklendi.
21.2 Dolunay 29 Mart 2022
  • Pardus Yazılım Merkezi uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Yazılım Merkezi web sayfasında (https://apps.pardus.org.tr) görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Canlı Kurulum aracında görsel ve işlevsel iyileştirmeler yapıldı.
  • Pardus Paket Kurucu uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Güç Yöneticisi uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Hakkında uygulamasında işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Hoşgeldin uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Başlangıç Onarma uygulamasında işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome masaüstü ortamlarında kullanılan öntanımlı Pardus arayüz temasında iyileştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome masaüstü ortamlarında kullanılan ön tanımlı Pardus simge temasına düzenleme ve eklemeler yapıldı.
  • Xfce masaüstü ortamına “Sticky” notlar uygulaması varsayılan olarak eklendi. Uygulamada bazı geliştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome masaüstü ortamlarında kullanılan belge tarayıcı uygulaması “xsane” yerine “simple-scan” öntanımlı olarak ayarlandı.
  • Xfce ve Gnome masaüstü ortamlarında kullanılan e-posta istemcisi “Thunderbird” kaldırılarak yerine “Evolution”'a geçildi.
  • Xfce masaüstü ortamında “Thunar” dosya yöneticisi yer imlerine öntanımlı gelen dizinlerin (İndirilenler, Belgeler, Resimler …) kısayolları eklendi.
  • Xfce masaüstü ortamına “lightdm” ile de entegre çalışabilecek şekilde öntanımlı olarak “onboard” ekran klavyesi eklendi.
  • Birçok yazıcı sürücüsü varsayılan olarak Xfce ve Gnome masaüstü ortamına entegre edildi.
  • Varsayılan resim düzenleme uygulaması “Çizim” son sürüme güncellendi.
  • Depodaki “blender”, “telegram-desktop”, “xfce4-whiskermenu-plugin” uygulamaları son sürüme güncellendi.
  • “system-monitoring-center”, “webapp-manager”, “desktop-icons-ng”, “synaptic”, “sticky” uygulamalarına katkıda bulunuldu. (upstream'e gönderildi.)
  • Depoya yeni harici üçüncü parti uygulamalar (google-earth-pro-stable, draw.io, sterm, gcdemu, akisdiyagram, e-ag, ulauncher, imagop, sticky …) eklendi. Hatalı çalışan uygulamalara yama uygulandı.
  • Depoda bulunan harici üçüncü parti uygulamalar (Google Chrome, Discord, AnyDesk, TeamViewer, VS Code, Vivaldi, Brave, Opera, Ventoy …) güncellendi.
  • Öntanımlı internet tarayıcısı Firefox sürümü 91.7'ye yükseltildi.
21.3 Dolunay 21 Temmuz 2022
  • Pardus Yazılım Merkezi uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Yazılım Merkezi web sayfasında (https://apps.pardus.org.tr) işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Canlı Kurulum aracında görsel ve işlevsel iyileştirmeler yapıldı.
  • Pardus Paket Kurucu uygulamasında işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus 21 Arka Plan Tasarım Yarışması sonucu birinci olan yarışmacının tasarımı öntanımlı duvar kağıdı olarak ayarlandı.
  • Pardus 21 Arka Plan Tasarım Yarışması sonucu dereceye giren yarışmacıların tasarımları duvar kağıtları arasına eklendi.
  • Pardus Güç Yöneticisi uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Disk Kalıbı Yazıcı uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus USB Biçimlendirici uygulamasında işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome masaüstü ortamlarında kullanılan ön tanımlı Pardus simge temasına düzenleme ve yeni eklemeler yapıldı.
  • Gnome masaüstü ortamı gösterge panelinde bulunan uygulamaların sağ tık aksiyonuna uygulamayı kaldır işlevi kazandırıldı. (Gnome-Pardus Yazılım Merkezi entegrasyonu)
  • Xfce masaüstü ortamında varsayılan olarak yüklü gelen “sticky” notlar uygulamasında bazı geliştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome masaüstü ortamında yüklü gelen “gdebi” deb paket kurucu uygulaması kaldırıldı.
  • “system-monitoring-center”, “synaptic”, “sticky”, “apt”, “gwakeonlan”, “xterm”, “gnome-packagekit”, “thunar” uygulamalarına katkıda bulunuldu. (upstream'e gönderildi.)
  • Debian tabanlı Türkçe kurulmuş dağıtımlarda Türkçe karakterler sebebiyle servislerde ve bazı uygulamalarda ortaya çıkan problemler düzeltildi.
21.4 Dolunay 27 Aralık 2022
  • Linux çekirdek sürümü 5.10.0-20'e yükseltildi.
  • Yeni geliştirilen Pardus Bilgisayarım uygulaması eklendi.
  • Yeni geliştirilen Pardus Giriş Ekranı XFCE masaüstü ortamına varsayılan olarak eklendi.
  • Pardus Yazılım Merkezi uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Yazılım Merkezi web sayfasında (https://apps.pardus.org.tr) görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Canlı Kurulum aracında görsel ve işlevsel iyileştirmeler yapıldı.
  • Pardus Paket Kurucu uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Hakkında uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Hoşgeldin uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Pardus Başlangıç Onarma uygulamasında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Xfce masaüstü ortamında görsel ve işlevsel geliştirmeler yapıldı.
  • Xfce ve Gnome masaüstü ortamlarında kullanılan ön tanımlı Pardus simge temasına yeni eklemeler yapıldı.
  • Türkçe sistemlerde bazı uygulamalarda ortaya çıkan karakter sorunlarını çözen pardus-locales paketinde geliştirmeler yapıldı.
  • “command-not-found”, “debian-installer”, “debootstrap”,” lintian” uygulamalarına katkıda bulunuldu. (upstream'e gönderildi.)
  • Terminalde komut bulunamadığında ilgili komutun paketini söyleyen “command-not-found” paketi Türkçeleştirilip çeviriler upstream'e gönderildikten sonra sisteme eklendi.
23 Ay Yıldız 30 Ağustos 2023
23.1 Ay yıldız 17 Ocak 2024
Renkler ve anlamları:DesteklenmiyorDestekleniyorAna sürümAra sürüm

Kaynakça

  1. ^ "Tarihçe". TÜBİTAK. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
  2. ^ "Pardus 19.0 Sürümü Yayınlandı". 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  3. ^ "Pardus 19.1 Sürümü Yayınlandı". 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  4. ^ "Pardus 19.1 Sürüm Notları". 23 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  5. ^ "Pardus 19.2 Sürümü Yayınlandı". 24 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  6. ^ "Pardus 19.2 Sürüm Notları". 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  7. ^ "Pardus 19.3 Sürümü Yayınlandı". 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  8. ^ "Pardus 19.3 Sürüm Notları". 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  9. ^ "Pardus 19.4 Sürümü Yayınlandı". 3 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  10. ^ "Pardus 19.4 Sürüm Notları". 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  11. ^ "Pardus 19.5 Sürümü Yayınlandı". 6 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 
  12. ^ "Pardus 19.5 Sürüm Notları". 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Debian</span> Linux çekirdeği kullanan işletim sistemi

Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ubuntu (işletim sistemi)</span> Linux tabanlı bir işletim sistemi

Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlar, sunucular ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilmektedir. Ubuntu projesi Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış olup ilk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır. Ubuntu’nun masaüstü sürümü günümüzde 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.

Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir GNU/Linux dağıtımı olan işletim sistemi. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup, ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005'te yayınlanmıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarına yönelik olarak geliştirilmekte olup bireysel kullanıcılar tarafından da kullanılabilmektedir. Masaüstü, bulut, ARM, sunucu, konteyner ve akıllı tahta sürümleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">OpenSUSE</span> topluluk destekli Linux dağıtımı

openSUSE ( ), eskiden SUSE Linux, ana destekçisi SUSE olan bir GNU/Linux dağıtımıdır. "Leap" sürümü, ticari amaçlı geliştirilen SUSE Linux Enterprise Server ve SUSE Linux Enterprise Desktop için bir taban ve deneme ortamı oluşturur. Leap, ticari SUSE Linux ürünlerine doğrudan yükseltme imkanı sunar. En popüler dağıtımlardan biridir. Geliştirilmesinin odak noktası, kullanıcı dostu bir masaüstü ve zengin özellikli sunucu ortamı sağlarken, yazılım geliştiriciler ve sistem yöneticileri için kullanılabilir açık kaynaklı araçlar sunmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Windows XP</span> 2001 yılında piyasaya sürülen Windows sürümü

Windows XP, Microsoft tarafından geliştirilen Windows NT işletim sistemi ailesinin önemli bir sürümüdür. Hem profesyonel kullanıcılar için geliştirilen Windows 2000'in, hem de genel kullanıcılar için geliştirilen Windows Me'nin doğrudan ardılıydı. 25 Ekim 2001'de başlayan perakende satışlarla 24 Ağustos 2001'de üretime sunuldu.

<span class="mw-page-title-main">Linux Mint</span> Linux tabanlı bir işletim sistemi

Linux Mint, Ubuntu ve Debian temel alınarak geliştirilen, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir Linux dağıtımıdır. Linux Mint, "güçlü ve kullanımı kolay, hem de modern, şık bir işletim sistemi" olmayı hedeflemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Android</span> Mobil işletim sistemi

Android, Google ve Open Handset Alliance tarafından, cep telefonları, tabletler ve televizyonlar için geliştirilmekte olan, Linux tabanlı, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Sistem açık kaynak kodlu olsa da, kodlarının ufak ama çok önemli bir kısmı Google tarafından kapalı tutulmaktadır. Google tarafından ücretsiz sunulmasının sebebi, sistemin daha hızlı ve çabuk gelişmesi, birçok popüler marka tarafından kullanılması ve bu sayede reklamlarının daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamaktır. Google, Android sistemi üzerinde çalışan Google Play marketteki oyun ve uygulamalar üzerinde aldığı reklamları yayınlayarak para kazanmaktadır. Android'in desteklenen uygulama uzantısı ".apk"dır.

<span class="mw-page-title-main">Internet Explorer</span> Microsoft tarafından geliştirilen internet tarayıcısı

Windows Internet Explorer ya da eski adıyla Microsoft Internet Explorer, Microsoft tarafından geliştirilen bir web tarayıcısıdır. Microsoft Windows, Mac OS ve Unix sürümleri vardır, öte yandan 15 Haziran 2022 tarihinden itibaren tarayıcı desteklenmediği için artık hiçbir sürümü geliştirilmemektedir. Eski bilgisayarlarda Microsoft Windows ile birlikte öntanımlı olarak gelen Internet Explorer'ın Windows'a bütünleşik gelmesinden dolayı tarayıcı piyasasının büyük bir bölümünü elinde bulundurmaktaydı. Windows Vista ile birlikte adı Windows Internet Explorer olarak değiştirildi. O dönem Microsoft tarafından yalnızca güvenlik yaması yayınlandı. 12 Ocak 2016'dan itibaren Internet Explorer 11 sadece tüketicilere resmi destek vermiştir. 16 Nisan 2019 tarihinde Internet Explorer'ın gözden geçirilmiş son güncellenmiş hali Windows Server 2012 ve Windows Embedded 8 Standard için yayınlandı. Microsoft 20 Mayıs 2021'de, Windows 10 LTSB ve LTSC sürümleri haricindeki Windows 10 edisyonları için 15 Haziran 2022'de Internet Explorer için tam desteğin kesileceği ardından alternatifin eski siteler için IE modlu Microsoft Edge olacağı açıklandı. Açıklandığı şekilde LTSB ve LTSC sürümleri haricindeki Windows 10 edisyonları için Internet Explorer'ın desteği 15 Haziran 2022 tarihinde Microsoft tarafından kesildi.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 2009.1 Anthropoides virgo</span>

Pardus 2009.1 Anthropoides virgo ; 15 Ocak 2010 tarihinde yayınlandı. Bu sürüm Pardus 2009 sürümünden sonra yayınlanan güncellemeleri içermektedir. Bir takım yeniliklere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Office 2010</span> Microsoft Office ürününün 2010 yılında piyasaya sürülen versiyonu

Office 14 kod adındaki Microsoft Office 2010, Microsoft Office 2013'ün öncülü ve Microsoft Office 2007'nin ardılıdır. Ayrıca Microsoft Windows için uyumlu olan Microsoft Office adlı ürünün 2010 yılında piyasaya sürülen versiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 2009.2 Geronticus eremita</span>

Pardus 2009.2 Geronticus eremita ya da Pardus 2009.2 Kelaynak 3 Haziran 2010'da Pardus 2009.1 Anthropoides virgo'dan sonra yayınlanan, bu sürüme göre daha kararlı olan Linux dağıtımı Pardus işletim sistemi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 2011.1 Dama Dama</span>

Pardus 2011'in güncelleştirilmiş birinci ara sürümü Pardus 2011.1 Dama dama'dır. 12 Temmuz 2011 tarihinde kullanıma sunulmuştur.

Windows Server, Microsoft tarafından yayımlanan bir grup sunucu işletim sistemi için bir marka adıdır. "Windows Server" markalı tüm Windows işletim sistemlerini içerir, ancak başka bir Microsoft ürününü içermez. Bu marka altında piyasaya sürülen ilk Windows sunucu sürümü Windows Server 2003'tür ve DNS Sunucusu, DHCP Sunucusu, Grup İlkesi ve günümüzde kullanılan diğer birçok popüler özelliği içeren ilk sunucu sürümüdür. Ancak Windows'un ilk sunucu sürümleri bu aile değildir. Daha önce çıkanlar: Windows NT 3.1 Advanced Server, ardından Windows NT 3.5 Server, Windows NT 4.0 Server ve Windows 2000 Server'dir

<span class="mw-page-title-main">Instagram</span> sosyal medya platformu

Instagram, sosyal medyada ücretsiz fotoğraf ve video paylaşma uygulamasıdır. Uygulama, kullanıcıların medya yüklemesine izin verir. Medyalar filtrelerle, Hashtag'ler ve coğrafi etiketleme ile düzenlenebilir. Gönderiler herkese açık olarak veya önceden onaylanmış takipçilerle paylaşılabilir. Kullanıcılar, diğer kullanıcıların içeriğine etiketlere ve konumlara göre göz atabilir ve trend olan içeriği görüntüleyebilir. Kullanıcılar, içeriklerini kişisel bir beslemeye eklemek için fotoğrafları beğenebilir ve diğer kullanıcıları takip edebilir. Ekim 2010'da kurulduğunda, kullanıcılarına çektikleri bir fotoğraf üzerinde dijital filtre kullanma ve bu fotoğrafı Instagram'ın da dâhil olduğu, sosyal medya servisleri ile paylaşma imkânı tanımıştır. Instagram başlangıçta yalnızca içeriğin 640 piksel ile kare (1:1) en boy oranında çerçeve oranına izin vererek ayırt edildi. 2015 yılında bu kısıtlamalar 1080 piksele yükseltilerek hafifletildi. Servis ayrıca mesajlaşma özellikleri, tek bir gönderiye birden fazla resim veya video ekleme yeteneği ve "hikâye" özelliği ekledi. Kevin Systrom ve Mike Krieger tarafından kurulan Instagram Nisan 2012 yılında Facebook tarafından 1 milyar dolara satın alındı. 6 Eylül 2012'de Instagram ile Facebook arasındaki anlaşma, 300 milyon dolarlık nakit satın alma fiyatı ve 23 milyon hisse senedi ile resmen kapandı.

Pisi Linux; PiSi paket yönetim sistemini içeren Pardus 2011 sürümünü taban alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kullanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda büyük kolaylık sağlayan ve onların başlıca masaüstü gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır. Anka takımı tarafından geliştirilme süreci devam eden Pisi Linux, 10 Temmuz 2015'te 1.2 sürümü yayımlandı. İçerisinde 6000'den fazla güncellenmiş paketi bulunan 1.2 sürümü sonrası ise büyük değişimler getirecek olan 2.1 sürümü ile tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Windows 10</span> 2015te piyasaya sürülen Windows sürümü

Windows 10, Microsoft tarafından geliştirilen, Windows NT ailesinden bir işletim sistemidir. Windows 8.1'in devamı olarak 15 Temmuz 2015'te üretime sunuldu ve genel olarak 29 Temmuz 2015'te piyasaya sürüldü. Windows 10, MSDN ve Technet aracılığıyla indirilebildi ve Windows 8.1 ve Windows 7 kullanıcıları için ücretsiz yükseltme teklifi olarak sunuldu. Windows 10, Windows Insider'lar tarafından kullanılabilen Windows 10 test yapılarına ek olarak, kullanıcılara hiçbir ek ücret ödemeden mevcut olan yeni kararlı yapıları sürekli olarak alır. Kurumsal ortamlardaki aygıtlar bu güncelleştirmeleri daha yavaş alabilir veya on yıllık uzatılmış destek ömrü boyunca yalnızca güvenlik düzeltme ekleri gibi kritik güncelleştirmeleri alan LTSC sürümleri kullanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft 365</span> Microsoftun ofis araçları yazılımları ve hizmetleri aboneliği için kullandığı marka adı

Microsoft 365, Microsoft'un ofis araçları yazılımları ve hizmetleri aboneliği için kullandığı marka adıdır; Birlikte yaratıcılık yazılımı ve ilgili hizmetleri abonelere sunmaktadır. Tüketiciler için bu hizmet, Windows ve macOS'ta Microsoft Office uygulamalarının kullanılmasına izin vermekte ve Microsoft'un bulut depolama hizmeti OneDrive'da 1 TB depolama alanı sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">SUSE Linux Enterprise Server</span>

SUSE Linux Enterprise Server (SLES), SUSE tarafından geliştirilen GNU/Linux dağıtımıdır. Sunucular, ana bilgisayarlar ve iş istasyonları için tasarlanmıştır, ancak deneme amaçlı masaüstü bilgisayarlara da kurmak mümkündür. Başlıca sürümler 3-4 yıl arayla yayımlanırken, küçük sürümler yaklaşık 12 ayda bir çıkar. SUSE Linux Enterprise Server da dahil olmak üzere SUSE Linux Enterprise ürünleri, içerilen bileşenlerin yalnızca olgun, kararlı sürümleriyle sistemin yayımlanması amacıyla diğer SUSE ürünleri için bir test ortamı yaratan topluluk dağıtımı OpenSUSE'den yararlanır.

<span class="mw-page-title-main">Android 13</span> Android işletim sisteminin on üçüncü ana sürümü

Android 13, Google liderliğindeki Open Handset Alliance tarafından geliştirilen Android mobil işletim sisteminin 15 Ağustos 2022 tarihinde çıkardığı on üçüncü ana sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Windows To Go</span>

Windows To Go, Windows 8 Enterprise, Windows 8.1 Enterprise, Mayıs 2020 güncellemesinden önceki Windows 10 edisyonları|Windows 10 Education ve Windows 10 Enterprise sürümlerinde, sistemin USB flash sürücüler ve Microsoft tarafından uyumlu olarak onaylanan USB flash sürücüler ve harici sabit disk sürücüleri gibi belirli USB yığın depolama cihazları için sistemin ön yükleme yapılabilme ve çalışabilme olanağını sağlayan bir özelliktir. Tamamen yönetilebilir bir kurumsal Windows ortamıdır. Windows To Go'nun geliştirilmesi, 2019'da Microsoft tarafından durduruldu ve Mayıs 2020 güncellemesinden itibaren Windows 10'da artık mevcut değildir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.