İçeriğe atla

Pardus 2008

Pardus 2008
Pardus 2008 ekran görüntüsü
Geliştirici(ler)TÜBİTAK
İşletim sistemi ailesiPardus
Paket yöneticisiPİSİ
Kaynak türüAçık kaynak
LisansGNU GPL
Çekirdek türüMonolitik çekirdek
Güncelleme yöntemiPİSİ
Platform desteğiPC
Kullanıcı arayüzüKDE
Web sitesipardus.org.tr
Dil sayısıTürkçe
İngilizce
Almanca
İtalyanca
Portekizce
Felemenkçe
Fransızca

Pardus 2008, Pardus Linux dağıtımının 27 Haziran 2008 tarihinde çıkan kararlı sürümüdür.

Temel özellikler

Kullanıcı yetki yönetimi

Pardus 2008 ile birlikte gelen gelişmiş yetki denetim sistemi ile tüm kullanıcıların yetkilerini detaylı bir şekilde düzenlenlenebiliyor, Pardus'un parola sorma ve yetkilendirme davranışını kolayca özelleştirilebiliyor. Yenilenen Kullanıcı Yöneticisi tüm kullanıcılar için yetki yönetimini son derece kolay ve güvenli hale getiriyor. Pardus geliştiricileri tarafından geliştirilen yetkilendirme sistemi ve yetki yönetimi arayüzleri PolicyKit - dbus altyapısını kullanıyor ve COMAR ile birlikte çalışarak tüm sistemde sorunsuz bir yetki denetimi altyapısı sunuyor.

Kolay kullanılır Ağ Yöneticisi

Ağ yöneticisi (network manager) uygulaması, oluşturulan ağ profillerini otomatik olarak algılayabilir ve otomatik olarak o profile geçiş yapabilir. Bağlantı bilgilerini sistem çekmecesinden izlenebiliyor, sürekli güncel bilgi alınabiliyor. Kablo (ethernet), kablosuz (wireless) ve modem bağlantıları değişik mekanlara göre profil olarak saklayanabiliyor, özel ayar isteyen ağlara kolaylıkla bağlananılabiliyor.

Gelişmiş paket yönetim sistemi

İnternetten birkaç tıklama ile kolayca yeni uygulamalar indirmeyi ve kurmayı sağlayan paket yöneticisi (PiSi), Pardus 2008 ile birlikte daha da gelişti ve hızlandı. Kullandığınız uygulamaların en güncel hallerini, yalnızca yapılan değişiklikeri içeren küçük paketler indirerek güncelleyebilir, böylece bağlantı kotalarını doldurmadan sisteminizi en güncel ve performanslı şekilde kullanabilirsiniz. PiSi'nin yeni geçmiş yönetimi desteği ve yeni Geçmiş Yöneticisi ile sisteminize kurulan eski paketlere dönebilir, sisteminizin o anki anlık görüntüsünü kaydededebilir, bu görüntüler arasında kolayca geçiş yapabilirsiniz.

YALI

Pardus'u sabit diske kurmak için kullanılan YALI (Yet Another Linux Installer), ilk adımda kurulum için gerekli soruları sorup, ardından yaklaşık 30 dakika süren kurulum işlemine geçiyor. Kullanıcı bilgileri, otomatik giriş, zaman dilimini - sistem klavye ve dili gibi özelleştimeleri kolayca yapılmasını sağlıyor. Elbette tüm bu ayarları daha sonra yapılandırma yöneticisi TASMA aracılığıyla düzenlemek mümkün. Bunlara ek olarak, YALI sistemdeki sabit diskleri yönetmeyi son derece kolaylaştıran yeni bir bölümlendirme arayüzünü de içeriyor: Bu arayüz ile Pardus'un kurulumunu ve açılış sistemi kolayca özelleştirilebiliyor. Tamamen yenilenen otomatik yeniden boyutlandırma ve kurulum seçenekleri sorunsuz ve hızlı bir kurulum sağlıyor.

Kaptan Masaüstü

Pardus'un yeni kullancıları karşılayan uygulaması Kaptan Masaüstü de tamamen yenilendi. Kullanıcıların klavye/fare, masaüstü, Ağ ve paket yönetimi ayarlarını tek bir noktadan kolayca yapmalarını sağlayan Kaptan, kullanıcıların sistem ayarlarının iyileştirilmesi için önerilerde de bulunuyor.

Görüntü yöneticisi

Pardus 2008'in yeni özelliklerinden biri olan Görüntü Yöneticisi, kullanıcıların monitör ve ekran kartı ayarlarını kolayca yapmalarını sağlıyor. Çözünürlük, renk derinliği, çoklu monitor yapılandırması gibi gelişmiş ayarların arayüzden yapılması sağlayan Görüntü Yöneticisi tamamen yenilenen COMAR görüntü yapılandırma altyapısını (zorg) kullanıyor.

Otomatik donanım tanıma

Pardus'un en güçlü yanlarından biri olan tamamen otomatik donanım tanıma, Pardus 2008 ile daha da gelişti. Pardus 2008 ile birlikte sisteme bağlanan yazıcılar da otomatik olarak tanınarak yapılandırılıyor. Özellikle kablosuz ağ cihazları, web kamera, yazıcı - tarayıcı gibi sıkça kullanılan donanım ürünleri çok daha sorunsuz bir şekilde destekleniyor.

Pardus Teknolojileri

Pardus'un temel teknolojileri COMAR ve Mudur, dbus altyapısını kullanarak tamamen yeniden yazıldı - Pardus 2008 bu teknolojilerin ilk kez kullanıldığı Pardus sürümü olarak kullanıcıların karşısına çıkıyor. Yeni COMAR, dbus ve yetkilendirme altyapısı ile tamamen entegre çalışarak sistem genelinde eksiksiz bir yapılandırma yönetimi hizmeti sunuyor.

Güncellenen bileşenler

Pardus 2008 sürümü, Pardus teknolojilerindeki yeniliklerin yanında birçok güncellemeyi de içeriyor :

  • Güncellenmiş KDE 3.5.9 Masaüstü Ortamı
  • En son Linux çekirdeği (2.6.25.9) ile çok daha fazla donanım desteği, kararlı ve güvenilir sistem
  • Altyapı tarafında gcc 4.3.1, glibc 2.8, Python 2.5, Java 6 gibi önemli yenilikler
  • En yeni, en hızlı ve en becerikli internet tarayıcısı Mozilla Firefox 3.0
  • Tüm ofis formatları ile uyumlu çalışabilen OpenOffice.org 2.4.1
  • Hataları giderilmiş ve en son sürüme yükseltilmiş yüzlerce özgür yazılım...

Sürüm takvimi

3 Haziran 2008 günü Pardus 2008 için beta sürümü çıktı. Daha sonra 9 Haziran 2008 günü sürüm adayı 1, 18 Haziran 2008 günü sürüm adayı 2, 27 Haziran 2008 günü ise kararlı sürüm çıkmıştır.

2008.2 Canis aureus

30 Ocak 2009'da yayınlanan Pardus 2008'in ikinci güncelleme sürümü. 2008.1 sürümünden sonraki hata düzeltmelerini ve güncellemelerini bulundurur.

Pardus Projesi'nin sürüm adı politikası doğrultusunda, Anadolu'nun yaşam alanı tehlike altında olan bir memelisi, Canis aureus (Altın çakal) bu sürüme adını verdi.[1]

Pardus 2008.1'den bugüne geçen sürede, sadece Kurulan CD içerisindeki 648 pakette yaklaşık 120 hata düzeltmesi, 60'ın üzerinde güvenlik güncellemesi kullanıcılara ulaştı. Yine aynı sürede CD'ye yeni özellik ve destekler ekleyen 23 yeni paket dâhil oldu, CD içindeki toplam 648 paketin 181'i güncellendi [1].

Pardus 2008.2 Canis aureus, beraberinde bir sürü yeni özellik getiriyor. Pardus'un temel teknolojileri olan PiSi ve COMAR birçok yeni özelliği desteklerken, daha sorunsuz bir kurulum için YALI'nın güncellenmiş sürümünü kullanılıyor. Açılış sisteminde yapılan iyileştirmelerle Pardus kullanan sistemlerin açılışı hızlanırken, uzak dosya sistemleri altyapısı için de birçok iyileştirme, Pardus 2008.2 ile birlikte gelen yenilikler arasında göze çarpıyor.

Pardus 2008.2 Canis aureus ile birlikte yeni sürüme yükseltilen Ağ Yöneticisi ve ağ yapılandırma altyapısı da bir seri yenilik ve hata düzeltmesi içeriyor. Bu iyileştirmelerin ilk anda göze çarpanları şöyle:

  • Kullanıcı ve bağlantı tabanlı DNS ayarları iyileştirmeleri,
  • DHCP ve zaman aşımı iyileştirmeleri,
  • ASCII olmayan ESSID iyileştirmeleri,
  • Bağlantı başlatma ve durdurma sırasında betik çalıştırma desteği.

Pardus 2008.2 Canis aureus, yeni nesil Nvidia, ATI ve Intel ekran kartlarını desteklemek için gerekli sürücüleri içeriyor. Pardus Görüntü Yöneticisi ve otomatik tanıma altyapısı zorg, bu yeni sürücüleri kullanacak şekilde güncellendi.

Paket Yöneticisi de birçok iyileştirme ve güncelleme içeriyor:

  • Paket arama iyileştirmeleri,
  • Hatalı indirilen paketlerin tekrar indirilmesi için destek,
  • Çeviri ve arayüz güncellemeleri,
  • Delta paket ve ters bağımlılık güncelleme desteği. Bu özelliklerin 2008.2 sonrasında kullanıma girmesi planlanıyor.

Sürüm takvimi

Sürüm Kod Adı Çıkış Tarihi
Pardus 2008.2 Alfa 30 Aralık 2008
Pardus 2008.2 Beta 7 Ocak 2009
Pardus 2008.2 RC1 Gazze 16 Ocak 2009
Pardus 2008.2 RC2 23 Ocak 2009
Pardus 2008.2 Canis aureus (Altın çakal) 30 Ocak 2009

Yenilikler

  • KDE 3.5.9 Masaüstü Ortamı
  • En son Linux çekirdeği 2.6.25.9
  • Gcc 4.3.1, glibc 2.8, Python 2.5, Java 6 gibi önemli yenilikler
  • Mozilla Firefox 3.0
  • OpenOffice.org 2.4.1
  • Yeni kullanıcı yetki yönetimi
  • Yeni Pisi
  • Yeni Yalı
  • Görüntü yöneticisi
  • Yüzlerce özgür yazılım

Ekran görüntüleri

Pardus sistem gereksinimleri
Temel Gereksinimler Önerilen Gereksinimler
İşlemci 800 MHz1200 MHz
Bellek 256 MB RAM512 MB RAM
Boş sabit disk alanı 4 GB10 GB

Ayrıca bakınız

  • Pardus 2008.1

Dış bağlantılar

  1. ^ "www.ozgurlukicin.com". 2 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir GNU/Linux dağıtımı olan işletim sistemi. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup, ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005'te yayınlanmıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarına yönelik olarak geliştirilmekte olup bireysel kullanıcılar tarafından da kullanılabilmektedir. Masaüstü, bulut, ARM, sunucu, konteyner ve akıllı tahta sürümleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Windows Vista</span> 2007de piyasaya sürülen Windows sürümü

Windows Vista, kişisel bilgisayarlar için geliştirilen Microsoft Windows işletim sistemleri ailesinin sürüm olarak altıncı üyesidir. 22 Temmuz 2005'te gerçek adı duyurulmadan önce Longhorn kod adıyla tanınıyordu. Windows Vista, 30 Ocak 2007'de dünya çapında piyasaya sürülmüştür. Microsoft Türkiye, 24 Ocak 2007 tarihindeki tanıtımıyla Vista'nın resmî lansmanını yapan ilk Microsoft şubesi olmuştur. Windows Vista eski sürümle oranla birçok yeni özellik ve değişikliğe sahiptir. Bu değişim geliştirilmiş grafiksel kullanıcı arayüzü, görsel stil, yeniden tasarlanmış arama fonksiyonları, multimedya araçları, yeniden tasarlanmış ağ iletişimi, görüntü ve yazıcı gibi çeşitli fonksiyonları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Windows 2000</span> 2000 yılında piyasaya sürülen ve Windowsun NT tabanlı olan bir sürümü

Windows 2000, Microsoft'un ürettiği işletim sistemi ailesi Windows'un NT çekirdeği üzerinde yükselen beşinci ana sürümüdür. NT 4 sürümünden 3.5 yıl sonra, 17 Şubat 2000 tarihinde piyasaya sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 1.0</span>

Pardus 1.0 bir Linux dağıtımı olan Pardus'un ilk sürümüdür. 26 Aralık 2005 günü kullanıma sunulmuştur. Bu sürümde OpenOffice.org 2.0, KDE masaüstü ortamı 3.5, yapılandırma yöneticisi ÇOMAR ve PiSi mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 2007</span>

Pardus 2007, Pardus 1.0'dan sonra kullanıma sunulmuş 2. Pardus dağıtımıdır. 18 Aralık 2006'da kullanıma sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">TASMA</span>

TASMA, Pardus 2008.x ve önceki sürümlerde Pardus'un hemen her konuda davranışlarını ve kullanıcı tercihlerini belirleyen temel yapılandırma arayüzüdür. Sisteme yeni kullanıcılar eklenmesi, yeni harici donanımların tanıtılması, masaüstü yazı tiplerinin belirlenmesi gibi konularda kullanıcıların işini kolaylaştıran bu araç, Pardus 2009 ile birlikte yerini Sistem Ayarları arayüzüne bırakmıştır. Pardus Kurumsal 2'nin KDE 3.5 sürümüyle gelmesi nedeniyle bu sürümde desteklenmeye devam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Opera (web tarayıcısı)</span> Web tarayıcısı

Opera, Opera Software tarafından geliştirilen, Windows, macOS ve Linux işletim sistemlerinde çalışan bir web tarayıcısıdır. Blink tarayıcı motorunu kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 2009.1 Anthropoides virgo</span>

Pardus 2009.1 Anthropoides virgo ; 15 Ocak 2010 tarihinde yayınlandı. Bu sürüm Pardus 2009 sürümünden sonra yayınlanan güncellemeleri içermektedir. Bir takım yeniliklere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sabayon Linux</span> Gentoo tabanlı bir linux dağıtımı

Sabayon Linux veya Sabayon, Gentoo tabanlı bir linux dağıtımıdır. Gentoo'dan farklı olarak, Sabayon önceden derlenmiş olarak kurulur. x86 ve x86 64 işlemci mimarilerini desteklemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 2011</span>

Pardus 2011 Linux dağıtımı olan Pardus'un Ocak 2011'de çıkan sürümü.

<span class="mw-page-title-main">Kaptan (yazılım)</span>

Kaptan, Pardus tasarısı kapsamında yazılmış bir ilk ayar sihirbazıdır. Kaptan, işletim sisteminin kurulumu sonrasında kullanıcıyı masaüstünde karşılayarak kullanıcının masaüstünü daha rahat kullanabilmesi için ihtiyaç duyabileceği bazı kişiselleştirme ayarlarını ve temel yapılandırma seçeneklerini sunar. Pardus 2011.2'nin devamı olan Pisi Linux tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 2011.1 Dama Dama</span>

Pardus 2011'in güncelleştirilmiş birinci ara sürümü Pardus 2011.1 Dama dama'dır. 12 Temmuz 2011 tarihinde kullanıma sunulmuştur.

Pisi Linux; PiSi paket yönetim sistemini içeren Pardus 2011 sürümünü taban alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kullanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda büyük kolaylık sağlayan ve onların başlıca masaüstü gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır. Anka takımı tarafından geliştirilme süreci devam eden Pisi Linux, 10 Temmuz 2015'te 1.2 sürümü yayımlandı. İçerisinde 6000'den fazla güncellenmiş paketi bulunan 1.2 sürümü sonrası ise büyük değişimler getirecek olan 2.1 sürümü ile tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Manjaro Linux</span> Arch tabanlı GNU/Linux dağıtımı

Manjaro, Arch Linux'un sağlam altyapısını temel alarak geliştirilen, kullanıcı dostu bir GNU/Linux dağıtımıdır. Arch Linux genellikle daha deneyimli kullanıcılara hitap ederken, Manjaro bu zorluğu ortadan kaldırarak kullanım kolaylığı odaklı bir deneyim sunar. Bu sayede, Linux dünyasına yeni adım atanlar veya daha az teknik bilgiye sahip yeni Linux kullanıcılarının yanı sıra deneyimli kullanıcılar için de uygundur.

<span class="mw-page-title-main">Android Gingerbread</span> Android sürümü

Android Gingerbread veya Android 2.3–2.3.7 "Gingerbread" Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 7. versiyonu idi. İlk 2.3 versiyonu 6 Aralık 2010 yılında tanıtılmıştır. Linux kernel 2.6.35 bazında sürüm yaratılmıştır. Sürüme "Gingerbread" yani "zencefilli ekmek" veya "zencefilli kek" ismi verilmiştir. Android 2.3 Gingerbread sürümü ile NFC özelliği ilk kez Android platformuna adım attı. Yeni indirme yöneticisi ile artık Android'e dosya indirmek ve yönetmek daha kolay hale geldi. Çok kamera ve çoklu dokunmatik desteği eklenmiştir. XGA (1366×768) ekran çözünürlük desteği ve video arama özelliği eklenmiştir. Ayrıca SIP ve VoIP özellikleri ilk kez bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Android Honeycomb</span>

Android Honeycomb veya Android 3.0–3.2.6 "Honeycomb" Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 8. versiyonudur. Sürümün ismi "petek" anlamındadır. İlk 3.0 versiyonu 22 Şubat 2011 yılında yayımlandı. Sürümle beraber, Motorola Xoom adlı tablet tanıtıldı. Bundan önce sunulmuş sürümler yalnızca akıllı telefonlar için uyumlu idi. Bununla, ilk kez Android işletim sistemi tabletlere yol açtı. Sürüm Linux kernel 2.6.36 bazında hazırlanmıştır. Android Honeycomb yalnızca tabletler için tasarlanmış ve sadece tabletlerde bulunan tek Android sürümüdür. Android 3.0 Honeycomb, tabletlere özel geniş ekranı ve holografik kullanıcı arayüzü ile büyük ilgi topladı.

<span class="mw-page-title-main">Android Ice Cream Sandwich</span> android işletim sisteminin 4. ana sürümü

Android Ice Cream Sandwich veya Android 4.0 - 4.0.4 "Ice Cream Sandwich", Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 9. versiyonudur. Sürümün ilk 4.0 versiyonu 19 Ekim 2011 yılında tanıtılmıştır. Sürüm Galaxy Nexus telefonu ile birge sunulmuştur. Sürüm Linux kernel 3.0.1 bazında yaratılmıştır. Sürüme Ice Cream Sandwich ismi verildi.Android Honeycomb yalnızca tablet bilgisayarlar için, daha öncekiler yalnızca akıllı telefonlar için sürülmüştür. Google "Ice Cream Sandwich" sürümü ile ilk kez olarak aynı anda hem tablet, hem de akıllı telefonlar için uyguladı. Bu sistemde ilk kez HIG sistemi bulundu. Android 4.0 "Holo" kod adlı yeni bir görünümünü ve Roboto adlı yeni bir yazı tipi olan harf karakteri tanıttı.

<span class="mw-page-title-main">Android KitKat</span> android işletim sisteminin 4.4 sürümü

Android KitKat veya Android 4.4 - 4.4.4 KitKat Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 11. sürümüdür. Sürümün ilk 4.4 sürümü 31 Ekim 2013 yılında kullanıcılara tanıtılmıştır. Sürüm Linux kernel 3.10 bazında yaratıldı.

<span class="mw-page-title-main">Android Lollipop</span> Android işletim sisteminin 5. ana sürümü

Android Lollipop veya Android 5.0-5.1.1 Lollipop Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 12. versiyonu olan mobil işletim sistemidir. Google yeni sürüm hakkında bilgileri Google I/O konferansında, 25 Haziran 2014 yılında açıkladı. Genellikle Google yeni sürümlerinin kod isimlerini latin alfabesinin seri harfleri ile isimlendiriyor ve yeni sürüme bu harfle başlayan yiyecek adını veriyor. Bu kez yaratılacak yeni sürümün kod adı A,B,C,D,E,F,G,H,İ,J,K harflerinden sonra "Android L" idi. Sürüm, dahili olarak "Lemon Meringue Pie" kod adını aldı. 15 Ekim 2015 yılında Google yeni sürümün isminin "L" harfine uygun olarak dünyanın en popüler şekerlemelerinden biri "Lolipop" olacağını ilan etti. Sürümün 5.0 versiyonu 28 Ekim 2015 yılında kullanıcılara tanıtıldı. Sürüm Linux kernel 3.16.1 bazında yaratıldı. Yeni sürüm ilk kez olarak "over-the-air" (OTA) aracılığıyla güncellemeye sunuldu. Onun kaynak kodu 3 Kasım 2014 yılında kullanıma verildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.